ΣΤΗΝ ΑΙΘΟΥΣΑ ΤΕΧΝΗΣ ΜΑΤΙ
ΠΕΜΠΤΗ 14 ΜΑΪΟΥ 2015
Μια εξαιρετικά πετυχημένη εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα τέχνης του βιβλιοπωλείου ‘Μάτι’ την Πέμπτη 14-5-2015, ώρα 8 μ.μ.
Το τιμώμενο πρόσωπο της βραδιάς ήταν ο κ. Γεώργιος Καραμέλιος και το σπουδαίο έργο του η μετάφραση του Ομήρου από τις εκδόσεις Μάτι.
Ο...
κ. Γιώργος Καραμέλιος άσκησε το επάγγελμα του ιατρού, παιδίατρου. Συνταξιούχος σήμερα και νιώθοντας πάντα μέσα του να τον κυβερνά το γονίδιο της εργασίας, αλλά και της προσωπικής – πνευματικής δημιουργίας από πολλά χρόνια πριν καταπιάστηκε με τη μελέτη κατ΄ αρχήν, τη μετάφραση κατά δεύτερο λόγο της ομηρικής Οδύσσειας.
Αυτά συνέβαιναν σε μια εποχή όπου όλα ήταν απροσδιόριστα, δεν είχε λάβει σχήμα εντός του η σκέψη να προβεί στην έκδοση του έργου του, να το μετουσιώσει σε βιβλίο.
Πολύ αργότερα προέβη σ’ αυτήν την ενέργεια, δηλαδή στη διάρκεια του προηγούμενου έτους, όπου με σύντονες και επιμελημένες προσπάθειες ολοκλήρωσε το έργο του, αφού πρώτα άσκησε επανειλημμένους ελέγχους επάνω σε κάθε λεπτομέρεια του.
Το αποτέλεσμα ήταν η έκδοση ενός καλαίσθητου τόμου από τις εκδόσεις ‘΄Μάτι’ συνοδευόμενη από ένα CD, όπου σ’ αυτό υπάρχουν σε διπλή σειρά τα δύο, στην επάνω σειρά το αρχαίο κείμενο και αμέσως πιο κάτω, στην επόμενη σειρά, η μετάφραση.
Έτσι ο αναγνώστης, αυτός που επιθυμεί να μελετήσει οποιοδήποτε φαινόμενο, έχει τη δυνατότητα να εισχωρήσει στα μυστικά που υπάρχουν στο ομηρικό κείμενο, να διερευνήσει την έκφραση, τη μορφή, το δακτυλικό εξάμετρο του στίχου, τα νοήματα αλλά και τον τρόπο επεξεργασίας του κειμένου από τον κ. Καραμέλιο.
Η εκδήλωση τελούσε υπό την αιγίδα της Εστίας Πιερίδων Μουσών στα πλαίσια των εκδηλώσεων ‘Εαρινές Ημέρες Μουσών 2015’.
Οι προσκεκλημένοι, διαρκώς ανήσυχοι περί τα έργα του Ομήρου και τα ομηρικά ζητήματα που προέκυψαν στην πορεία, προσήλθαν στο χώρο έγκαιρα, η αίθουσα πολύ σύντομα ήταν υπερπλήρης από ανθρώπους, ταξιδιώτες στο χρόνο και τον κόσμο τον ομηρικό, στο απώτατο παρελθόν του ελληνικού πνεύματος και πολιτισμού, στις αρχές της πορείας του. Τότε που χάρασσε τα πρώτα δείγματα της δικής του ταυτότητας σε τούτον τον τόπο αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο, μέσω των πνευματικών και πολιτιστικών επιτευγμάτων του.
Με την έναρξη της εκδήλωσης του λόγο έλαβε ο εκπρόσωπος του εκδοτικού οίκου ‘Μάτι’ κ. Προβατίδης Κυριάκος, ο οποίος αναφέρθηκε στην εκδήλωση ως πολιτιστικό δρώμενο και παρουσίασε τους ομιλητές της βραδιάς.
