Στον ειδικό Τύπο έχουμε την τύχη να οδηγούμε αυτοκίνητα back to back. Ένα από τα ζητήματα που μας προξενεί την μεγαλύτερη εντύπωση, είναι η διαφορά στην διαδρομή και την αίσθηση του πεντάλ του φρένου όταν μεταπηδάμε από ένα σπορ μοντέλο σε ένα SUV ή pickup, για παράδειγμα. Απολύτως αναμενόμενη...
η αυξημένη νεκρή διαδρομή και η μικρότερη απόκριση στην δεύτερη περίπτωση, όμως δεν παύει να σε ξενίζει αρχικά. Φανταστείτε, τώρα, να πατάτε το μεσαίο πεντάλ και το αυτοκίνητο να μην αντιδρά.
Πρόκειται για τον μεγαλύτερο φόβο ενός οδηγού, καθώς το σύστημα πέδησης αποτελεί την δικλείδα ασφαλείας κατά τις μετακινήσεις και το ψυχικό καταφύγιο του οδηγού στην σκέψη μιας δύσκολης στιγμής. Το σύστημα πέδησης σπάνια θα εμφανίσει ολοκληρωτική αστοχία. Τα σημάδια συνήθως εμφανίζονται σταδιακά, είτε με την μορφή υπερθέρμανσης, είτε με την φθορά των υλικών τριβής. Και στις δυο περιπτώσεις οι αποστάσεις ακινητοποίησης αυξάνονται, όμως αυτό γίνεται προοδευτικά. Ακόμα και να καταρρεύσει μια δαγκάνα ή να σπάσει μια δισκόπλακα, υπάρχουν άλλοι 3 τροχοί να επιβραδύνουν το αυτοκίνητο.
Ωστόσο, αναλόγως κλίσης οδοστρώματος και εν γένει συνθηκών, ακόμα και αυτές οι περιπτώσεις μπορούν να οδηγήσουν σε καταστροφικά αποτελέσματα. Παράλληλα, και ειδικά σε κακοσυντηρημένο όχημα, το σύστημα πέδησης πράγματι μπορεί να «αφήσει» τον οδηγό. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, ο πανικός θα πρέπει να είναι ο τελευταίος σύμβουλος και οι παρακάτω συμβουλές ο πρώτος.
– Χειρόφρενο. Η επίσημη ορολογία του χειρόφρενου είναι «φρένο εκτάκτου ανάγκης», εξ ου και το e-brake στα αγγλικά (εκ του «emergency brake»). Δεν το τραβάμε απότομα, καθώς μπορεί να μπλοκάρει τους πίσω τροχούς. Ανεβάζουμε κλιμακωτά με το κουμπί πατημένο. Ανεβοκατεβάζουμε το χειρόφρενο κατά τρόπο που μιμείται την λειτουργία του ABS στα φρένα, προκειμένου να αποφύγουμε το μπλοκάρισμα. Όσο μειώνεται η ταχύτητα, αυξάνουμε το τράβηγμα. Δεν πατάμε τον συμπλέκτη, καθώς χρειαζόμαστε την βοήθεια του κινητήρα στην επιβράδυνση.
Αν ο χώρος μπροστά είναι περιορισμένος αλλά υπάρχει αέρας στα πλάγια, με την ταχύτητα να βρίσκεται σε επίπεδο πόλης, μπορούμε να καταφύγουμε στο τράβηγμα με την μία και τιμονιά, γυρνώντας πλάγια το αυτοκίνητο προκειμένου να αποφύγουμε την πρόσκρουση στον μπροστινό.
– Φρενάρισμα με τις ταχύτητες. Εγνωσμένης αξίας τακτική, που βάζει τον κινητήρα σε ρόλο επιβραδυντή. Κατεβάζουμε ταχύτητες όσο το δυνατόν πιο γλυκά γίνεται, ώστε να αποφύγουμε την ζημιά στα μηχανικά μέρη. Φυσικά προτεραιότητα είναι η προστασία της σωματικής ακεραιότητας ημών και υμών, οπότε αν δεν μπορούμε να το αποφύγουμε, «καρφώνουμε» τα κατεβάσματα κι ό,τι γίνει στο κιβώτιο.
Δεν «πετάμε μια όπισθεν στο φινάλε φινάλε», καθώς απλά θα διαλύσουμε νωρίτερα το κιβώτιο και θα μείνουμε με το αυτοκίνητο ακυβέρνητο.
-Χειρόφρενο και ταχύτητες. Η ισχύς εν τη ενώσει. Τραβάμε το χειρόφρενο μέχρι την μέση, κατεβάζοντας παράλληλα ταχύτητες.
– Στα αυτόματα. Σε παλαιότερης τεχνολογίας κιβώτια, επιλέγουμε «1» ή κατεβάζουμε στο «2» και μετά στο «1» όπου υπάρχει η δυνατότητα. Στα σύγχρονα αυτόματα το κατέβασμα αποτρέπεται για την προστασία του κινητήρα, οπότε μένουμε μόνο με το χειρόφρενο.
