Θύματα και οι παραγωγοί και οι καταναλωτές
Υιοθετήθηκε από την Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Κοινό Ψήφισμααυξανόμενες τιμές των τροφίμων". Μεταξύ των συντακτών του Ψηφίσματος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος είναι και ο Ευρωβουλευτής της ΝΔ Καθηγητής κ. Γιώργος Παπαστάμκος. Σύμφωνα με τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO), ο δείκτης τιμών τροφίμων κινήθηκε ανοδικά για έβδομο συναπτό μήνα, αγγίζοντας τα υψηλότερα επίπεδα από το 1990. Κατά το διάστημα μεταξύ Δεκεμβρίου 2010-Ιανουαρίου 2011 σημειώθηκε αύξηση 3,4%.
Το ευμετάβλητο των τιμών είναι εγγενές χαρακτηριστικό των γεωργικών αγορών. Ωστόσο, έχει εκλάβει ανησυχητικές διαστάσεις, λειτουργώντας αποσταθεροποιητικά όχι μόνο για την παγκόσμια οικονομία, αλλά και για την κοινωνική συνοχή, καθώς πλήττει πρωτίστως τις ευπαθείς ομάδες πληθυσμού τόσο στις ανεπτυγμένες όσο και στις αναπτυσσόμενες χώρες. Υπογραμμίζεται ότι στην ΕΕ 79 εκατομμύρια άνθρωποι εξακολουθούν να ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, ενώ 16 εκατομμύρια Ευρωπαίοι πολίτες κατέφυγαν σε επισιτιστική βοήθεια που παρείχαν φιλανθρωπικές οργανώσεις τον περασμένο χειμώνα.
Στο πλαίσιο της συζήτησης που διεξήχθη στην Ολομέλεια, ο κ. Παπαστάμκος αναφέρθηκε στους παράγοντες που επηρεάζουν την παγκόσμια γεωργική παραγωγή, όπως τα ακραία καιρικά φαινόμενα, οι περιορισμένοι φυσικοί και ενεργειακοί πόροι, η αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού και η αλλαγή του διατροφικού μοντέλου στις δυναμικά αναπτυσσόμενες χώρες. Επιπλέον, επικεντρώθηκε σε δύο παράγοντες, οι οποίοι επιτείνουν την αστάθεια των τιμών και χρήζουν άμεσης και αποτελεσματικής αντιμετώπισης τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε διεθνές επίπεδο.
Πρώτον, ο κ. Παπαστάμκος υπογράμμισε την δυσλειτουργία της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων, όπου οι συγκεντρώσεις (ολιγοπώλιο πολυεθνικών) χαρακτηρίζει όχι μόνον το εμπόριο, αλλά ακόμη και την παραγωγή (τους σπόρους), γεγονός που αποβαίνει εις βάρος τόσο των παραγωγών όσο και των καταναλωτών. Δεύτερον, τόνισε την αδιαφάνεια και τα φαινόμενα κερδοσκοπίας στις αγορές βασικών προϊόντων, σημειώνοντας σχετικά ότι "τα χρηματιστήρια προθεσμιακών συμβολαίων εμπορευμάτων μεταβλήθηκαν – λόγω της απορρύθμισης των χρηματαγορών– από εργαλείο διαχείρισης κινδύνου σε στόχο κερδοσκοπικών συναλλαγών. Τα σημαντικότερα μάλιστα εξ αυτών βρίσκονται εκτός Ευρώπης".
Μετά την χρηματοπιστωτική κρίση διάφορα hedge funds στράφηκαν στα χρηματιστήρια γεωργικών προϊόντων για να αντισταθμίσουν τις απώλειές τους, όπου πλέον το χρηματοοικονομικό απόθεμα είναι δεκαπενταπλάσιο του πραγματικού αγροτικού. Κατά τον κ. Παπαστάμκο, είναι απαραίτητο ένα θεσμικό πλαίσιο που να περιορίζει τη συμμετοχή στις γεωργικές αγορές παραγώγων μόνον στους άμεσα συνδεόμενους με τον τομέα των τροφίμων. Η ανάγκη θέσπισης αυστηρού ρυθμιστικού πλαισίου για τις χρηματοοικονομικές αγορές εν γένει είναι επιτακτική, πολύ δε περισσότερο για τις αγορές γεωργικών προϊόντων.
Σε ό,τι αφορά την ΕΕ, το γεωργικό εισόδημα βαίνει διαρκώς μειούμενο, λόγω του αυξανόμενου κόστους παραγωγής και της αστάθειας των τιμών, θέτοντας σε κίνδυνο την ευρωπαϊκή γεωργική παραγωγή. Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε η Eurostat τον Μάιο του 2010, η γεωργική απασχόληση στην ΕΕ μειώθηκε κατά 25% από το 2000. Κατά τον κ. Παπαστάμκο, η διατήρηση ενός ισχυρού ευρωπαϊκού γεωργικού τομέα προς διασφάλιση της επισιτιστικής επάρκειας προϋποθέτει την εξασφάλιση δίκαιου γεωργικού εισοδήματος, αποτελεσματικότερα μέτρα ρύθμισης της αγοράς στο πλαίσιο της ΚΑΠ και εξορθολογισμό της λειτουργίας της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων.
Για περισσότερες πληροφορίες:
Γεώργιος Παπαστάμκος Γραφείο Τύπου Κ.Ο. ΕΛΚ
Βουλευτής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τηλ: +32 22 83 20 01
web-site: www.papastamkos.gr
