Ὁ π. Γεώργιος Μεταλληνὸς γράφει γιὰ τὸν πανεθνικὸ ἀγώνα ὑπὲρ τῆς ἐλευθερίας
«Δυστυχῶς, ὑπάρχουν ὁρισμένοι δέσμιοι της ἰδεολογίας τους, ποὺ ἀρνοῦνται τον χαρακτήρα τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπανάστασης»
Ὑπάρχουν, δυστυχῶς, δέσμιοί της ἰδεολογίας τους καὶ ἐγκλωβισμένοι στὴν προκατάληψη καὶ στοὺς ἐρασιτεχνισμούς τους ποὺ ἀρνοῦνται τὸν ἐθνικὸ χαρακτήρα τῆς Μεγάλης Ἑλληνικῆς Ἐπανάστασης τοῦ 1821, θεωρώντας τὴν ἕνα ἐσωτερικὸ κοινωνικὸ γεγονὸς καὶ ὄχι ἀγώνα γιὰ τὴν ἐθνική μας παλιγγενεσία. Καὶ ὅμως ὑπάρχουν πάμπολλες μαρτυρίες γιὰ τὸν ἀληθινὸ χαρακτήρα της, δύο ἀπὸ τὶς ὁποῖες, λόγω τῆς σημασίας τους, θὰ παρουσιαστοῦν στὴ συνέχεια. Ἡ...
«Δυστυχῶς, ὑπάρχουν ὁρισμένοι δέσμιοι της ἰδεολογίας τους, ποὺ ἀρνοῦνται τον χαρακτήρα τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπανάστασης»
Ὑπάρχουν, δυστυχῶς, δέσμιοί της ἰδεολογίας τους καὶ ἐγκλωβισμένοι στὴν προκατάληψη καὶ στοὺς ἐρασιτεχνισμούς τους ποὺ ἀρνοῦνται τὸν ἐθνικὸ χαρακτήρα τῆς Μεγάλης Ἑλληνικῆς Ἐπανάστασης τοῦ 1821, θεωρώντας τὴν ἕνα ἐσωτερικὸ κοινωνικὸ γεγονὸς καὶ ὄχι ἀγώνα γιὰ τὴν ἐθνική μας παλιγγενεσία. Καὶ ὅμως ὑπάρχουν πάμπολλες μαρτυρίες γιὰ τὸν ἀληθινὸ χαρακτήρα της, δύο ἀπὸ τὶς ὁποῖες, λόγω τῆς σημασίας τους, θὰ παρουσιαστοῦν στὴ συνέχεια. Ἡ...
σημασία τοὺς ἔγκειται στὸ γεγονὸς ὅτι εἶναι σύγχρονες μὲ τὴν ἔκρηξη τοῦ Ἀγώνα καὶ ἀποτελοῦν αὐθόρμητες καὶ ἀβίαστες δηλώσεις δύο προσώπων ποὺ ἀνήκουν σὲ διαφορετικοὺς χώρους καὶ κινοῦνται ἀπὸ διαφορετικὲς προϋποθέσεις. Ἡ πρώτη προέρχεται ἀπὸ τὸν Ἀγγλο προτεστάντη μισιονάριο (ἱεραπόστολος) Ἰσαὰκ Λάουντς (Lowndes), ἄριστο γνώστη τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας, ποὺ βρισκόταν τότε στὴ…
Ζάκυνθο.