Κατόπιν μίλησε η εκπρόσωπος της Εστίας Πιερίδων Μουσών κ. Μπέλλα Βλαχοπούλου, η οποία έδωσε το στίγμα των εκδηλώσεων.
Η εκδήλωση άρχισε με την απαγγελία από τον ηθοποιό κ. Γιώργο Χανδόλια και τη φιλόλογο κ. Κατερίνα Κάλφα του ποιήματος Ιθάκη, γραμμένο από τον Κωνσταντίνο Καβάφη και το οποίο αναφέρεται στην Ιθάκη του Οδυσσέα, αλλά και στην Ιθάκη που βρίσκει ο κάθε άνθρωπος στη ζωή του.
Κεντρικός ομιλητής στη βιβλιοπαρουσίαση ήταν ο φιλόλογος κ. Γιάννης Παπαγεωργίου, καθηγητής στο Μουσικό Σχολείο Κατερίνης.
Ο κ. Παπαγεωργίου αναφέρθηκε στην προσωπικότητα και το έργο του τιμώμενου προσώπου, του κ. Γιώργου Καραμέλιου, στη διαρκή του σχέση και ενασχόληση με τα ομηρικά έπη, τον προσωπικό του μόχθο, στη μεγάλη του αγάπη για τα γράμματα και τον πολιτισμό.
Παράλληλα προβαλλόταν βίντεο που είχε ετοιμαστεί από τον ομιλητή και το οποίο αναφερόταν από τη μια στα τωρινές ενέργειες του κ. Καραμέλιου, από την άλλη ήταν αφιερωμένο στο μεγαλύτερο μέρος στην Οδύσσεια, στο τιτάνιο αυτό έργο και στις περιπέτειες του Οδυσσέα. Στο έπος αυτό ο ομηρικός ήρωας αναδεικνύεται σε πρόσωπο που ξεπερνά τα ανθρώπινα όρια περιπλανώμενος και αναζητώντας, μαγεύοντας τον κόσμο και μαγεμένος από αυτόν στην προσπάθειά του να βρει επιτέλους το δρόμο για το σπίτι του, την πατρίδα του.
Ποιο δρόμο;
Ποια πατρίδα;
Ο θεός Ποσειδώνας δεν τον αφήνει να βρει αυτόν το δρόμο.
Άνθρωποι, θεοί, ημίθεοι, άλλοι τον βοηθούν, άλλοι όμως, πολύ δυνατοί, τον εμποδίζουν, σε κάθε του βήμα του στέλνουν φραγμούς, εμποδίζουν την πορεία του καταστρέφοντας σε ελάχιστο χρόνο ό,τι έχτιζε με κόπο και προσπάθεια χρόνια ολόκληρα.
Αντιμέτωπος ο Οδυσσέας σε τούτη την αδυσώπητη πραγματικότητα, θύμα, έρμαιο σε δυνάμεις ανώτερες, ωθείται στην πτώση, πέφτει και σηκώνεται, αγωνίζεται, δε χάνει ποτέ το θάρρος και το πάθος του για ζωή, μονίμως καταδιωγμένος και μονίμως νικητής.
Ποτέ δεν παραιτείται από τους στόχους που έχει θέσει και τους οποίους επιδιώκει να εκπληρώσει μέχρι το τελευταίο όριο που έχει χαράξει.
Ο Οδυσσέας είναι πάντα Οδυσσέας.
Όπως με το Δούρειο Ίππο πέτυχε να εκπορθήσει την Τροία, κάτι που δεν το είχε πετύχει ούτε ο γιος της θεάς Θέτιδας Αχιλλέας, έτσι και στη συνέχεια κυριεύει τα άλλα κάστρα που βρίσκει μπροστά του, είτε πρόκειται για αδυσώπητους αντιπάλους που τους κατανικά μέσω του πολέμου, είτε πρόκειται για τις καρδιές των ανθρώπων.
