Γράφει ο Νίκος Σαλπιστής
Κανείς άνθρωπος δεν θέλει ν’αφήσει την πατρίδα, το σπίτι και την οικογένεια του για να ξενιτευτεί σε άλλη χώρα. Αν φτάνει σ’ αυτό το σημείο το κάνει γιατί εξαναγκάζεται.
Οι λόγοι που το κάνει είναι η οικονομική εξαθλίωση, ο πόλεμος και οι πολιτικές διώξεις. Για κάποιους, λίγους, και η τυχοδιωκτική αναζήτηση του κέρδους. Έτσι δημιουργείται η μετανάστευση και η προσφυγιά.
ΕΛΛΗΝΕΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ
Οι Ελληνες βρέθηκαν πολλές φορές στην αναγκη αυτή . Κατα την Τουρκοκρατια το φαινόμενο πήρε, σε ορισμένες περιοδους, μαζικο χαρακτήρα. Στα τέλη του 19ου και αρχές του 20ου αιώνα οι Έλληνες μετανάστευαν κυρίως στις Η.Π.Α., ενώ μια μεγαλύτερη μεταναστευση παρατηρηθηκε μετά το 1960 στον Καναδα, Αυστραλια και την κεντρικη Ευρωπη.
Η υποδοχή των Ελλήνων στους τόπους αυτούς δεν ήταν η καλύτερη δυνατή. Ειδικά στις ΗΠΑ οι Έλληνες θεωρηθήκαν οι «Αλβανοί» της Ευρώπης. Σε ορισμένες περιπτώσεις παρατηρηθηκαν μαζικές επιθεσεις(πογκρομ) εναντιον τους από «ντοπιους» Αμερικανους (παλιοτερα μεταναστες κι αυτοι),οι οποίοι τους θεωρουσαν εγκληματικα στοιχεία.
Μια εγκληματολογικη ερευνα του 1931 (Wickersham Commission) εδειξε ότι στους Ελληνες παρατηρηθηκε η μεγαλύτερη εγκληματικοτητα ανάμεσα στους Ευρωπαίους. Οι «γνήσιοι»Αμερικανοί έσπευσαν να αποδωσουν τη συμπεριφορα αυτή στην ιδιομορφια της ελληνικής φυλής .
Ήταν και είναι η εύκολη επιφανειακη ερμηνεία που καταληγει στη γενίκευση ,πιστεύοντας ότι έτσι θα εξορκισει το κακό. Είναι η ερμηνεία που χαϊδεύει τα αυτιά πολιτικά άπειρων ανθρώπων οι οποίοι δυσκολεύονται να ερμηνεύσουν διαλεκτικά τα κοινωνικά φαινόμενα, κουράζονται να ψάξουν σε βάθος την αλήθεια, βολευονται με την ερμηνεία αυτή, αφού η ανακάλυψη των βαθύτερων αιτιών δεν τους συμφέρει.
Η ρατσιστικη αυτή αντιμετωπιση ενός κοινωνικού φαινομενου, στη συγκεκριμενη περίπτωση της εγκληματικοτητας, αγνοουσε καποιες παραμετρους που θα μπορούσαν να οδηγησουν σε σωστα συμπερασματα. Για παράδειγμα ότι οι Ελληνες προέρχονταν από μια χώρα υπανάπτυκτη, συνηθισμενοι σ’έναν άλλο τρόπο ζωης, τόσο στον τομεα της παράγωγης όσο και σ’αυτόν της πολιτιστικης συμπεριφορας και των αξιων.
Η βιαιη ενσωματωση σε μια ανεπτυγμένη καπιταλιστική κοινωνία με την εργασιακη πειθαρχια και τους ανεπτυγμενους κατασταλτικους μηχανισμους (δικαιοσυνη,αστυνομια)ωθουσαν τους Ελληνες στην παραβατικη συμπεριφορα σε βαθμό μεγαλύτερο από τους άλλους ευρωπαϊκούς λαους.
Όμως εκτός από αυτή την ερμηνεια, γεγονός είναι ότι τόσο οι δικαστικες αρχές όσο και η αστυνομία αντιμετώπιζαν με καχυποψια και μεγαλύτερη αυστηροτητα τους Ελληνες γενικα. Η αντιμετώπιση αυτή συνεβαλε στην αύξηση των δεικτων εγκληματικοτητας (κάτι αναλογο παρατηρηθηκε και στην Ελλάδα όπου για τα ίδια αδικηματα οι ξενοι εισεπραταν μεγαλυτερες ποινες από τους Ελληνες).
Όμως όλα αυτά ησαν ψιλά γραμματα για τους «ντοπιους» Αμερικανους .Αλλωστε οι μεταναστες ήσαν τα εύκολα θύματα, όπως και οι νεγροι.
