Πέμπτη 19 Απριλίου 2012

«Το όνειρο του σκιάχτρου» στο θέατρο Commedia




Γράφει η Μάγδα Παπαδημητρίου-Σαμοθράκη

Τον Ευγένιο τον Τριβιζά τον γνωρίζουμε εδώ και πολλά χρόνια από τα βιβλία του που έχουν κατακτήσει τις καρδιές όλων των παιδιών. Είναι ο αγαπημένος τους συγγραφέας και δεν χάνουν στιγμή να ανατρέχουν σ’ αυτά. Σε κάθε παιδική βιβλιοθήκη κρατά τη δεσπόζουσα θέση. Και το «Όνειρο του σκιάχτρου», είναι από τα ωραιότερα θεατρικά του, που δεν μπορεί κανείς να αμφισβητήσει. Σε τούτο το παραμύθι ο συγγραφέας προσπάθησε και το κατάφερε άριστα να συγκεντρώσει τα μηνύματα της εποχής αυτής, που κυκλοφορούν και φορτίζουν τον αέρα. Συνέλαβε τα συνθήματα της ελευθερίας, της ανεξαρτησίας, της απολύτρωσης που τα βρίσκουμε μεταπλασμένα ποιητικά, φανταστικά πάνω στο ασάλευτο Σκιάχτρο του. 
Τι ζητάει όμως το καρφωμένο αυτό ομοίωμα του ανθρώπου; Να σαλέψει, να ξεκολλήσει, να κόψει τα δεσμά του, να ανεξαρτοποιηθεί? Τόχουνε στήσει για φόβητρο των πανελεύθερων πουλιών, αυτός είναι ο προορισμός του, μα εκείνο άλλα λαχταρά. Να κινηθεί, να πετάξει, να υπάρξει, να δράσει! Και τα πουλιά ακούνε την επιθυμία του, το μήνυμα που εκπέμπει η απελπισμένη προσπάθειά του. Αισθάνονται την κρυφή ελπίδα του ακούνητου πλάσματος. Συντρέχουν όλα μαζί λοιπόν τον αγώνα του φτερουγίζοντας τριγύρω συμπονετικά και δίνοντας του οδηγίες. Και το ονειροπαρμένο Σκιάχτρο μεθυσμένο από λόγια, ιδέες, συμβουλές, παραγγέλματα ξεχνά ολότελα τον προορισμό του που είναι να τρομάζει τα πουλιά. 'Όχι μόνο δεν προστατεύει το χωράφι μα δίνει και την άδεια να χορταίνουν από τα λαχανικά που έχει στη φύλαξή του. Και βέβαια κάποτε η ώρα της αποκάλυψης φθάνει ακριβώς όπως και στα ανθρώπινα. Εδώ αρχίζει η φαντασία του Ευγένιου Τριβιζά να κοχλάζει. Κατέχει την εποχή, την αισθάνεται και την εκφράζει. Στα γραφτά του πάντα κινείται ως άνθρωπος που έχει γευθεί όλες τις αντινομίες, τις παραξενιές, και τις εξάρσεις του καιρού του. Σ' αυτά που δέχεται προσθέτει τη φαντασία, την ποίηση, την εφευρετικότητα της δικής του ιδιοσυγκρασίας. Ο συγγραφέας μας αποκαλύπτει ότι μέσα στο κάθε σκιάχτρο, σε κάθε κοινωνικό μπαμπούλα, υπάρχει ο πόθος για απογείωση, για την ελευθερία»

Μηνύματα οικολογικά, δικαιοσύνης, αλληλεγγύης, φιλίας, αγάπης, μηνύματα τα οποία τα παιδιά που είναι καλοπροαίρετοι θεατές, θα τα εισπράξουν.
Το έργο αυτό είναι κατ' αρχάς προϊόν προσωπικού βάσανου. Ο συγγραφέας μ' αυτό το θεσπέσιο κείμενο ξορκίζει από τότε την κοινωνία και τις δομές που ως επιστήμονας και πολίτης αναλύει, ερμηνεύει, κωδικοποιεί, γνωματεύει και υπηρετεί. Ύστερα το έργο αυτό είναι ένας τολμηρός εκπαιδευτικός επαναστατικός κατασταστικός χάρτης. Μια ολομέτωπη επίθεση σ' όλα τα «σκιάχτρα» που στήνει η κατεστημένη εκπαιδευτική και όχι μόνο εξουσία στη ζωή μας και κυρίως στη ζωή των παιδιών μας. Ακόμη είναι ένα αριστούργημα διαλεκτικής σκέψης αφού με αφοπλιστική πειθώ μας αποκαλύπτει ότι μέσα στο κάθε φόβητρο, στο κάθε σκιάχτρο, σε κάθε κοινωνικό μπαμπούλα υπάρχει ο πόθος για απογείωση, αρκεί να βυθιστεί ο καθένας ως τα βάθη της ψυχής και να ανασύρει το φάντασμα της ελευθερίας που κοιμάται μέσα σε κάθε τρομοκράτη και σε κάθε τρομοκρατημένο.
Τον Αχυρούλη, το σκιάχτρο που αρνείται να παίξει το ρόλο του και όλη τη τρελοπαρέα του που προσφέρουν σπαρταριστό γέλιο στα παιδιά μα και τους γονείς τους, τη συνέχεια του θεατρικού αυτού παραμυθιού θα τη γνωρίσετε στο θέατρο Commedia την ερχόμενη Κυριακή του Θωμά σε μια ατμοσφαιρική σκηνή. Πήγα με τον γιό μου που λατρεύει τον Τριβιζά και δεν «χορταίνει» τα βιβλία του, στη πρεμιέρα και τα παιδιά ήδη είχαν ασφυκτικά κατακλύσει το θέατρο! Πραγματικά το απολαύσαμε και οι δυο! Ήταν μια παραγωγή αξιοζήλευτη για τα θεατρικά δρώμενα της πόλης μας. Πάντα έλειπε μια παιδική θεατρική σκηνή κι αυτό ήταν πιο όμορφο μπορούσε να γίνει. Όλοι οι συντελεστές έδωσαν ότι το καλύτερο αφού οι ρόλοι διανεμήθηκαν μόνο σε πέντε άτομα. Πολύ δύσκολο τόλμημα αλήθεια μα το κατάφεραν. Σαν θεατής που παρακολούθησα την παράσταση κι έβλεπα τα παιδιά να γελούν με τη ψυχή τους ενώ ζητούσαν επίμονα να θέλουν να ξαναδούν τη παράσταση, ήταν το καλύτερο εισιτήριο της επιτυχία . Ζούσαν το έργο κι αυτό φαινόταν στα γέλια τους!