Αυτές τις κάνει να σταθούν κοντά του με φιλική διάθεση με τη γλυκύτητα των λόγων του, ίσως με κάποιο μικρό και ανώδυνο ψέμα, ακόμα και με την ευθεία αντιπαράθεση, όπως έκανε με το γιο του Αλκίνοου, βασιλιά των Φαιάκων, όταν αυτός τον κατηγόρησε για δειλία.
Ο Οδυσσέας ήταν ο άντρας με τις πολλές βουλές, με την περίπλοκη σκέψη και τον τρόπο ζωής που προσαρμοζόταν σε κάθε περίπτωση.
Ο Οδυσσέας, ο Έλληνας.
Ο μαχητής, ο ανυποχώρητος, αυτός που βλέπει μακριά, προβλέπει και ενεργεί ανάλογα.
Κι όταν χάνει τον αγώνα παρά τις προβλέψεις του;
Τότε τι;
Ο κ. Παπαγεωργίου αναφέρθηκε στην προσωπικότητα και το έργο του τιμώμενου προσώπου, του κ. Γιώργου Καραμέλιου, στη διαρκή του σχέση και ενασχόληση με τα ομηρικά έπη, τον προσωπικό του μόχθο, στη μεγάλη του αγάπη για τα γράμματα και τον πολιτισμό.
Παράλληλα προβαλλόταν βίντεο που είχε ετοιμαστεί από τον ομιλητή και το οποίο αναφερόταν από τη μια στα τωρινές ενέργειες του κ. Καραμέλιου, από την άλλη ήταν αφιερωμένο στο μεγαλύτερο μέρος στην Οδύσσεια, στο τιτάνιο αυτό έργο και στις περιπέτειες του Οδυσσέα. Στο έπος αυτό ο ομηρικός ήρωας αναδεικνύεται σε πρόσωπο που ξεπερνά τα ανθρώπινα όρια περιπλανώμενος και αναζητώντας, μαγεύοντας τον κόσμο και μαγεμένος από αυτόν στην προσπάθειά του να βρει επιτέλους το δρόμο για το σπίτι του, την πατρίδα του.
Ποιο δρόμο;
Ποια πατρίδα;
Ο θεός Ποσειδώνας δεν τον αφήνει να βρει αυτόν το δρόμο.
Άνθρωποι, θεοί, ημίθεοι, άλλοι τον βοηθούν, άλλοι όμως, πολύ δυνατοί, τον εμποδίζουν, σε κάθε του βήμα του στέλνουν φραγμούς, εμποδίζουν την πορεία του καταστρέφοντας σε ελάχιστο χρόνο ό,τι έχτιζε με κόπο και προσπάθεια χρόνια ολόκληρα.
Αντιμέτωπος ο Οδυσσέας σε τούτη την αδυσώπητη πραγματικότητα, θύμα, έρμαιο σε δυνάμεις ανώτερες, ωθείται στην πτώση, πέφτει και σηκώνεται, αγωνίζεται, δε χάνει ποτέ το θάρρος και το πάθος του για ζωή, μονίμως καταδιωγμένος και μονίμως νικητής.
Ποτέ δεν παραιτείται από τους στόχους που έχει θέσει και τους οποίους επιδιώκει να εκπληρώσει μέχρι το τελευταίο όριο που έχει χαράξει.
Ο Οδυσσέας είναι πάντα Οδυσσέας.
Όπως με το Δούρειο Ίππο πέτυχε να εκπορθήσει την Τροία, κάτι που δεν το είχε πετύχει ούτε ο γιος της θεάς Θέτιδας Αχιλλέας, έτσι και στη συνέχεια κυριεύει τα άλλα κάστρα που βρίσκει μπροστά του, είτε πρόκειται για αδυσώπητους αντιπάλους που τους κατανικά μέσω του πολέμου, είτε πρόκειται για τις καρδιές των ανθρώπων.
Αυτές τις κάνει να σταθούν κοντά του με φιλική διάθεση με τη γλυκύτητα των λόγων του, ίσως με κάποιο μικρό και ανώδυνο ψέμα, ακόμα και με την ευθεία αντιπαράθεση, όπως έκανε με το γιο του Αλκίνοου, βασιλιά των Φαιάκων, όταν αυτός τον κατηγόρησε για δειλία.
