Του Ανέστη Ι. Κοκκινίδη, Δασκάλου, Μ.Α. Lond.
(Υποψηφίου Δημοτικού Συμβούλου Δίου-Ολύμπου με την δημοτική παράταξη Αλήθεια του Κώστα Δημητριάδη)
27 ολόκληρα χρόνια πριν, την Τρίτη 5 Μαΐου του 1992, η καρδιά της Μακεδονίας χτυπούσε στο Αρχαίο Δίον. Εκεί έλαβε χώρα η μεγάλη παμπιερική συγκέντρωση που οργανώθηκε από φορείς του νομού Πιερίας, για την οποία ο Τύπος στη Βόρεια Ελλάδα και όχι μόνο θα αναφερθεί ως «αγωνιστικό σάλπισμα». Πραγματικά, ήταν...
το δεύτερο μεγάλο συλλαλητήριο εκείνης της χρονιάς (1992), μια χρονιά που είχε χαρακτηριστεί από την αγωνία και τις πιέσεις για αναγνώριση των Σκοπίων με την ονομασία Μακεδονία. Σχολεία και καταστήματα έμειναν κλειστά.
Εκείνο το μεσημέρι, παρά τον καυτό ήλιο, το αρχαίο θέατρο του Δίου
κατακλύστηκε από 5.000 Μακεδόνες (σύμφωνα με τους μετριότερους
υπολογισμούς), διατρανώνοντας με κάθε τρόπο την απόφασή τους να
υπερασπιστούν την ελληνικότητα της Μακεδονίας. Διαδήλωσαν ότι η
μακεδονική γη και η ιστορία της δεν είναι προϊόντα για συναλλαγή ή
διαπραγμάτευση.
Η πολιτική ηγεσία, η Εκκλησία και ο επιστημονικός και πνευματικός κόσμος χαιρέτισαν το συλλαλητήριο του Δίου.
Ας αφήσουμε όμως τις εφημερίδες «Θεσσαλονίκη» στο φύλλο της 6ης Μαΐου 1992 (σελ. 9) και «Μακεδονία» (σελ. 1 και σελ. 13, ρεπορτάζ του Γιώργου Μούλκα) να μας αναφέρουν τα γεγονότα:
Το συλλαλητήριο ήταν μεγάλο σε όγκο και απόλυτα επιτυχημένο. Από το πρωί είχαν αρχίσει να συρρέουν άτομα κάθε ηλικίας και κυρίως νέοι- ανάμεσά τους και ο γράφων ως μαθητής με τους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές και μαθήτριες του σχολείου του- αρκετοί με αυτοκίνητα και με λεωφορεία. Ο χώρος του αρχαίου θεάτρου δεν τους χωρούσε! Μόλις πήγε δέκα και μισή το πρωί, οι κερκίδες είχαν γεμίσει ασφυκτικά. Αρκετοί ήταν εκείνοι που υποχρεώθηκαν να παραμείνουν όρθιοι στους παρακείμενους χώρους.
Κεντρικός ομιλητής ήταν ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας Γιώργος Πιπερόπουλος, ο οποίος επεσήμανε ότι ο Κίρο Γκλιγκόροφ – ο οποίος ήταν τότε πρόεδρος της γειτονικής χώρας με πρωτεύουσα τα Σκόπια- είχε καταφέρει με την ανθελληνική του στάση να ενώσει όλους τους Έλληνες.
Χαιρετισμούς απηύθυναν επίσης ο Δήμαρχος Κατερίνης, Μενέλαος Τερζόπουλος, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κίτρους Αγαθόνικος και ο καθηγητής αρχαιολογίας Δημήτριος Παντερμαλής.
Η πολιτική ηγεσία
Ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Μητσοτάκης στο μήνυμά του συνεχάρηκε τους οργανωτές του συλλαλητηρίου για την πρωτοβουλία που ανέλαβαν στον ιστορικό χώρο του Δίου, τονίζοντας ότι μαζί με τη Βεργίνα και άλλους αρχαιολογικούς χώρους, «αποτελεί μια από τις πιο συγκλονιστικές μαρτυρίες για την πανάρχαιη ελληνική ταυτότητα της μακεδονικής γης».
