Με ρυθµίσεις των δανείων του παρελθόντος που περιλαµβάνουν την επιµήκυνση της διάρκειας εξόφλησης, την παροχή περιόδου χάριτος ή ακόµη και το «κούρεµα» µέρους µιας οφειλής προσπαθούν οι... τράπεζες να περιορίσουν τις επισφάλειες σε όλες τις κατηγορίες πίστης, οι οποίες διαµορφώνονται από µήνα σε µήνα σε όλο και πιο υψηλά επίπεδα. Με τον τρόπο αυτόν επιδιώκουν να διατηρήσουν ενήµερα όσο το δυνατόν περισσότερα δάνεια, την ίδια ώρα που ο ελεγκτικός οίκος BlackRock «ξεσκονίζει» τα χαρτοφυλάκιά τους µε στόχο την εκτίµηση του πραγµατικού µεγέθους των καθυστερήσεων.
Οι τραπεζίτες ετοιµάζονται για ένα νέο κύµα «στάσης πληρωµών» λόγω των νέων µέτρων που θα ληφθούν για την αντιµετώπιση του δηµοσιονοµικού προβλήµατος της χώρας. Στο πλαίσιο αυτό επεξεργάζονται σχέδια για τον τρόπο αντιµετώπισης µιας µείωσης των εισοδηµάτων, ενώ δεν αποκλείεται να υπάρξει λανσάρισµα νέων πακέτων διευκόλυνσης για δηµοσίους υπαλλήλους, όπως συνέβη µετά την περικοπή του 13ου και του 14ου µισθού τους πέρυσι.
Εξάλλου, αυξανόµενες βαίνουν και οι αιτήσεις πελατών προς ειρηνοδικεία που ζητούν δικαστική συνδροµή για την τακτοποίηση των οφειλών τους, στο πλαίσιο του νέου νόµου για τα υπερχρεωµένα νοικοκυριά. Σύµφωνα µε τον πρόεδρο της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών κ. Β. Ράπανο, ως σήµερα έχουν ρυθµιστεί 690.000 δάνεια άνω των 20 δισ. ευρώ, εκ των οποίων το 70% είναι καταναλωτικά, το 20% στεγαστικά και το 10% επιχειρηµατικά. Ωστόσο, ένα µεγάλο ποσοστό των χορηγήσεων που αναδιαρθρώνεται χρειάζεται εκ νέου ρύθµιση λόγω της αδυναµίας του δανειολήπτη να ανταποκριθεί. Τραπεζικά στελέχη σηµειώνουν ότι περισσότερα από ένα στα τρία δάνεια που αναχρηµατοδοτείται «σκάει» ξανά.
Η διαδικασία
Σε γενικές γραµµές η διαδικασία της µεταφοράς υπολοίπου από τράπεζα σε τράπεζα έχει περιοριστεί σε πολύ µεγάλο βαθµό ως αποτέλεσµα των προβληµάτων ρευστότητας στο σύστηµα. Ως εκ τούτου, οι δανειολήπτες θα πρέπει να αναζητήσουν στις τράπεζες που έχουν τις περισσότερες οφειλές τη ρύθµισή τους, εφόσον αντιµετωπίζουν πρόβληµα στην εξόφλησή τους.
ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΑ: Οι µηνιαίες δόσεις των στεγαστικών δανείων µπορούν να µειωθούν µε τους εξής τρόπους:
1. Με την επιµήκυνση της διάρκειας εξόφλησης του δανείου. Με τον τρόπο αυτόν µειώνεται η µηνιαία δόση. Από την άλλη πλευρά, όµως, αυξάνονται οι τόκοι που θα πληρώσει το νοικοκυριό, ενώ δεν θα πρέπει να αποκλείεται και το ενδεχόµενο αύξησης του επιτοκίου. Οσο πιο µεγάλη η αύξηση του χρόνου αποπληρωµής τόσο πιο πολύθα υποχωρήσειη µηνιαίαδόση. 2. Με την παροχή περιόδου χάριτος. Για τη διευκόλυνση των δανειοληπτών που αντιµετωπίζουν συγκυριακά προβλήµατα οι τράπεζες µπορούν να παράσχουν µια περίοδο χάριτος κατά τη διάρκεια της οποίας ο δανειολήπτης είτε δεν πληρώνει τίποτα ή καταβάλλει µόνο τους τόκους του δανείου. Βέβαια, το µειονέκτηµα αυτής της επιλογής αποτελεί η αύξηση των δόσεων στη συνέχεια αλλά και του συνόλου των τόκων του δανείου.
ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΑ - ΚΑΡΤΕΣ: Οι λύσεις που παρέχονται µέσω των τραπεζών είναι οι εξής:
1. Συγκέντρωση όλων των υπολοίπων σε ένα πρόγραµµα. Το νέο προϊόν µπορεί να έχει µεγαλύτερη διάρκεια εξόφλησης και χαµηλότερο επιτόκιο εξασφαλίζοντας µικρότερηµηνιαίαδόση. 2. Μεταφορά σε καταναλωτικό δάνειο µε προσηµείωση. Αν υπάρχει η δυνατότητα προσηµείωσης ακινήτου, το επιτόκιο υποχωρεί σηµαντικά, ενώ µπορεί να γίνει πολύ πιο εύκολα η µεταφορά όλων των χρεών ακόµη και σε µια τρίτη τράπεζα. Τα επιτόκια στα δάνεια της κατηγορίας µπορούν να ξεκινούν ακόµη και στο 5%, ενώ η διάρκεια εξόφλησης φτάνει ακόµη και τα 30 χρόνια. Ως εκ τούτου η µηνιαία δόση υποχωρεί σε πολύ χαµηλά επίπεδα. 3. Χρήση ώριµου στεγαστικού δανείου. Εναλλακτικά, αν κάποιος έχει λάβει στο παρελθόν στεγαστικό δάνειο και έχει αποπληρώσει ένα µέροςuni00A0του, τότε εφόσον η εµπορική αξία του ακινήτου που έχει προσηµειώσει επαρκεί, µπορεί να µεταφέρει εκεί τα χρέη του από καταναλωτικά δάνεια και κάρτες.
Δικαστική συνδρομή
Περισσότερες από 3.200 αιτήσεις κατατέθηκαν στα Ειρηνοδικεία το πρώτο εξάμηνο του 2011 στο πλαίσιο του νέου νόμου για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά. Το πρώτο βήμα για έναν δανειολήπτη είναι να απευθυνθεί στην τράπεζα. Αν δεν βρεθεί η χρυσή τομή, μπορεί να ζητήσει τη συνδρομή της Δικαιοσύνης. Το δικαστήριο θα αποφανθεί για το ύψος της δόσης που έχει τη δυνατότητα να καταβάλλει και βάσει αυτής θα ρυθμίσει τις οφειλές επιβάλλοντας «κούρεμα», επιμήκυνση της διάρκειας, μείωση του επιτοκίου ή συνδυασμό τους. Βέβαια, αν ο δανειολήπτης διαθέτει ακίνητη περιουσία, το δικαστήριο θα ζητήσει τη ρευστοποίησή της προκειμένου να καλυφθεί μέρος των οφειλών.
Αναστολή πληρωμής δόσης και έκπτωση για καλοπληρωτές
Ρυθμίσεις από ΟΕΚ και Παρακαταθηκών
Π ρογράµµατα ρύθµισης των στεγαστικών δανείων που έχουν χορηγήσει στο παρελθόν εφαρµόζουν ο Οργανισµός Εργατικής Κατοικίας (ΟΕΚ) και το Ταµείο Παρακαταθηκών και ∆ανείων.
