Μια σημαντική αρχαιολογική έρευνα ξεκίνησε αυτές τις ημέρες στον
Κρουσώνα, μέσα από μια πρωτοποριακή συνεργασία του Δήμου Μαλεβιζίου και
της ΚΓ΄ ΕΠΚΑ.
Πρόκειται για την έναρξη αρχαιολογικών ερευνών στη θέση «Κούπος», κοντά στον Κρουσώνα, που είναι γνωστή από τον προηγούμενο αιώνα για την ύπαρξη μιας σημαντικής πόλης, της οποίας το όνομα δεν είναι ακόμα γνωστό.
Η ιδιαιτερότητα της εν λόγω ανασκαφής, που διεξάγεται υπό την εποπτεία
της διευθύντριας της ΚΓ΄ ΕΠΚΑ Αθανασίας Κάντα και εκτελείται από τον
αρχαιολόγο του δήμου Γιώργο Τζωράκη, είναι ότι το σύνολο του
επιστημονικού και εργατοτεχνικού προσωπικού παρέχεται από τον Δήμο
Μαλεβιζίου, που έχει αναλάβει και τη συνολική δαπάνη.
Πρόκειται για την έναρξη αρχαιολογικών ερευνών στη θέση «Κούπος», κοντά στον Κρουσώνα, που είναι γνωστή από τον προηγούμενο αιώνα για την ύπαρξη μιας σημαντικής πόλης, της οποίας το όνομα δεν είναι ακόμα γνωστό.
Ο αρχαίος οικισμός στον Κούπο του Κρουσώνα
Η ευρύτερη περιοχή του Κούπου ήταν γνωστή από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα (1918) με τις αναφορές του Ξανθουδίδη και άλλων αρχαιολόγων, που αναφέρονταν στην ύπαρξη εκτεταμένου οικισμού των Μυκηναϊκών - Γεωμετρικών - Αρχαϊκών χρόνων.
Η θέση ερευνήθηκε τη δεκαετία του 1980, με δοκιμαστικές τομές που διεξήχθησαν από την ΚΓ΄ ΕΠΚΑ, με χρηματοδότηση της τότε Κοινότητας Κρουσώνα, οι οποίες αποκάλυψαν εκτεταμένο οικισμό με συνεχή κατοίκηση από τα Υστερομινωικά έως και Ελληνιστικά χρόνια (1200 - 100 π.Χ.). Ερευνήθηκαν δεκάδες κτήρια των Αρχαϊκών χρόνων (7ος - 6ος αι. π.Χ.), με καλοχτισμένα δωμάτια. Στο εσωτερικό των δωματίων αποκαλύφθηκαν οι λίθινες βάσεις των ξύλινων κιόνων που στήριζαν την οροφή. Ενδιαφέρον στοιχείο αποτελεί η αποκάλυψη λαξευμένων στον βράχο λάκκων, που περιείχαν κεραμική και άλλα ευρήματα και φαίνεται πως αποτελούσαν εγκαίνιο των θεμελιώσεων για το στερέωμα των κτηρίων. Ξεχωρίζει ένα κτήριο με ιδιαίτερα επιμελημένη τοιχοποιία, διαστάσεων 10,5 μ. - 5 μ., με καλοφτιαγμένη είσοδο και στεγασμένη αυλή-βεράντα.
Στα κτήρια βρέθηκαν ενδιαφέροντα αγγεία, σκεύη και εργαλειακός εξοπλισμός, λυχνάρια και ειδώλια ζώων. Πολύ σημαντικό είναι και το σύνολο των αρχαϊκών πήλινων, ανάγλυφων πλακιδίων που αποδίδουν γυναικείες μορφές, πλούσια ντυμένες, όρθιες και καθιστές, και ανδρικές μορφές και Σατύρους. Μεταξύ αυτών ξεχωρίζουν τα πήλινα πλακίδια με ανάγλυφη γυναικεία μορφή, ασφαλώς θεότητα, γυμνή ή ντυμένη με μακρύ χιτώνα, που φέρει στο κεφάλι ψηλό πόλο.
Μοναδικό εύρημα αποτελεί μεγάλο τμήμα από λαιμό πίθου, επίσης του 7ου αιώνα, που διακοσμείται με επαναλαμβανόμενη μυθολογική παράσταση, που ίσως αποδίδει τη θυσία της Ιφιγένειας ή, πιθανότερα, τον φόνο της Κλυταιμνήστρας από τον Ορέστη, παρουσία της Ηλέκτρας. Σημαντική είναι παράλληλα η αποκάλυψη αξιόλογης κεραμικής των Υστερο-Γεωμετρικών χρόνων και άλλων σημαντικών αντικειμένων που μαρτυρούν τη χρήση του οικισμού και κατά τον 8ο αιώνα π.Χ..