Στο ίδιο μήκος κύματος, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Ανδρέας Παπανδρέου αναφέρθηκε στους αξεπέραστους συμβολισμούς του Δίου, το οποίο «είναι η πιο απτή απόδειξη της ελληνικότητας της Μακεδονίας στην αδιάκοπη ροή του ιστορικού χρόνου». Και ολοκλήρωσε το μήνυμά του λέγοντας: «Η Ελλάδα είναι αδιαπραγμάτευτη, η Μακεδονία είναι αδιαπραγμάτευτη».
Ο υπουργός Μακεδονίας-Θράκης Παναγιώτης Χατζηνικολάου χαιρέτισε το συλλαλητήριο, χαρακτηρίζοντάς το «μία ακόμη βροντερή απάντηση σε όσους καπηλεύονται την ιστορία και τον πολιτισμό της Μακεδονίας, του ακροπύργιου του Ελληνισμού».
Η Εκκλησία
Ο Μητροπολίτης Κίτρους και Κατερίνης Αγαθόνικος έκανε λόγο για το σημείο ενότητας, που είναι η Εκκλησία, και για «κορυφαία για την Πιερία στιγμή». Και συνέχισε, λέγοντας ότι στην ανιστόρητη και προκλητική επίθεση εναντίον της χώρας μας δεν έχουμε απλώς να αποδείξουμε αυταπόδεικτα πράγματα. «Έχουμε να δείξουμε την ομοψυχία μας με πανεθνική συσπείρωση. Γιατί αυτήν και μόνο υπολογίζουν».
Ο επιστημονικός κόσμος
Ο καθηγητής Δημήτριος Παντερμαλής αναφέρθηκε στην αρχαιολογική ανακάλυψη στο χώρο του συλλαλητηρίου μιας επιγραφής που ανευρέθηκε στο αρχαίο τείχος και ανέφερε τον θάνατο ενός νέου 23 ετών. Η επιγραφή λέει ότι το σώμα του το άρπαξε η γη της Μακεδονίας, «γαίη Μακεδονίης». Δε χρειάζεται εσείς, δε χρειάζεται εμείς, οι Έλληνες, να ψάχνουμε σκονισμένες βιβλιοθήκες, για να μάθουμε τι ήταν οι Μακεδόνες. Αρκεί να ανοίξουμε τα μάτια μας, αρκεί να σκαλίσουμε αυτή τη γη για να δούμε τι ήταν».
Ο πολιτισμός των αρχαίων Μακεδόνων ήταν επίσης παρών, καθώς ένα χορευτικό συγκρότημα από την Εστία Πιερίδων Μουσών απέδωσε μακεδονικούς χορούς κατά το συλλαλητήριο στο Αρχαίο Δίον.
Ο Δήμαρχος
Τέλος, ο χαιρετισμός του Δημάρχου Κατερίνης Μενέλαου Τερζόπουλου έγινε με την ιδιότητα του εκπροσώπου της συντονιστικής επιτροπής δημάρχων Μακεδονίας. Έχοντας κάνει λόγο για την «επικίνδυνη εκδήλωση ηγεμονισμού» από την πλευρά των Σκοπίων, κάλεσε σε αρραγή ενότητα «την εκκλησία, τον πνευματικό κόσμο της χώρας , όλες τις παραγωγικές τάξεις, τον αγρότη, τον εργάτη, όλους τους φορείς και τον απανταχού ελληνισμό, σε διαρκή εγρήγορση και αποφασιστικότητα για την αντιμετώπιση της κρίσιμης κατάστασης και των προκλήσεων».
Το ψήφισμα
Στο τέλος της συγκέντρωσης εκδόθηκε ψήφισμα, στο οποίο υπογραμμίζεται ότι ο λαός της Πιερίας δεν αναγνωρίζει σε κανέναν το δικαίωμα να αμφισβητεί την ελληνική συνείδηση και την εθνική ομοιογένεια και καταδικάζονται οι επιδιώξεις των Σκοπίων που θέτουν σε κίνδυνο την ειρήνη και στον ευαίσθητο χώρο των Βαλκανίων και δυναμιτίζουν τα αισθήματα ειλικρινούς φιλίας και αλληλεγγύης του ελληνικού λαού προς τους γειτονικούς λαούς.
Στη συνέχεια, στο ίδιο ψήφισμα απευθύνεται κάλεσμα προς όλους τους Έλληνες και την πνευματική και πολιτική ηγεσία να βρίσκονται σε διαρκή εγρήγορση και να αντιμετωπίσουν με αποφασιστικότητα τις προκλήσεις. Δηλώνεται επίσης η συμπαράσταση στον κοινό εθνικό αγώνα της πολιτικής ηγεσίας του τόπου.
