• ΟΙ ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ ΤΟ 2010 ΜΕΙΩΘΗΚΑΝ ΚΑΤΑ 40 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ. ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΠΩΛΕΙΕΣ 16 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ ΤΟ 2011
• Οι εκταμιεύσεις από τους λογαριασμούς έχουν επιτείνει τις πιέσεις στη ρευστότητα των τραπεζών
Συρρίκνωση κατά 40 δισ. ευρώ παρουσίασαν οι καταθέσεις του ιδιωτικού µη χρηµατοπιστωτικού τοµέα στο ελληνικό τραπεζικό σύστηµα το 2010. Όπως προκύπτει από µελέτη της Εθνικής Τράπεζας η µείωση των καταθέσεων αναµένεται να... συνεχιστεί και το 2011, µε τις απώλειες να φτάνουν τα 16 δισ. ευρώ. Η ραγδαία µείωση των καταθέσεων δείχνει τη δύσκολη θέση στην οποία βρίσκονται τα περισσότερα νοικοκυριά της χώρας, ενώ οι πολίτες αναγκάζονται να ξοδεύουν από το «έτοιµο» χρήµα προκειµένου να καλύψουν τις ανάγκες τους. Σηµειώνεται ότι η Ελλάδα και η Ιρλανδία κατέγραψαν τη µεγαλύτερη µείωση καταθέσεων στην ευρωζώνη το πρώτο 3µηνο του 2011.
Πήραν αποταµιεύσεις
«Η ιδιωτική κατανάλωση σε ονοµαστικούς όρους µειώθηκε µε ρυθµό περίπου 1,2%, σε ετήσια βάση, όταν το διαθέσιµο εισόδηµα µειώθηκε κατά 7% περίπου, αντανακλώντας χρήση του χρηµατοπιστωτικού πλούτου για εξοµάλυνση της κατανάλωσης», τονίζει η ΕΤΕ, ενώ συµπληρώνει ότι «οι επιχειρήσεις εξαιτίας της µειωµένης κερδοφορίας και του περιορισµού των πιστώσεων αναγκάστηκαν και αυτές να προσφύγουν στα καταθετικά τους διαθέσιµα προκειµένου να χρηµατοδοτήσουν τρέχουσες ανάγκες καθώς και την επενδυτική τους δαπάνη». Το αρνητικό χρηµατοδοτικό άνοιγµα του ιδιωτικού τοµέα εκτιµάται ότι ανήλθε σε 13 δισ. ευρώ το 2010.
Αναζητείται ρευστότητα
Όπως εκτιµούν οι αναλυτές της Εθνικής Τράπεζας, η µείωση στις καταθέσεις έρχεται να επιτείνει τις πιέσεις στη ρευστότητα του τραπεζικού συστήµατος λόγω της εξαιρετικά δύσκολης πρόσβασης των ελληνικών τραπεζών σε δανεισµό από την αγορά από τις αρχές του δεύτερου τριµήνου του 2010, ταυτόχρονα µε την κλιµάκωση των πιέσεων στο κρατικό χρέος. Την ίδια ώρα, η άντληση ρευστότητας από την ΕΚΤ έναντι ενεχυρίασης χρεογράφων γίνεται πλέον µε µέση έκπτωση υψηλότερη από 35% της αξίας τους, εξαιτίας των σωρευτικών υποβαθµίσεων των ελληνικών χρεογράφων και της εφαρµογής από την ΕΚΤ αυστηρότερων συντελεστών αποτίµησης των παρεχόµενων εγγυήσεων στους µηχανισµούς αναχρηµατοδότησης. «Η χορηγούµενη από την ΕΚΤ επιπλέον ρευστότητα έναντι ενός συνολικού ποσού κρατικών εγγυήσεων της τάξης των 60 περίπου δισ. κατάφερε να εξισορροπήσει τις πιέσεις αποτρέποντας µια βεβιασµένη συρρίκνωση του τραπεζικού ενεργητικού», επισηµαίνει η ΕΤΕ.
