(Του Μάρκου Μπόλαρη)
Σουρούπωνε.
Έχει άλλη γλυκύτητα το φώς του δειλινού στην έρημο.
Αποχρώσεις τέρπουσες από το κατακόκκινο της δύσης, ελθόντες επί την ηλίου δύσιν, ιδόντες φώς εσπερινόν, τρέπονται σε ερυθρό και πορτοκαλί, σε ρόζ και χρυσαφί, υπό την επικυριαρχία του γαλάζιου του ουρανού, κοκκινίζουν ένα γύρο όλα τα γήινα χρώματα της ερήμου της Παλαιστίνης, κοκκινίζει απέραντη η άμμος κι οι σκληρές αποχρώσεις των βράχων.
Μόνον δυό τρείς φοίνικες, σαν παραφωνία του κανόνα ή σαν ελπίδα της ψυχής, δίνουν άλλους χρωματικούς τόνους με το βαθυπράσινο των βαίων τους.
Προκαταβολικά διευκρινίζω ότι
ο λόγος αφορά την Γεωπολιτική ,
αφορά τους ορίζοντες, ασχολείται με τα όρια της καρδιάς μας !
Γεωπολιτική της ερήμου ;
Τι στην ευχή !
Της ερήμου το άγονον εγεώργησας ...
Είχε σταματήσει το αυτοκίνητο στην πύλη του καστρομονάστηρου, που στέκει εδώ και χίλιους πεντακόσιους χρόνους, από τον καιρό της βασιλείας του Ιουστινιανού, Αυτοκράτορος της Ρωμιοσύνης, άχρι του νύν και έως του αιώνος, ως ολκάς των θελόντων σωθήναι, καλοτάξιδος τω όντι ολκάς τω δεινώ χειμώνι της ιστορίας ανταπεξελθούσα και τα νύν εν τω οίνοπι πόντω δύστηνων καιρών θαλασσομαχούσα, εν μέσω πλημμυρίδος αλλοθρήσκων, φοινιχθείσα πολλάκις ροαίς ταις των αιμάτων των αναιρεθέντων λεπίδι ασκητών, όσων φιλοσόφως το ζήν ηρετίσαντο ενθάδε στην καρδιά της Παλαιστινιακής ερήμου, όπου το φώς το εσπερινόν έχει άλλη λαμπρότητα.
Και γέγονας φωστήρ ...
Καππαδόκης ήταν ο Άγιος Σάββας.
Κι ούτε που τολμώ να αναφερθώ στον κατά πλάτος αυτού βίον !
Μιά πρόκληση ατελείωτη !
Ως χρυσόν εν χωνευτηρίω εδοκίμασας ημάς διαπιστώνει η αρχαία γραφή,
που πάει να πεί ότι
στη φλόγα του καμινιού στο χυτήριο μας έλιωσες και με το σφυρί κοπανόντας μας σφυρηλάτησες προς επεξεργασία,
όπως επεξεργάζονται το χρυσάφι γιά να δημιουργήσουν κοσμήματα οι χρυσοχόοι.
Νηστεία, αγρυπνία, προσευχή ...
στο καμίνι ως χρυσός !
Και με την ανθρώπινη μικρότητα
παρούσα και διηνεκώς αντιμαχομένη,
με την αντιζηλία και τον φθόνο εκστρατεύοντες σε βάρος του ,
με την μωροφιλοδοξία και την κενοδοξία αντιστρατευομένες, και βέβαια τους παντοιοτρόπως εναντιούμενους ασκητές τε και συνασκητές, ιερωμένους άμα τε και κληρικούς, δεσποτάδες και εν ταυτώ πατριάρχες, λαικούς και κοσμικούς, στρατηγούς ομού και διοικητές, συστήματα και συμφέροντα του παρόντος αιώνος ...
Τα πάνδεινα !
Και ανήγειρε ακατέλυτο Κάστρο και ακαταμάχητους Πύργους, πνευματικής ανθοφορίας, με τους αγώνες του και τοις εκ βάθους στεναγμοίς εις εκατόν τους κόπους εκαρποφόρησε !
Ως χρυσός εν χωνευτηρίω ...
