Όσο υπάρχουν άνθρωποι στο θέατρο Commedia!

Γράφει η Μάγδα Παπαδημητρίου-Σαμοθράκη

   Για τους περισσότερους τα Χριστούγεννα είναι γιορτή χαράς, διότι γιορτάζουμε τη γέννηση του Χριστού συνδυάζοντας τη με ψώνια, γιορτινά τραπέζια με φίλους και συγγενείς, στολισμό του σπιτιού, ανταλλαγές δώρων, νυχτερινή διασκέδαση και φυσικά διακοπές από τη δουλειά ή το σχολείο.

Ωστόσο, η πιο χαρούμενη περίοδος του χρόνου, όπως χαρακτηρίζει αρκετός κόσμος τα Χριστούγεννα, φαίνεται πως δεν είναι το ίδιο ευχάριστη για όλους αφού, σύμφωνα με έρευνες πανεπιστημίων που έχουν διεξαχθεί παγκοσμίως, αναφορικά με τα συναισθήματα των ανθρώπων κατά τη διάρκεια των γιορτών, περίπου το 50% απάντησαν ότι αισθάνονται μοναξιά κατά τη διάρκεια των Χριστουγέννων, ενώ δεν είναι λίγοι εκείνοι που βυθίζονται σε αρνητικές σκέψεις, που οδηγούν ακόμα και σε κατάθλιψη.

Είναι αλήθεια όλες οι οικογένειες ευτυχισμένες για να περνούν και χαρούμενες γιορτές; Έχουν όλοι οι άνθρωποι οικογένεια; Χιλιάδες οικογένειες είναι διαλυμένες, αποξενωμένες ή τσακωμένες αναμεταξύ τους, εκατοντάδες χιλιάδες υποφέρουν από φτώχια, πενθούν δικούς τους ή έχουν άρρωστους σε νοσοκομεία. Τι γίνεται σε αυτές τις περιπτώσεις; Άνθρωποι που δεν έχουν οικογένεια για να φάνε μαζί ή φίλους για να βγουν να διασκεδάσουν ή απλώς να ανταλλάξουν ευχές και δώρα είναι λογικό να μην αποτελούν για εκείνους κάτι ιδιαίτερο τα Χριστούγεννα. Αυτό που μεγαλώνει την μελαγχολία είναι το να ξέρεις ότι είναι γιορτή, ότι η ίδια η λέξη δείχνει ότι πρέπει να είσαι χαρούμενος και σε μια διαφορετική ψυχολογική διάθεση και κατάσταση και εσύ να μην είσαι. Γίνεται ακόμα πιο δύσκολο όταν το άτομο σκέφτεται πως πάρα πολλοί ή οι περισσότεροι άνθρωποι περνούν πράγματι σε εορταστικό κλίμα και με πολύ χαρούμενη διάθεση τις μέρες αυτές. Η μοναξιά λοιπόν από τη μία, η επίγνωση της ικανότητας των άλλων και της ευτυχίας που έχουν να περνούν με τους ανθρώπους που θέλουν τις γιορτές, κάνουν τα μοναχικά άτομα ακόμα πιο μελαγχολικά. Μπορεί λοιπόν να μελαγχολείς γιατί αλλιώς τα είχες φανταστεί, αλλιώς θα ήθελες να περνάς τα Χριστούγεννα και τελικά συμβιβάζεσαι... Οι προσδοκίες σου είναι διαφορετικές κι αυτό σε εκνευρίζει, σε στεναχωρεί. 

Όλα αυτά τα ερωτήματα περνούν από το νου μου κάθε χρόνο! Βλέποντας κόσμο απομονωμένο, μοναχικό στα παγκάκια ή στο πάρκο τη νύκτα όταν η ώρα είναι περασμένη και το κρύο πυρουνιάζει το κορμί, ανθρώπους που παραμιλούν, νευριάζουν και ζαλίζουν τον διπλανό τους γιατί δεν έχουν πού να μιλήσουν, ψυχές μοναχικές που έχουν κάνει πολλά στη ζωή τους μα η μοίρα τους οδήγησε στο δικό τους κόσμο.