Ο ΟΕΚ προχωρεί στην παροχή περιόδου χάριτος για όσους αντιµετωπίζουν οικονοµικά προβλήµατα και έχουν χάσει τη δουλειά τους. Οι άνεργοι µπορούν να επιτύχουν επιµήκυνση της διάρκειας αποπληρωµής αλλά και αναστολή της πληρωµής της δόσης τους. Συγκεκριµένα, αν οι δανειολήπτες έχουν οικογενειακό εισόδηµα κάτω από 20.000 ευρώ, µπορούν να εξασφαλίσουν αναστολή καταβολής της δόσης για όσο χρόνο παραµένουν στην κατάσταση αυτή και να επιµηκύνουν τη διάρκεια αποπληρωµής των δανείων κατά το διάστηµα της περιόδου χάριτος. Η αναστολή των δόσεων δεν µπορεί να υπερβεί την 31η ∆εκεµβρίου 2012. Από την άλλη πλευρά, όσοι θέλουν να προχωρήσουν σε πρόωρη αποπληρωµή του δανείου τους µπορούν να εξασφαλίσουν έκπτωση επί της οφειλής τους. Συγκεκριµένα, απολαµβάνουν έκπτωση που ξεκινά από το 3% επί των δόσεων του πρώτου έτους, ποσοστό που αυξάνεται κατά 3% για κάθε έτος που αποµένει ως και τη λήξη του δανείου. ∆ηλαδή, φτάνει το 6% στο δεύτερο έτος, το 9% στο τρίτο, το 12% στο τέταρτο κ.ο.κ. Αρα όσο πιο πολλά χρόνια αποµένουν ως την αποπληρωµή του δανείου τόσο µεγαλύτερο το όφελος για όσους το εξοφλήσουν πρόωρα.
Από την άλλη πλευρά, το Ταµείο Παρακαταθηκών και ∆ανείων δίνει τη δυνατότητα επιµήκυνσης της διάρκειας εξόφλησης κατά 5 ή 10 έτη µε µέγιστο όριο τα 40 έτη για τα στεγαστικά δάνεια και τα 26 έτη για τα ενυπόθηκα επισκευαστικά. Προϋπόθεση για να γίνει η ρύθµιση είναι στη λήξη του δανείου η ηλικία του δανειολήπτη να µην υπερβαίνει το 80ό έτος και η µηνιαία δόση να είναι ίση ή µεγαλύτερη των 400 ευρώ για τα στεγαστικά δάνεια και 250 ευρώ για τα επισκευαστικά. Η ρύθµιση αφορά τα δάνεια που άρχισαν ναεξυπηρετούνται από1.1.2005 ωςκαι 1.7.2010. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις και εφόσον, παρά την επιµήκυνση, εξακολουθεί να συντρέχει αδυναµία ανταπόκρισης του δανειολήπτη στις δανειακές υποχρεώσεις του, είναι δυνατή η εξέταση _ κατά περίπτωση _ αιτηµάτων αναστολής εξυπηρέτησης του δανείου ως δύο έτη, µε κατά περίπτωση καταβολή ή κεφαλαιοποίηση των τόκων.
Οι τραπεζίτες ετοιµάζονται για ένα νέο κύµα «στάσης πληρωµών» λόγω των νέων µέτρων που θα ληφθούν για την αντιµετώπιση του δηµοσιονοµικού προβλήµατος της χώρας. Στο πλαίσιο αυτό επεξεργάζονται σχέδια για τον τρόπο αντιµετώπισης µιας µείωσης των εισοδηµάτων, ενώ δεν αποκλείεται να υπάρξει λανσάρισµα νέων πακέτων διευκόλυνσης για δηµοσίους υπαλλήλους, όπως συνέβη µετά την περικοπή του 13ου και του 14ου µισθού τους πέρυσι.
Εξάλλου, αυξανόµενες βαίνουν και οι αιτήσεις πελατών προς ειρηνοδικεία που ζητούν δικαστική συνδροµή για την τακτοποίηση των οφειλών τους, στο πλαίσιο του νέου νόµου για τα υπερχρεωµένα νοικοκυριά. Σύµφωνα µε τον πρόεδρο της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών κ. Β. Ράπανο, ως σήµερα έχουν ρυθµιστεί 690.000 δάνεια άνω των 20 δισ. ευρώ, εκ των οποίων το 70% είναι καταναλωτικά, το 20% στεγαστικά και το 10% επιχειρηµατικά. Ωστόσο, ένα µεγάλο ποσοστό των χορηγήσεων που αναδιαρθρώνεται χρειάζεται εκ νέου ρύθµιση λόγω της αδυναµίας του δανειολήπτη να ανταποκριθεί. Τραπεζικά στελέχη σηµειώνουν ότι περισσότερα από ένα στα τρία δάνεια που αναχρηµατοδοτείται «σκάει» ξανά.
