Σαρακινός Βαγγέλης
Ευφορία στις αγορές προκάλεσε ο εκλογικός θρίαμβος του Μπόρις Τζόνσον, ο οποίος του εξασφαλίζει άνετη ισχυρή πλειοψηφία 365 εδρών στο βρετανικό κοινοβούλιο. Παρότι η υπόθεση Brexit δεν έχει τελειώσει, αντιθέτως μόλις τώρα αρχίζει, η σαφήνεια του εκλογικού αποτελέσματος υπόσχεται να βάλει τέλος σε μια περίοδο πολιτικής αστάθειας και διχασμού που κράτησε περίπου δύο χρόνια.
Αμέσως...
μόλις ανακοινώθηκαν οι πρώτες εκτιμήσεις, που έδιναν στον Τζόνσον ευρεία πλειοψηφία, η στερλίνα ξεκίνησε ένα ανοδικό ράλι και κατέγραψε άλμα, αυξάνοντας την ισοτιμία της έναντι του ευρώ στο υψηλότερο επίπεδο από τον Ιούλιο 2016, λίγο καιρό δηλαδή μετά το δημοψήφισμα για το Brexit. Από την πρώτη στιγμή, το βρετανικό νόμισμα άγγιξε και έναντι του δολαρίου την υψηλότερη ισοτιμία του από τον Μάιο 2018, καθώς λίγη ώρα μετά την ανακοίνωση των exit poll σημείωνε άνοδο 2,33% και διαμορφωνόταν στα 1,3467 δολάρια.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η στερλίνα διαδραματίζει έναν ρόλο βαρόμετρου των αγορών για το Brexit, από την επομένη του δημοψηφίσματος που έγινε πριν από τριάμισι χρόνια. Έτσι, το σαφές μήνυμα ότι υπάρχει πλέον ξεκάθαρη κατεύθυνση σχετικά με την αποχώρηση από την ΕΕ, την οποία εγγυάται η ισχυρή κοινοβουλευτική πλειοψηφία, απομάκρυνε προσωρινά και τις αβεβαιότητες που λειτουργούσαν επιβαρυντικά στην βρετανική οικονομία.
Τι είδαν οι αγορές
Με το ξημέρωμα της Παρασκευής, όταν η σαρωτική νίκη του Τζόνσον άρχισε να επιβεβαιώνεται από τα αποτελέσματα, άλμα κατέγραψαν και τα χρηματιστήρια, βοηθούμενα και από την προοπτική μιας εμπορικής συμφωνίας ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Κίνα. Στο ξεκίνημα της διαπραγμάτευσης οι βρετανικές μετοχές με έκθεση στην εγχώρια αγορά σημείωσαν σημαντική άνοδο. Ο δείκτης των εταιριών μεσαίας κεφαλαιοποίησης FTSE 250, ο οποίος περιλαμβάνει πολλές εταιρίες με υψηλά έσοδα στη Βρετανία, σημείωσε άλμα περίπου 5% και κινήθηκε σε ιστορικά υψηλά επίπεδα. Πολύ κοντά στο ιστορικά υψηλό επίπεδο του 2015 βρέθηκε και ο πανευρωπαϊκός δείκτης STOXX 600, σημειώνοντας άνοδο 1,6%.
Η σημερινή, ιδιαίτερα θετική εικόνα των αγορών, δεν οφείλεται μόνο στη νίκη του Τζόνσον, αλλά και στις εξελίξεις των συνομιλιών ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και το Πεκίνο. Οι επενδυτές έλαβαν, ωστόσο, σοβάρα υπόψη τους το αποτέλεσμα των βρετανικών εκλογών και αυτό παρά το γεγονός ότι μετά το Brexit έρχονται δύσκολες και μακροχρόνιες διαπραγματεύσεις ανάμεσα στο Λονδίνο και τις Βρυξέλλες σχετικά με τη μελλοντική εμπορική σχέση τους.