Στὶς 14/26 Ἀπριλίου 1821, στὴν ἀναφορὰ τοῦ (Report) πρὸς τὴν ἐταιρία τοῦ London Missionary Society περιλαμβάνει καὶ τὰ ἀκόλουθα: «[…] Θὰ ἤμουν πολὺ εὐτυχὴς ἂν μποροῦσα νὰ δώσω μίαν ἐνδιαφέρουσα ἀναφορὰ γιὰ τὴν πρόοδο τῶν Βιβλικῶν Ἐταιριῶν στὰ Ἰόνια Νησιὰ καὶ τὴν Ἑλληνικὴ Χερσόνησο. Ὅμως οἱ πολιτικὲς ταραχὲς ἐκμηδενίζουν τὸ ἐνδιαφέρον γιὰ κάθε ἄλλη ὑπόθεση… Οἱ Ἕλληνες (Greeks), ἀποκαμωμένοι ἀπὸ τοὺς πιεστικοὺς Κυβερνῆτες τους, τοὺς Τούρκους, ἀποφάσισαν, εἰ δυνατόν, νὰ ἀποτινάξουν τὸν ζυγὸ καὶ στὶς 4 Ἀπριλίου 1821 (δηλαδὴ 23 Μαρτίου μὲ τὸ παλαιὸ – ἑλληνικὸ ἡμερολόγιο) ἄρχισαν ἐπανάσταση στὴν Πάτρα, ἡ ὁποία, ὕστερα ἀπὸ συνεννόηση, ἔλαβε χώρα τὴν ἴδια ἡμέρα σ’ ὅλα τὰ κύρια μέρη τῆς Πελοποννήσου… Ποιὸ θὰ ‘ναι τὸ ἀποτέλεσμα, εἶναι δύσκολο νὰ κρίνουμε. Στὸν Μοριὰ οἱ Ἕλληνες ἔχουν κτυπηθεῖ πολὺ καὶ βρίσκονται σὲ ἀπόγνωση. Ἀπὸ τὴν Κωνσταντινούπολη, τὸ σημεῖο ἀναφορᾶς τῆς ὅλης ὑπόθεσης, δὲν ἔχουν ἔλθει ἀκόμη εἰδήσεις οὔτε εἶναι γνωστὸ ἂν ἔγινε κάποια ἐπανάσταση ἐκεῖ…»
Ὁ Ἀγγλος πάστορας δὲν ἔχει τὴν παραμικρὰ ἀμφιβολία ὅτι ὁ Ἀγώνας ποὺ ξέσπασε στὴν Πελοπόννησο στὶς 23 Μαρτίου 1821 ἔχει ἐθνικὸ χαρακτήρα. Εἶναι ὑπόθεση τῶν Ἑλλήνων καὶ στρέφεται μοναδικὰ ἐναντίον τῶν Τούρκων. Ἰδοὺ καὶ τὸ πρωτότυπο: «The Greeks, having been lοng weary of their oppressive rulers, the Turks, resolved, if possible, to throw off the yoke». Ὁ Ἀγγλος μισιονάριος, παρόλο ποὺ ἡ πολιτικὴ τῆς χώρας τοῦ εὐνοοῦσε τὴν Τουρκία, μὲ μεγάλη ἐντιμότητα καταθέτει τὴν ἐκτίμησή του γιὰ τὸν Ἀγώνα, ποὺ δὲν ἦταν ὅμως μόνο δική του.
Ἡ δεύτερη μαρτυρία προέρχεται ἀπὸ ἕναν ὀρθόδοξο διάκονο, Κεφαλλονίτη, 26 χρόνων, τὸν Κωνσταντῖνο Τυπάλδο Ἰακωβάτο (1795-1867), ποὺ τὴν ἐποχὴ ἐκείνη σπούδαζε στὴν περίφημη Σχολὴ τῆς Χίου. Μόλις ξέσπασε ἡ Ἐπανάσταση, ἡ Σχολὴ κλείστηκε καὶ ὁ διευθυντὴς τῆς Νεόφυτος Βάμβας (1776-1855) πῆρε τοὺς μαθητές του καὶ κατέφυγαν στὴν Ὕδρα. Ἀπὸ ἐκεῖ ὁ Τυπάλδος γράφει στὸν πατέρα του στὶς 19 Ἀπριλίου 1821 καὶ τὰ ἀκόλουθα:
