Ίλιγγος λαβυρινθικής αιτιολογίας

  Κουτρούπας Κωνσταντίνος

 Χειρουργός Ωτορινολαρυγγολόγος

 

Ίλιγγος είναι το ψευδές αίσθημα περιστροφής ή κίνησης του σώματος όταν αυτό είναι σταθερό.

Ο λαβύρινθος είναι το τμήμα του αυτιού υπεύθυνο για τη διατήρηση της ισορροπίας του σώματος.  Απαραίτητα επίσης για την ισορροπία είναι ορισμένα τμήματα του εγκεφάλου, οι μύες του σώματος και η καλή λειτουργία των αιμοφόρων αγγείων.

Μια διαταραχή σε καθένα από τα παραπάνω μπορεί να προκαλέσει τα ακόλουθα συμπτώματα:

    * Προσβολές ιλίγγου, αστάθειας, ζάλης και αίσθημα απώλειας του βάρους της κεφαλής.  Αυτά μπορεί να συνοδεύονται με ναυτία ή και έμετο.  Τα επεισόδια αυτά μπορεί να συμβούν απότομα  ή μπορεί να εμφανισθούν με τις αλλαγές της θέσης του σώματος ή της κεφαλής.

    * Βαρηκοΐα, μόνιμη ή με διακυμάνσεις.

    * Θόρυβος, αίσθημα πληρότητας (μπούκωμα) ή αίσθημα πίεσης στο αυτί.

Το ιστορικό, η εξέταση και τα αποτελέσματα των διαφόρων εξετάσεων μας δείχνουν αν έχετε μια διαταραχή του μηχανισμού της ισορροπίας.

Η πλειοψηφία των ασθενών με ίλιγγο μπορούν να θεραπευθούν με φάρμακα, δίαιτα, ασκήσεις, ενέσεις, ή ένα συνδυασμό  από όλα αυτά.  Η χειρουργική θεραπεία ενδείκνυται σήμερα σε ολοένα και μικρότερο αριθμό ασθενών.

Παρά το ότι για το σύμπτωμα του ιλίγγου η θεραπεία είναι κατά κανόνα αποτελεσματική, για το αίσθημα πληρότητας (μπούκωμα), τη βαρηκοΐα ή  των εμβοών στο αυτί δεν είναι πάντα το ίδιο αποτελεσματική.

Η δίαιτα βασίζεται στην πλήρη κατάργηση από τις τροφές μαγειρικού άλατος ή άλλων τροφών που προκαλούν κατακράτηση υγρών όπως τα γαλακτοκομικά. Η χρήση της βασίζεται στο ότι η αιτία της παθολογικής κατάστασης που προκαλεί τον ίλιγγο οφείλεται σε υπερδιάταση του λαβυρίνθου από υγρό και ότι η υπερβολική λήψη μαγειρικού άλατος προκαλεί κατακράτηση υγρού (αναφέρεται για τη νόσο του Meniere).

Το κάπνισμα προκαλεί στένωση των αγγείων και είναι δυνατό να συμβάλλει και στην πάθηση. Θα πρέπει να κόψετε το κάπνισμα ή  τουλάχιστο να το ελαττώσετε.

Σε χρόνιες καταστάσεις  μερικές ασκήσεις μπορεί να είναι αποτελεσματικές.

Πέρα από τις κλασσικές ασκήσεις για την αντιμετώπιση του «ιλίγγου θέσεως» που θα σας κάνει ο ιατρός σας όταν αυτή είναι η διάγνωση, υπάρχουν και ασκήσεις για χρόνια νοσήματα του λαβυρίνθου όταν οι θεραπείες δεν είναι αποτελεσματικές και μπορούν να δοκιμασθούν από τον ίδιο τον ασθενή.

Η εφαρμογή αυτών των ασκήσεων εξηγείται καλύτερα με το παράδειγμα  των παγοδρόμων.  Αυτοί είναι ικανοί να περιστρέφονται γρήγορα, να σταματάνε απότομα και να κινούνται πάνω στον πάγο χωρίς δυσκολία.  Τούτο οφείλεται στην εξάσκηση ή στον έλεγχο της ισορροπίας τους, ώστε να μη ζαλίζονται.  Οι παραπάνω ασκήσεις μπορούν να βοηθήσουν με τον ίδιο τρόπο.

Η συναισθηματική φόρτιση (στενοχώρια) και η σωματική κόπωση μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τη συχνότητα και βαρύτητα των κρίσεων.  Αν πράγματι συμβαίνει αυτό, τότε μπορείτε να λαμβάνετε ένα ηρεμιστικό.  Μπορείτε να συμβουλευτείτε και ψυχίατρο.

Αν σας δοθούν φάρμακα, συνεχίστε μέχρις ότου ο γιατρός σας αποφασίσει, ότι πρέπει να τα διακόψετε.

Η πλέον σύγχρονη θεραπεία συγκεκριμένων νοσημάτων του λαβυρίνθου είναι οι ενδοτυμπανικές ενέσεις φαρμάκων που έχουν σαν σκοπό την απορρόφηση αυτών απ' ευθείας από τον λαβύρινθο χωρίς ο ασθενής να εκτεθεί στις παρενέργειες των φαρμάκων λαμβάνοντάς τα από το στόμα ή ενδοφλέβια. Η ένεση γίνεται με την χρήση τοπικής αναισθησίας στο τύμπανο και είναι ανώδυνη. Γίνεται σε καθημερινά ή εβδομαδιαία προγράμματα τρείς ή τέσσερις φορές με τον ασθενή να πρέπει να παραμείνει στο εξεταστικό κρεβάτι για περίπου μισή ώρα. Οι ενέσεις αυτές αποτελούν ουσιαστικά τον λόγο για τον οποίο σήμερα έχουν ελαχιστοποιηθεί οι χειρουργικές επεμβάσεις για την αντιμετώπιση του ιλίγγου.

Κάποιες μορφές ιλίγγου εμφανίζονται σε κρίσεις που μπορεί να επαναλαμβάνονται σε διαστήματα μηνών, ετών ή καθόλου. Κατά κανόνα οποιαδήποτε και αν είναι η αιτία του ιλίγγου σας ο εγκέφαλος έχει τη δυνατότητα να προσαρμόζει το σώμα στο αίσθημα της περιστροφής και τα έντονα συμπτώματα υποχωρούν ακόμα και χωρίς αγωγή σε πολλές περιπτώσεις.

Δεν είναι ασύνηθες μετά από μία κρίση ιλίγγου να παραμένει ένα αίσθημα «ζάλης» ή αστάθειας που δεν έχει την ένταση της αρχικής κρίσης αλλά είναι ενοχλητικό για αρκετό χρονικό διάστημα και σιγά σιγά φθίνει.

                                                         Κουτρούπας Κωνσταντίνος

                                                 Χειρουργός Ωτορινολαρυγγολόγος