Ο Οδυσσέας ήταν ο άντρας με τις πολλές βουλές, με την περίπλοκη σκέψη και τον τρόπο ζωής που προσαρμοζόταν σε κάθε περίπτωση.
Ο Οδυσσέας, ο Έλληνας.
Ο μαχητής, ο ανυποχώρητος, αυτός που βλέπει μακριά, προβλέπει και ενεργεί ανάλογα.
Κι όταν χάνει τον αγώνα παρά τις προβλέψεις του;
Τότε τι;
Το τελευταία σημείο της εισήγησης του κ. Παπαγεωργίου και το δεύτερο βίντεο αφορούσε αυτό το αρνητικό σχήμα, σημείο σύνδεσης με τη σημερινή πραγματικότητα.
Σ’ αυτήν την αδυσώπητη αλήθεια ο Οδυσσέας ο Έλληνας χάνει την πυξίδα, τον ελληνικό τρόπο ζωής, παρασυρμένος από τη σύγχρονες σειρήνες καταστροφής. Αυτές τον οδηγούν στο γκρεμό, τον θυσιάζουν, θυσία στο βωμό της απρονοησίας, της αβλεψίας, των χαμένων οραμάτων, θυσία στα σύγχρονα είδωλα.
Αυτά τα είδωλα από εποχές αρχέγονες ακόμη παραμονεύουν αναλλοίωτα, όπως η αναλλοίωτη παραμένει η φύση των ανθρώπων.
Σε μια τέτοια περίπτωση το καράβι καταλήγει σε ύφαλο, όπως συνέβη στη σύγχρονη Ελλάδα.
Τότε έρχονται οι μνηστήρες να καταλάβουν το χώρο.
Όμως ο Οδυσσέας παρά τα ναυάγιά του βρίσκει και πάλι τη δύναμη και τον τρόπο να κολυμπήσει στα βαθιά και να επιπλεύσει στο τέλος. Ενώ τα θεόρατα κύματα τον σκεπάζουν, τον καταδιώκουν με μανία για να τον πνίξουν, αυτός μαζεύει την τελευταία ικμάδα της δύναμής του, απλώνει τα χέρια και κρατιέται από μια ουτοπία, δε θέλει να παραδοθεί προτού τον εγκαταλείψουν τα ελάχιστα απομεινάρια της αντοχής του.
Αυτός ήταν ο Οδυσσέας.
Τούτο το παράδειγμα οφείλει να ακολουθήσει ο σύγχρονος Έλληνας.
Τέτοιο μήνυμα αναδύθηκε από την παρουσίαση τελικά.
Η εκδήλωση είχε εναλλαγές, ενδιάμεσα απάγγειλαν αποσπάσματα από την Οδύσσεια, από το αρχαίο κείμενο και τη μετάφραση, ο ηθοποιός κ. Γιώργος Χανδόλιας και η φιλόλογος καθηγήτρια κ. Κατερίνα Κάλφα οδηγώντας τους θεατές στο κλίμα της Οδύσσειας με την πολύ όμορφη και εκφραστική ανάγνωση των κειμένων.
Σ’ αυτήν την αδυσώπητη αλήθεια ο Οδυσσέας ο Έλληνας χάνει την πυξίδα, τον ελληνικό τρόπο ζωής, παρασυρμένος από τη σύγχρονες σειρήνες καταστροφής. Αυτές τον οδηγούν στο γκρεμό, τον θυσιάζουν, θυσία στο βωμό της απρονοησίας, της αβλεψίας, των χαμένων οραμάτων, θυσία στα σύγχρονα είδωλα.
Αυτά τα είδωλα από εποχές αρχέγονες ακόμη παραμονεύουν αναλλοίωτα, όπως η αναλλοίωτη παραμένει η φύση των ανθρώπων.