– Ηλεκτρικό χειρόφρενο. Επίσης στα σύγχρονα αυτοκίνητα, η παρουσία του παραδοσιακού χειρόφρενου τείνει να εκλείψει. Παρόλα αυτά το ηλεκτρικό χειρόφρενο αποτελεί σύμμαχο σε μια τόσο δύσκολη κατάσταση, καθώς το πάτημα του κουμπιού εν κινήσει μεταφράζεται σε προοδευτική επιβράδυνση δίχως τον φόβο μπλοκαρίσματος.
– Ανοίγουμε όλα τα παράθυρα. Προφανώς μιλάμε για ταχύτητες και συνθήκες εθνικής οδού, όπου υπάρχει μπόλικος χώρος. Ανοίγουμε όλα τα παράθυρα, ώστε να αυξήσουμε την αεροδυναμική αντίσταση. Σε συνδυασμό με τα ανωτέρω βήματα, η βαρύτητα με τον αέρα θα σταματήσουν το αυτοκίνητο ασφαλώς και χωρίς δράματα.
Παράλληλα, αν δεν θέλουμε να καταφύγουμε στο χειρόφρενο, μπορούμε να κάνουμε ήπια ζιγκ ζαγκ. Εξυπακούεται ότι για άλλη μια φορά, θα πρέπει να υπάρχει ο απαραίτητος χώρος για να κάνει η επιπλέον τριβή την δουλειά της και να μην δημιουργήσουμε περισσότερα προβλήματα.
– Πριν από όλα, ανάβουμε τα αλάρμ. Ενημερώνουμε τους υπόλοιπους χρήστες του δρόμου ότι αντιμετωπίζουμε ζητήματα, ώστε να αφήσουν τις απαραίτητες αποστάσεις και να δημιουργήσουν τον ζωτικό χώρο που χρειαζόμαστε για τις κατάλληλες ενέργειες.
– Ύστατη λύση. Εντός πόλης, όπως καταλαβαίνουμε, οι αποστάσεις και οι χώροι μικραίνουν δραματικά. Κατά συνέπεια οι ακραίες καταστάσεις, απαιτούν ακραία μέτρα. Όπως φέρεται -πολύ σωστά- να έπραξε ο οδηγός του περιπολικού, «ρίχνουμε» το αυτοκίνητο σε κάποιο σημείο που δεν υπάρχουν άνθρωποι, κάνοντας την μέγιστη προσπάθεια να είναι κάτι που θα θέσει την δική μας ακεραιότητα στον μικρότερο δυνατό κίνδυνο. Καλύτερη επιλογή είναι κάποιο κράσπεδο, αλλά στην ύστατη ανάγκη μας κάνουν και τα παρκαρισμένα. Προτεραιότητα έχει η ανθρώπινη ζωή, οπότε αφήνουμε τις υλικές ζημιές για τις ασφαλιστικές.
Πρόκειται για τον μεγαλύτερο φόβο ενός οδηγού, καθώς το σύστημα πέδησης αποτελεί την δικλείδα ασφαλείας κατά τις μετακινήσεις και το ψυχικό καταφύγιο του οδηγού στην σκέψη μιας δύσκολης στιγμής. Το σύστημα πέδησης σπάνια θα εμφανίσει ολοκληρωτική αστοχία. Τα σημάδια συνήθως εμφανίζονται σταδιακά, είτε με την μορφή υπερθέρμανσης, είτε με την φθορά των υλικών τριβής. Και στις δυο περιπτώσεις οι αποστάσεις ακινητοποίησης αυξάνονται, όμως αυτό γίνεται προοδευτικά. Ακόμα και να καταρρεύσει μια δαγκάνα ή να σπάσει μια δισκόπλακα, υπάρχουν άλλοι 3 τροχοί να επιβραδύνουν το αυτοκίνητο.
Ωστόσο, αναλόγως κλίσης οδοστρώματος και εν γένει συνθηκών, ακόμα και αυτές οι περιπτώσεις μπορούν να οδηγήσουν σε καταστροφικά αποτελέσματα. Παράλληλα, και ειδικά σε κακοσυντηρημένο όχημα, το σύστημα πέδησης πράγματι μπορεί να «αφήσει» τον οδηγό. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, ο πανικός θα πρέπει να είναι ο τελευταίος σύμβουλος και οι παρακάτω συμβουλές ο πρώτος.
– Χειρόφρενο. Η επίσημη ορολογία του χειρόφρενου είναι «φρένο εκτάκτου ανάγκης», εξ ου και το e-brake στα αγγλικά (εκ του «emergency brake»). Δεν το τραβάμε απότομα, καθώς μπορεί να μπλοκάρει τους πίσω τροχούς. Ανεβάζουμε κλιμακωτά με το κουμπί πατημένο. Ανεβοκατεβάζουμε το χειρόφρενο κατά τρόπο που μιμείται την λειτουργία του ABS στα φρένα, προκειμένου να αποφύγουμε το μπλοκάρισμα. Όσο μειώνεται η ταχύτητα, αυξάνουμε το τράβηγμα. Δεν πατάμε τον συμπλέκτη, καθώς χρειαζόμαστε την βοήθεια του κινητήρα στην επιβράδυνση.