Η διαδικασία
Σε γενικές γραµµές η διαδικασία της µεταφοράς υπολοίπου από τράπεζα σε τράπεζα έχει περιοριστεί σε πολύ µεγάλο βαθµό ως αποτέλεσµα των προβληµάτων ρευστότητας στο σύστηµα. Ως εκ τούτου, οι δανειολήπτες θα πρέπει να αναζητήσουν στις τράπεζες που έχουν τις περισσότερες οφειλές τη ρύθµισή τους, εφόσον αντιµετωπίζουν πρόβληµα στην εξόφλησή τους.
ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΑ: Οι µηνιαίες δόσεις των στεγαστικών δανείων µπορούν να µειωθούν µε τους εξής τρόπους:
1. Με την επιµήκυνση της διάρκειας εξόφλησης του δανείου. Με τον τρόπο αυτόν µειώνεται η µηνιαία δόση. Από την άλλη πλευρά, όµως, αυξάνονται οι τόκοι που θα πληρώσει το νοικοκυριό, ενώ δεν θα πρέπει να αποκλείεται και το ενδεχόµενο αύξησης του επιτοκίου. Οσο πιο µεγάλη η αύξηση του χρόνου αποπληρωµής τόσο πιο πολύθα υποχωρήσειη µηνιαίαδόση. 2. Με την παροχή περιόδου χάριτος. Για τη διευκόλυνση των δανειοληπτών που αντιµετωπίζουν συγκυριακά προβλήµατα οι τράπεζες µπορούν να παράσχουν µια περίοδο χάριτος κατά τη διάρκεια της οποίας ο δανειολήπτης είτε δεν πληρώνει τίποτα ή καταβάλλει µόνο τους τόκους του δανείου. Βέβαια, το µειονέκτηµα αυτής της επιλογής αποτελεί η αύξηση των δόσεων στη συνέχεια αλλά και του συνόλου των τόκων του δανείου.
ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΑ - ΚΑΡΤΕΣ: Οι λύσεις που παρέχονται µέσω των τραπεζών είναι οι εξής:
1. Συγκέντρωση όλων των υπολοίπων σε ένα πρόγραµµα. Το νέο προϊόν µπορεί να έχει µεγαλύτερη διάρκεια εξόφλησης και χαµηλότερο επιτόκιο εξασφαλίζοντας µικρότερηµηνιαίαδόση. 2. Μεταφορά σε καταναλωτικό δάνειο µε προσηµείωση. Αν υπάρχει η δυνατότητα προσηµείωσης ακινήτου, το επιτόκιο υποχωρεί σηµαντικά, ενώ µπορεί να γίνει πολύ πιο εύκολα η µεταφορά όλων των χρεών ακόµη και σε µια τρίτη τράπεζα. Τα επιτόκια στα δάνεια της κατηγορίας µπορούν να ξεκινούν ακόµη και στο 5%, ενώ η διάρκεια εξόφλησης φτάνει ακόµη και τα 30 χρόνια. Ως εκ τούτου η µηνιαία δόση υποχωρεί σε πολύ χαµηλά επίπεδα. 3. Χρήση ώριµου στεγαστικού δανείου. Εναλλακτικά, αν κάποιος έχει λάβει στο παρελθόν στεγαστικό δάνειο και έχει αποπληρώσει ένα µέροςuni00A0του, τότε εφόσον η εµπορική αξία του ακινήτου που έχει προσηµειώσει επαρκεί, µπορεί να µεταφέρει εκεί τα χρέη του από καταναλωτικά δάνεια και κάρτες.