Αυτές οι σκέψεις και αναπάντητα ερωτήματα με οδήγησαν στο θεατρικό εργαστήρι Commedia  του Θανάση Μαργαρίτη που «ανεβάζει» αυτές τις μέρες το θεατρικό έργο «Όσο υπάρχουν άνθρωποι». Δικό του το σενάριο και η σκηνοθεσία όπως σε όλες τις παραγωγές που έχει «ανεβάσει» μέχρι σήμερα. Οι ηθοποιοί είναι οι αξιόλογοι μαθητές του από το εργαστήρι που έδωσαν ό,τι καλύτερο μετά από εξαντλητικές πρόβες και αγάπης για το θέατρο αφού ξοδεύουν όλοι πολύτιμο ελεύθερο χρόνο, για να προσφέρουν στον θεατή μια ώρα έντονης συγκίνησης και σκηνικής παρουσίας στο σανίδι.

Μόλις κατέβηκα τις σκάλες της θεατρικής σκηνής αντίκρυσα ένα λιτό σκηνικό. Ένα δέντρο στολισμένο με δώρα, ένα πάτωμα με κιτρινισμένα φύλλα και επτά παγκάκια. Ο χώρος ένα πάρκο όπου παραμονή Χριστουγέννων ...άγνωστοι μεταξύ τους άνθρωποι ...ανταλάσσουν εμπειρίες ζωής σε ένα ταξίδι στο παρόν το παρελθόν και το αύριο....αναζητώντας την ελπίδα.

Η άστεγη, ο φίλαθλος, η πόρνη, η νοικοκυρά, η νεοδιοριζόμενη δασκάλα, η ηθοποιός, η ψυχολόγος, ο Άγιος Βασίλης…είχαν το δικό τους μονόλογο, τον μοναχικό μονόλογο που βίωναν. Κι όταν τους ενοχλούσε ο διπλανός σηκωνόταν και πήγαιναν σε άλλο παγκάκι για να βρεθούν πάλι με τη μοναξιά τους.

Τόσο αληθινό, τόσο σοκαριστικό το σενάριο που στους περισσότερους ρόλους βουρκώσαμε όλοι. Πραγματικά απεύχομαι να ζήσω αυτό το σενάριο στη πόλη μας. Ναι στις μεγαλουπόλεις ήδη ζουν στο πετσί τους τον άστεγο, τον ψυχολόγο, τον άνεργο, τη πόρνη………..

Η άστεγη είναι ο σιωπηλός ήρωας του καιρού μας. Μπορεί να προσπαθεί να κρυφτεί από τη ματιά μας, αλλά δεν φεύγει, δεν το βάζει στα πόδια. Ξέρει πως ο κόσμος μας είναι τόσο μικρός και στρογγυλός, που η φυγή δεν έχει νόημα. Ζει στη μοναξιά, αλλά όχι στην απομόνωση. Ο άστεγος στις μέρες μας δεν είναι πια αυτός που ήταν άλλοτε. Τις νύχτες που κουλουριάζεται μέσα σε μια κούτα από χαρτόνι, ίσως να θυμάται ακόμη τον καιρό που ζούσε μια φυσιολογική ζωή. Ισως να θυμάται ακόμη τον εαυτό του να ισιώνει τον γιακά και τη γραβάτα μπροστά στον καθρέφτη, να φοράει το ρολόι στο χέρι, να πιάνει την τσάντα με τα χαρτιά του και να ξεκινάει για τη δουλειά του.

Άραγε στη μικρή μας πόλη θα συνηθίσουμε να σκοντάφτουμε τις νύχτες πάνω σε ανθρώπους που χωράνε σε χαρτονένιες κούτες; Τις προσπερνάμε, χωρίς να σκύβουμε από πάνω, ξορκίζοντας μια πραγματικότητα που βρίσκεται μπροστά μας. Ξεσυνηθίσαμε τη φτώχεια, ζώντας μέσα σε μια αυταπάτη πλούτου που τώρα γίνεται καπνός. Αν κάποτε το φέρει η κακιά ώρα, πώς θα μπορέσουμε άραγε να ζήσουμε φτωχοί? Εδώ η Λένα Αποστολίδου έδωσε το καλύτερο εαυτό της. Ζούσε τον ρόλο της και έδωσε όλο της το ταλέντο!.