Εξαιτίας όµως της έκτακτης φύσης αυτού του δανεισµού καθώς και άλλων χαρακτηριστικών της (π.χ. µειούµενη µέση χρονική διάρκεια), και των πιέσεων της οικονοµικής συγκυρίας, αυτή η µορφή άντλησης ρευστότητας δεν αποτελεί ικανή συνθήκη για την οµαλοποίηση της λειτουργίας του ελληνικού χρηµατοπιστωτικού συστήµατος.
Το Τραπεζικό Ίδρυµα προβλέπει ότι πιθανότατα θα υπάρξει ανάκαµψη των καταθέσεων από τα τέλη του 2012, ωστόσο για να πραγµατοποιηθεί κάτι τέτοιο θα πρέπει να υπάρξουν απαραίτητα κάποιες προϋποθέσεις:
ΠΡΩΤΟΝ, θα πρέπει ο ετήσιος ρυθµός ανάπτυξης της ελληνικής οικονοµίας να επανέλθει σε θετικό έδαφος από τις αρχές του 2012.
ΔΕΥΤΕΡΟΝ, το ποσοστό αποταµίευσης του ιδιωτικού τοµέα θα πρέπει να επανακάµψει σταδιακά προς το µεσοπρόθεσµο µέσο του όρο του 8.
ΤΡΙΤΟΝ, ο ρυθµός πιστωτικής επέκτασης θα πρέπει να είναι περίπου ανάλογος µε το ρυθµό αύξησης του ονοµαστικού ΑΕΠ.
Αύξηση στο 5%
Σύµφωνα µε αυτό το σενάριο, αναµένεται ότι ο ρυθµός αύξησης των καταθέσεων θα διαµορφωθεί στο 5% σε ετήσια βάση το 2012 και θα επιταχυνθεί περαιτέρω µετά το 2013 καταγράφοντας ετήσιες αυξήσεις της τάξης του 6%. Επισηµαίνεται ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει δώσει διορία µέχρι την Παρασκευή στις ελληνικές τράπεζες για να υποβάλουν τα σχέδιά τους στα οποία θα εξηγούν πώς θα χρηµατοδοτηθούν για τα επόµενα δύο µε τρία χρόνια.Ωστόσο, όπως τονίζουν τραπεζικά στελέχη στο πρακτορείο Dow Jones Newswires, αν οι τράπεζες δεν καταφέρουν να «πιάσουν» τους στόχους, υπάρχει ο κίνδυνος να ζητηθεί από αυτές να πουλήσουν περιουσιακά στοιχεία.
Κεφάλαια που… έφυγαν για εξωτερικό
ΜΟΝΟ ΠΕΡΣΙ, ΟΙ ΕΚΡΟΕΣ ΞΕΠΕΡΑΣΑΝ ΤΑ 10 ΔΙΣ. ΕΥΡΩ
ΣΥΜΦΩΝΑ µε την ίδια µελέτη, οι υψηλές εκροές καταθέσεων προς το εξωτερικό κατά την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2010 συνετέλεσαν στη µείωση της εγχώριας καταθετικής βάσης. Είναι χαρακτηριστικό ότι κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου παρατηρήθηκε εκροή 10,2 δισ. ευρώ καταθέσεων µη κατοίκων στο εξωτερικό. Η τάση αυτή ξεκίνησε από το 2009, όταν σηµειώθηκαν εκροές περίπου 10 δισ. ευρώ και οξύνθηκε ακόµα περισσότερο µέχρι το καλοκαίρι του 2010. Η τάση αυτή ανεκόπη µε την έναρξη εφαρµογής του Μνηµονίου, µε τις συνολικές εκροές της περιόδου Αυγούστου-Δεκεµβρίου 2010 να µην υπερβαίνουν το 1 δισ. ευρώ. Ποσά ύψους 8 δισ. ευρώ εκτιµάται ότι τοποθετήθηκαν σε τράπεζες του εξωτερικού, ενώ περίπου 3,5 δισ. ευρώ ιδιωτών φαίνεται ότι επενδύθηκαν σε άλλα περιουσιακά στοιχεία όπως έντοκα γραµµάτια και χρυσό.
(Ε.Τ. 06/04/2011 - ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΠΕΛΕΓΡΙΝΗΣ)
|