Στην κατακλείδα του ψηφίσματος, επισημαίνεται στους εταίρους της ΕΟΚ και σε όλα τα μέλη της διεθνούς κοινότητας ότι ο ελληνισμός της Μακεδονίας δεν θα δεχθεί να χρησιμοποιηθεί το ιστορικό όνομα της Μακεδονίας από το υπό ίδρυση κράτος των Σκοπίων.
Η ανάγνωση του ψηφίσματος , το οποίο εγκρίθηκε δια βοής από τον κόσμο, έγινε από τον πρόεδρο της Κοινότητας Δίου, Δημήτριο Καραΐσκο. Η εκδήλωση περατώθηκε με την ψαλμωδία του εθνικού ύμνου.
Η Ιστορική Σημαία
Από το συλλαλητήριο της 5ης Μαΐου αλλά και από εκείνο του Φεβρουαρίου του 1992, στα οποία ο γράφων ήταν συμμετέχων ως μαθητής, έμεινε η ιστορική σημαία με το Σύμβολο της Βεργίνας. Η σημαία αυτή αποτελεί αδιάψευστο μάρτυρα των γεγονότων εκείνης της εποχής.
Η επόμενη ημέρα
Ο απόηχος του συλλαλητηρίου στο Αρχαίο Δίον, τον ομφαλό της Μακεδονικής Γης, φάνηκε αμέσως. Στις 7 Μαΐου, διαβάζουμε στο «Χρονικό του 20ού Αιώνα» (εκδόσεις Τέσσερα Έψιλον, Χρονικό 1992, Αθήνα 1993, σελ. 56) ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής απέστειλε επιστολή στον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζορτζ Μπους, με την οποία εξηγούσε τους λόγους για τους οποίους η Ελλάδα δεν θα μπορούσε να δεχθεί αναγνώριση των Σκοπίων με το όνομα «Μακεδονία». Λίγες ημέρες μετά, στους κόλπους της ΕΟΚ (σημερινής Ευρωπαϊκής Ένωσης) οι υπουργοί Εξωτερικών των 12 χωρών-μελών αποφασίζουν στις Βρυξέλλες να συζητηθεί εκ νέου και σε έναν μήνα το θέμα της αναγνώρισης των Σκοπίων, με τις πιέσεις να εντείνονται με στόχο τον συμβιβασμό Αθήνας-Σκοπίων. Το τι επακολούθησε μέχρι σήμερα είναι γνωστό. Όμως, πηγαίνοντας τη μνήμη μας στο μαχητικό συλλαλητήριο του 1992 ίσως μπορούμε να δούμε πιο σφαιρικά τη σημερινή πραγματικότητα και την ονομασία, την οποία πλέον φέρει η όμορη χώρα.
Επίλογος: Τα συνθήματα του 1992
Αξίζει να σημειωθεί τι έγραφαν τα πανό που είχαν χρησιμοποιηθεί σε εκείνο το συλλαλητήριο, που ήταν μαχητικό αλλά όχι με φανατισμό, πατριωτικό αλλά όχι στείρα εθνικιστικό. Ας τα θυμηθούμε και ας τα γράψουμε με κεφαλαία γράμματα, σαν να τα φωνάζουμε και σήμερα, όπως δείχνει πλέον η σημερινή γλώσσα του Διαδικτύου αλλά κυρίως γιατί είναι επίκαιρα.
ΔΙΟΝ, ΒΕΡΓΙΝΑ, ΠΕΛΛΑ: Η ΚΑΡΔΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, ΜΗΤΕΡΑ ΘΕΩΝ ΤΟΥ ΟΛΥΜΠΟΥ ΚΑΙ ΠΙΕΡΙΔΩΝ ΜΟΥΣΩΝ: ΚΙΒΩΤΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ
ΟΙ ΜΑΚΕΔΟΝΕΣ ΕΙΝΑΙ ΕΔΩ
Η ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΗ
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΡΑΦΕΤΑΙ ΜΕ ΤΟ ΑΙΜΑ, ΔΕΝ ΑΝΤΙΓΡΑΦΕΤΑΙ ΜΕ ΤΟ ΨΕΜΑ
ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΠΛΑΣΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΑΛΗΘΕΙΑΣ
