Τον Μιλτιάδη τον Τζουμάκα τον γνώρισα πριν από 3 δεκαετίες και περισσότερο. Πριν από το ’81 – και αυτό έχει τη σημασία του γιατί ο Μιλτιάδης ήταν από τις δύσκολες πρώτες εποχές επιβάτης στο «τρένο της αλλαγής» και δεν αποβιβάστηκε ούτε σε άλλες δύσκολες εποχές που ακολούθησαν!
Εγώ ήμουν τότε απλώς ένα σχολιαρόπαιδο, ωστόσο μου έκανε εντύπωση κι αναρωτιόμουν πως αυτός ο «μεγάλος», ο μορφωμένος άνθρωπος καθόταν και συνομιλούσε μαζί μου και κυρίως άκουγε τι είχα να πω με το αθώο παιδικό μυαλό μου για κάθε ζήτημα, ακόμη και πολιτικό! Μπορώ να πω μάλιστα ότι προκαλούσε ο ίδιος πολλές φορές την κουβέντα ρωτώντας με κάτι για να ακούσει την άποψή μου αντιμετωπίζοντάς με σαν ισάξιο συνομιλητή!
Σε αυτόν τον άνθρωπο λοιπόν κυρίως χρωστάω το ότι με τον τρόπο του μου έμαθε την αξία του διαλόγου και τον σεβασμό προς τον συνομιλητή, όποιος κι αν είναι αυτός, καθώς και την προσοχή στα λόγια του άλλου, ακόμη κι αν φαινομενικά διαφωνώ μαζί του. Πάντα κάτι θετικό μπορεί να βγει από την κουβέντα, πάντα κάτι σωστό θα έχει να πει κι ο άλλος – ναι, ακόμη κι ένα μικρό παιδί! – και είναι προς τιμήν και όφελός σου να το ακούσεις, να το διακρίνεις και να το αξιοποιήσεις κατάλληλα.
Μιλτιάδη, έστω και καθυστερημένα, σε ευχαριστώ και να ξέρεις εκεί που βρίσκεσαι ότι πάντα θυμάμαι τις δικές μας κουβέντες και ούτε πρόκειται να τις ξεχάσω, όπως κι εσένα άλλωστε!
Θυμάμαι ακόμη ότι 3 χρόνια πριν, όταν είχες έρθει στην κηδεία του πατέρα μου είχες αναφωνήσει : «Όχι ρε σύντροφε! Γιατί; Δεν ήταν η σειρά σου! Γιατί βιάστηκες να φύγεις ρε φίλε! Δεν έπρεπε εσύ!!!». Ε, λοιπόν φίλε Μίλτο δεν ξέρεις πόσο άσχημα ένιωσα προχθές, όταν έπρεπε συμβολικά να ρίξω λίγο χώμα στο δικό σου μνήμα και να σε αποχαιρετίσω! Δεν μπορούσα να το χωνέψω! Κοντοστάθηκα αρχικά αρκετή ώρα! Λες κι αν δεν έριχνα το χώμα, αυτό θα σε έφερνε πίσω. Δεν μπορούσα να παραδεχτώ την απώλεια, την ήττα!
Θύμιζα εκείνο το μικρό πεισματάρικο παιδί που δεν εννοούσε να παραδεχθεί το καλοκαιρινό βράδι του ’83 στα «Κατούνια» την ήττα του αγαπημένου μας Π.Α.Ο.Κ. (Ναι, εσύ κι εγώ εκτός από Πασοκτσήδες ήμασταν πάντα και φανατικοί ΠΑΟΚΤΣΗΔΕΣ!) και την απώλεια του κυπέλλου, παρά την φανταστική αγωνιστική εμφάνιση. Εκείνο το βράδι όμως εσύ κι ο πατέρας μου μου μάθατε ότι αντί να τσαντίζεται κανείς με το αποτέλεσμα και να μην θέλει να το παραδεχθεί, θα πρέπει να βλέπει τι έφταιξε και να προχωρά! Για να με παρηγορήσεις μου είπες: «Μη σκας! Θα δεις που θα’ ναι ο Π.Α.Ο.Κ. σε κανα-δυό χρονάκια!». Για την ιστορία, δύο χρόνια μετά με σήκωνες αγκαλιά και πανηγυρίζαμε μαζί την κατάκτηση του πρωταθλήματος. Ούτε προφήτης νά’ σουνα!