Έπαιζαν οι ηθοποιοί
Θανάσης Μαργαρίτης – κυρ- Δικανος, παπαγάλος αφηγητής
Έλενα Παλάσκα- ο Αχυρούλης το σκιάχτρο 
Τερέζα Ευγενιδου ο μαχμουρληδεσμοφυλακας, το πουλάκι, ένορκος
Κατερίνα Λιτσενη πουλάκι, δικαστής, κυρ-σφεντόνας

Μαρία Καραγεώργου πουλάκι, αρχιδικαστής, μπάρμπα-Μπαρούτης

Κάθε ρόλος ξεχωριστός, φανταστικός! Από τον ευαίσθητο Αχυρούλη, την Έλενα Παλάσκα που με συνεπήρε και «βούτηξα» κυριολεκτικά στον ρόλο με το παίξιμό της, οι σκληροί γαιοκτήμονες ο κυρ-Δίκανος, ο κυρ-Σφεντόνας και ο Μπαρμα-Μπαρούτης που θέλανε με διάφορους τρόπους να παγιδέψουν το καημένο το σκιάχτρο….Έπαιζαν τόσο αληθινά που σε μια στιγμή θύμωσα μαζί τους μαζί με όλα τα παιδιά και φώναζα μαζί τους για τη κακή μεταχείριση στο σκιάχτρο. Μόνο που δεν τους ορμήσαμε! Τα ελεύθερα πουλιά με συγκίνησαν με το παίξιμο τους θέλοντας να βοηθήσουν το σκιάχτρο,, η Τερέζα Ευγενίδου που πραγματικά ότι κι αν πω, όπως να τη περιγράψω θα είναι πολύ λίγο….Φυσικά ο Αντρέας Ζιάκας που «έντυσε» μουσικά τη παράσταση με άφησε άφωνη. Ήταν τόσο ταιριαστή με το έργο, ορχηστρική θα έλεγα που με ταξίδεψε σε ένα παραμυθένιο κόσμο που όλοι οι μεγάλοι το έχουμε ανάγκη.
Η Τζένη Γρατσούνα που έκανε τις χορογραφίες του έργου-αφού είναι και η ίδια χορεύτρια-έδωσε ότι καλύτερο. Ενώ η Ειρήνη Τζέκου δημιουργός των σκηνικών φρόντισε με επιτυχία και χρώματα των κοστουμιών ανακατεύοντας τα στη παλέτα της φύσης. Όλα προσεγμένα και καλοδουλεμένα με τη κάθε λεπτομέρεια. Η υποκρισία στα πρόσωπα τους, οι γκριμάτσες –ιδιαίτερα του κυρ-Σφεντόνα- μας απογείωσαν! Και τέλος η σκηνοθεσία του Θανάση Μαργαρίτη που αφηγείται με τον δικό του υποκριτικό καταπληκτικό τρόπο και υποκρίνεται τον κυρ-Δίκανο ήταν το αποκορύφωμα της πράξης. 
Πέρασα υπέροχα δυο ώρες βλέποντας αυτή τη παράσταση γιατί μπορεί να μην είμαι παιδί αλλά είχα τόσο πολλή ανάγκη να ζήσω ένα παραμύθι με τόσο καλούς πρωταγωνιστές που μου προσέφεραν το χαμόγελο απλόχερα στις ημέρες που ζούμε! Την Κυριακή του Θωμά ο γιος μου θέλει να το ξαναδεί, δεν το γλιτώνω! Θέλει να γίνει χτήμα του, να το μάθει από έξω! Γιατί το αξίζει αυτό το έργο που ανέβασε το θεατρικό εργαστήρι «Commedia” να το δουν όλα τα νηπιαγωγεία και δημοτικά της πόλης μας! Γιατί τα παιδιά αυτής της πόλης αξίζουν να βλέπουν πολιτιστικά πράγματα! Σας προκαλώ να πάτε να δείτε τη παράσταση! Μπορεί να μην είμαι θεατρικός κριτής μα είναι η κατάθεση μου για ένα έργο που πραγματικά ευχαριστήθηκα. Είδα τα χαμόγελα και τη χαρά στα παιδιά.. Τι καλύτερο!

Αρκετά πια! Πρέπει να στηρίξουμε τον τόπο μας και να μην είμαστε υμνητές της συγκεντρωτικής Αθήνας. Δεν έχουμε τίποτε να ζηλέψουμε από τις Αθηναϊκές θεατρικές παιδικές σκηνές ! Ο τόπος μας έχει ανθρώπους που μπορούν να προσφέρουν πολλά, αρκεί να τους στηρίξουμε!