Κυριακή 10 Ιανουαρίου 2010

ΑΝΑΒΙΩΣΕ ΤΟ ΕΘΙΜΟ ΤΩΝ «ΠΡΟΔΡΟΜΙΤΩΝ»








Το έθιμο των «Προδρομιτών», που προέρχεται από την ιδιαίτερη πατρίδα των Καταφυγιωτών που ζουν στην Κατερίνη και ανάγεται στην περίοδο της Τουρκοκρατίας, αναβίωσε το απόγευμα της περασμένης Πέμπτης, ανήμερα του εορτασμού του Αγίου Ιωάννη, η Μορφωτική Ένωση Καταφυγιωτών, σε συνεργασία με τον Πολιτιστικό Οργανισμό του Δήμου Κατερίνης.

Τα δρώμενα άρχισαν νωρίς το πρωί με τους Προδρομίτες να ψάλλουν τα κάλαντα στον Ι.Ν. Παντανάσσης και στα σπίτια των Καταφυγιωτών.

Το απόγευμα στον πεζόδρομο στα Καταφυγιώτικα, μπροστά από το Πολιτιστικό Κέντρο και παρουσία πλήθους κόσμου παρουσιάστηκαν τα προδρομίτικα τραγούδια, οι παραδοσιακοί καταφυγιώτικοι χοροί και η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με το μεγάλο Καταφυγιώτικο χορό και το κρέμασμα των Σύκων.

Σύντομο χαιρετισμό κατά την έναρξη της κεντρικής εκδήλωσης εκφώνησε ο πρόεδρος της Μ.Ε.Κ. Ζήνων Σατραζέμης, ο οποίος παράλληλα έκανε λόγο για την ταυτότητα του εθίμου.

Την αναβίωση του εθίμου τίμησαν με την παρουσία τους ο Μητροπολίτης Κίτρους και Κατερίνης Αγαθόνικος, ο Δήμαρχος Κατερίνης Σάββας Χιονίδης, ο Αντινομάρχης Πιερίας Αθανάσιος Φωτίου, ο Αντιδήμαρχος Κατερίνης Γιώργος Χατζηκώστας, Νομαρχιακοί, Δημοτικοί Σύμβουλοι, εκπρόσωποι τοπικών αρχών, φορέων και συλλόγων. Ξεχωριστή παρουσία στις φετινές εκδηλώσεις είχαν τα μέλη του συλλόγου…Αχιλλέας Πλατανιστάσας από την Κύπρο.

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΕΘΙΜΟ

Στα δύσκολα χρόνια της τουρκικής τυραννίας οι Έλληνες συνεχώς έψαχναν τρόπους οργάνωσης και αντίδρασης εναντίων τους, ένας από αυτούς ήταν και οι Προδρομίτες. Το όνομα Προδρομίτες δόθηκε στο έθιμο από την εορτάζουσα ημέρα του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου, που έντεχνα ο λαός συμπλέκει την εορτή του Αγίου από χριστιανικής πλευράς και από εθνικής τα προδρόμια της Ελληνικής επανάστασης.

Την οργάνωσή τους την αναλάμβανε πάντα η εκκλησία για ασφάλεια και με το τέλος της Θείας Λειτουργίας οι ιερείς ευλογούσαν τους Προδρομίτες, τους χώριζαν σε τρεις ή τέσσερις ομάδες όσες και οι συνοικίες (μαχαλάδες) του χωριού και ξεκινούσαν αρχίζοντας γεμάτοι ζωντάνια τα προδρομίτικα τραγούδια σκορπίζοντας χαρά και κέφι σε όλο το χωριό.

Οι μικρότεροι σε ηλικία είχαν μαζί τους «τροβάδες» για τα διάφορα πεσκέσια όπως καρύδια, σταφίδες, λεφτοκάρια, στραγάλια (μπουμπουλάκια) και άλλα και την «γκιούμα» για το κρασί και το τσίπουρο που τους προσφερόταν. Σε κάθε σπίτι, αφού γίνονταν τα σχετικά κεράσματα, τελευταίο δίνονταν και το χρηματικό ποσό, ανάλογα βέβαια με τη δυνατότητα της κάθε νοικοκυράς. Τα χρήματα παραδίδονταν στην εκκλησιαστική επιτροπή όπου τα χώριζε σε τρία μέρη, το πρώτο δίδονταν στον ένοπλο εθνικό αγώνα, το δεύτερο για τις ανάγκες του κρυφού σχολειού και το τρίτο για διάφορα έργα κοινωνικής ωφέλειας.

Στο τέλος της ημέρας όλοι οι Προδρομίτες στην τοποθεσία «μπασαρά» άνοιγαν πρώτοι το μεγάλο χορό και ακολουθούσαν όλοι οι κάτοικοι πιασμένοι χέρι – χέρι τραγουδώντας. Το τσίπουρο και το κρασί που μάζευαν όλη μέρα το κερνούσαν σε όλους τους παρευρισκόμενους, που ήταν όλο το χωριό, θεωρούνταν δε ο χορός, ως πιο επίσημος καταφυγιώτικος.

Προς το τέλος του χορού, εμφανίζονταν στη μέση, η εκκλησιαστική επιτροπή κρατώντας αρμαθιές ξερών σύκων τις οποίες περνούσαν στο λαιμό του κάθε προδρομήτη ως αμοιβή – έπαθλο. Η προτίμηση της χρήσης του σύκου είχε και αυτή το συμβολισμό της, το ξερό περίβλημα του συμβόλιζε την αιμοχαρή στυγνή Οθωμανική αυτοκρατορία, τα δε εκατοντάδες σπορίδια, τους σκλαβωμένους Έλληνες που μάχονταν από τα βαθιά σκοτάδια να αποτινάξουν τη σκληρή σκλαβιά τους.