Ανάμεσα στα χωριά Άγραφα κι Επινιανά, στα γρανιτένια βράχια του αγραφιώτικου τοπίου, βρίσκεται κρυμμένη μέσα σε μία σπηλιά η Μονή της Παναγίας της Στάνας. Ένα από τα ωραιότερα κι εντυπωσιακά μοναστήρια της περιοχής.
Τα...
λίγα δέντρα εκεί, κρύβουν μεγάλο μέρος της μικρής εκκλησίας, ενώ ξεχωρίζουν ο τρούλος του ναού και τα στενόμακρα παράθυρά του. για να φτάσει κανείς στην Παναγία της Στάνας, χρειάζεται να διανύσει 3 χλμ. χωματόδρομου. Ωστόσο, όταν βρεθείτε εκεί, η μοναδική θέα που προσφέρει, αλλά και το κλίμα κατάνυξης που κυριαρχεί, είναι μία μοναδική εμπειρία.
Για την προέλευση του ονόματος της Μονής υπάρχουν διάφορες εκδοχές. Η επικρατέστερη είναι να προήλθε από τις στάνες των κτηνοτρόφων, που υπήρχαν στην περιοχή την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Άλλη μία εκδοχή αναφέρει ότι η εικόνα της Παναγίας μεταφέρθηκε εκεί από το χωριό Στάνα, στην Αμφιλοχία, την περίοδο της Εικονομαχίας, οπότε και έδωσαν το όνομα της από το χωριό προέλευσης.
Η Μονή αναφέρουν ότι κτίστηκε τον 15ο ή 16ο αιώνα, μία περίοδο όπου η ορεινή Ευρυτανία γνώριζε μεγάλη ακμή. Ωστόσο, βρήκαμε και μία ακόμη εκδοχή, σύμφωνα με την οποία, στα μέσα του 12ου αιώνα, μέσα σε μία σπηλιά, βρέθηκε η εικόνα της Παναγίας από κτηνοτρόφους της περιοχής. Έτσι, οι κάτοικοι έκτισαν εκεί το πρώτο εκκλησάκι.
