«Ειδικές Οικονομικές Ζώνες» της εξαθλίωσης

Το άθλιο καθεστώς των «Ειδικών Οικονομικών Ζωνών» (ΕΟΖ) επανήλθε στην επικαιρότητα, με αφορμή την επίσκεψη του υφυπουργού Οικονομίας της Γερμανίας Στέφαν Καπφέρερ στην Αθήνα και οι συζητήσεις με την ελληνική κυβέρνηση για την προοπτική γερμανικών επενδύσεων στην Ελλάδα. Ο κ. Καπφέρερ μετέφερε στους συνομιλητές τους την απαίτηση τόσο της γερμανικής κυβέρνησης, όσο και των γερμανικών επιχειρήσεων για τη δημιουργία ΕΟΖ στην Ελλάδα, όπου θα εφαρμόζονται ειδικά νομικά ή διοικητικά πλαίσια. Δηλαδή, Ζώνες με χαμηλό «εργατικό κόστος», ελαστικές εργασιακές σχέσεις, ειδικό φορολογικό και ειδικό νομικό καθεστώς.ΑΣ ΡΙΞΟΥΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ στη διεθνή εμπειρία από τη δημιουργία και λειτουργία των ΕΟΖ σε άλλες χώρες, αφού υπολογίζεται ότι σήμερα υπάρχουν περισσότερες από 3.000 ΕΟΖ σπαρμένες σε περισσότερες από 120 χώρες.
Οι πρώτες ΕΟΖ δημιουργήθηκαν για λογαριασμό των αμερικανικών πολυεθνικών στις περιοχές του Μεξικού, κοντά στα σύνορα με τις ΗΠΑ και ονομάστηκαν «maquilladoras». Εκεί οι αμερικάνικες εταιρείες εισάγουν αδασμολόγητα τις πρώτες ύλες, πληρώνουν με εξευτελιστικά μεροκάματα τους Μεξικανούς, εξάγουν εξ ολοκλήρου την παραγωγή τους και απαλλάσσονται από τους φόρους.

ΣΤΑ ΛΟΓΙΑ, οι στόχοι των χωρών που δημιουργούν ΕΟΖ στο έδαφός τους είναι η επέκταση και ο εκσυγχρονισμός της οικονομίας μέσω των επενδύσεων, η εισαγωγή τεχνολογίας και η δημιουργία θέσεων εργασίας. Στην πράξη και οι τρεις στόχοι αναιρούνται.
ΤΟ ΓΕΓΟΝΟΣ ότι οι επιχειρήσεις που λειτουργούν εντός των ΕΟΖ χρησιμοποιούν εισαγόμενες πρώτες ύλες χωρίς δασμούς, αξιοποιούν τη φορολογική ασυλία και δεν πληρώνουν σχεδόν καθόλου φόρους, σε συνδυασμό με τη χαμηλή διασύνδεσή τους με την εγχώρια οικονομία, δείχνει ότι το όφελος για την οικονομία της φιλοξενούσας χώρας είναι μηδαμινό.
Οσο για τις θέσεις εργασίας, το όποιο όφελος είναι αμελητέο μπροστά στην άγρια εκμετάλλευση της εργατικής τάξης.

ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΜΕΛΕΤΗ της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, οι εργαζόμενοι αυτών των ζωνών δουλεύουν 10 - 12 ώρες καθημερινά, ενώ σε κάποιες περιόδους ακόμη και 16 ώρες συνεχώς. Πολλά εργοστάσια χρησιμοποιούν σύστημα ημερήσιων, ή εβδομαδιαίων πλάνων παραγωγής. Πράγμα που σημαίνει ότι για να πάρει ο εργάτης το μεροκάματό του πρέπει να πετύχει το πλάνο παραγωγής. Ετσι, σε κάποιες περιπτώσεις οι εργάτες είναι υποχρεωμένοι να δουλεύουν πέραν της «κανονικής» βάρδιας.

ΣΕ ΑΛΛΗ ΜΕΛΕΤΗ της Παγκόσμιας Τράπεζας αναφέρεται ότι στις ΕΟΖ της Κίνας το μέσο ωράριο ποικίλλει από τις 54 ως τις 77 ώρες τη βδομάδα.
Ειδικές Οικονομικές Ζώνες υπάρχουν σε Κίνα, Αγκόλα, Μπαγκλαντές, Βραζιλία, Ινδία, Ιράν, Ιορδανία, Καζακστάν, Ομάν, Πακιστάν, Φιλιππίνες, Πολωνία, Νότια Κορέα, Ρωσία, Ουκρανία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Καμπότζη, Περού κ.α.

Α.Ρ.