«…Ἡ αἰτία διὰ τὴν ὁποίαν ἐκ Χίου ἀνεχώρησα εἶναι αὔτη. Ἡ Ἑλλὰς ὅλη ἀνεγερθεῖσα (=ἐξεγερθεῖσα) ζητεῖ τὴν πρὸ πολλοῦ ἐπιθυμουμένην ἐλευθερίαν ἀπὸ τὸν βαρβαρικὸν ζυγόν. Τούτου ἕνεκα, οἰκονομίαν ποιοῦσα ἡ Μεγάλη Ἐκκλησία καὶ τοῦ Γένους προστατεύοντες, διὰ προσταγῆς τῶν κατέπαυσαν τὰ δημόσια Σχολεῖα τῆς τὲ Κωνσταντινουπόλεως, Σμύρνης, Κυδωνιῶν, Πάτμου καὶ τῆς περιφήφου Χίου, καὶ ὅτι ὅλοι οἱ ξένοι μαθηταὶ νὰ ἀναχωρῆ ὁ καθεὶς εἰς τὴν ἰδίαν πατρίδα…» Καὶ συνεχίζει: «Περὶ τῆς Ἑλλάδος ἤθελα νὰ σᾶς γράψω, πλὴν δὲν τὸ κρίνω εὔλογον. Τοῦτο μόνον λέγω χάριν περιεργείας καὶ πρὸς χαρὰν κάθε ἑλληνικῆς καὶ χριστιανικῆς ψυχῆς, ὅτι τὸ Γραικικὸν Ἔθνος ζητεῖ τὴν τῶν προγόνων τοῦ ἀνεξαρτησίαν. Ἡ σημαία τῶν Γραικῶν, σχίζουσα τὸν ἀέρα, κηρύττει τιμίαν ἐλευθερίαν καὶ μὲ ἐλευθερίαν πᾶν ἀγαθόν. Δὲν ἐκτείνομαι περισσότερον, ὅτι δὲν συμφέρει τοῦτο· μόνον προσθέτω ὅτι τὰ τῆς Ἑλλάδος πράγματα ἐπιδίδουν γιγαντιαίως…»
Παρὰ τὴν ἔκρυθμη κατάσταση καὶ τὸν κίνδυνο τοῦ Τυπάλδου, μὲ τὴν ἀνασφάλεια ποὺ ἐπικρατοῦσε στὴ μεταφορὰ τῶν γραμμάτων ἀπὸ τὴν τουρκοκρατούμενη Ἑλλάδα στὴν ἀγγλοκρατούμενη Ἑπτάνησο, ἐφόσον ἡ Βρετανία ἦταν σαφῶς φιλοτουρκη, ὁ Τυπάλδος δὲν συγκρατεῖ τὸ φούντωμα τῆς ψυχῆς του. Ὁ ὥριμος καὶ μορφωμένος διάκονος, ποὺ ἀργότερα θὰ γίνει καθηγητὴς (1826-1839) στὴν Ἰόνιο Ἀκαδημία, τὸ πρῶτο ἑλληνικὸ πανεπιστήμιο στὴν Κέρκυρα (1823/4-1864), καὶ πρῶτος Σχολάρχης (διευθυντὴς) στὴν Ἱερὰ Θεολογικὴ Σχολὴ τῆς Χάλκης (1844-1864), δὲν ἔχει τὴν παραμικρὴ ἀμφιβολία ὅτι ὁ ἀγώνας, ποὺ ἐκεῖνες τὶς ἡμέρες εἶχε ἀρχίσει, εἶναι καθαρὰ ἐθνικός, ὑπόθεση ἐθνική, καὶ στόχο ἔχει τὴν ἀποτίναξη τοῦ «βαρβαρικοῦ ζυγοῦ» καὶ μοναδικὸ πόθο, «τὴν ἐλευθερίαν τῶν Ἑλλήνων». Ὡς Ἑπτανήσιος, μάλιστα, ποὺ γνώριζε τί σημαίνει ξενόδουλο «ἀρχοντολόι», θὰ εἶχε κάθε λόγο νὰ πεῖ κάτι ἂν ὁ ἀγώνας εἶχε καὶ στὸ ἐλάχιστο ταξικὸ χαρακτήρα. Θεωρεῖ ὅμως τὸν Ἀγώνα «ἐθνικό», ἐξέγερση τοῦ «Γραικικοῦ Ἔθνους», ὅπως γράφει.
Ἕνας Ἀγγλος, πράκτορας ξένων συμφερόντων, καὶ ἕνας Ἕλληνας ὀρθόδοξος διάκονος, τὴν ἴδια ἐποχή, καθένας τοὺς χωριστά, μὲ διαφορετικὲς καὶ ἀσύμπτωτες πολιτιστικὲς καὶ κοινωνικὲς προϋποθέσεις, ἔρχονται νὰ βεβαιώσουν μὲ φωτεινὴ ἀντικειμενικότητα αὐτὸ ποὺ κάποιοι προκατειλημμένοι δικοί μας δὲν θέλουν νὰ ἀναγνωρίσουν: ὅτι ὁ Ἀγώνας τοῦ 1821 ἦταν πανεθνικὸς καὶ ὑπὲρ τῆς ἐλευθερίας τοῦ δούλου Γένους.
ΠΗΓΗ: orthodoxia-ellhnismos.gr
Ζάκυνθο.
