Δευτέρα 27 Ιουλίου 2020

Ο θερισμός στη ζωή της υπαίθρου: Η πιο σημαντική «γιορτή» του καλοκαιριού


   
 
 
 
 
 
 
 
     Από την αρχαιότητα μέχρι τη σύγχρονη εποχή, ο θερισμός ήταν και είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με τη ζωή στην ελληνική ύπαιθρο. Από... 

 
 
 
το μικρότερο χωράφι με στάχυα, μέχρι τους απέραντους κάμπους της Θεσσαλίας, από την εποχή που το αλέτρι και το δρεπάνι ήταν τα μόνα εργαλεία του γεωργού, μέχρι τα εξελιγμένα μηχανήματα που χρησιμοποιούν σήμερα οι αγρότες, ο θερισμός είναι η κορυφαία στιγμή της παραγωγής, όλης της χρονιάς, όλης της ζωής των ανθρώπων, της ζωής που κυλά δίπλα στα χρυσαφένια στάχυα. Διότι το στάχυ έδινε το σιτάρι, που ήταν η πρώτη ύλη για την τροφή και τη διαβίωση, για το αλεύρι, για το ψωμί, για τα ζυμαρικά
 
Ο θερισμός στα χωριά της υπαίθρου

Οι παλιοί γεωργοί θυμούνται ακόμα και σήμερα τη διαδικασία που γινόταν περίπου με τον ίδιο τρόπο, επί χιλιάδες χρόνια. Ο θερισμός ήταν η γιορτή του καλοκαιριού, γινόταν πάντα Ιούνιο ή Ιούλιο, μήνες γνωστοί ως «Θεριστές» στη λαϊκή μας παράδοση. Με το πού έφτανε το καλοκαίρι, άρχιζαν οι ετοιμασίες για το «μεγάλο γεγονός», τον θερισμό. Την ταύτιση αυτής της αγροτικής εργασίας με το καλοκαίρι, μαρτυρά άλλωστε και η κοινή καταγωγή των λέξεων: Θέρος – θερισμός. Ταυτισμένος με το καλοκαίρι λοιπόν, ο θερισμός σήμαινε πως είχε φτάσει η ώρα, οι κόποι του γεωργού, οι κόποι όλης της χρονιάς όλης της οικογένειας, ουσιαστικά, να αποδώσουν καρπούς.  
 


Μικροί και μεγάλοι έφευγαν για τα χωράφια και επί μέρες, αναλόγως με το πόσο μεγάλη ήταν η παραγωγή, θέριζαν τα στάχυα, φορώντας μεγάλα ψάθινα καπέλα οι άντρες και μαντήλια στα κεφάλια οι γυναίκες, επί πολλές ώρες καθημερινά, επί αρκετές ημέρες, σε κάποιες περιπτώσεις. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως ο θερισμός απαιτούσε κοπιαστική εργασία από τους γεωργούς, που γινόταν μέσα στο κατακαλόκαιρο. Ακολουθούσε το δεμάτιασμα και μετά η μεταφορά των σταχυών στο αλώνι – κάποια πανέμορφα, μικρά, οικογενειακά, πέτρινα αλώνια υπάρχουν παντού σκορπισμένα στην ελληνική ύπαιθρο και μας θυμίζουν ως σήμερα τη μακρά παράδοση του θερισμού για την Ελλάδα.
Τραγούδια, παροικίες και εκφράσεις για τον θερισμό

Το γεγονός πως ο θερισμός ήταν και είναι μια γιορτή για την ελληνική ύπαιθρο, μαρτυρά και το γεγονός πως υπάρχουν αμέτρητα δημοτικά τραγούδια και παροιμίες, εκφράσεις, που έχουν αναφορά στον θερισμό και που συναντώνται σήμερα σε πολλές περιοχές της χώρας. Σήμερα εξάλλου, όσο κι αν τα δεδομένα για τον θερισμό έχουν αλλάξει και η διαδικασία έχει «εκσυγχρονιστεί», παραμένει μια σπουδαία γιορτή του καλοκαιριού, για τον γεωργό, για την οικογένειά του, για τον κάμπο. Κάθε καλοκαίρι, η ελληνική γη μας προσφέρει απλόχερα τους καρπούς της κι ο θερισμός «γεμίζει τον ουρανό» με το χρυσό χρώμα του σιταριού…

Είναι αυτονόητο πως ο θερισμός συνδεόταν άμεσα, ιδίως παλαιότερα, με την ίδια την επιβίωση, καθώς έτσι εξασφάλιζαν το ψωμί της οικογένειας για όλο τον χειμώνα. Ο θερισμός ήταν μεν οικογενειακή υπόθεση, όμως ο ένας γείτονας βοηθούσε τον άλλον, που ανταπέδιδε τη βοήθεια κι έτσι ουσιαστικά κάθε χωριό στην ελληνική ύπαιθρο, ζούσε μαζί, με γέλια και γλέντια, αυτή την κοπιαστική αγροτική εργασία. Δεν μπορούσε κανείς άλλωστε να φανταστεί τη ζωή ενός γεωργού, χωρίς τον θερισμό – ήταν και είναι το μεγαλύτερο γεγονός, το πιο σημαντικό, για τη σοδειά του, για το σπίτι του, για τα παιδιά του και όλη του την οικογένεια.  
 

 
 
Ζυμαρικά από τον θερισμό στην ελληνική ύπαιθρο

Το στάχυ που κόβεται με το δρεπάνι κατά τον θερισμό του χωραφιού είναι η πρώτη ύλη για το αλεύρι, για το ψωμί, για τα ζυμαρικά… Από το σιτάρι αυτό, που συλλέγεται κατά τον θερισμό της ελληνικής υπαίθρου, προέρχονται τα ζυμαρικά Melissa. Μέσα από μια τελετουργία της γης, του γεωργού, του ελληνικού καλοκαιριού, προκύπτουν ζυμαρικά ελληνικής προέλευσης, με την ταυτότητα της Melissa, που βρίσκεται δίπλα στον Έλληνα παραγωγό, υποστηρίζοντάς τον με τα κατάλληλα εφόδια για μια καλή σοδειά, για περισσότερα από 70 χρόνια.

Εδώ να μπει το βίντεο:

Εξαιρετικής ποιότητας πρώτες ύλες, αλλά και καινοτόμες διαδικασίες παραγωγής, ώστε να αναδεικνύεται η γεμάτη γεύση, το υπέροχο χρώμα και η υψηλή ποιότητα των προϊόντων της. Από την ημέρα της σποράς μέχρι το καλοκαίρι, μέχρι τον θερισμό, η Melissa μοιράζεται ίδιες αγωνίες και ίδιες με τον γεωργό, μεταφέροντας ταυτόχρονα στις επόμενες γενιές τη μοναδική αυτή διαδικασία.

Για τη Melissa, τα ελληνικά σιτάρια κατέχουν κυρίαρχη θέση στην πολύχρονη πορεία της και ο θερισμός αποτελεί μία ετήσια γιορτή της γης, της συλλογικής προσπάθειας, της ελληνικότητας. Η ΜΕΛΙΣΣΑ ΚΙΚΙΖΑΣ ΑΕΒΕ ΤΡΟΦΙΜΩΝ άλλωστε ιδρύθηκε από τον Αλέξανδρο Κίκιζα το 1947 στην Αθήνα και σήμερα είναι η Νο1 παραγωγός ζυμαρικών στην Ελλάδα, επιμένοντας στο ελληνικό σιτάρι, το σιτάρι του ελληνικού καλοκαιριού, του θερισμού, της γιορτής της ελληνικής υπαίθρου…