Αυτά θυμήθηκα φίλε Μίλτο, γαλήνεψα και τελικά την έκανα την μικρή σπονδή στον τάφο σου! Αφού ήταν ανάγκη να πάρεις τώρα πια ένα άλλο τρένο και να κάνεις ένα άλλο ταξίδι, εγώ τουλάχιστον όφειλα να σου κουνήσω συμβολικά το μαντήλι για να σου ευχηθώ: «ΚΑΛΟ ΔΡΟΜΟ ΚΑΙ ΚΑΛΟ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟ!».
Υ.Γ: Είμαι σίγουρος ότι ο Θανάσης ο Λάππας σε έχει ήδη υποδεχθεί με ανοιχτές αγκάλες και τραγουδάτε ξανά μαζί τραγούδια για τον ήλιο της δικαιοσύνης, της ελπίδας και της αδελφοσύνης! Όσο θα υπάρχουν άνθρωποι σαν κι εσάς, οι έννοιες της άδολης προσφοράς, του φιλότιμου και του ειλικρινούς αγώνα δεν θα ξεφτίσουν και θα συνεχίσουν να υπάρχουν και να μας εμπνέουν! Το κακό είναι ότι μας φεύγετε πολύ νωρίς που να πάρει η ευχή κι αυτό, όπως και να το κάνουμε, αφήνει πάντα σ’ εμάς, δηλαδή στις οικογένειές σας και σ’ όλους τους ανθρώπους που σας γνώρισαν και σας αγάπησαν, μία πικρή γεύση κι ένα παράπονο! Ευτυχώς είναι πολλές οι γλυκειές αναμνήσεις και τα διδάγματα που μας αφήνετε παρακαταθήκη!
ΑΝΤΙΟ ΦΙΛΕ!
Νίκος Λάππας
Εγώ ήμουν τότε απλώς ένα σχολιαρόπαιδο, ωστόσο μου έκανε εντύπωση κι αναρωτιόμουν πως αυτός ο «μεγάλος», ο μορφωμένος άνθρωπος καθόταν και συνομιλούσε μαζί μου και κυρίως άκουγε τι είχα να πω με το αθώο παιδικό μυαλό μου για κάθε ζήτημα, ακόμη και πολιτικό! Μπορώ να πω μάλιστα ότι προκαλούσε ο ίδιος πολλές φορές την κουβέντα ρωτώντας με κάτι για να ακούσει την άποψή μου αντιμετωπίζοντάς με σαν ισάξιο συνομιλητή!
Σε αυτόν τον άνθρωπο λοιπόν κυρίως χρωστάω το ότι με τον τρόπο του μου έμαθε την αξία του διαλόγου και τον σεβασμό προς τον συνομιλητή, όποιος κι αν είναι αυτός, καθώς και την προσοχή στα λόγια του άλλου, ακόμη κι αν φαινομενικά διαφωνώ μαζί του. Πάντα κάτι θετικό μπορεί να βγει από την κουβέντα, πάντα κάτι σωστό θα έχει να πει κι ο άλλος – ναι, ακόμη κι ένα μικρό παιδί! – και είναι προς τιμήν και όφελός σου να το ακούσεις, να το διακρίνεις και να το αξιοποιήσεις κατάλληλα.
Μιλτιάδη, έστω και καθυστερημένα, σε ευχαριστώ και να ξέρεις εκεί που βρίσκεσαι ότι πάντα θυμάμαι τις δικές μας κουβέντες και ούτε πρόκειται να τις ξεχάσω, όπως κι εσένα άλλωστε!