Στὶς 14/26 Ἀπριλίου 1821, στὴν ἀναφορὰ τοῦ (Report) πρὸς τὴν ἐταιρία τοῦ London Missionary Society περιλαμβάνει καὶ τὰ ἀκόλουθα: «[…] Θὰ ἤμουν πολὺ εὐτυχὴς ἂν μποροῦσα νὰ δώσω μίαν ἐνδιαφέρουσα ἀναφορὰ γιὰ τὴν πρόοδο τῶν Βιβλικῶν Ἐταιριῶν στὰ Ἰόνια Νησιὰ καὶ τὴν Ἑλληνικὴ Χερσόνησο. Ὅμως οἱ πολιτικὲς ταραχὲς ἐκμηδενίζουν τὸ ἐνδιαφέρον γιὰ κάθε ἄλλη ὑπόθεση… Οἱ Ἕλληνες (Greeks), ἀποκαμωμένοι ἀπὸ τοὺς πιεστικοὺς Κυβερνῆτες τους, τοὺς Τούρκους, ἀποφάσισαν, εἰ δυνατόν, νὰ ἀποτινάξουν τὸν ζυγὸ καὶ στὶς 4 Ἀπριλίου 1821 (δηλαδὴ 23 Μαρτίου μὲ τὸ παλαιὸ – ἑλληνικὸ ἡμερολόγιο) ἄρχισαν ἐπανάσταση στὴν Πάτρα, ἡ ὁποία, ὕστερα ἀπὸ συνεννόηση, ἔλαβε χώρα τὴν ἴδια ἡμέρα σ’ ὅλα τὰ κύρια μέρη τῆς Πελοποννήσου… Ποιὸ θὰ ‘ναι τὸ ἀποτέλεσμα, εἶναι δύσκολο νὰ κρίνουμε. Στὸν Μοριὰ οἱ Ἕλληνες ἔχουν κτυπηθεῖ πολὺ καὶ βρίσκονται σὲ ἀπόγνωση. Ἀπὸ τὴν Κωνσταντινούπολη, τὸ σημεῖο ἀναφορᾶς τῆς ὅλης ὑπόθεσης, δὲν ἔχουν ἔλθει ἀκόμη εἰδήσεις οὔτε εἶναι γνωστὸ ἂν ἔγινε κάποια ἐπανάσταση ἐκεῖ…»
Ὁ Ἀγγλος πάστορας δὲν ἔχει τὴν παραμικρὰ ἀμφιβολία ὅτι ὁ Ἀγώνας ποὺ ξέσπασε στὴν Πελοπόννησο στὶς 23 Μαρτίου 1821 ἔχει ἐθνικὸ χαρακτήρα. Εἶναι ὑπόθεση τῶν Ἑλλήνων καὶ στρέφεται μοναδικὰ ἐναντίον τῶν Τούρκων. Ἰδοὺ καὶ τὸ πρωτότυπο: «The Greeks, having been lοng weary of their oppressive rulers, the Turks, resolved, if possible, to throw off the yoke». Ὁ Ἀγγλος μισιονάριος, παρόλο ποὺ ἡ πολιτικὴ τῆς χώρας τοῦ εὐνοοῦσε τὴν Τουρκία, μὲ μεγάλη ἐντιμότητα καταθέτει τὴν ἐκτίμησή του γιὰ τὸν Ἀγώνα, ποὺ δὲν ἦταν ὅμως μόνο δική του.
Ἡ δεύτερη μαρτυρία προέρχεται ἀπὸ ἕναν ὀρθόδοξο διάκονο, Κεφαλλονίτη, 26 χρόνων, τὸν Κωνσταντῖνο Τυπάλδο Ἰακωβάτο (1795-1867), ποὺ τὴν ἐποχὴ ἐκείνη σπούδαζε στὴν περίφημη Σχολὴ τῆς Χίου. Μόλις ξέσπασε ἡ Ἐπανάσταση, ἡ Σχολὴ κλείστηκε καὶ ὁ διευθυντὴς τῆς Νεόφυτος Βάμβας (1776-1855) πῆρε τοὺς μαθητές του καὶ κατέφυγαν στὴν Ὕδρα. Ἀπὸ ἐκεῖ ὁ Τυπάλδος γράφει στὸν πατέρα του στὶς 19 Ἀπριλίου 1821 καὶ τὰ ἀκόλουθα:
