Κυνισμός...
Του Γιώργου Λακόπουλου
Αν κάτι περισσεύει στον δημόσιο χώρο το τελευταίο διάστημα είναι η ευκολία με την όποια πολλοί και διάφοροι αποφαίνονται για την τύχη των άλλων. Αρχής γενομένης από το χειρότερο που μπορεί να συμβεί σε κάποιον: να χάσει τη... δουλειά του. Με μεγάλη άνεση αποφαίνονται «να γίνουν απολύσεις για να σωθεί η οικονομία». Αλλά δεν έχουν αίσθηση ότι αυτό δεν αφορά αριθμούς και στατιστικά στοιχεία. Αφορά ανθρώπους. Με ανάγκες και προβλήματα. Αυτό όσοι μαθητεύουν στη σχόλη του Προκρούστη το παρακάμπτουν. Ισως γιατί θεωρούν ότι η πρότασή τους δεν τους αφορά - και δεν τους αφορά.
Υπάρχει ένας κύκλος παραγόντων του δημόσιου βίου - όχι πάντα διαυγής και ωφέλιμος στην κοινωνία, αντίθετα πολλοί έχουν ανέλθει παρασιτικά - οι όποιοι κατεβάζουν λύσεις εξόδου από την κρίση. Αλλά λύσεις μακριά από αυτούς. Π.χ. έχουν πρόταση για τα δημόσια σχολεία, αλλά τα δικά τους παιδιά δεν έχουν περάσει ούτε απέξω: προτιμούν τη διαδρομή ιδιωτικό σχολείο - ξένο πανεπιστήμιο. Ξέρουν τι πρέπει να γίνει στα κρατικά νοσοκομεία, αλλά οι ίδιοι καταφεύγουν στην ακριβή άνεση της ιδιωτικής ιατρικής. Διακηρύσσουν ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι κηφήνες, αλλά δεν κάθησαν πότε πίσω από ένα γραφείο για να εξυπηρετήσουν έναν πολίτη, ενώ ο διπλανός λουφάρει γιατί έχει άκρες σε κάποιο υπουργικό γραφείο.
Τα μέτρα είναι αναγκαία. Αλλά αναγκαίος είναι και ο σεβασμός στους ανθρώπους και τις ανάγκες τους. Δεν είναι λαϊκισμός να μπορείς να δεις τα πράγματα και από την άλλη πλευρά. Προφανώς η κρίση θα αφήσει πίσω της βαριές συνέπειες, ανεργίας, φτώχειας και βιοτικής υποβάθμισης. Πρακτικά θα αφήσει ανθρώπινα δράματα. Εργαζομένους χωρίς δουλειά, περίθαλψη και σύνταξη, οικογένειες χωρίς τα στοιχειώδη, παιδιά χωρίς μέλλον. Κάποιοι κυκλοφορούν το μεσημέρι στα καλά εστιατόρια του Κέντρου και το βράδυ κηρύσσουν από την τηλεόραση την αναγκαιότητα της λιτότητας.
Είναι ύβρις σε όσους πάσχουν. Και πρόκληση σε όσους δεν είναι λωτοφάγοι. Δεν υπάρχει χειρότερο θέαμα από αυτό που εμφανίζουν όσοι μετείχαν στο πάρτι των περασμένων περιόδων και βολεύτηκαν, τώρα να παριστάνουν τις λευκές περιστερές και να εισηγούνται ανθρωποθυσίες υπέρ της οικονομικής σωτηρίας. Είναι κυνισμός. Και οι κυνικοί, όπως έλεγε ο Οσκαρ Ουάιλντ: «Ξέρουν την τιμή όλων των πραγμάτων, αλλά την αξία κανενός».
Αν κάτι περισσεύει στον δημόσιο χώρο το τελευταίο διάστημα είναι η ευκολία με την όποια πολλοί και διάφοροι αποφαίνονται για την τύχη των άλλων. Αρχής γενομένης από το χειρότερο που μπορεί να συμβεί σε κάποιον: να χάσει τη... δουλειά του. Με μεγάλη άνεση αποφαίνονται «να γίνουν απολύσεις για να σωθεί η οικονομία». Αλλά δεν έχουν αίσθηση ότι αυτό δεν αφορά αριθμούς και στατιστικά στοιχεία. Αφορά ανθρώπους. Με ανάγκες και προβλήματα. Αυτό όσοι μαθητεύουν στη σχόλη του Προκρούστη το παρακάμπτουν. Ισως γιατί θεωρούν ότι η πρότασή τους δεν τους αφορά - και δεν τους αφορά.
Υπάρχει ένας κύκλος παραγόντων του δημόσιου βίου - όχι πάντα διαυγής και ωφέλιμος στην κοινωνία, αντίθετα πολλοί έχουν ανέλθει παρασιτικά - οι όποιοι κατεβάζουν λύσεις εξόδου από την κρίση. Αλλά λύσεις μακριά από αυτούς. Π.χ. έχουν πρόταση για τα δημόσια σχολεία, αλλά τα δικά τους παιδιά δεν έχουν περάσει ούτε απέξω: προτιμούν τη διαδρομή ιδιωτικό σχολείο - ξένο πανεπιστήμιο. Ξέρουν τι πρέπει να γίνει στα κρατικά νοσοκομεία, αλλά οι ίδιοι καταφεύγουν στην ακριβή άνεση της ιδιωτικής ιατρικής. Διακηρύσσουν ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι κηφήνες, αλλά δεν κάθησαν πότε πίσω από ένα γραφείο για να εξυπηρετήσουν έναν πολίτη, ενώ ο διπλανός λουφάρει γιατί έχει άκρες σε κάποιο υπουργικό γραφείο.
Τα μέτρα είναι αναγκαία. Αλλά αναγκαίος είναι και ο σεβασμός στους ανθρώπους και τις ανάγκες τους. Δεν είναι λαϊκισμός να μπορείς να δεις τα πράγματα και από την άλλη πλευρά. Προφανώς η κρίση θα αφήσει πίσω της βαριές συνέπειες, ανεργίας, φτώχειας και βιοτικής υποβάθμισης. Πρακτικά θα αφήσει ανθρώπινα δράματα. Εργαζομένους χωρίς δουλειά, περίθαλψη και σύνταξη, οικογένειες χωρίς τα στοιχειώδη, παιδιά χωρίς μέλλον. Κάποιοι κυκλοφορούν το μεσημέρι στα καλά εστιατόρια του Κέντρου και το βράδυ κηρύσσουν από την τηλεόραση την αναγκαιότητα της λιτότητας.
Είναι ύβρις σε όσους πάσχουν. Και πρόκληση σε όσους δεν είναι λωτοφάγοι. Δεν υπάρχει χειρότερο θέαμα από αυτό που εμφανίζουν όσοι μετείχαν στο πάρτι των περασμένων περιόδων και βολεύτηκαν, τώρα να παριστάνουν τις λευκές περιστερές και να εισηγούνται ανθρωποθυσίες υπέρ της οικονομικής σωτηρίας. Είναι κυνισμός. Και οι κυνικοί, όπως έλεγε ο Οσκαρ Ουάιλντ: «Ξέρουν την τιμή όλων των πραγμάτων, αλλά την αξία κανενός».
