Το σοκαριστικό περιστατικό ενός 22χρονου που νοσηλεύεται σε κρίσιμη κατάσταση στο νοσοκομείο «Γ. Γεννηματάς», αφού ...
προσπάθησε να καταπιεί ένα ολόκληρο χάμπουργκερ στο πλαίσιο διαδικτυακής πρόκλησης, επαναφέρει στο προσκήνιο ένα διαρκώς διογκούμενο φαινόμενο: τις επικίνδυνες «προκλήσεις» στα social media, που πολλές φορές έχουν αποβεί μοιραίες.
Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι οι διαδικτυακές αυτές τάσεις βρίσκουν πρόσφορο έδαφος ιδιαίτερα στους εφήβους και τους νέους, οι οποίοι συχνά παρασύρονται από την ανάγκη συμμετοχής, τον φόβο κοινωνικού αποκλεισμού ή την επιθυμία για διαδικτυακή προβολή.
Όπως εξηγούν η Καθηγήτρια Θεραπευτικής – Επιδημιολογίας – Προληπτικής Ιατρικής του ΕΚΠΑ, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, και η Αλεξάνδρα Σταυροπούλου, Βιολόγος, η ευρεία χρήση των social media επιτρέπει την ταχύτατη διάδοση τέτοιων επικίνδυνων συμπεριφορών σε παγκόσμιο επίπεδο, δημιουργώντας νέους κινδύνους για την υγεία.
Τρεις viral προκλήσεις που αποδεικνύουν τον κίνδυνο
Ανάμεσα σε εκατοντάδες διαδικτυακές «προκλήσεις», ορισμένες έχουν ήδη οδηγήσει σε σοβαρούς τραυματισμούς και θανάτους.
1. Plan B Pregnancy Test Challenge
Οι συμμετέχοντες ανοίγουν ένα τεστ εγκυμοσύνης και καταπίνουν το μικρό απορροφητικό χαπάκι που βρίσκεται στο εσωτερικό του, πιστεύοντας λανθασμένα ότι έχει φαρμακευτική δράση. Αν και η ουσία δεν είναι τοξική, το ίδιο το αντικείμενο μπορεί να προκαλέσει πνιγμονή ή απόφραξη του αεραγωγού.
2. Cinnamon Challenge
Η προσπάθεια κατάποσης μία κουταλιάς κανέλας χωρίς νερό μπορεί να οδηγήσει σε έντονο βήχα, πνιγμονή και εισρόφηση σκόνης στους πνεύμονες. Η εισρόφηση μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή, πνευμονία ή ακόμη και αναπνευστική ανεπάρκεια.
3. Tide Pod Challenge
Η δαγκωματιά σε κάψουλα απορρυπαντικού ή η κατάποσή της μπορεί να έχει σοβαρότατες συνέπειες. Η διάρρηξη της κάψουλας στο στόμα απελευθερώνει συμπυκνωμένο απορρυπαντικό, προκαλώντας χημικά εγκαύματα, σοβαρό πνίξιμο και κίνδυνο εισρόφησης τοξικού υγρού.
Το κοινό χαρακτηριστικό αυτών των προκλήσεων είναι η επικίνδυνη επαφή με ουσίες ή αντικείμενα που δεν προορίζονται για κατανάλωση και συχνά μπορούν να φράξουν τον αεραγωγό.
Πώς μπορούν να προστατευθούν παιδιά και έφηβοι
Οι ειδικοί τονίζουν ότι η πρόληψη απαιτεί:
Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι οι διαδικτυακές αυτές τάσεις βρίσκουν πρόσφορο έδαφος ιδιαίτερα στους εφήβους και τους νέους, οι οποίοι συχνά παρασύρονται από την ανάγκη συμμετοχής, τον φόβο κοινωνικού αποκλεισμού ή την επιθυμία για διαδικτυακή προβολή.
Όπως εξηγούν η Καθηγήτρια Θεραπευτικής – Επιδημιολογίας – Προληπτικής Ιατρικής του ΕΚΠΑ, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, και η Αλεξάνδρα Σταυροπούλου, Βιολόγος, η ευρεία χρήση των social media επιτρέπει την ταχύτατη διάδοση τέτοιων επικίνδυνων συμπεριφορών σε παγκόσμιο επίπεδο, δημιουργώντας νέους κινδύνους για την υγεία.
Τρεις viral προκλήσεις που αποδεικνύουν τον κίνδυνο
Ανάμεσα σε εκατοντάδες διαδικτυακές «προκλήσεις», ορισμένες έχουν ήδη οδηγήσει σε σοβαρούς τραυματισμούς και θανάτους.
1. Plan B Pregnancy Test Challenge
Οι συμμετέχοντες ανοίγουν ένα τεστ εγκυμοσύνης και καταπίνουν το μικρό απορροφητικό χαπάκι που βρίσκεται στο εσωτερικό του, πιστεύοντας λανθασμένα ότι έχει φαρμακευτική δράση. Αν και η ουσία δεν είναι τοξική, το ίδιο το αντικείμενο μπορεί να προκαλέσει πνιγμονή ή απόφραξη του αεραγωγού.
2. Cinnamon Challenge
Η προσπάθεια κατάποσης μία κουταλιάς κανέλας χωρίς νερό μπορεί να οδηγήσει σε έντονο βήχα, πνιγμονή και εισρόφηση σκόνης στους πνεύμονες. Η εισρόφηση μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή, πνευμονία ή ακόμη και αναπνευστική ανεπάρκεια.
3. Tide Pod Challenge
Η δαγκωματιά σε κάψουλα απορρυπαντικού ή η κατάποσή της μπορεί να έχει σοβαρότατες συνέπειες. Η διάρρηξη της κάψουλας στο στόμα απελευθερώνει συμπυκνωμένο απορρυπαντικό, προκαλώντας χημικά εγκαύματα, σοβαρό πνίξιμο και κίνδυνο εισρόφησης τοξικού υγρού.
Το κοινό χαρακτηριστικό αυτών των προκλήσεων είναι η επικίνδυνη επαφή με ουσίες ή αντικείμενα που δεν προορίζονται για κατανάλωση και συχνά μπορούν να φράξουν τον αεραγωγό.
Πώς μπορούν να προστατευθούν παιδιά και έφηβοι
Οι ειδικοί τονίζουν ότι η πρόληψη απαιτεί:
- Ενημέρωση γονέων και εκπαιδευτικών για τις τρέχουσες διαδικτυακές τάσεις.
- Ανοιχτή συζήτηση με τα παιδιά σχετικά με την πίεση που μπορεί να ασκείται μέσω των social media.
- Εκπαίδευση στις πρώτες βοήθειες, ιδίως σε τεχνικές αντιμετώπισης πνιγμονής και ΚΑΡΠΑ.
- Αναγνώριση των συμπτωμάτων πνιγμονής και άμεση αντίδραση όταν χρειαστεί.
Ένα υποτιμημένο ζήτημα δημόσιας υγείας
Η πνιγμονή
από τροφή ή ξένα σώματα αποτελεί εδώ και δεκαετίες μια σημαντική αιτία
κινδύνου, αλλά η διάδοση των social media έχει προσθέσει νέες,
απρόβλεπτες απειλές. Η ενημέρωση, η υπεύθυνη χρήση του διαδικτύου και η
κατάλληλη εκπαίδευση μπορούν να μειώσουν σημαντικά τα περιστατικά και να
προστατεύσουν τους πιο ευάλωτους.
