Κυριακή 5 Αυγούστου 2018

Αχρωματοψία: Τι θα πρέπει να γνωρίζετε, η ενημέρωση από τα Οπτικά Ανδρεάδη


Ίσως ξαφνιαστείτε στην σκέψη ότι στην πραγματικότητα δεν υπάρχουν χρώματα. Η Φυσική επιστήμη δεν αναγνωρίζει τα χρώματα ως κάτι αντικειμενικά μετρήσιμο, αλλά μήκη κύματος, και το χρώμα δεν είναι τίποτα άλλο από...  

 
 
 
 
μια υποκειμενική, ανθρώπινη αίσθηση του μήκους κύματος (ή της συχνότητας), δηλαδή το πως γίνεται αντιληπτό από τον άνθρωπο μια ιδιότητα ενός κύματος, αυτή που αντιστοιχεί στο προσπίπτον φωτεινό κύμα. Ένας άλλος ζωντανός οργανισμός, δεχόμενος στους οφθαλμούς του το ίδιο μήκος κύματος με τον ανθρώπινο οφθαλμό, είναι πιθανό ότι θα έχει εντελώς διαφορετική αίσθηση.

Είναι αξιοπερίεργο, το ότι ενώ ο άνθρωπος είχε αρχίσει να αναρωτιέται για την ευκρίνεια της όρασής του εδώ και χιλιάδες χρόνια, δεν είχε ποτέ αναρωτηθεί για την έγχρωμη όραση. Ίσως τη θεωρούσε δεδομένη, καθώς οι αχρωματοψίες είναι συγκριτικά πιο σπάνιες από τις διαθλαστικές ανωμαλίες ή οι άνθρωποι με αχρωματοψία κρύβονταν φοβούμενοι τυχόν συνέπειες. Όποια και να είναι η εξήγηση, θα πρέπει να φτάσουμε στα τέλη του 18 ου αιώνα (1777) για να βρούμε την πρώτη αναφορά, με το περίφημο περιστατικό του παπουτσή Harris. Ο όρος αχρωματοψία οφείλεται στο David Brewster που τον πρότεινε το 1829.
 


Η έγχρωμη όραση στηρίζεται στους τρεις τύπους κωνίων στον αμφιβληστροειδή:
S - short wave (Τριτανωπία - Tritanopia) Μέγιστη ευαισθησία στο μπλε (0.440μm).
M - medium wave (Δευτερανωπία - Deuteranopia) Μέγιστη ευαισθησία στο πράσινο (0.545μm).
L - large wave (Πρωτανωπία - Protanopia) - Μέγιστη ευαισθησία στο πορτοκαλί, κοντά στο κόκκινο (0.565μm).

Είναι δυνατόν να υπάρχουν μεγάλες διαφορές ανάμεσα στις αναλογίες των τριών τύπων κωνίων σε διαφορετικά άτομα, χωρίς να υφίσταται κάποια δυσλειτουργία της έγχρωμης όρασης. 
 


Οι αχρωματοψίες μπορούν να διακριθούν επιπρόσθετα σε εκ γενετής και επίκτητες. Είναι προφανές ότι οι πρώτες δεν είναι δυνατόν να θεραπευτούν ή έστω να βελτιωθεί η κλινική τους εικόνα. Η μόνη παρέμβαση που μπορεί να γίνει είναι με την αύξηση της αντίθεσης (contrast). Οι επίκτητες αχρωματοψίες συνοδεύουν κάποιες παθήσεις του οφθαλμού και μπορεί με θεραπείες ο ασθενείς να καταλάβει βελτίωση στην εικόνα. Η κατάσταση της έγχρωμης όρασης μπορεί να δώσει πολύτιμες πληροφορίες για την κατάσταση του αμφιβληστροειδή.