Με μεγάλη μας χαρά πληροφορηθήκαμε την προ ολίγων ημερών απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Κατερίνης. Η έγκριση δαπάνης για την εκπόνηση μελέτης σχετικά με τη βιώσιμη κινητικότητα στην πόλη, με έμφαση στο ποδήλατο, αποτελεί ένα πολύ θετικό πρώτο βήμα στο μακρύ δρόμο του οικολογικού – ποδηλατικού προσανατολισμού της Κατερίνης. Θεωρώντας εαυτούς συνυπεύθυνους για την επαναφορά του θέματος των ποδηλατικών υποδομών στο επίκεντρο της Δημόσιας συζήτησης, όλοι εμείς της Ποδηλατικής Από-δρασης Πιερίας, του πρώτου ποδηλατικού συλλόγου που δραστηριοποιήθηκε στην Κατερίνη στο επίπεδο του ποδηλατικού ακτιβισμού, νιώθουμε μια δικαίωση και συνάμα χαρά που οι φωνές, οι διαμαρτυρίες και οι εκκλήσεις μας δεν έμειναν χωρίς αποτέλεσμα. Από τον περασμένο Μάιο, που συστάθηκε ο Σύλλογος, καταφέραμε μέσα από τις αλλεπάλληλες δράσεις μας, (ποδηλατοπορείες, εκθέσεις φωτογραφίας, ενημερωτικές εκδηλώσεις κλπ) να ανακινήσουμε το θέμα της ποδηλατικής παιδείας, της ποδηλατικής ασφάλειας και των υποδομών. Στον αγώνα αυτό, συμμετείχαν ενεργά μέλη και φίλοι της Ποδηλατικής Από-δρασης αλλά και μέλη άλλων εθελοντικών, περιβαλλοντικών και πολιτιστικών οργανώσεων και φορέων της πόλης, καθώς και ενεργοί πολίτες κάθε ηλικίας. Τους ευχαριστούμε όλους από βάθος καρδιάς.
Οι ποδηλατικές υποδομές είναι ζήτημα διπλής όψης: και απλό και σύνθετο. Απλό στην κατασκευή, δεδομένου ότι για τη δημιουργία ενός, έστω στοιχειώδους, λειτουργικού ποδηλατοδρόμου, χρειάζεται απλά οριζόντια και κάθετη σήμανση τμημάτων του ήδη υπάρχοντος οδικού δικτύου, όπου φυσικά υπάρχει ο απαιτούμενος χώρος. Με πιο απλά λόγια, για έναν λιτό ποδηλατόδρομο, αρκούν ως κατασκευαστικά υλικά η μπογιά και οι ταμπέλες, εφόσον φυσικά έχει προηγηθεί η απαραίτητη κυκλοφοριακή – συγκοινωνιακή μελέτη. Η συνθετότητα και δυσκολία όμως του ζητήματος συνίσταται στο λειτουργικό επίπεδο, το οποίο έπεται της κατασκευής. Γιατί όσο εύκολο είναι να κατασκευαστεί ένας ποδηλατόδρομος, τόσο δύσκολο είναι να συντηρηθεί και να λειτουργήσει σωστά. Η συντήρηση φυσικά είναι ολιγοδάπανη, απαιτείται όμως μεράκι και καλός προγραμματισμός, για να μην καταντήσει ένας ποδηλατόδρομος σαν αυτόν στη οδό 19ης Μαΐου. Για την εν γένει καλή λειτουργία του όμως, τα ζητήματα που ανακύπτουν στην καθημερινή πρακτική είναι πολλά. Πρώτο και σημαντικότερο: η προβληματική συνύπαρξη με το αυτοκίνητο, αυτό το νεοελληνικό φετίχ που δύσκολα αποχωρίζεται και ο Κατερινιώτης. Πρόσφατα ανακατασκευάστηκε μεγάλο τμήμα πεζοδρομίων της πόλης. Κι εκεί που κάποιος καλοπροαίρετος θα πίστευε ότι οι πεζοί κέρδισαν το ζωτικό χώρο που δικαιούνταν έναντι του αυτοκινήτου, η καθημερινότητα, με τα δεκάδες αυτοκίνητα παρκαρισμένα άναρχα πάνω στα πεζοδρόμια, τους διέψευσε με τον πιο απογοητευτικό τρόπο. Μπορεί επομένως εύκολα να φανταστεί κάποιος τί πρόκειται να συμβεί με τους ποδηλατοδρόμους. Στην περίπτωση αυτή δύο επιλογές υπάρχουν:
α) τοποθετούνται προστατευτικά σκληρά (για να μην καταπατώνται από τους οδηγούς όπως συμβαίνει σήμερα) κολωνάκια που θα αποτρέπουν την παραβίαση των ποδηλατοδρόμων από τα αυτοκίνητα,
ή
β) γίνεται επιθετική πολιτική ενημέρωσης των οδηγών αυτοκινήτων και δικύκλων μηχανών αλλά και των πεζών ότι πλέον υπάρχει ένα τρόπον τινά άβατο τμήμα στο οποίο κινούνται μονάχα οι ποδηλάτες με παράλληλη καθημερινή αυστηρή αστυνόμευση του τμήματος αυτού. Η τελευταία επιλογή νομίζω είναι η καταλληλότερη. Κοστίζει λιγότερο, δεν υποβαθμίζει περαιτέρω την εικόνα της πόλης με κολωνάκια και αποφέρει ίσως και έσοδα από πρόστιμα ασυνείδητων που θα θελήσουν να καταπατήσουν το χώρο των ποδηλατών. Η δε δημοτική αστυνομία θα μπορούσε να περιπολεί με ποδήλατα αντί αυτοκίνητα, κάτι που θα αυξήσει την ευελιξία της, θα μειώσει το λειτουργικό κόστος και φυσικά θα ρυπαίνει λιγότερο. Κάτι ανάλογο έχει ήδη εφαρμοστεί στη Θεσσαλονίκη.