Ο ρόλος του φίλαθλου ανήκει στον νεαρό Γιώργο Κρομμύδα που ήταν στον δικό του κόσμο, της ομάδας, ο βαθμός της ταύτισης ενός φιλάθλου με την ομάδα, μπορεί να εξηγήσει και τι συμβαίνει όταν έρχεται μια αποτυχία. Ο φίλαθλος που είναι στενά συνδεδεμένος με τον ομάδα του (αυτός που την υποστήριζε πάντα), δεν θα απομακρυνθεί, ούτε θα αρνηθεί τη σχέση του μαζί της αλλά θα προσπαθήσει να εξηγήσει μια αποτυχία, αποδίδοντάς την σε εξωτερικά αίτια (π.χ. τύχη, συγκυρίες, δύσκολη κλήρωση) και όχι κατηγορώντας την ομάδα, που αποτελεί το αντικείμενο της ταύτισης του (μέρος της ταυτότητας του). Εδώ, πιστεύω ότι βρήκε πραγματικά τον νεαρό που μπόρεσε να αποδώσει τον φίλαθλο με τόση πιστότητα.

Η ψυχολόγος που ζει τη κρίση. Η Αρχοντία Σαμαρά ξεσπά καθώς όλοι οι πελάτες της επιχειρηματίες, γυναίκες, παιδιά που ζουν όλες τις επιπτώσεις στη καθημερινή ζωή, βιώνουν γύρω τους τη μοναξιά, την επισκέπτονται συχνά και την νιώθουν φίλη. Όλα αυτά την έχουν σπρώξει στη μοναξιά και μονολογεί.

Ίσως οι άνθρωποι φαντάζονται μία πόρνη σαν ένα αχαλίνωτο και σεξουαλικά άπληστο ον! 
Αυτό όμως μάλλον δεν ευσταθεί. Η πόρνη είναι πάντα ένας αποθαρρυμένος ανθρώπινος τύπος, που από προσωπική ανάγκη και εσωτερική αστάθεια ωθείται σ΄αυτό το επάγγελμα και δεν μπορεί μετά να ξεφύγει. Μια παιδική ηλικία χωρίς αγάπη είναι συχνά το προοίμιο αυτής της ζωής, που υποτιμά την αγάπη τόσο ολοκληρωτικά! Οποιος γνωρίζει την κοινωνική και την προσωπική και την κοινωνική τους ιστορία, αυτός δεν μπορεί να καταδικάσει τις πόρνες. Ακόμη κι αυτή η πόρνη γίνεται ήρωας στο πάρκο των μοναχών ψυχών.
Η ηθοποιός που μέσα στη βαλίτσα της κρύβει όλη την αγάπη των θαυμαστών από όλες τις πόλεις που περνά και τελικά είναι κι αυτή μόνη γιατί ο κόσμος την αγαπά σαν Οφηλία κι όχι σαν Λουκία που είναι η ίδια. Αγαπά το ψεύτικο κι όχι το αληθινό. Η Τζένη Γρατσούνα την υποδύεται πολύ χαρακτηριστικά.

Η δασκάλα, η βρεφονηπιοκόμος, η νοικοκυρά, η γυναίκα που θέλει να γίνει μάνα και δεν μπορεί και συνεχίζει να ζει στον κόσμο των παραμυθιών…..

Όσο για τον Αγιο Βασίλη, που υποδύεται η Τερέζα Ευγενίδου δίνει την ελπίδα σ’ όλους τους μοναχικούς ανθρώπους του πάρκου. Δεν πρέπει να σας τα πω κι όλα! Θέλω να σας οδηγήσω μέχρι τη θεατρική αυτή σκηνή
Να μου επιτρέψετε το τελευταίο σχόλιο. Παρατηρώντας όλους τους ρόλους σε όλες τις θεατρικές παραγωγές που έχω παρακολουθήσει, ενηλίκων και ανηλίκων, τολμώ να πω ότι έχει καταφέρει ψυχολογώντας έναν-έναν να γράψει το ρόλο που ταιριάζει στον καθένα.

Την ερχόμενη Πέμπτη και Παρασκευή λοιπόν σπεύσετε να παρακολουθήσετε την θεατρική αυτή παράσταση

Παιζουν Σοφία Κωσταντινιδου, Ελένη Πεζή,Χρύσα Ζερκιτανίδου,
Κατερινα Δηματη,Γιωργος Κρομμυδας,Ελενα Παλάσκα,Λενα Αποστολιδου
Μαρια Καραγεωργου,Αρχοντία Σαμαρά,Τζένη Γρατσούνα, Τερέζα Ευγενιδου.

Θεατρικό Σενάριο, σκηνοθέτης ………….ο Θανάσης Μαργαρίτης που πραγματικά κάθε φορά δίνει τον καλύτερο εαυτό!