Γράφει, ο Θόδωρος Δημητριάδης
Υπάρχουν πολλοί που τους αρέσουν τα ψάρια, αλλά τα μόνα ψάρια που έχουν δοκιμάσει στη ζωή τους, είναι η σαρδέλα, το σαβρίδι, ο γαύρος και ο μπακαλιάρος. Που περνούν από το ψαράδικο και χαζεύουν μόνο από μακριά τα λαχταριστά ψάρια πρώτης κατηγορίας – όπως λέει κι η παροιμία, “φάτε μάτια ψάρια, κι η κοιλιά περίδρομο”.
Το...
πολύ-πολύ, σε έκτακτες περιπτώσεις, γενέθλια, επέτειο κλπ., βάζουν βαθιά το χέρι στην τσέπη και αγοράζουν και καμιά κουτσομούρα, κανένα σαργό ή κανένα γοφάρι απ’ τη λαϊκή αγορά.
Υπάρχουν άλλοι που δεν έχουν δει στη ζωή τους και δεν ξέρουν τι ψάρι είναι η σφυρίδα, το σκαθάρι, ο ροφός, το μαγιάτικο, ο παντελής, η μένουλα, ο μπαλάς, η λίτσα, ο κυνηγός, κ.ά.
Άλλοι πάλι δεν ξέρουν να ξεχωρίζουν τη σαρδέλα από τη φρίσα, το σαβρίδι απ’ το κοκάλι, το μπαρμπούνι απ’ την κουτσομούρα, τον μπαλά απ’ το λιθρίνι, τον κολιό απ’ το σκουμπρί, τον τόνο από την παλαμίδα.
Υπάρχουν πολλοί, που ανάμεσα στ’ άλλα όνειρα που κάνουν εάν πιάσουν το ΤΖΟΚΕΡ, είναι να πάνε σε ένα νησί-ψαρότοπο, να χορτάσουν ψάρεμα και ψάρια. Τα τελευταία 10 χρόνια, όμως, τα ψάρια των Ελληνικών θαλασσών μειώθηκαν δραματικά, και έπαψαν να υπάρχουν πλέον οι παλιοί ψαρότοποι.
Το μόνο ίσως μέρος στην Ελλάδα που εξακολουθεί να είναι ακόμα παρθένος ψαρότοπος, είναι η Λήμνος. Στη Λήμνο ίσως δε θα βρεις σαρδέλα, γαύρο και σαβρίδια – όχι γιατί δεν υπάρχουν, αλλά γιατί οι ντόπιοι ψαράδες τα χρησιμοποιούν μόνο για ...δολώματα για τα παραγάδια. Αντίθετα θα βρεις και θα ανακαλύψεις τη γεύση από τα λεγόμενα «πρώτα» ψάρια, δηλαδή συναγρίδι, άγρια τσιπούρα, φαγκρί, ξιφία, λαβράκι, σαργό, ροφό, αστακό και 100 άλλα είδη σε τιμή φιλική και ...παραδοσιακή.
Πού οφείλεται η ιδιαίτερη νοστιμιά των ψαριών της Λήμνου; Γιατί τα μεγαλύτερα εστιατόρια και τα πολυτελέστερα ξενοδοχεία της Αθήνας παραγγέλνουν τα ψάρια τους απ’ τη Λήμνο;
Η Λήμνος έχει τρία μοναδικά πλεονεκτήματα:
Πρώτα – πρώτα, βρίσκεται στη μέση του πέλαγους και τα νερά της είναι κρυστάλλινα και πεντακάθαρα.
Δεύτερο, τα μικρά νησούδια που την περιβάλλουν αποτελούν ιδανικό καταφύγιο, βιότοπο και τόπο αναπαραγωγής των ψαριών.
Τέλος, τα θαλάσσια ρεύματα από Άγιο Όρος και Δαρδανέλια εμπλουτίζουν με τροφή τα ψάρια και οδηγούν κοπάδια ψαριών στα νερά της.
Δεν είναι τυχαίο ότι οι σαρδέλες ΚΟΥΤΑΛΙΑΝΟΣ της Νέας Κούταλης αποτελούν το πρώτο αλίπαστο, που εξάγεται σε όλον τον κόσμο.
