Γράφει, ο Θόδωρος Δημητριάδης
Έχει δίκιο η Μαρία Λαμπαδαρίδου Πόθου, που πρόσφατα χάρισε τη βιβλιοθήκη της στο Δήμο Λήμνου. Είπε, “Τίποτα δεν μας ανήκει, μόνον αυτά που δίνουμε είναι δικά μας”.
Πράγματι, όλα...
όσα έχουμε είναι προσωρινά, έχουν ημερομηνία λήξης, αργά ή γρήγορα θα τα χάσουμε: υγεία, υλικά αγαθά, καριέρα, οικογένεια, περιουσία, την ίδια μας τη ζωή. Μετά τα παιδιά και τα εγγόνια μας οι επόμενες γενιές ίσως κανείς δε θα μας θυμάται.
Σκέφτομαι, πάντως, ότι μέχρι να τα χάσουμε, έστω και προσωρινά, τα έχουμε!
Κι αφού τα έχουμε, έχουν τεράστια αξία, ας τα αξιοποιήσουμε, ας χαρίσουμε μερικά από αυτά, ας τα απολαύσουμε.
Αντιγράφω από την Βικιπαίδεια τις πολύ ενδιαφέρουσες πληροφορίες για την κ. Λαμπαδαρίδου:
Γεννήθηκε στο Κάστρο (σημερινή Μύρινα) της Λήμνου το 1933. Ο πατέρας της ονομαζόταν Κλεόβουλος και ήρθε στη Λήμνο πρόσφυγας μαζί με τους γονείς και τα εννιά αδέρφια του από το χωριό Πραστειό Προκοννήσου της Προποντίδας. Στη Λήμνο ασκούσε το επάγγελμα του μικροβιοτέχνη. Έφτιαχνε χαϊμαλιά και στολίδα για τα άλογα. Επίσης, ήταν ιεροψάλτης. Η μητέρα της, η Αθηνά Κικέζου, ήταν Λημνιά από το χωριό Κορνός.
Mεγάλωσε με στερήσεις αλλά και με τις αφηγήσεις του πατέρα της, o οποίος ήταν εξαίρετος αφηγητής παραμυθιών, μύθων, θρύλων αλλά και αναμνήσεων από τη χαμένη πατρίδα, πλουτίζοντας τη γόνιμη φαντασία της μικρής Μαρίας και του αδερφού της Παναγιώτη, αργότερα ιατρού, ο οποίος επίσης είχε λογοτεχνικές ανησυχίες, τις οποίες εξέφρασε σε μεγάλη ηλικία εκδίδοντας το μυθιστόρημα: "Τα Σύνορα της Ευαισθησίας" (2004).
Tέλειωσε το τοπικό Γυμνάσιο και στη συνέχεια εργάστηκε ως υπάλληλος στο Επαρχείο Λήμνου. Σπούδασε στην Πάντειο και όταν αποφοίτησε πήγε στο Παρίσι με υποτροφία της γαλλικής κυβέρνησης. Εκεί έκανε θεατρικές σπουδές και γνωρίστηκε με τον Σάμιουελ Μπέκετ, με τον οποίo διατήρησε πολύχρονη αλληλογραφία.
Όταν επέστρεψε στην Αθήνα εργάστηκε στο Υπουργείο Εσωτερικών, από όπου και συνταξιοδοτήθηκε.
Ζει στην Αθήνα με το σύζυγό της Μίνω Πόθο και το γιο της.
Από τα νεανικά της χρόνια στη Λήμνο εκδήλωσε τις λογοτεχνικές ανησυχίες της και δημοσίευσε ορισμένα πρωτόλεια κείμενα και ποιήματά της στον τοπικό τύπο.
Το 1957 έγραψε και σκηνοθέτησε το δράμα "Ματωμένη Λευτεριά", εμπνευσμένο από τον κυπριακό αγώνα, το οποίο έπαιξαν μαθητές του Γυμνασίου στη Μύρινα και στο Μούδρο. Αν και πρωτόλειο και νεανικό, εν τούτοις το έργο ήταν αξιόλογο και άφησε εποχή στο νησί.
Το 1959 εξέδωσε την πρώτη ποιητική της συλλογή με τίτλο "Συναντήσεις", την οποία ο Οδυσσέας Ελύτης χαρακτήρισε ποίηση ωριμότητας.
Ακολουθούν δεκάδες ποιητικές συλλογές, διηγήματα, μυθιστορήματα και θεατρικά έργα, ορισμένα από τα οποία έχουν παιχτεί και στο εξωτερικό: Γαλλία, Βέλγιο, Καναδάς, ΗΠΑ. Βιβλία της έχουν μεταφραστεί στα γαλλικά και στα αγγλικά. Το έργο της βραβεύτηκε επανειλημμένα.
Επίσης, έχει κάνει μεταφράσεις έργων ξένων συγγραφέων: Σάμιουελ Μπέκετ, Ζακ Λακαριέρ, Μαργκερίτ Ντυράς κ.ά. και έχει δημοσιεύσει δεκάδες κείμενα και ποιήματα σε λογοτεχνικά περιοδικά, εφημερίδες και άλλα έντυπα.
