Χιλιάδες άνθρωποι γέμισαν χθες την εκκλησία στην πόλη Σαβάνα, στην πολιτεία Τζόρτζια των ΗΠΑ, όπου έγινε η κηδεία του Τρόι Ντέιβις, η εκτέλεση του οποίου προκάλεσε διεθνή κατακραυγή,
καθώς τόσο ο ίδιος όσο και οι συνήγοροί του και υποστηρικτές του επέμεναν, επί σειρά ετών, ότι ήταν αθώος.
Η τελετή, στην εκκλησία των βαπτιστών Τζόουνσβιλ στη Σαβάνα, αποτέλεσε μια ένδειξη της αποφασιστικότητας της οικογένειας του Ντέιβις, ηγετών του κινήματος πολιτικών δικαιωμάτων και ακτιβιστών να μετατρέψουν τη θανάτωσή του, την περασμένη εβδομάδα, σε ένα ορόσημο της συνεχιζόμενης εκστρατείας για την κατάργηση της θανατικής ποινής.
«Υπάρχουν κάποιοι που νομίζουν ότι τώρα που ο Τρόι έφυγε. . . το κίνημά μας τέλειωσε, οι φωνές μας σώπασαν, η φωτιά μας έσβησε», είπε στον επικήδειο που εκφώνησε ο Ράφαελ Γουόρνοκ, βαπτιστής πάστορας. «Αλλά τους έχουμε νέα σήμερα. Τώρα μόλις αρχίζουμε», πρόσθεσε, κάτι που επιδοκίμασαν πολλοί από τους συγκεντρωμένους.
Η τελετή διήρκεσε πάνω από τρεις ώρες με τραγούδια γκόσπελ, προσευχές και ανάγνωση αποσπασμάτων της βίβλου, ενώ πολλοί από τους παρευρισκόμενους --στην πλειοψηφία τους ήταν μαύροι και μαύρες-- φορούσαν μπλουζάκια που έγραφαν «Είμαι ο Τρόι Ντέιβις».
Ο 42χρονος Ντέιβις --ο οποίος εκτελέστηκε με τη χορήγηση ενός ενέσιμου διαλύματος θανατηφόρων χημικών ουσιών σε μια φυλακή στην Τζόρτζια την 21η Σεπτεμβρίου-- καταδικάστηκε στην εσχάτη των ποινών για την δολοφονία του λευκού αστυνομικού Μαρκ Μακφέιλ το 1989. Το θύμα είχε σπεύσει σε βοήθεια ενός άστεγου που υφίστατο ξυλοδαρμό.
Ο Ντέιβις πέθανε επιμένοντας πως ήταν αθώος. Δεν υπήρχε κανένα αποδεικτικό στοιχείο που να τον συνδέει με το φόνο. Μετά την καταδίκη του, επτά από τους εννέα μάρτυρες κατηγορίας ανακάλεσαν τις καταθέσεις τους. Ορισμένοι αποκάλυψαν ότι είχαν πειθαναγκαστεί από την αστυνομία να καταθέσουν και κατονόμασαν έναν άλλο άνδρα ως τον δράστη της δολοφονίας του αστυνομικού.
Η υπόθεση προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από αντιπάλους της θανατικής ποινής. Η Γαλλία και το Συμβούλιο της Ευρώπης κάλεσαν να ανασταλεί η θανάτωσή του, ενώ σχεδόν 1 εκατ. άνθρωποι υπέγραψαν μια σχετική έκκληση στο Διαδίκτυο. Η Διεθνής Αμνηστία επισήμανε ότι η υπόθεση προσέλκυσε την προσοχή όσο ελάχιστες άλλες τα τελευταία χρόνια.
Πολλοί από όσους μίλησαν στην κηδεία επισήμαναν πως ο μαύρος Ντέιβις αποτελεί σύμβολο των ριζικών προβλημάτων στο σύστημα δικαιοσύνης των ΗΠΑ. Ένας δυσανάλογα μεγάλος αριθμός μαύρων φυλακισμένων, ειδικά στην Τζόρτζια, είναι θανατοποινίτες, σύμφωνα με νομικούς.
«Οι αρχές στην πολιτεία Τζόρτζια πιστεύουν ότι τέλειωσε. . . Είμαστε εδώ σήμερα για να διατρανώσουμε ότι δεν τέλειωσε. Ο Τρόι Ντέιβις μας ενέπνευσε, και δεν έχετε δει τίποτα ακόμα», τόνισε ο Λάρι Κοξ, διευθυντής του παραρτήματος της Διεθνούς Αμνηστίας στις ΗΠΑ.
Η θανατική ποινή υποστηρίζεται από πολλούς πολίτες και πολιτικούς στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά η υπόθεση Ντέιβις ανακίνησε εκ νέου την έντονη πολεμική για το θέμα.
Ο Μπέντζαμιν Τζέλους, πρόεδρος μιας εθνικής οργάνωσης για την βελτίωση της θέσης των έγχρωμων στις ΗΠΑ, επισήμανε πως ο Ντέιβις «μας είπε. . . να συνεχίσουμε να μαχόμαστε ώσπου να αποκατασταθεί το όνομά του και η Τζόρτζια να παραδεχθεί τι έκανε. Τα τελευταία του λόγια ήταν να συνεχίσουμε να μαχόμαστε ώσπου να καταργηθεί η θανατική ποινή και αυτό (η εκτέλεσή του) να μην μπορέσει να επαναληφθεί σε βάρος οποιουδήποτε άλλου».