Θυμάμαι ακόμη ότι 3 χρόνια πριν, όταν είχες έρθει στην κηδεία του πατέρα μου είχες αναφωνήσει : «Όχι ρε σύντροφε! Γιατί; Δεν ήταν η σειρά σου! Γιατί βιάστηκες να φύγεις ρε φίλε! Δεν έπρεπε εσύ!!!». Ε, λοιπόν φίλε Μίλτο δεν ξέρεις πόσο άσχημα ένιωσα προχθές, όταν έπρεπε συμβολικά να ρίξω λίγο χώμα στο δικό σου μνήμα και να σε αποχαιρετίσω! Δεν μπορούσα να το χωνέψω! Κοντοστάθηκα αρχικά αρκετή ώρα! Λες κι αν δεν έριχνα το χώμα, αυτό θα σε έφερνε πίσω. Δεν μπορούσα να παραδεχτώ την απώλεια, την ήττα!
Θύμιζα εκείνο το μικρό πεισματάρικο παιδί που δεν εννοούσε να παραδεχθεί το καλοκαιρινό βράδι του ’83 στα «Κατούνια» την ήττα του αγαπημένου μας Π.Α.Ο.Κ. (Ναι, εσύ κι εγώ εκτός από Πασοκτσήδες ήμασταν πάντα και φανατικοί ΠΑΟΚΤΣΗΔΕΣ!) και την απώλεια του κυπέλλου, παρά την φανταστική αγωνιστική εμφάνιση. Εκείνο το βράδι όμως εσύ κι ο πατέρας μου μου μάθατε ότι αντί να τσαντίζεται κανείς με το αποτέλεσμα και να μην θέλει να το παραδεχθεί, θα πρέπει να βλέπει τι έφταιξε και να προχωρά! Για να με παρηγορήσεις μου είπες: «Μη σκας! Θα δεις που θα’ ναι ο Π.Α.Ο.Κ. σε κανα-δυό χρονάκια!». Για την ιστορία, δύο χρόνια μετά με σήκωνες αγκαλιά και πανηγυρίζαμε μαζί την κατάκτηση του πρωταθλήματος. Ούτε προφήτης νά’ σουνα!
Αυτά θυμήθηκα φίλε Μίλτο, γαλήνεψα και τελικά την έκανα την μικρή σπονδή στον τάφο σου! Αφού ήταν ανάγκη να πάρεις τώρα πια ένα άλλο τρένο και να κάνεις ένα άλλο ταξίδι, εγώ τουλάχιστον όφειλα να σου κουνήσω συμβολικά το μαντήλι για να σου ευχηθώ: «ΚΑΛΟ ΔΡΟΜΟ ΚΑΙ ΚΑΛΟ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟ!».
Υ.Γ: Είμαι σίγουρος ότι ο Θανάσης ο Λάππας σε έχει ήδη υποδεχθεί με ανοιχτές αγκάλες και τραγουδάτε ξανά μαζί τραγούδια για τον ήλιο της δικαιοσύνης, της ελπίδας και της αδελφοσύνης! Όσο θα υπάρχουν άνθρωποι σαν κι εσάς, οι έννοιες της άδολης προσφοράς, του φιλότιμου και του ειλικρινούς αγώνα δεν θα ξεφτίσουν και θα συνεχίσουν να υπάρχουν και να μας εμπνέουν! Το κακό είναι ότι μας φεύγετε πολύ νωρίς που να πάρει η ευχή κι αυτό, όπως και να το κάνουμε, αφήνει πάντα σ’ εμάς, δηλαδή στις οικογένειές σας και σ’ όλους τους ανθρώπους που σας γνώρισαν και σας αγάπησαν, μία πικρή γεύση κι ένα παράπονο! Ευτυχώς είναι πολλές οι γλυκειές αναμνήσεις και τα διδάγματα που μας αφήνετε παρακαταθήκη!
ΑΝΤΙΟ ΦΙΛΕ!
Νίκος Λάππας