Αν ο χώρος μπροστά είναι περιορισμένος αλλά υπάρχει αέρας στα πλάγια, με την ταχύτητα να βρίσκεται σε επίπεδο πόλης, μπορούμε να καταφύγουμε στο τράβηγμα με την μία και τιμονιά, γυρνώντας πλάγια το αυτοκίνητο προκειμένου να αποφύγουμε την πρόσκρουση στον μπροστινό.
– Φρενάρισμα με τις ταχύτητες. Εγνωσμένης αξίας τακτική, που βάζει τον κινητήρα σε ρόλο επιβραδυντή. Κατεβάζουμε ταχύτητες όσο το δυνατόν πιο γλυκά γίνεται, ώστε να αποφύγουμε την ζημιά στα μηχανικά μέρη. Φυσικά προτεραιότητα είναι η προστασία της σωματικής ακεραιότητας ημών και υμών, οπότε αν δεν μπορούμε να το αποφύγουμε, «καρφώνουμε» τα κατεβάσματα κι ό,τι γίνει στο κιβώτιο.
Δεν «πετάμε μια όπισθεν στο φινάλε φινάλε», καθώς απλά θα διαλύσουμε νωρίτερα το κιβώτιο και θα μείνουμε με το αυτοκίνητο ακυβέρνητο.
-Χειρόφρενο και ταχύτητες. Η ισχύς εν τη ενώσει. Τραβάμε το χειρόφρενο μέχρι την μέση, κατεβάζοντας παράλληλα ταχύτητες.
– Στα αυτόματα. Σε παλαιότερης τεχνολογίας κιβώτια, επιλέγουμε «1» ή κατεβάζουμε στο «2» και μετά στο «1» όπου υπάρχει η δυνατότητα. Στα σύγχρονα αυτόματα το κατέβασμα αποτρέπεται για την προστασία του κινητήρα, οπότε μένουμε μόνο με το χειρόφρενο.
– Ηλεκτρικό χειρόφρενο. Επίσης στα σύγχρονα αυτοκίνητα, η παρουσία του παραδοσιακού χειρόφρενου τείνει να εκλείψει. Παρόλα αυτά το ηλεκτρικό χειρόφρενο αποτελεί σύμμαχο σε μια τόσο δύσκολη κατάσταση, καθώς το πάτημα του κουμπιού εν κινήσει μεταφράζεται σε προοδευτική επιβράδυνση δίχως τον φόβο μπλοκαρίσματος.
– Ανοίγουμε όλα τα παράθυρα. Προφανώς μιλάμε για ταχύτητες και συνθήκες εθνικής οδού, όπου υπάρχει μπόλικος χώρος. Ανοίγουμε όλα τα παράθυρα, ώστε να αυξήσουμε την αεροδυναμική αντίσταση. Σε συνδυασμό με τα ανωτέρω βήματα, η βαρύτητα με τον αέρα θα σταματήσουν το αυτοκίνητο ασφαλώς και χωρίς δράματα.
Παράλληλα, αν δεν θέλουμε να καταφύγουμε στο χειρόφρενο, μπορούμε να κάνουμε ήπια ζιγκ ζαγκ. Εξυπακούεται ότι για άλλη μια φορά, θα πρέπει να υπάρχει ο απαραίτητος χώρος για να κάνει η επιπλέον τριβή την δουλειά της και να μην δημιουργήσουμε περισσότερα προβλήματα.
– Πριν από όλα, ανάβουμε τα αλάρμ. Ενημερώνουμε τους υπόλοιπους χρήστες του δρόμου ότι αντιμετωπίζουμε ζητήματα, ώστε να αφήσουν τις απαραίτητες αποστάσεις και να δημιουργήσουν τον ζωτικό χώρο που χρειαζόμαστε για τις κατάλληλες ενέργειες.
– Ύστατη λύση. Εντός πόλης, όπως καταλαβαίνουμε, οι αποστάσεις και οι χώροι μικραίνουν δραματικά. Κατά συνέπεια οι ακραίες καταστάσεις, απαιτούν ακραία μέτρα. Όπως φέρεται -πολύ σωστά- να έπραξε ο οδηγός του περιπολικού, «ρίχνουμε» το αυτοκίνητο σε κάποιο σημείο που δεν υπάρχουν άνθρωποι, κάνοντας την μέγιστη προσπάθεια να είναι κάτι που θα θέσει την δική μας ακεραιότητα στον μικρότερο δυνατό κίνδυνο. Καλύτερη επιλογή είναι κάποιο κράσπεδο, αλλά στην ύστατη ανάγκη μας κάνουν και τα παρκαρισμένα. Προτεραιότητα έχει η ανθρώπινη ζωή, οπότε αφήνουμε τις υλικές ζημιές για τις ασφαλιστικές.