Κάτι που επίσης πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι ότι δεν αρκεί η αποσπασματική κατασκευή αποκομμένων μεταξύ τους ποδηλατοδρόμων. Αυτό που θα συνεισφέρει πραγματικά στους ποδηλάτες και στην πόλη, είναι ένα ολοκληρωμένο δίκτυο, άρρηκτα διασυνδεμένο, που θα εξυπηρετεί όσο το δυνατόν μεγαλύτερο κομμάτι του πληθυσμού της πόλης. Η Κατερίνη, είναι μια στριμωγμένη και άναρχα δομημένη πόλη που δυσχεραίνει την όποια προσπάθεια αναβάθμισης του αστικού της περιβάλλοντος. Η στενότητα χώρου αναγκαστικά συνεπάγεται ότι για να βάλουμε το ποδήλατο στην καθημερινότητά μας, πρέπει να αφαιρέσουμε χώρους από το αυτοκίνητο. Εμείς πιστεύουμε ότι, όχι μόνο αξίζει τον κόπο, αλλά και ότι επιβάλλεται, αν δεν θέλουμε στο τέλος να πνιγούμε από την ηχορρύπανση και τα καυσαέρια. Σε πολλές μας δράσεις έχουμε προτείνει τη δημιουργία ενός δικτύου τριών ποδηλατικών αξόνων:
Α) Κεντρικός. Θα ξεκινά από την Κατερινόσκαλα ως τη Νεοκαισάρεια, περνώντας και μέσα από την Κατερίνη. Θα εξυπηρετεί πλήθος πολιτών αλλά και τουριστών που θέλουν να μετακινούνται στα πολύ δημοφιλή αυτά μέρη, είτε για δουλειά είτε για αναψυχή. Ενδιάμεσα μπορούν να κατασκευαστούν σταθμοί ενοικίασης ποδηλάτων, που θα αποφέρουν επιπλέον έσοδα στα ταμεία του Δήμου και θα διευκολύνουν όσους δεν διαθέτουν ποδήλατο.
Β) Περιφερειακός. Θα κυκλώνει μεγάλο κομμάτι της πόλης σαν δαχτυλίδι γύρω από το πολεοδομικό συγκρότημα, αξιοποιώντας ταυτόχρονα τις ήδη υπάρχουσες άτυπες ποδηλατικές υποδομές του Πέλεκα και της οδού 19ης Μαΐου. Συγκεκριμένα θα διαπερνά τις περιοχές: Κολυμβητήριο – Ν. Πλαστήρα (Εγγλέζικος) – 19ης Μαΐου – Νεκροταφεία Αγ. Αικατερίνης – Γήπεδο Πιερικού – Πέλεκας – Κολυμβητήριο
Γ) Κάθετοι άξονες που θα ενώνουν τον κεντρικό και περιφερειακό άξονα με κομβικά σημεία της πόλης (αθλητικά κέντρα, δημόσιες υπηρεσίες, σχολεία, ΚΤΕΛ και γενικότερα σημεία μαζικής χρήσης)
Φυσικά δεν θα πρέπει να λησμονείται το επίσης μέγα ζήτημα της κατασκευής θέσεων στάθμευσης για ποδήλατα σε κεντρικά σημεία της πόλης (πεζόδρομος, πάρκο) καθώς και σε κάθε Δημόσια Υπηρεσία, σχολεία και σημεία μαζικής χρήσης καθώς επίσης να υπάρξει πρόβλεψη για τη μεταφορά ποδηλάτων από κάθε μέσο μαζικής μεταφοράς (τρένα, λεωφορεία αστικά και υπεραστικά). Αυτό θα μπορούσε ίσως να γίνει και με την ενθάρρυνση και συμμετοχή και της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, αφού ήδη υπάρχουν πολλά εμπορικά καταστήματα που, προς τιμήν τους, έχουν κατασκευάσει ή έχουν ζητήσει την τοποθέτηση τέτοιων θέσεων βελτιώνοντας και την εξωτερική αισθητική των καταστημάτων τους.
Είναι το όνειρό μας και οι προτάσεις μας για μια Κατερίνη πιο οικολογική, πιο ευχάριστη, πιο ήσυχη, πιο πολιτισμένη, πιο ποδηλατική. Είμαστε δίπλα σε κάθε προσπάθεια που γίνεται με οικολογική ευαισθησία κι έχει ως επίκεντρο το ποδήλατο (και όχι μόνο). Νιώθω επ` ευκαιρία την ανάγκη να ευχαριστήσω την Πρωτοβουλία Πολιτών και τον επικεφαλής της κ. Αντώνη Μάντζιο για την έγκαιρη ενημέρωση που μας παρείχαν σχετικά τόσο με την πρόσφατη θετική αυτή απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, όσο και με την έναρξη των διαδικασιών συγκρότησης δημοτικής επιτροπής διαβούλευσης του Δήμου με Συλλόγους και Φορείς της πόλης. Θα είμαστε ουσιαστικοί αρωγοί σε οποιαδήποτε προσπάθεια περιβαλλοντικής αναβάθμισης της Κατερίνης με την προώθηση του ποδηλάτου κι όχι μόνο.
Βασίλης Μίγκος
Πρόεδρος Ποδηλατικής Από-Δρασης Πιερίας
