Μεγαλεία για τον ελληνικό Τύπο. Η Ανγκελα Μέρκελ είναι τακτική αναγνώστρια ελληνικών εφημερίδων, ενώ ο Ολι Ρεν γνωρίζει ακόμα και τι "ανεβαίνει" στα δημοφιλή, ελληνικά μπλογκ. Την αναπάντεχη αυτή διαπίστωση έκαναν πρόσφατα οι συνομιλητές τους της ελληνικής κυβέρνησης.
Είναι αδύνατο να περιφράξουμε την πληροφορία που μεταδίδεται δια του Τύπου για να την κρατήσουμε εντός Ελλάδας. Ετσι γινόταν πάντα: οι διπλωματικές και οι μυστικές υπηρεσίες, όπως δείχνουν τα αρχεία του Foreign Office ή του State Department, συγκέντρωναν πληροφορίες απ' τις εφημερίδες και τις μετέδιδαν στις πρωτεύουσές τους. Χάρη στο Wikileaks μάθαμε πως αυτό εξακολουθεί να ισχύει και, μάλιστα, η πλειοψηφία των απόρρητων τηλεγραφημάτων των Αμερικανών πρακτόρων και διπλωματών που αποκαλύφθηκαν δεν ήταν παρά συρραφές δημοσιευμάτων.
Συμπεραίνει κανείς πως η καθημερινή επισκόπηση του Τύπου μιας χώρας είναι απαραίτητη για κάθε σημαντική δραστηριότητα, είτε αυτή αφορά στην άσκηση πολιτικής και διπλωματίας είτε στις επενδύσεις και την επιχειρηματικότητα.
Μέχρι πρόσφατα η επισκόπηση Τύπου ήταν μια ενδοϋπηρεσιακή αρμοδιότητα για κρατικούς και άλλους επίσημους φορείς. Σήμερα, ανατίθεται σε ιδιωτικές εταιρείες. Σε περισσότερες από 40 χώρες, λειτουργούν πάνω από 90 εταιρείες οι οποίες είναι μέλη της FIBEP (Διεθνής Ενωση Γραφείων Αποκομμάτων Τύπου). Η FIBEP εδρεύει στις Βρυξέλλες και αυτό μάλλον δεν είναι τυχαίο.
Εκσυγχρονισμός
Ο τρόπος που η ΕΕ παρακολουθεί την επικαιρότητα και το δημόσιο διάλογο σε κάθε χώρα-μέλος της (και σε πολλές άλλες) είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα του πώς συνδυάζονται οι συγκεντρωτικές δομές της με το outsourcing, δηλαδή την εξωτερική ανάθεση ενός τέτοιου έργου.
Κάποτε, οι ευρωυπάλληλοι στα γραφεία των αντιπροσωπειών τους στην Αθήνα και σε κάθε ευρωπαϊκή πρωτεύουσα χρησιμοποιούσαν ψαλίδια και κοπίδια. Εκοβαν απ' τις εφημερίδες αποκόμματα σχετικά με ευρωπαϊκά θέματα.
Τα δημοσιεύματα ήταν λίγα και οι δημοσιογράφοι συχνά γίνονταν αποδέκτες πικρών παραπόνων για αδιαφορία για τα ευρωπαϊκά θέματα. Οι τοπικές αντιπροσωπείες έκαναν και την ιεράρχηση των σημαντικότερων θεμάτων, ενώ με ιδιαίτερη προσοχή χειρίζονταν τα επικριτικά άρθρα. Οσα εξ αυτών κρίνονταν "ανησυχητικά", οι επιφορτισμένοι υπάλληλοι τα φύλαγαν σε ξεχωριστό ντοσιέ.
Ολα αυτά σε μια όχι και τόσο μακρινή, οπωσδήποτε όμως πιο ρομαντική εποχή, προ κρίσης. Η χαρτοκοπτική για τους υπαλλήλους της Κομισιόν και του Ευρωκοινοβουλίου, που θα χρειάζονταν πια ολόκληρη βιβλιοθήκη για τα "ανησυχητικά" δημοσιεύματα, τελείωσε.
Ηδη απ' το 2008 οι τοπικές ευρωπαϊκές αντιπροσωπείες είχαν εξωτερική βοήθεια από ιδιωτικές εταιρείες. Ειδικά όμως απ' τον Απρίλιο του 2011 που ενοποιήθηκε το σύστημα δεν έχουν κανένα ρόλο στην επισκόπηση Τύπου.
ΠΩΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ Η CONTAR
Από το περίπτερο στις Βρυξέλλες
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανέθεσε σε μια γαλλική εταιρεία, την Contar, το έργο της επισκόπησης του ευρωπαϊκού Τύπου. Η Contar το "έσπασε" σε υπεργολαβίες ανά χώρα. Αλλες ανέλαβαν να μεταφέρουν τις βασικές πληροφορίες από δημοσιεύματα εφημερίδων, περιοδικών και ιστοσελίδων, τα οποία έχουν σχέση με τα ευρωπαϊκά θέματα, στο δελτίο επισκόπησης που συντάσσουν στα αγγλικά. Κατόπιν στέλνουν ό,τι συντάσσουν στην Contar και όχι πια στις τοπικές αντιπροσωπείες Κομισιόν και Ευρωκοινοβουλίου.
Η Contar προωθεί τα δελτία στo European Media Monitor, ινστιτούτο-υπηρεσία που λειτουργεί υπό τη σκέπη της Γενικής Διεύθυνσης Επικοινωνίας της Κομισιόν. Στο EMM γίνεται μια επεξεργασία ακόμα. Κάποιες ειδήσεις διατίθενται ανοιχτά στο κοινό, ενώ άλλο δελτίο προορίζεται για τα τερματικά των αρμόδιων ευρωπαϊκών υπηρεσιών. Εσχάτως, η σχέση Ελλάδας - Ε.Ε. αλλάζει, αλλά η διαδικασία που ακολουθείται για την επισκόπηση του ελληνικού Τύπου όχι. Σύμφωνα με πηγές της Clip News, της εταιρείας που έχει αναλάβει το έργο στη χώρα μας απ' το 2008, "δεν έχουν δοθεί ειδικές οδηγίες ούτε έχει αλλάξει κάτι τον τελευταίο καιρό λόγω κρίσης".
ΓΕΡΜΑΝΟΙ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΙ
Είδαν την Ελλάδα με άλλο μάτι
Τα ουδόλως κολακευτικά δημοσιεύματα για τη χώρα μας στον γερμανικό Τύπο είναι γνωστά. Προκειμένου, λοιπόν, να υπάρξει μια πιο σφαιρική προσέγγιση των εξελίξεων στην Ελλάδα και βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών, η αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα σε συνεργασία με την αντίστοιχη στο Βερολίνο διοργάνωσαν την επίσκεψη 20 περίπου Γερμανών δημοσιογράφων στην Αθήνα.
Οι εντυπώσεις που αποκόμισαν ήταν θετικές, καθώς συναντήθηκαν με στελέχη της κυβέρνησης, της αντιπολίτευσης και είχαν την ευκαιρία να συνομιλήσουν με Ελληνες συναδέλφους τους αλλά και αρκετούς πολίτες.
"Σαφώς και με βοήθησε να εκτιμήσω καλύτερα την κατάσταση στην Ελλάδα και να είμαι πιο αντικειμενικός όταν θα γράφω για το τι συμβαίνει" εξηγεί ο Σεμπάστιαν Μαντς, οικονομικός συντάκτης στην εφημερίδα της Βρέμης "Wezer Kurier". "Τώρα γνώρισα τους ανθρώπους πίσω από τα πρωτοσέλιδα και μπορώ να μεταφέρω πολύ πιο ανθρώπινα άρα και πιο κατανοητά τα όσα συμβαίνουν".
Συναντήσεις
Στο πρόγραμμα, που ήταν πλούσιο σε συναντήσεις, μεταξύ των οποίων και μια πρώτη επαφή με Eλληνες δημοσιογράφους, όπου ομιλητής ήταν ο υπουργός Επικρατείας και κυβερνητικός εκπρόσωπος, Ηλίας Μόσιαλος, περιελάμβανε και μια σύντομη ξενάγηση στην Αθήνα. Η παρουσία των Γερμανών συνέπεσε με τις απεργίες, γεγονός που αφενός δυσκόλεψε τις μετακινήσεις τους, αλλά αφετέρου, όπως λένε, τους βοήθησε να καταλάβουν τα συναισθήματα του μέσου Eλληνα και θεώρησαν πολύ πιο...διαφωτιστικές αυτές τις εμπειρίες παρά τις επαφές με πολιτικούς.
"Με εξέπληξε το γεγονός ότι τα κόμματα δεν έχουν παράδοση σχηματισμού συνασπισμών. Αν προσπαθούσαν όλοι μαζί να βρουν διέξοδο από την κρίση, θα ήταν καλύτερα", λέει η Σαμπίνε Μπρέντελ, ανταποκρίτρια του WAZ media.
Ανάλογη επίσκεψη θα πραγματοποιηθεί και από Ελληνες δημοσιογράφους στο Βερολίνο τον Νοέμβριο.