Δεν είναι τυχαίο ότι τα μύδια ΒΙΟΤΟΠΟΣ του κόλπου του Μούδρου έχουν τη μεγαλύτερη θρεπτική αξία και νοστιμιά, έχουν βραβευτεί για την υποδειγματική καθαρότητά τους, και πήραν όλα τα βραβεία στο εξωτερικό.
Δεν είναι τυχαία η πρώτη θέση που έχουν τα χταπόδια της Πλάκας, τα λιθρίνια Διαπορίου, τα μπαρμπούνια Αη-Γιάννη Κάσπακα, οι μουρμούρες Κέρους, οι σαργοί και τα μελανούρια της Παναγιάς.
Ένα ολόκληρο στενόμακρο νησί η Χρύση στα βορειοανατολικά της Λήμνου κοντά στο χωριό Παναγιά, όπως αναφέρει κι ο Όμηρος στην αρχαιότητα, βυθίστηκε και σήμερα αποτελεί αβαθείς υφάλους, τους Μύθωνες, με βάθος 3 - 20 μέτρα, ιδανικό καταφύγιο για τα ψάρια, βιότοπο και παρθένο ψαρότοπο.
Η Λήμνος είναι ένας από τους λίγους θαλασσινούς παράδεισους που απέμειναν στη χώρα μας. Μόλις παίρνει να βραδιάζει, την ώρα που δροσίζει η θαλασσινή αύρα και ο ήλιος δύει απέναντι στον Άθω στο Άγιο Όρος, μια-μια οι ψαρόβαρκες βγαίνουν απ’ τα γραφικά λιμανάκια σχίζοντας τα βαθυγάλαζα νερά. Πάνε να ρίξουν τα δίχτυα και τα παραγάδια, για να τα σηκώσουν φορτωμένα την άλλη μέρα το πρωί.
Την ίδια ώρα καπνός ανωθρόσκων ανεβαίνει απ’ τις παραλιακές ψαροταβέρνες. Είναι από τα κάρβουνα που ετοιμάζονται για τη σχάρα, ενώ στη βαθιά κατσαρόλα σιγοβράζει η κακαβιά...
Υπάρχουν πολλοί που τους αρέσουν τα ψάρια, αλλά τα μόνα ψάρια που έχουν δοκιμάσει στη ζωή τους, είναι η σαρδέλα, το σαβρίδι, ο γαύρος και ο μπακαλιάρος. Που περνούν από το ψαράδικο και χαζεύουν μόνο από μακριά τα λαχταριστά ψάρια πρώτης κατηγορίας – όπως λέει κι η παροιμία, “φάτε μάτια ψάρια, κι η κοιλιά περίδρομο”.
Το...
πολύ-πολύ, σε έκτακτες περιπτώσεις, γενέθλια, επέτειο κλπ., βάζουν βαθιά το χέρι στην τσέπη και αγοράζουν και καμιά κουτσομούρα, κανένα σαργό ή κανένα γοφάρι απ’ τη λαϊκή αγορά.
Υπάρχουν άλλοι που δεν έχουν δει στη ζωή τους και δεν ξέρουν τι ψάρι είναι η σφυρίδα, το σκαθάρι, ο ροφός, το μαγιάτικο, ο παντελής, η μένουλα, ο μπαλάς, η λίτσα, ο κυνηγός, κ.ά.
Άλλοι πάλι δεν ξέρουν να ξεχωρίζουν τη σαρδέλα από τη φρίσα, το σαβρίδι απ’ το κοκάλι, το μπαρμπούνι απ’ την κουτσομούρα, τον μπαλά απ’ το λιθρίνι, τον κολιό απ’ το σκουμπρί, τον τόνο από την παλαμίδα.
Υπάρχουν πολλοί, που ανάμεσα στ’ άλλα όνειρα που κάνουν εάν πιάσουν το ΤΖΟΚΕΡ, είναι να πάνε σε ένα νησί-ψαρότοπο, να χορτάσουν ψάρεμα και ψάρια. Τα τελευταία 10 χρόνια, όμως, τα ψάρια των Ελληνικών θαλασσών μειώθηκαν δραματικά, και έπαψαν να υπάρχουν πλέον οι παλιοί ψαρότοποι.