Τη δεκαετία του ’70 έκανε ραδιοφωνικές εκπομπές, ορισμένες από τις οποίες μετέφερε στο γραπτό λόγο.
Ο ποιητικός λόγος της διαποτίζεται από την αγωνία της ύπαρξης, το νόημα της παρουσίας στον κόσμο αυτό, την αναζήτηση της οριακής αλήθειας πέρα από τη λογική του κόσμου. Λέει η ίδια: "Με ενδιαφέρει να μάθω ποιο είναι το όνειρο, αυτό το μεταφυσικό όνειρο που αποτελεί το υλικό της ύπαρξής μου της ίδιας."
Ο πεζός λόγος της έχει έντονα ποιητικά χαρακτηριστικά. Άλλωστε η ίδια αποκαλεί ορισμένα έργα της "ποιητική πρόζα". Στην ουσία, ακόμα και στα ιστορικά έργα της "Μαρούλα", "Δοξανιώ", "Νικηφόρος Φωκάς", "Ξύλινο Τείχος" την απασχολούν τα ίδια ερωτήματα που υπάρχουν και στην ποίησή της. Ειδικότερα, στα μυθιστορήματα της ωριμότητάς της: "Πήραν την Πόλη, πήραν την…", "Η Έκτη Σφραγίδα" και "Ο Άγγελος της Στάχτης" το μεταφυσικό στοιχείο είναι πανταχού παρόν και δείχνει να την απασχολεί έντονα.
Παρόμοιοι προβληματισμοί αναπτύσσονται και στο θεατρικό της έργο. Γενικά, ο λόγος της Λαμπαδαρίδου ακροβατεί ανάμεσα στο λογικό και στο φανταστικό, στο υπαρκτό και στο μεταφυσικό, στο φθαρτό και στο αιώνιο. Η γοητεία των κειμένων της έγκειται στο θαυμαστό τρόπο που καταφέρνει να συνταιριάζει τον ορατό κόσμο με τον εσωτερικό αόρατο κόσμο των ηρώων της, που στην πραγματικότητα είναι ο δικός της κόσμος.
Βραβεία – Διακρίσεις: 1966: Βραβείο λογοτεχνίας της "Ομάδας των Δώδεκα". 1987: Α΄ Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών για το μυθιστόρημα "Η Μαρούλα της Λήμνου". 1991: προτάθηκε για το Αριστείο της Ευρώπης για την ποιητική συλλογή "Μυστικό Πέρασμα". 1995: Βραβείο πεζογραφίας του ιδρύματος Ουράνη της Ακαδημίας για το μυθιστόρημα "Με τη λάμπα θυέλλης".
Ποίηση: Συναντήσεις, 1959. Σπουδή, 1961. Μικροί Κόσμοι, 1963. Τοπία Εφηβείας, 1969. Το φως του προσώπου σου, 1973. Στους προδομένους καιρούς μας, 1975. Το παιδάκι εκείνο ήταν ένα άστρο που έσβησε…, 1979. Περπατώ και ονειρεύομαι, 1984. Μυστικό Πέρασμα, 1989. Επί πτερύγων ανέμων, 1995. Και θέα προς το αμίλητο, 1998.
Ποιητική πρόζα – ραδιοφωνικές εκπομπές: Γράμμα στο γιο μου κι ένα άστρο, 1982. Απάντηση σ’ ένα γράμμα και μια τύψη, 1983. Νύχτες του Φεγγαριού, 1984. Σπίτι μου της Μικρασίας, 1986. Περπατώ κι ονειρεύομαι, 1987.
Μυθιστορήματα: Το όραμα του Αλέξη Φερά, 1960. Μικρό Κλουβί, 1965. Χάρτινα Πρόσωπα, 1968. Γκρίζα Πολιτεία, 1971. Ο Ορφέας στο μαγεμένο δάσος, 1980. Η Μαρούλα της Λήμνου, 1986. Η Υπεροχή, 1987. Σώμα θυμήσου, όχι μόνο το πόσο αγαπήθηκες, 1990. Η Δοξανιώ, 1990. Λυκόφως της Μοναξιάς, 1991. Νικηφόρος Φωκάς, 1992. Με τη λάμπα θυέλλης, 1993. Ναταλία και Χριστίνα, 1994. Πήραν την Πόλη, πήραν την…, 1996. Η Έκτη Σφραγίδα, 1999. Ο Άγγελος της Στάχτης, 2001. Το Ξύλινο Τείχος, 2005.
Δοκίμια: Samuel Beckett – Η εμπειρία της υπαρξιακής οδύνης, 1980. Οδυσσέας Ελύτης – Ένα όραμα του κόσμου, 1981.
Θεατρικά έργα: Μικρό Κλουβί, 1965. Το Γυάλινο Κιβώτιο, Σχεδίες, Αντιγόνη ή Νοσταλγία της τραγωδίας, Σ’ αποχαιρετώ με το φθινοπωρινό πρωτοβρόχι, Χάρτινο Φεγγάρι, 1998. Είμαι ένα άστρο που κλαίει μοναχό, (εννιά θεατρικοί μονόλογοι), 2000. A Woman of Lemnos (θεατρικά και ποίηση), Τορόντο Καναδάς.
