Τον Φεβρουάριο του 1978 η Κύπρος βρέθηκε στη δίνη των ενδοαραβικών συγκρούσεων, ενόψει της ισραηλινο-αιγυπτιακής προσέγγισης («Συμφωνίες του Καμπ Ντέιβιντ»).
Στο ξενοδοχείο «Χίλτον» φιλοξενείτο η σύνοδος
του Κινήματος Αφροασιατικής Αλληλεγγύης, αντιπρόεδρος του οποίου ήταν ο
αρχηγός της ΕΔΕΚ Βάσος Λυσσαρίδης. Στις 11:20 το πρωί της 18ης
Φεβρουαρίου, δύο ένοπλοι Άραβες, ο 28χρονος Ιορδανός Σαρί Μοχάμ Κατάρ
και ο 26χρονος Κουβεϊτιανός Ζαγιέτ Άλι, μπήκαν στην αίθουσα της
συνεδρίασης και δολοφόνησαν εν ψυχρώ τον αιγύπτιο γενικό γραμματέα της
Κίνησης, Γιουσέφ ελ Σεμπάι, προσωπικό φίλο του Πρόεδρου της Αιγύπτου
Ανουάρ Ελ Σαντάτ.
Αμέσως μετά, οι δύο οπλοφόροι συνέλαβαν αρκετούς
από τους συνέδρους (ανάμεσά τους και τον Βάσο Λυσσαρίδη), τους έθεσαν
υπό ομηρία και απαίτησαν από την κυπριακή κυβέρνηση να τους εξασφαλίσει
αεροπλάνο για το εξωτερικό. Ο υπουργός Εσωτερικών και Άμυνας
Χριστόδουλος Βενιαμίν, που ανέλαβε καθήκοντα διαπραγματευτή, κρατήθηκε
και αυτός ως όμηρος.
Η κυβέρνηση του προέδρου Σπύρου Κυπριανού
υπέκυψε και στη 1:40 μ.μ. οι δύο τρομοκράτες μαζί με τους 14 άραβες
ομήρους τους (12 Άραβες, Βενιαμίν και Λυσσαρίδης), επιβιβάστηκαν σε
λεωφορείο με προορισμό το αεροδρόμιο της Λάρνακας. Εκεί, έπειτα από νέες
διαπραγματεύσεις, επιβιβάστηκαν σε αεροπλάνο των Κυπριακών Αερογραμμών
και στις 8:20 το βράδυ αναχώρησαν προς άγνωστη κατεύθυνση. Μαζί τους
είχαν μόνο τους 12 άραβες ομήρους, καθώς νωρίτερα είχαν απελευθερώσει
τους δύο κύπριους πολιτικούς.
Αρχικά, το αεροπλάνο κατευθύνθηκε
στη Λιβύη, στη συνέχεια πέρασε πάνω από την Κρήτη και κατόπιν πέταξε
πάνω από τη Σαουδική Αραβία. Κανένα αεροδρόμιο δεν του επέτρεψε να
προσγειωθεί, παρά τις προσπάθειες που έγιναν και προς άλλες χώρες. Το
αεροπλάνο άρχισε να ξεμένει από καύσιμα και τελικά προσγειώθηκε μόνο για
ανεφοδιασμό στο Τζιμπουτί. Ακολούθως, έλαβε πορεία προς βορρά και στις
5:30 το απόγευμα της επομένης, 19ης Φεβρουαρίου 1978, προσγειώθηκε στη
Λάρνακα. Αμέσως ξεκίνησε νέος γύρος διαπραγματεύσεων, αυτή τη φορά με
την παρουσία του Προέδρου Κυπριανού.
Οι διαπραγματεύσεις
βρίσκονταν σε προχωρημένο στάδιο, όταν στο αεροδρόμιο έκανε την εμφάνισή
του ένα μεταγωγικό C-130 της Πολεμικής Αεροπορίας της Αιγύπτου. Του
παραχωρήθηκε άδεια προσγείωσης, επειδή μετέφερε εκπρόσωπο της κυβέρνησης
του Καΐρου. Από αυτό το σημείο και μετά οι εξελίξεις είναι απρόβλεπτες
και καταιγιστικές. Οι κυπριακές αρχές με έκπληξή τους διαπιστώνουν ότι
το αεροπλάνο μεταφέρει ένα λόχο αιγύπτιων κομάντος, με προφανή σκοπό τη
διενέργεια επιχείρησης για την απελευθέρωση των ομήρων. Το διατάζουν να
απογειωθεί και να επιστρέψει στη βάση του.
Οι Αιγύπτιοι, όχι μόνον
δεν υπακούουν, αλλά ξεκινούν επιθετική ενέργεια κατά του αεροπλάνου των
Κυπριακών Αερογραμμών. Η Εθνική Φρουρά αντιδρά αστραπιαία και για την
επόμενη ώρα το αεροδρόμιο της Λάρνακας μετατρέπεται σε πεδίο μάχης. Με
βαρέα όπλα επιτίθεται εναντίον του αιγυπτιακού μεταγωγικού, το οποίο
κυριολεκτικά διαλύεται, ενώ το κυπριακό υφίσταται εκτεταμένες ζημιές από
την επίθεση των Αιγυπτίων. Ο απολογισμός είναι βαρύς: 15 αιγύπτιοι
καταδρομείς και ένας κύπριος υπάλληλος του αεροδρομίου χάνουν τη ζωή
τους, 16 αιγύπτιοι κομάντος και 7 εθνοφρουροί τραυματίζονται, ενώ οι
υπόλοιποι καταδρομείς αιχμαλωτίζονται.
Μετά τη μάχη αρχίζει μια
μεγάλη διπλωματική κρίση. Ο Ανουάρ Ελ Σαντάτ εξοργίζεται και αποφασίζει
τη διακοπή των διπλωματικών σχέσεων της Αιγύπτου με την Κύπρο, παρά το
γεγονός ότι δέχεται έντονες επικρίσεις για την απόφασή του να διατάξει
επιδρομή σε ξένη χώρα χωρίς την άδεια των αρχών της. Εξαπολύει, μάλιστα,
πρωτοφανή για τα διπλωματικά θέσμια επίθεση εναντίον του προέδρου
Κυπριανού. Τον αποκαλεί «νάνο» και τον απειλεί ότι «θα πληρώσει για την
προδοτική του απόφαση, που κατέληξε στο θάνατο μερικών από τα παιδιά
μου», όπως είπε χαρακτηριστικά.
H Αίγυπτος ισχυρίστηκε ότι η
επιχείρηση των κομάντος αποφασίστηκε με τη σύμφωνο γνώμη της κυπριακής
κυβέρνησης. H Λευκωσία το διέψευσε και ο πρόεδρος Kυπριανού ήταν τόσο
σίγουρος ότι το μεταγωγικό μετέφερε αξιωματούχο του Kαΐρου, που έστειλε
υπουργό να τον υποδεχθεί στο αεροδρόμιο με μια ανθοδέσμη. Οι δύο
δολοφόνοι του Σεμπάι δικάστηκαν στην Κύπρο και καταδικάστηκαν σε θάνατο.
Αργότερα, όμως, η ποινή τους μετατράπηκε σε ισόβια. Οι διπλωματικές
σχέσεις Κύπρου και Αιγύπτου αποκαταστάθηκαν στις 30 Μαΐου 1984, επί
προεδρίας Χόσνι Μουμπάρακ.