Σε μια τέτοια περίπτωση το καράβι καταλήγει σε ύφαλο, όπως συνέβη στη σύγχρονη Ελλάδα.
Τότε έρχονται οι μνηστήρες να καταλάβουν το χώρο.
Όμως ο Οδυσσέας παρά τα ναυάγιά του βρίσκει και πάλι τη δύναμη και τον τρόπο να κολυμπήσει στα βαθιά και να επιπλεύσει στο τέλος. Ενώ τα θεόρατα κύματα τον σκεπάζουν, τον καταδιώκουν με μανία για να τον πνίξουν, αυτός μαζεύει την τελευταία ικμάδα της δύναμής του, απλώνει τα χέρια και κρατιέται από μια ουτοπία, δε θέλει να παραδοθεί προτού τον εγκαταλείψουν τα ελάχιστα απομεινάρια της αντοχής του.
Αυτός ήταν ο Οδυσσέας.
Τούτο το παράδειγμα οφείλει να ακολουθήσει ο σύγχρονος Έλληνας.
Τέτοιο μήνυμα αναδύθηκε από την παρουσίαση τελικά.
Η εκδήλωση είχε εναλλαγές, ενδιάμεσα απάγγειλαν αποσπάσματα από την Οδύσσεια, από το αρχαίο κείμενο και τη μετάφραση, ο ηθοποιός κ. Γιώργος Χανδόλιας και η φιλόλογος καθηγήτρια κ. Κατερίνα Κάλφα οδηγώντας τους θεατές στο κλίμα της Οδύσσειας με την πολύ όμορφη και εκφραστική ανάγνωση των κειμένων.
Τελευταίος έλαβε το λόγο ο δημιουργός του βιβλίου, ο άνθρωπος που μετέφρασε τον Οδύσσεια του Ομήρου κ. Γιώργος Καραμέλιος, ο οποίος με τρόπο σεμνό και βαθιά εξομολογητικό έδωσε στους θεατές όλο το ιστορικό της μεγάλης αυτή περιπέτειας, τόσο δύσκολη, όπως αποδείχτηκε και όπως είναι πάντα η μετάφραση των ομηρικών κειμένων.
Σαν άλλος Οδυσσέας ο κ. Καραμέλιος, καθώς αυτή η προσπάθεια απαιτούσε τις μεγάλες αρετές του Οδυσσέα, πάθος, επιμονή, εργατικότητα, αγωνιστικότητα απέναντι από τα κύματα των λέξεων, προσπάθησε να τα δαμάσει και να τα αποδώσει ωφέλιμα και χρηστικά στο χρόνο και στον κόσμο.
Ευχαρίστησε τον κ. Κυριάκο Προβατίδη για τις άοκνες προσπάθειες που κατέβαλε, ώστε να εκδοθεί το βιβλίο αλλά και να οργανωθεί η βραδιά αυτή, όπως επίσης όλους τους συντελεστές που συνέβαλαν σε όλα αυτά.
Ο χρόνος λειτούργησε πολύ έντονα και δημιουργικά μέσα από το λόγο και τις εικόνες τη βραδιά αυτή.
Σαν άλλος Οδυσσέας ο κ. Καραμέλιος, καθώς αυτή η προσπάθεια απαιτούσε τις μεγάλες αρετές του Οδυσσέα, πάθος, επιμονή, εργατικότητα, αγωνιστικότητα απέναντι από τα κύματα των λέξεων, προσπάθησε να τα δαμάσει και να τα αποδώσει ωφέλιμα και χρηστικά στο χρόνο και στον κόσμο.
Ευχαρίστησε τον κ. Κυριάκο Προβατίδη για τις άοκνες προσπάθειες που κατέβαλε, ώστε να εκδοθεί το βιβλίο αλλά και να οργανωθεί η βραδιά αυτή, όπως επίσης όλους τους συντελεστές που συνέβαλαν σε όλα αυτά.
Ο χρόνος λειτούργησε πολύ έντονα και δημιουργικά μέσα από το λόγο και τις εικόνες τη βραδιά αυτή.