Η τελετή, στην εκκλησία των βαπτιστών Τζόουνσβιλ στη Σαβάνα, αποτέλεσε μια ένδειξη της αποφασιστικότητας της οικογένειας του Ντέιβις, ηγετών του κινήματος πολιτικών δικαιωμάτων και ακτιβιστών να μετατρέψουν τη θανάτωσή του, την περασμένη εβδομάδα, σε ένα ορόσημο της συνεχιζόμενης εκστρατείας για την κατάργηση της θανατικής ποινής.
«Υπάρχουν κάποιοι που νομίζουν ότι τώρα που ο Τρόι έφυγε. . . το κίνημά μας τέλειωσε, οι φωνές μας σώπασαν, η φωτιά μας έσβησε», είπε στον επικήδειο που εκφώνησε ο Ράφαελ Γουόρνοκ, βαπτιστής πάστορας. «Αλλά τους έχουμε νέα σήμερα. Τώρα μόλις αρχίζουμε», πρόσθεσε, κάτι που επιδοκίμασαν πολλοί από τους συγκεντρωμένους.
Η τελετή διήρκεσε πάνω από τρεις ώρες με τραγούδια γκόσπελ, προσευχές και ανάγνωση αποσπασμάτων της βίβλου, ενώ πολλοί από τους παρευρισκόμενους --στην πλειοψηφία τους ήταν μαύροι και μαύρες-- φορούσαν μπλουζάκια που έγραφαν «Είμαι ο Τρόι Ντέιβις».
Ο 42χρονος Ντέιβις --ο οποίος εκτελέστηκε με τη χορήγηση ενός ενέσιμου διαλύματος θανατηφόρων χημικών ουσιών σε μια φυλακή στην Τζόρτζια την 21η Σεπτεμβρίου-- καταδικάστηκε στην εσχάτη των ποινών για την δολοφονία του λευκού αστυνομικού Μαρκ Μακφέιλ το 1989. Το θύμα είχε σπεύσει σε βοήθεια ενός άστεγου που υφίστατο ξυλοδαρμό.
Ο Ντέιβις πέθανε επιμένοντας πως ήταν αθώος. Δεν υπήρχε κανένα αποδεικτικό στοιχείο που να τον συνδέει με το φόνο. Μετά την καταδίκη του, επτά από τους εννέα μάρτυρες κατηγορίας ανακάλεσαν τις καταθέσεις τους. Ορισμένοι αποκάλυψαν ότι είχαν πειθαναγκαστεί από την αστυνομία να καταθέσουν και κατονόμασαν έναν άλλο άνδρα ως τον δράστη της δολοφονίας του αστυνομικού.
Η υπόθεση προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από αντιπάλους της θανατικής ποινής. Η Γαλλία και το Συμβούλιο της Ευρώπης κάλεσαν να ανασταλεί η θανάτωσή του, ενώ σχεδόν 1 εκατ. άνθρωποι υπέγραψαν μια σχετική έκκληση στο Διαδίκτυο. Η Διεθνής Αμνηστία επισήμανε ότι η υπόθεση προσέλκυσε την προσοχή όσο ελάχιστες άλλες τα τελευταία χρόνια.
Πολλοί από όσους μίλησαν στην κηδεία επισήμαναν πως ο μαύρος Ντέιβις αποτελεί σύμβολο των ριζικών προβλημάτων στο σύστημα δικαιοσύνης των ΗΠΑ. Ένας δυσανάλογα μεγάλος αριθμός μαύρων φυλακισμένων, ειδικά στην Τζόρτζια, είναι θανατοποινίτες, σύμφωνα με νομικούς.
«Οι αρχές στην πολιτεία Τζόρτζια πιστεύουν ότι τέλειωσε. . . Είμαστε εδώ σήμερα για να διατρανώσουμε ότι δεν τέλειωσε. Ο Τρόι Ντέιβις μας ενέπνευσε, και δεν έχετε δει τίποτα ακόμα», τόνισε ο Λάρι Κοξ, διευθυντής του παραρτήματος της Διεθνούς Αμνηστίας στις ΗΠΑ.
Η θανατική ποινή υποστηρίζεται από πολλούς πολίτες και πολιτικούς στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά η υπόθεση Ντέιβις ανακίνησε εκ νέου την έντονη πολεμική για το θέμα.
Ο Μπέντζαμιν Τζέλους, πρόεδρος μιας εθνικής οργάνωσης για την βελτίωση της θέσης των έγχρωμων στις ΗΠΑ, επισήμανε πως ο Ντέιβις «μας είπε. . . να συνεχίσουμε να μαχόμαστε ώσπου να αποκατασταθεί το όνομά του και η Τζόρτζια να παραδεχθεί τι έκανε. Τα τελευταία του λόγια ήταν να συνεχίσουμε να μαχόμαστε ώσπου να καταργηθεί η θανατική ποινή και αυτό (η εκτέλεσή του) να μην μπορέσει να επαναληφθεί σε βάρος οποιουδήποτε άλλου».