«…Ἡ αἰτία διὰ τὴν ὁποίαν ἐκ Χίου ἀνεχώρησα εἶναι αὔτη. Ἡ Ἑλλὰς ὅλη ἀνεγερθεῖσα (=ἐξεγερθεῖσα) ζητεῖ τὴν πρὸ πολλοῦ ἐπιθυμουμένην ἐλευθερίαν ἀπὸ τὸν βαρβαρικὸν ζυγόν. Τούτου ἕνεκα, οἰκονομίαν ποιοῦσα ἡ Μεγάλη Ἐκκλησία καὶ τοῦ Γένους προστατεύοντες, διὰ προσταγῆς τῶν κατέπαυσαν τὰ δημόσια Σχολεῖα τῆς τὲ Κωνσταντινουπόλεως, Σμύρνης, Κυδωνιῶν, Πάτμου καὶ τῆς περιφήφου Χίου, καὶ ὅτι ὅλοι οἱ ξένοι μαθηταὶ νὰ ἀναχωρῆ ὁ καθεὶς εἰς τὴν ἰδίαν πατρίδα…» Καὶ συνεχίζει: «Περὶ τῆς Ἑλλάδος ἤθελα νὰ σᾶς γράψω, πλὴν δὲν τὸ κρίνω εὔλογον. Τοῦτο μόνον λέγω χάριν περιεργείας καὶ πρὸς χαρὰν κάθε ἑλληνικῆς καὶ χριστιανικῆς ψυχῆς, ὅτι τὸ Γραικικὸν Ἔθνος ζητεῖ τὴν τῶν προγόνων τοῦ ἀνεξαρτησίαν. Ἡ σημαία τῶν Γραικῶν, σχίζουσα τὸν ἀέρα, κηρύττει τιμίαν ἐλευθερίαν καὶ μὲ ἐλευθερίαν πᾶν ἀγαθόν. Δὲν ἐκτείνομαι περισσότερον, ὅτι δὲν συμφέρει τοῦτο· μόνον προσθέτω ὅτι τὰ τῆς Ἑλλάδος πράγματα ἐπιδίδουν γιγαντιαίως…»
Παρὰ τὴν ἔκρυθμη κατάσταση καὶ τὸν κίνδυνο τοῦ Τυπάλδου, μὲ τὴν ἀνασφάλεια ποὺ ἐπικρατοῦσε στὴ μεταφορὰ τῶν γραμμάτων ἀπὸ τὴν τουρκοκρατούμενη Ἑλλάδα στὴν ἀγγλοκρατούμενη Ἑπτάνησο, ἐφόσον ἡ Βρετανία ἦταν σαφῶς φιλοτουρκη, ὁ Τυπάλδος δὲν συγκρατεῖ τὸ φούντωμα τῆς ψυχῆς του. Ὁ ὥριμος καὶ μορφωμένος διάκονος, ποὺ ἀργότερα θὰ γίνει καθηγητὴς (1826-1839) στὴν Ἰόνιο Ἀκαδημία, τὸ πρῶτο ἑλληνικὸ πανεπιστήμιο στὴν Κέρκυρα (1823/4-1864), καὶ πρῶτος Σχολάρχης (διευθυντὴς) στὴν Ἱερὰ Θεολογικὴ Σχολὴ τῆς Χάλκης (1844-1864), δὲν ἔχει τὴν παραμικρὴ ἀμφιβολία ὅτι ὁ ἀγώνας, ποὺ ἐκεῖνες τὶς ἡμέρες εἶχε ἀρχίσει, εἶναι καθαρὰ ἐθνικός, ὑπόθεση ἐθνική, καὶ στόχο ἔχει τὴν ἀποτίναξη τοῦ «βαρβαρικοῦ ζυγοῦ» καὶ μοναδικὸ πόθο, «τὴν ἐλευθερίαν τῶν Ἑλλήνων». Ὡς Ἑπτανήσιος, μάλιστα, ποὺ γνώριζε τί σημαίνει ξενόδουλο «ἀρχοντολόι», θὰ εἶχε κάθε λόγο νὰ πεῖ κάτι ἂν ὁ ἀγώνας εἶχε καὶ στὸ ἐλάχιστο ταξικὸ χαρακτήρα. Θεωρεῖ ὅμως τὸν Ἀγώνα «ἐθνικό», ἐξέγερση τοῦ «Γραικικοῦ Ἔθνους», ὅπως γράφει.
Ἕνας Ἀγγλος, πράκτορας ξένων συμφερόντων, καὶ ἕνας Ἕλληνας ὀρθόδοξος διάκονος, τὴν ἴδια ἐποχή, καθένας τοὺς χωριστά, μὲ διαφορετικὲς καὶ ἀσύμπτωτες πολιτιστικὲς καὶ κοινωνικὲς προϋποθέσεις, ἔρχονται νὰ βεβαιώσουν μὲ φωτεινὴ ἀντικειμενικότητα αὐτὸ ποὺ κάποιοι προκατειλημμένοι δικοί μας δὲν θέλουν νὰ ἀναγνωρίσουν: ὅτι ὁ Ἀγώνας τοῦ 1821 ἦταν πανεθνικὸς καὶ ὑπὲρ τῆς ἐλευθερίας τοῦ δούλου Γένους.
ΠΗΓΗ: orthodoxia-ellhnismos.gr
