της Έφης Μπάσδρα
Η αναθεώρηση του Συντάγματος, η τελευταία πράξη σε μιά ιλαροκωμωδία που διάγει ο δημόσιος βίος τέσσερα χρόνια τώρα, έχει μία κεντρική αιχμή: την ανάθεώρηση του άρθρου 16, με τη ρητή απαγόρευση της ίδρυσης μη κρατικών πανεπιστημίων. Η συζήτηση κρατά πάνω για δεκαετίες.
Στις...
18 Μαΐου του 1998 δημοσιεύθηκε στα «Νέα» άρθρο του τότε προέδρου του ΠαΣοΚ Γ. Παπανδρέου με πειστική επιχειρηματολογία υπέρ της αναθεώρησης του άρθρου 16 του Συντάγματος, για να βγει η ανώτατη εκπαίδευσή από το αδιέξοδο που δυστυχώς συνεχίζει μέχρι σήμερα. Έγραφε ο τότε πρόεδρος του Πασοκ:
«- Το κόστος των φροντιστηρίων είναι μεγαλύτερο από τα δίδακτρα για πανεπιστημιακές σπουδές. Χωρίς όμως φροντιστήριο ο νέος έχει ελάχιστες πιθανότητες να πετύχει στις εξετάσεις. Αρα οι έχοντες ευνοούνται. Το σημερινό σύστημά μας της λεγόμενης δωρεάν Παιδείας είναι έντονα ταξικό. Βοηθά τους οικονομικά εύρωστους να εισαχθούν και μετά τους τα δίνει όλα δωρεάν με ταυτόχρονη δυνατότητα απεριόριστης διάρκειας σπουδών!
- Μαζί με την αλλαγή του συστήματος εξετάσεων είναι επομένως ανάγκη να δημιουργήσουμε ένα δίκαιο σύστημα κοινωνικής και οικονομικής υποστήριξης προς τους φτωχότερους και τα μεσαία στρώματα της κοινωνίας μας. Και αυτό απαιτεί την αναθεώρηση του άρθρου 16.»
Τι έπραξε αργότερα μία σχεδόν δεκαετία μετά όταν του δόθηκε η ευκαιρία της αναθεώρησης του άρθρου 16; Δέσμιος ιδεοληψιών των τότε συντρόφων του αρνήθηκε την αναθεώρηση και φτάσαμε σήμερα είκοσι χρόνια από τη συγγραφή εκείνου του άρθρου να συζητούμε τα ίδια ακριβώς πράγματα. Είκοσι ολοκληρα χρόνια χωρίς ούτε ένα βήμα μπροστά, με τις διπλανές χώρες να ιδρύουν ιδιωτικά πανεπιστήμια το ένα μετά το άλλο και τα παιδιά μας να μεταναστεύουν σωρρηδόν.
Σήμερα όμως έχουμε κυβέρνηση Συριζα. Με θολή μάλλον επιχειρηματολογία που βασίζεται σε γενικεύσεις και παραφιλολογίες περί νεοφιλελευθερισμού και υπονόμευσης της δημόσιας εκπαίδευσης ως κοινωνικού αγαθού, είναι φανατικά ενάντια. Βέβαια κανείς από τους βουλευτές του Σύριζα και υποστηρικτές των παραπάνω απόψεων δεν τολμά να παραδεχτεί τον αριθμό των βουλευτών του που σπούδασαν σε ιδιωτικά πανεπιστήμια. Ακόμη χειρότερο, τον αριθμό των τέκνων τους που φοιτούν αυτή τη στιγμή από επιλογή τους μάλιστα και ενάντια στα πιστεύω τους (!) σε ιδιωτικά πανεπιστήμια στην αλλοδαπή. Η υποκρισία παραμένει διαχρονικά από τα πιο μελανά στοιχεία της πολιτικής.
Επιμένει ο Συριζα ότι η ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων δεν ενισχύει την ανταγωνιστικότητα τουναντίον απαξιώνει τα πανεπιστήμια υπονομεύοντας και υπάγοντας τα στους κανόνες της αγοράς. Λες και το να εγγυώνται οι σπουδές θέσεις εργασίας, απασχόληση, ευημερία και πλούτο είναι ενάντια στο ευ ζην των φοιτητών. Το δε επιχείρημα του αυξημένου κόστους σπουδών και της οικονομικής επιβάρυνσης λόγω διδάκτρων έχει ήδη απαντηθεί στο άρθρο του Παπανδρέου του 1998!
Και για την ιστορία, πενήντα και χρόνια πρίν, στα πρακτικά της συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου επί χούντας είναι καταγραμμένη η επιχειρηματολογία ενάντια στην ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων. Διαβολικές συμπτώσεις, ή πεισματικές εμμονές; Δύστυχο άρθρο 16, δύστυχα ελληνικά πανεπιστήμια
Η Έφη Μπάσδρα είναι καθηγήτρια του ΕΚΠΑ
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Φιλελεύθερος