Τον ρατσισμο ντοπιων Ελληνων αντιμετωπισαν και Ελληνες προσφυγες. Ο Ελληνας προσφυγας ήταν το εύκολο θύμα. Για παράδειγμα, το 1923 στη Μυτιληνη, υποδεχθηκαν τους μικρασιατες προσφυγες με μαυρες σημαιες, ενω οι ποντιοι προσφυγες που ηρθαν στην Κατερινη από την ΕΣΣΔ το 1939 οχι μόνο εγιναν αντικειμενα εκμεταλλευσης αλλά κατηγορούνταν από αρκετους ότι εφεραν στην Ελλάδα «τη συφιλη και τον κομμουνισμό».
ΟΙ ΕΠΙΔΙΩΞΕΙΣ ΤΗΣ ΑΡΧΟΥΣΑΣ ΤΑΞΗΣ
Πίσω από την ερμηνεια αυτή για την εγκληματικοτητα κρυβόταν η προσπάθεια της άρχουσας τάξης να προσανατολισει –σε μια περίοδο κρίσης του συστήματος-τη δυσαρεσκεια των λαϊκών στρωμάτων από την οικονομική πολιτική σε βάρος των μεταναστων ,διασπωντας έτσι την εργατική ταξη.
Η προσέγγιση αυτή αθωωνει το οικονομικό σύστημα της εκμεταλλευσης ανθρώπου από ανθρωπο ,τον καπιταλισμό ,που αποτελει την πραγματικη αιτια των δεινων της εργατικής τάξης και των μικροαστων.
Μαζί με την αντίστοιχη επιθετικη συμπεριφορα εναντια στους μεταναστες ,αλλά και τους προσφυγες, πατουσε στη δυσκολια εμβαθυνσης στο πρόβλημα απο ένα μέρος των απλων ανθρωπων (μικροαστων μπροστά στην απειλή της οικονομικής τους καταστροφης και ενός μέρους των εργατων μπροστά στο φοβο της ανεργιας).
Για όσους ασπάζονται την αντίληψη αυτή, ένοχος είναι ο μετανάστης και ο προσφυγας.
Εστίαζαν στην εγκληματικότητα και στις θέσεις εργασίας που καλυπταν οι μετανάστες, αποσιωπωντας την εκμετάλλευση τους (για να μη μιλήσουμε για την σεξουαλικη εκμετάλλευση των αλλοδαπων γυναικών).Κανεις δεν μιλουσε για τις θέσεις εργασίας που χανονταν από την αυθαιρετη κερδοσκοπικη μεταφορα ελληνικων κεφαλαίων στο εξωτερικο, κεφαλαια που εψαχναν χαμηλα μεροκαματα ,όπως η μελισσα τη γυρη ,ώστε να γίνουν ακόμη πιο γόνιμα και κερδοφόρα. Περιουσιες ολοκληρες εγιναν από την εκμετάλλευση της εργατικής δυναμης των μεταναστων, συσσωρευτηκαν κεφαλαια ,ενώ η εργασία τους επιβραδυνε την παρακμή της αγροτικής οικονομιας .Εργαζομενοι χωρίς δικαιώματα (κοινωνική ασφάλιση, υγειονομική περίθαλψη, νόμιμος μισθος )ησαν φτερο στον άνεμο της εργοδοτικής αυθαιρεσίας.
ΟΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΑΙΤΙΕΣ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣΚΑΙ ΤΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΙΑΣ ΚΑΙ Η ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΤΗΣ
Όσοι έχουν την ίδια ρατσιστικη αντίληψη δεν μπαίνουν στον κοπο να ερευνησουν γιατί οι μεταναστες βρέθηκαν στην Ευρώπη. Η οικονομική τους εξαθλίωση είναι αποτέλεσμα της ιμπεριαλιστικής εκμετάλλευσης, από τις ανεπτυγμένες κεφαλαιοκρατικές χώρες της Δύσης, του πλουτου που παραγεται στις χώρες τις όποιες ζουν οι μεταναστες και οι προσφυγες. Για να γίνει αυτό η Δύση εξαπολυει κατά καιρους πολέμους κατά των χωρων αυτών, με αποτέλεσμα το κυμα των μεταναστών να μεγαλώνει .Η Δύση δέχεται τα αποτελεσματα της εξωτερικης της πολιτικής, με απλα λογια «λουζεται» τα απόνερά της.
Ομως η κεφαλαιοκρατια δεν αφηνει να παει τιποτα χαμενο. Αξιοποιει αυτά τα αποτελεσματα: 1) εκμεταλλευόμενη τους μεταναστες και αποσπωντας υπεραξια από την εργασία τους 2) χρησιμοποιώντας τους μεταναστες, ένα φτηνο και ελεγχομενο εργατικο δυναμικό, ως παράγοντα πίεσης εναντια σ τις διεκδικησεις της ντοπιας εργατικής τάξης 3)προσπαθώντας να ελεγξει τον αριθμό τους ώστε να μην κινδυνευσει η παρουσια των μεταναστων στη χώρα, με τις προϋποθέσεις που τη συμφερουν.