Το μόνο ίσως μέρος στην Ελλάδα που εξακολουθεί να είναι ακόμα παρθένος ψαρότοπος, είναι η Λήμνος. Στη Λήμνο ίσως δε θα βρεις σαρδέλα, γαύρο και σαβρίδια – όχι γιατί δεν υπάρχουν, αλλά γιατί οι ντόπιοι ψαράδες τα χρησιμοποιούν μόνο για ...δολώματα για τα παραγάδια. Αντίθετα θα βρεις και θα ανακαλύψεις τη γεύση από τα λεγόμενα «πρώτα» ψάρια, δηλαδή συναγρίδι, άγρια τσιπούρα, φαγκρί, ξιφία, λαβράκι, σαργό, ροφό, αστακό και 100 άλλα είδη σε τιμή φιλική και ...παραδοσιακή.
Πού οφείλεται η ιδιαίτερη νοστιμιά των ψαριών της Λήμνου; Γιατί τα μεγαλύτερα εστιατόρια και τα πολυτελέστερα ξενοδοχεία της Αθήνας παραγγέλνουν τα ψάρια τους απ’ τη Λήμνο;Η Λήμνος έχει τρία μοναδικά πλεονεκτήματα:
Πρώτα – πρώτα, βρίσκεται στη μέση του πέλαγους και τα νερά της είναι κρυστάλλινα και πεντακάθαρα.
Δεύτερο, τα μικρά νησούδια που την περιβάλλουν αποτελούν ιδανικό καταφύγιο, βιότοπο και τόπο αναπαραγωγής των ψαριών.
Τέλος, τα θαλάσσια ρεύματα από Άγιο Όρος και Δαρδανέλια εμπλουτίζουν με τροφή τα ψάρια και οδηγούν κοπάδια ψαριών στα νερά της.
Δεν είναι τυχαίο ότι οι σαρδέλες ΚΟΥΤΑΛΙΑΝΟΣ της Νέας Κούταλης αποτελούν το πρώτο αλίπαστο, που εξάγεται σε όλον τον κόσμο.
Δεν είναι τυχαίο ότι τα μύδια ΒΙΟΤΟΠΟΣ του κόλπου του Μούδρου έχουν τη μεγαλύτερη θρεπτική αξία και νοστιμιά, έχουν βραβευτεί για την υποδειγματική καθαρότητά τους, και πήραν όλα τα βραβεία στο εξωτερικό.
Δεν είναι τυχαία η πρώτη θέση που έχουν τα χταπόδια της Πλάκας, τα λιθρίνια Διαπορίου, τα μπαρμπούνια Αη-Γιάννη Κάσπακα, οι μουρμούρες Κέρους, οι σαργοί και τα μελανούρια της Παναγιάς.
Ένα ολόκληρο στενόμακρο νησί η Χρύση στα βορειοανατολικά της Λήμνου κοντά στο χωριό Παναγιά, όπως αναφέρει κι ο Όμηρος στην αρχαιότητα, βυθίστηκε και σήμερα αποτελεί αβαθείς υφάλους, τους Μύθωνες, με βάθος 3 - 20 μέτρα, ιδανικό καταφύγιο για τα ψάρια, βιότοπο και παρθένο ψαρότοπο.
Η Λήμνος είναι ένας από τους λίγους θαλασσινούς παράδεισους που απέμειναν στη χώρα μας. Μόλις παίρνει να βραδιάζει, την ώρα που δροσίζει η θαλασσινή αύρα και ο ήλιος δύει απέναντι στον Άθω στο Άγιο Όρος, μια-μια οι ψαρόβαρκες βγαίνουν απ’ τα γραφικά λιμανάκια σχίζοντας τα βαθυγάλαζα νερά. Πάνε να ρίξουν τα δίχτυα και τα παραγάδια, για να τα σηκώσουν φορτωμένα την άλλη μέρα το πρωί.
Την ίδια ώρα καπνός ανωθρόσκων ανεβαίνει απ’ τις παραλιακές ψαροταβέρνες. Είναι από τα κάρβουνα που ετοιμάζονται για τη σχάρα, ενώ στη βαθιά κατσαρόλα σιγοβράζει η κακαβιά...
