Παρεμβάσεις σε ζωτικά σημεία του πολεοδομικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης, προτείνουν οι φοιτητές της Αρχιτεκτονικής. Οι φοιτητές υπό την καθοδήγηση των…καθηγητών τους προτείνουν ριζικές αλλαγές σε καίρια σημεία της περιοχής, που θα αλλάζουν άρδην την όψη, αλλά και τη χρήση τους. Τρεις από τις προτάσεις αφορούν τις περιοχές των Λαχανοκήπων, των εγκαταστάσεων της πρώτης προβλήτας του λιμανιού και της ΔΕΘ.
Αναλυτικά το όραμα των φοιτητών από τη δική τους οπτική γωνία είναι το ακόλουθο:
Λιμάνι
Κεντρικές αποφάσεις της σύνθεσης είναι:
Επεκτείνεται νοητά η λεωφόρος Νίκης στην περιοχή επέμβασης, παράλληλα στην παραθαλάσσια ζώνη και συνδέονται οι επιμέρους γειτονιές, δημιουργώντας ένα δεύτερο μέτωπο ενδιαφέροντος στο εσωτερικό της περιοχής.
Οι διαφορετικές ενότητες δομημένων και κενών χώρων πλαισιώνουν κατάλληλες λειτουργικές ενότητες, που επιτρέπουν την κοινωνική συνύπαρξη και τη ζωντάνια του συνόλου την ημέρα και τη νύχτα. Το σύστημα αυτών των δύο παράλληλων αξόνων διακόπτεται σημειακά προσφέροντας εγκάρσιες οπτικές φυγές στη θάλασσα και διαμορφώνοντας δημόσιους χώρους διαφορετικής κλίμακας και ύφους.
Τρία κτίρια – σημεία αναφοράς σηματοδοτούν τους βασικούς πυλώνες εισόδου στην περιοχή επέμβασης αναδιατάσσοντας την πρόσβαση και το σύστημα κίνησης από και προς το λιμάνι.
Το όριο – περίφραξη του λιμανιού ενισχύεται και διακόπτεται σε κατάλληλα σημεία, προκειμένου να υποδεχθεί και να αποτρέψει ανάλογα τον περιβάλλοντα αστικό ιστό. Μια γραμμική πράσινη αλέα στο όριο της παλιάς περίφραξης αναλαμβάνει να ενσωματώσει διακριτικά (υπόσκαφα) τους βασικούς χώρους στάθμευσης της περιοχής, προσφέροντας ταυτόχρονα ένα γραμμικό μπαλκόνι με θέα στη θάλασσα.
Ενας γραμμικός άξονας, σε υπόμνηση της χάραξης των παλιών σιδηροδρομικών γραμμών, διατέμνει τη δεύτερη προβλήτα προσφέροντας λειτουργική οριοθέτηση των δύο επιβατικών σταθμών (επιβατικών και για κρουαζιερόπλοια) και μια πορεία άμεσης εξόδου στη θάλασσα.
Τρεις εγκάρσιες περιοχές συνδέουν την περιοχή επέμβασης με δύο σημαντικούς γειτνιάζοντες πράσινους χώρους (παλιός σιδηροδρομικός σταθμός και βυζαντινά τείχη) ενισχύοντας το δίκτυο πρασίνου της ευρύτερης περιοχής στο εσωτερικό της πρότασης.
ΔΕΘ
Η περιοχή της ΔΕΘ εξετάζεται με προϋπόθεση τη μετεγκατάσταση του εκθεσιακού φορέα, στη λογική της δημιουργίας ενός ανοιχτού πάρκου. Οι φοιτητές αποδεσμεύουν το χώρο από τις περισσότερες κατασκευές που εξυπηρετούν τη ΔΕΘ. Επιδίωξή τους είναι προτάσεις που αποδίδουν σύγχρονες ματιές για το χώρο, με γνώμονα ότι οι παρεμβάσεις στο ανατολικό αστικό ρήγμα αποτελούν κομβική επιλογή για το πολεοδομικό συγκρότημα γενικότερα.
Ανελαστική είναι η απόφαση διατήρησης του Palais des Sports (αρχιτέκτων: Πέτρος Τζαννέτος, 1961 – 1962) και του Πύργου του ΟΤΕ (αρχιτέκτων: Α.Δ. Αναστασιάδης, 1970), μοναδικών κτιρίων που ανακαινίστηκαν πρόσφατα.
Δε συμβαίνει το ίδιο με τα κτίρια των εισόδων της ΔΕΘ και το Συνεδριακό Κέντρο. Τα κτίρια αυτά θεωρούνται κατασκευές με προθεσμία, οι οποίες μπορεί να αποσυρθούν σε μερικά χρόνια εξαιτίας της γήρανσης των υλικών τους. Το Μακεδονικό Μουσείο που λειτουργεί στο αξιόλογο παλαιό περίπτερο της ΔΕΗ (1960), το οποίο επεκτάθηκε με προσθήκες, σε άλλες περιπτώσεις διατηρείται και σε άλλες μεταφέρεται σε νέο κτίριο.
Επιλεκτική είναι η διατήρηση περιπτέρων με αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον, όπως το Περίπτερο 2 (αρχιτέκτων: Ε. Τριποδάκης,1954) ή το Περίπτερο 8 χωρίς το συνεδριακό χώρο (αρχιτέκτονες: Γ. Κονταξάκης, Ν. Μουτσόπουλος, 1968).
Οι δεσμεύσεις αυτές ελέγχονται κατά περίπτωση και εναρμονίζονται με τις επιλογές του master plan για το πάρκο, το οποίο μπορεί επιπλέον να περιλάβει: αγορές -μόνιμες ή περιοδικές-, χώρους αναψυχής και πολιτισμού, αθλοπαιδιές, χώρους υποδοχής της επιχειρηματικότητας για νέους επιστήμονες, αλλά και χώρους που είναι ανοιχτοί σε μελλοντικές χρήσεις. Ο σχεδιασμός άλλοτε επιδιώκει ένα διάλογο με τον αστικό ιστό της συμπαγούς πόλης και άλλοτε η περιοχή αυτονομείται σχηματίζοντας ένα νησί στο αστικό ρήγμα.
Λαχανόκηποι
Η πρόταση των φοιτητών αναδεικνύει ως κυρίαρχη στρατηγική στόχευση την προσπάθεια τοπιογραφικής ενσωμάτωσης των υπαρχόντων υποδομών της πόλης (όπως εγκαταστάσεις του ΚΤΕΛ και σταθμός του ΟΑΣΘ) με το προϋπάρχον τοπίο αγροτικής γης και περιαστικού πρασίνου, αλλά και την ταυτόχρονη προσπάθεια – πρόταση για τη δημιουργία δομών αστικής εγκατάστασης.
Να σημειωθεί πως τα εργαστήρια πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο της 15ης Μπιενάλε Νέων της Μεσογείου και παρουσιάστηκαν σε ειδική εκδήλωση του ΤΕΕ/ΤΚΜ με θέμα το «Δημόσιο χώρο».
ΠΗΓΗ:thestiva