ΕΠΙΓΡΑΜΜΑ
Ώ του Κόσμου Πολίτα,
πορεύου, ειπέ και διαλάλει προς πάντας τους Λαούς,
ότι ενθάδε κείνται άνδρες Θεσπιείς επτακόσιοι,
πεπτωκότες υπέρ ελευθέρας Πατρίδος,
ταις εαυτών συνειδήσεσιν εισακούοντες.
Απόδοση:
Πολίτη του Κόσμου,
πήγαινε, να πεις και να διαλαλήσεις σε όλους τους Λαούς,
ότι εδώ είναι θαμμένοι επτακόσιοι στρατιώτες Θεσπιείς,
που έδωσαν τη ζωή τους για ελεύθερη Πατρίδα,
εισακούοντες τις επιταγές της συνείδησής τους.
ΙΣΤΟΡΙΑ
ΘΕΡΜΟΠΥΛΕΣ: ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ-ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 480 π.Χ
Μετά την προδοσία του Εφιάλτη, οι Σπαρτιάτες υπό τον βασιλέα Λεωνίδα και οι υπόλοιποι Έλληνες ήσαν ουσιαστικά περικυκλωμένοι από τους Πέρσες, οι οποίοι σε αριθμό ήσαν πολλαπλάσιοι των Ελλήνων ( έως 300 χιλιάδες σύμφωνα με σύγχρονες εκτιμήσεις) και η ήττα στην επικείμενη τελική αναμέτρηση στις Θερμοπύλες ήταν αναπόφευκτη.
Τότε ο Λεωνίδας διεμήνυσε στους υπόλοιπους Έλληνες ότι όσοι ήθελαν μπορούσαν να αποχωρήσουν και να αποφύγουν τη μάχη και το θάνατο.
Μεταξύ αυτών που παρέμειναν να πολεμήσουν ήσαν και οι επτακόσιοι Θεσπιείς με επικεφαλής τον Δημόφιλο, οι οποίοι, αν και οι νόμοι της Πατρίδας τους δεν ήσαν τόσο αυστηροί και μπορούσαν να αποχωρήσουν, εν τούτοις εισακούοντες τις επιταγές της συνείδησής τους, παρέμειναν και έπεσαν στο πεδίο της μάχης μέχρις ενός για την ελευθερία της Πατρίδας τους.
Από την άποψη αυτή η απόφαση των Θεσπιέων που είναι ύψιστη από κάθε πλευρά, τους εξυψώνει ακόμη πιό πολύ και θεωρείται από πολλούς ιστορικούς ότι είναι ανώτερη των Σπαρτιατών, των οποίων οι νόμοι της Πατρίδας τους ήσαν αυστηροί ("´Η τάν ή επί τάς δηλαδή, ή θα έλθεις με την ασπίδα,ή θα σε φέρουν πάνω σ´αυτήν) και τους επέβαλαν να παραμείνουν στο πεδίο της μάχης κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες και ανεξάρτητα αν η έκβαση της μάχης εκ των προτέρων ήταν γνωστή.
Όλα τα παραπάνω εμπεριέχονται στο περίφημο επίγραμμα του Σιμωνίδη, που είναι χαραγμένο στο μνημείο των τριακοσίων πεσόντων Σπαρτιατών στις Θερμοπύλες:
"Ώ ξείν, αγγέλλειν Λακεδαιμονίοις ότι τήδε κείμεθα τοις κείνων ρήμασι πειθόμενοι".
(Ώ ξένε, να αναγγείλεις στους Λακεδαιμονίους ότι εδώ είμαστε θαμμένοι, μένοντες πιστοί στους νόμους εκείνων).
Υπογραμμίζεται ότι οι Θεσπιές, μια πολύ σπουδαία αρχαία πόλη της Βοιωτίας,κατά την Ρωμαιοκρατία ήταν η μόνη πόλη της Στερεάς Ελλάδος που δεν υποδουλώθηκε στους Ρωμαίους.
Ανέστης Ν.Μωυσιάδης
Καρδιολόγος