Δικαστική συνδρομή
Περισσότερες από 3.200 αιτήσεις κατατέθηκαν στα Ειρηνοδικεία το πρώτο εξάμηνο του 2011 στο πλαίσιο του νέου νόμου για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά. Το πρώτο βήμα για έναν δανειολήπτη είναι να απευθυνθεί στην τράπεζα. Αν δεν βρεθεί η χρυσή τομή, μπορεί να ζητήσει τη συνδρομή της Δικαιοσύνης. Το δικαστήριο θα αποφανθεί για το ύψος της δόσης που έχει τη δυνατότητα να καταβάλλει και βάσει αυτής θα ρυθμίσει τις οφειλές επιβάλλοντας «κούρεμα», επιμήκυνση της διάρκειας, μείωση του επιτοκίου ή συνδυασμό τους. Βέβαια, αν ο δανειολήπτης διαθέτει ακίνητη περιουσία, το δικαστήριο θα ζητήσει τη ρευστοποίησή της προκειμένου να καλυφθεί μέρος των οφειλών.
Αναστολή πληρωμής δόσης και έκπτωση για καλοπληρωτές
Ρυθμίσεις από ΟΕΚ και Παρακαταθηκών
Π ρογράµµατα ρύθµισης των στεγαστικών δανείων που έχουν χορηγήσει στο παρελθόν εφαρµόζουν ο Οργανισµός Εργατικής Κατοικίας (ΟΕΚ) και το Ταµείο Παρακαταθηκών και ∆ανείων.
Ο ΟΕΚ προχωρεί στην παροχή περιόδου χάριτος για όσους αντιµετωπίζουν οικονοµικά προβλήµατα και έχουν χάσει τη δουλειά τους. Οι άνεργοι µπορούν να επιτύχουν επιµήκυνση της διάρκειας αποπληρωµής αλλά και αναστολή της πληρωµής της δόσης τους. Συγκεκριµένα, αν οι δανειολήπτες έχουν οικογενειακό εισόδηµα κάτω από 20.000 ευρώ, µπορούν να εξασφαλίσουν αναστολή καταβολής της δόσης για όσο χρόνο παραµένουν στην κατάσταση αυτή και να επιµηκύνουν τη διάρκεια αποπληρωµής των δανείων κατά το διάστηµα της περιόδου χάριτος. Η αναστολή των δόσεων δεν µπορεί να υπερβεί την 31η ∆εκεµβρίου 2012. Από την άλλη πλευρά, όσοι θέλουν να προχωρήσουν σε πρόωρη αποπληρωµή του δανείου τους µπορούν να εξασφαλίσουν έκπτωση επί της οφειλής τους. Συγκεκριµένα, απολαµβάνουν έκπτωση που ξεκινά από το 3% επί των δόσεων του πρώτου έτους, ποσοστό που αυξάνεται κατά 3% για κάθε έτος που αποµένει ως και τη λήξη του δανείου. ∆ηλαδή, φτάνει το 6% στο δεύτερο έτος, το 9% στο τρίτο, το 12% στο τέταρτο κ.ο.κ. Αρα όσο πιο πολλά χρόνια αποµένουν ως την αποπληρωµή του δανείου τόσο µεγαλύτερο το όφελος για όσους το εξοφλήσουν πρόωρα.
Από την άλλη πλευρά, το Ταµείο Παρακαταθηκών και ∆ανείων δίνει τη δυνατότητα επιµήκυνσης της διάρκειας εξόφλησης κατά 5 ή 10 έτη µε µέγιστο όριο τα 40 έτη για τα στεγαστικά δάνεια και τα 26 έτη για τα ενυπόθηκα επισκευαστικά. Προϋπόθεση για να γίνει η ρύθµιση είναι στη λήξη του δανείου η ηλικία του δανειολήπτη να µην υπερβαίνει το 80ό έτος και η µηνιαία δόση να είναι ίση ή µεγαλύτερη των 400 ευρώ για τα στεγαστικά δάνεια και 250 ευρώ για τα επισκευαστικά. Η ρύθµιση αφορά τα δάνεια που άρχισαν ναεξυπηρετούνται από1.1.2005 ωςκαι 1.7.2010. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις και εφόσον, παρά την επιµήκυνση, εξακολουθεί να συντρέχει αδυναµία ανταπόκρισης του δανειολήπτη στις δανειακές υποχρεώσεις του, είναι δυνατή η εξέταση _ κατά περίπτωση _ αιτηµάτων αναστολής εξυπηρέτησης του δανείου ως δύο έτη, µε κατά περίπτωση καταβολή ή κεφαλαιοποίηση των τόκων.
