Τρίτη 24 Σεπτεμβρίου 2019

ΠΟΝΤΙΑΚΗ ΔΙΑΛΕΚΤΟΣ* - ΑΡΑΕΥΩ ΣΕΝ'


Αραεύω σεν απές σ' ορμάνε και σα κάμπε.
Αραεύω σεν απές σα οράματα μ' και σα ταξίδε μ´.
Ακόμαν κιαν πάω και χάμε σ´ άσκεμα στράτας,
ξαν´ εσέν ελέπω εμπροστά μ´!
Πολλά φοράς κάθουμαι και νουνίζω
γιάμ ο νούς ημ´ ερρώσταισεν και ελέπω
κάθαν ημέραν αοίκα πράματα εμπροστά μ',
άλλα έμμορφα και άλλα ατόσον άσκεμα!
 
 
 
 
 
 
Κάθαν ημέραν γονατίζω και παρακαλώ
τον Θεόν να δί μέν' δύναμιν και υπομονήν
και άρα έτς να δεβαίνω τ´ατόσον δύσκολον στράταν.

Για τ´ ατό, παρακαλώ σεν',
κλώστ' κι έλα να πορπατούμε ξάν' αντάμαν.

Το σπίτ´ αναμέντσεν ανοιχτόν,
κι όλα ντ´ ελέπω, αγναεύνε,
και εσέν' αναμένε, για τ´εσέν' τραγωδούν.

Και κάθαν ημέραν ερωτούνε μεν´
πώς ένουμνε α τόσον λυπεμένος!

Κι ύστερα ξαν´ λέγνε μεν': Μη στεναχωρεύκεσαι,
τη καρδίας σης ο πόνον αγλήορα θα λαρούται.

Γιατί εμείς ελέπομεν την κουτσήν
π´ έεις σο νου σ´ και σην καρδία σ',
επέρεν α τώρα την στράταν
και έρτε ξαν´ με τε σέν'.

Για τ´ατό, απ' αδά και πέραν να σαίρεσαι!

ΑΠΟΔΟΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ

ΣΕ ΨΑΧΝΩ

Σε ψάχνω μέσα στα δάση και τους κάμπους.
Σε ψάχνω στα οράματά μου και στα ταξίδια μου.
Ακόμα κι αν πάω και χαθώ σε άσχημους δρόμους,
πάλι εσένα βλέπω μπροστά μου!

Πολλές φορές κάθομαι και σκέπτομαι
μήπως αρρώστησε ο νούς μου (μήπως τρελάθηκα) και βλέπω
κάθε μέρα τέτοια πράγματα μπροστά μου,
άλλα όμορφα και άλλα τόσο άσχημα!

Κάθε μέρα γονατίζω και παρακαλώ τον Θεό
να μου δώσει δύναμη και υπομονή
για να μπορέσω να διαβώ αυτόν τον τόσο δύσκολο δρόμο.

Γι αυτό σε παρακαλώ,
γύρισε πίσω και έλα να περπατήσουμε (να ζήσουμε) πάλι μαζί.

Το σπίτι σε περιμένει ανοιχτό
και όλα αυτά που βλέπω, καταλαβαίνουν
και εσένα περιμένουν, για σένα τραγουδούν.

Και κάθε μέρα με ρωτούν
πώς έγινα και είμαι τόσο λυπημένος!

Και ύστερα πάλι μου λένε: Μη στεναχωριέσαι,
ο πόνος της καρδιάς σου γρήγορα θα γιατρευτεί.

Γιατί εμείς βλέπουμε το κορίτσι
που έχεις στο νού και στην καρδιά σου,
να πήρε το δρόμο του γυρισμού
και έρχεται πάλι μαζί σου.

Γι αυτό, από εδώ και πέρα να χαίρεσαι!

* Ο τρόπος ομιλίας της Ελληνικής Γλώσσας από περιοχή σε περιοχή διαφέρει. Η διαφορετική διαλεκτική της κατά τόπους είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία διαλέκτων. Προϊόντως διαμορφώθηκαν οι εξής διάλεκτοι: Η Κυπριακή, η Κρητική,

η Ποντιακή, η Καππαδοκική, η Τσακωνική και της Κάτω Ιταλίας (της Μεγάλης Ελλάδος). Από αυτές η Κυπριακή και η Κρητική μοιάζουν περισσότερο με την Νεοελληνική Γλώσσα, ενώ η Ποντιακή (αν εξαιρέσουμε) τις προσμίξεις τουρκικών λέξεων, παραπέμπει στην Αρχαία Ελληνική Γλώσσα (π.χ ποίησον την λογαρίαν=κάνε το λογαριασμό, άψον την λάμπαν=άναψε τη λάμπα κλπ). Από τις διαλέκτους αυτές η της Κάτω Ιταλίας και η Καππαδοκική θεωρούνται φθίνουσες διάλεκτοι. Η Τσακωνική ομιλείται ακόμη στην Αρκαδία και τη Λακωνία.

Σε ωρισμένες περιοχές κάθε διάλεκτος ομιλείται με έναν ιδιαίτερο τρόπο, δημιουργώντας έτσι τα τοπικά Γλωσσικά Ιδιώματα, όπως π.χ το Κυκλαδίτικο και το Κεφαλονίτικο Ιδίωμα.

Ανέστης Ν.Μωυσιάδης
Καρδιολόγος