Το θετικό της υπόθεσης βρίσκεται στο γεγονός ότι στην Βρετανία υπάρχει πλέον μια κυβέρνηση με νωπή και ξεκάθαρη λαϊκή εντολή να ολοκληρώσει την αποχώρηση από την ΕΕ. Οι συντηριτικοί του Τζόνσον έχουν όμως και ένα πρόγραμμα που θεωρείται περισσότερο «φιλικό προς τις επιχειρήσεις» από εκείνο των Εργατικών του Κόρμπιν που πήγαν στις εκλογές με το πιο αριστερό πρόγραμμα που κατέβασε το κόμμα τις τελευταίες δεκαετίες.
Θα πέσει χρήμα
Ο συνδυασμός των δύο παραπάνω στοιχείων, της ισχυρής κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας και του φιλικού προς τις επιχειρήσεις προγράμματος, εκτιμάται ότι θα επαναφέρει τους επενδυτές στην Βρετανία. Οι Συντηρητικοί το υποσχέθηκαν άλλωστε αυτό στην προεκλογική εκστρατεία τους και ήδη ο υπουργός Οικονομικών, Σατζίντ Τζάβιντ, δήλωσε ότι επενδυτές είναι έτοιμοι να “ρίξουν χρήμα” στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ο Τζάβιντ δεν κατονόμασε βέβαια ποιοι είναι αυτοί οι επενδυτές, ανέφερε όμως ότι ορισμένα ονόματα ίσως ανακοινωθούν το Σάββατο.
Βραχυπρόθεσμα θετικά έκρινε τα αποτελέσματα των βρετανικών εκλογών και ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Λουίς ντε Γκίντος, τονίζοντας ότι βάζουν τέρμα στην αβεβαιότητα. Σημείωσε, ωστόσο, ότι σηματοδοτούν παραλλήλως μια νέα περίοδο δυσκολιών, καθώς «θα πρέπει να γίνει εκ νέου διαπραγμάτευση των εμπορικών κανόνων».
Αυτές τις διαπραγματεύσεις έχουν κατά νου οικονομικοί παράγοντες στη Βρετανία, οι οποίοι βλέπουν μεν μία ανάσα από την ξεκάθαρη πλέον προοπτική ολοκλήρωσης του Brexit, εκτιμούν, ωστόσο, ότι αυτό δεν σημαίνει και το τέλος της αβεβαιότητας για την βρετανική οικονομία. Το Brexit άλλωστε, από μόνο του, δεν λύνει προβλήματα και η νέα κυβέρνηση Τζόνσον θα έχει να αντιμετωπίσει και τις συσσωρευμένες επιπτώσεις της δεκαετούς και πλέον λιτότητας. Για την ώρα όμως, αυτό που όλοι θέλουν και απαιτούν να γίνει άμεσα είναι να διαλύσει την ομίχλη της αβεβαιότητας και της πολιτικής αστάθειας.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η στερλίνα διαδραματίζει έναν ρόλο βαρόμετρου των αγορών για το Brexit, από την επομένη του δημοψηφίσματος που έγινε πριν από τριάμισι χρόνια. Έτσι, το σαφές μήνυμα ότι υπάρχει πλέον ξεκάθαρη κατεύθυνση σχετικά με την αποχώρηση από την ΕΕ, την οποία εγγυάται η ισχυρή κοινοβουλευτική πλειοψηφία, απομάκρυνε προσωρινά και τις αβεβαιότητες που λειτουργούσαν επιβαρυντικά στην βρετανική οικονομία.
Τι είδαν οι αγορές
Με το ξημέρωμα της Παρασκευής, όταν η σαρωτική νίκη του Τζόνσον άρχισε να επιβεβαιώνεται από τα αποτελέσματα, άλμα κατέγραψαν και τα χρηματιστήρια, βοηθούμενα και από την προοπτική μιας εμπορικής συμφωνίας ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Κίνα. Στο ξεκίνημα της διαπραγμάτευσης οι βρετανικές μετοχές με έκθεση στην εγχώρια αγορά σημείωσαν σημαντική άνοδο. Ο δείκτης των εταιριών μεσαίας κεφαλαιοποίησης FTSE 250, ο οποίος περιλαμβάνει πολλές εταιρίες με υψηλά έσοδα στη Βρετανία, σημείωσε άλμα περίπου 5% και κινήθηκε σε ιστορικά υψηλά επίπεδα. Πολύ κοντά στο ιστορικά υψηλό επίπεδο του 2015 βρέθηκε και ο πανευρωπαϊκός δείκτης STOXX 600, σημειώνοντας άνοδο 1,6%.