Οι ελληνικες κυβερνήσεις συνέβαλαν και συμβαλουν στην εξαθλιωση και καταστροφη των χωρων από τις όποιες προερχονται οι μεταναστες. Όχι μόνο συμμετεχοντας στους επιθετικους πολεμους κατά των χωρων τους (Αφγανιστάν ,Ιρακ, Σερβία) αλλά και βοηθωντας μια σειρά από ελληνικες επιχειρήσεις να επενδύσουν στις χώρες τους, εκεί όπου τις συμφερει (και οχι εκεί που συμφερει τους εργαζομενους ),με σκοπό τη λεηλασια του παραγομενου πλουτου και την εκμετάλλευση της εργατικής τάξης.
Η ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ
Τι όμως πρέπει να γίνει από τις όποιες παρενεργειες δημιουργούνται από το μεταναστευτικο προβλημα; Το Πανεργατικο Αγωνιστικο Μετωπο (Π.Α.Μ.Ε.) έχει συγκεκριμενη αντίληψη και εμπειρία γι’ αυτό.
Το Π.Α.Μ.Ε. αντιμετωπιζει τους μεταναστες ως ένα κομμάτι της ελληνικής εργατικής τάξης που παραγει τον πλουτο στην Ελλάδα. Υποστηριζει εμπρακτα τον ενωμενο αγώνα τους με τους Ελληνες εργαζομενους εναντια στον καπιταλισμό. Στην Ηλεια υποστηριξε τον αγώνα των μεταναστων-εργατων γης στις φραουλοκαλλιεργειες, στη Μηχανιωνα τον αγώνα των Αιγυπτιων αλιεργατών και στην Αθηνα τον αγώνα Ινδων και Πακιστανων στα υπόγεια των βιοτεχνιων ιματισμου, όπως ακριβως κάνει και με τους Ελληνες εργάτες. Ξερει ότι οι εργάτες (Ελληνες και ξενοι)δεν έχουν να μοιρασουν τιποτα ενώ έχουν να κερδισουν πολλά από τον ενωμενο αγώνα τους .Ξερει ότι αιτια της μεταναστευσης και της προσφυγιας δεν είναι η επιθυμια του «κακου» Πακιστανου η Αλβανου για να κλεψει το σπίτι του Ελληνα αλλά η λεηλασια των χωρων τους από τον ιμπεριαλισμο και οι πολεμοι που κατά καιρους εξαπολυει.
Το Π.Α.Μ.Ε. διεκδικει πλήρη ασφαλιστικά δικαιώματα στην πράξη για όλους και παραλληλα την κατάργηση της εκμετάλλευσης των χωρων του 3ου κοσμου από τις ανεπτυγμένες κεφαλαιοκρατικές χώρες της Δύσης ,μαζί και της Ελλάδας. Διεκδικει το σταματημα της εξαπολυσης πολέμων εναντιον τους και την φιλολαϊκή οικονομική τους ανάπτυξη. Παραλληλα διεκδικεί την ανθρωπινη διαβιωση των μεταναστων και προσφυγων, που θελουν να πανε στη Δυση, σε κεντρα υποδοχης και την αρση της απαγορευσης μεταβασης τους σ’αυτην.
Η υλοποίηση των δυο αυτών στόχων θα περιορίσει δραστικά τον αριθμό των μεταναστων προς τη χώρα μας (αλλά και των Ελληνων από την Ελλάδα προς Ευρωπη, Αμερικη με μια ανάπτυξη σε όφελος του λαου).
Το μεταναστευτικο πρόβλημα το δημιουργεί και το εκμεταλλεύεται η κεφαλαιοκρατία. Οποιος θέλει να λυθει οριστικά και αμετάκλητα, πρέπει ν’αφησει την υποκρισια και ν’αγωνιστει ενάντια στις πραγματικες αιτίες που το δημιουργουν και οχι να εξαπολυει εκ του ασφαλους τα ρατσιστικα βελη εναντια στους κοντινους και ευκολους στοχους. Πρέπει να σταματήσει να ψηφιζει εκεινα τα κόμματα που υλοποιουν, ως κυβερνήσεις, την πολιτική αυτή, που με την σειρά της συνεβαλε στη δημιουργία του μεταναστευτικου και του προσφυγικου προβληματος.
Τοτε μόνο η μεταβαση των ανθρωπων από μια χώρα σε μια άλλη δεν θα είναι προϊόν καταναγκασμου αλλά ελευθερη επιλογή, που θα «πλουτιζει» τον πολιτισμό ανθρώπων και λαων.
Νίκος Σαλπιστης