Η σημερινή, ιδιαίτερα θετική εικόνα των αγορών, δεν οφείλεται μόνο στη νίκη του Τζόνσον, αλλά και στις εξελίξεις των συνομιλιών ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και το Πεκίνο. Οι επενδυτές έλαβαν, ωστόσο, σοβάρα υπόψη τους το αποτέλεσμα των βρετανικών εκλογών και αυτό παρά το γεγονός ότι μετά το Brexit έρχονται δύσκολες και μακροχρόνιες διαπραγματεύσεις ανάμεσα στο Λονδίνο και τις Βρυξέλλες σχετικά με τη μελλοντική εμπορική σχέση τους.
Το θετικό της υπόθεσης βρίσκεται στο γεγονός ότι στην Βρετανία υπάρχει πλέον μια κυβέρνηση με νωπή και ξεκάθαρη λαϊκή εντολή να ολοκληρώσει την αποχώρηση από την ΕΕ. Οι συντηριτικοί του Τζόνσον έχουν όμως και ένα πρόγραμμα που θεωρείται περισσότερο «φιλικό προς τις επιχειρήσεις» από εκείνο των Εργατικών του Κόρμπιν που πήγαν στις εκλογές με το πιο αριστερό πρόγραμμα που κατέβασε το κόμμα τις τελευταίες δεκαετίες.
Θα πέσει χρήμα
Ο συνδυασμός των δύο παραπάνω στοιχείων, της ισχυρής κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας και του φιλικού προς τις επιχειρήσεις προγράμματος, εκτιμάται ότι θα επαναφέρει τους επενδυτές στην Βρετανία. Οι Συντηρητικοί το υποσχέθηκαν άλλωστε αυτό στην προεκλογική εκστρατεία τους και ήδη ο υπουργός Οικονομικών, Σατζίντ Τζάβιντ, δήλωσε ότι επενδυτές είναι έτοιμοι να “ρίξουν χρήμα” στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ο Τζάβιντ δεν κατονόμασε βέβαια ποιοι είναι αυτοί οι επενδυτές, ανέφερε όμως ότι ορισμένα ονόματα ίσως ανακοινωθούν το Σάββατο.
Βραχυπρόθεσμα θετικά έκρινε τα αποτελέσματα των βρετανικών εκλογών και ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Λουίς ντε Γκίντος, τονίζοντας ότι βάζουν τέρμα στην αβεβαιότητα. Σημείωσε, ωστόσο, ότι σηματοδοτούν παραλλήλως μια νέα περίοδο δυσκολιών, καθώς «θα πρέπει να γίνει εκ νέου διαπραγμάτευση των εμπορικών κανόνων».
Αυτές τις διαπραγματεύσεις έχουν κατά νου οικονομικοί παράγοντες στη Βρετανία, οι οποίοι βλέπουν μεν μία ανάσα από την ξεκάθαρη πλέον προοπτική ολοκλήρωσης του Brexit, εκτιμούν, ωστόσο, ότι αυτό δεν σημαίνει και το τέλος της αβεβαιότητας για την βρετανική οικονομία. Το Brexit άλλωστε, από μόνο του, δεν λύνει προβλήματα και η νέα κυβέρνηση Τζόνσον θα έχει να αντιμετωπίσει και τις συσσωρευμένες επιπτώσεις της δεκαετούς και πλέον λιτότητας. Για την ώρα όμως, αυτό που όλοι θέλουν και απαιτούν να γίνει άμεσα είναι να διαλύσει την ομίχλη της αβεβαιότητας και της πολιτικής αστάθειας.