Γιαυτό και η προσωνυμία ο Ηγιασμένος !
Προηγήθηκε ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος που και Ηγούμενος της θείας και τούτης Μονής λογίζεται και είναι !
Φώς ιλαρόν !
Κατηφορίσαμε το αρχαίο καλντερίμι , διαβαίνοντας δίπλα από πύργους, πορευόμενοι κάτω από καμάρες ,
τους τρούλους με τη ματιά θωπεύοντας, εισπνέοντας την σιωπή του τόπου, ακούγοντας την εύλαλη σιγή των δεκαπέντε αιώνων αγιαστικής παρουσίας και εισοδεύσαμε εν πομπή στο Καθολικό.
Οι στερνές ακτίνες εισέρχονται από δυτικά γιά να αναδείξουν το παλιό ασήμι στις καντήλες.
Ακοιμήτως εις αιώνας !
Ελθόντες επί την ηλίου δύσιν.
Εις προσκύνησιν του σκηνώματος του Αγίου Πατρός , που πρόσφατα επανέκαμψε από την Δύση. Τα αγιάσματα της Ανατολής δεν υπέφεραν μόνον από αλλοθρήσκους !
Κι οι Φράγκοι κι οι Βενατσιάνοι κι οι τυχοδιώκτες Σταυροφόροι ,
πάσαι αι φυλαί .. όσοι πρόλαβαν
και σύλησαν και άρπαξαν και βεβήλωσαν
και γύμνωσαν !
Επιστράφηκε από την Βενετιά το ιερό σκήνωμα του Αγίου Σάββα, εν εσχάτοις τοις χρόνοις, στο Καστρομονάστηρό του.
Διήγηση του Πνευματικού , του ηγουμενεύοντος της Μονής, γιά την αλλαγή των ενδυμάτων του αγίου λειψάνου !
Στο ημίφως, καθώς κι οι έσχατες ακτίνες έσβησαν, διακρίνω ένα δάκρυ να αργοκυλά στο μάγουλό του.
Περιγράφει το της ευχής :
Αντικαπέμψει ημίν την Θείαν Χάριν και την δωρεάν του Αγίου Πνεύματος !
Περιγράφει βίωση γεγονότος ως βιώματος.
Άρρητα ρήματα !
Εις οσμήν ευωδίας πνευματικής !
Ο Πατριάρχης συγκατανεύει εν απλότητι !
Περιηγούμαστε .
Το κελί του μεγίστου εν ποιηταίς Ιωάννου του Δαμασκηνού , εν συνεχεία, όπου και ως εν σπηλαίω επί βράχου ύμνησε τα μεγαλεία της Θείας συγκαταβάσεως, με τέτοιας ποιότητας ποιητικό οίστρο και τέτοιου επιπέδου γλωσσική έκφραση ώστε εύλογα και δίκαια θεωρείται ως μιά από τις κορυφώσεις της ποιητικής έκφρασης στην Ελληνίδα γλώσσα, ναί ο Δαμασκηνός, γεννημένος και μεγαλωμένος στη Δαμασκό που είχε ήδη καταληφθεί από τους πιστούς του Μωάμεθ, ο Δαμασκηνός στο βραχώδες κελλί της Λαύρας του Αγίου Σάββα , αφού υπηρέτησε σε κορυφαίες διοικητικές θέσεις στη Δαμασκό, πιό Έλληνας στη μόρφωση και στην ψυχή από τους Έλληνες, διηγείται και ψάλλει θεία νεύσει ποιητικώς, τοις εν σκότει και σκιά θανάτου καθημένοις, ότι Φώς έλαμψε , Ανατολή Ανατολών !
Η απέναντι πλαγιά βραχώδης και σπηλαιώδης όπου εκατοντάδες, χιλιάδες ασκητές της ερήμου φωλιασμένοι ως στρουθία μονάζοντα στους αιώνες που διάβηκαν, μαζί με φουσάτα πιστών κι απίστων που κονταρομάχησαν, μαζί με τους αμείλικτους αγέρηδες της ερήμου που κόβουν την ανάσα με την άμμο που παρασέρνουν, ναί , τούτοι , μόνοι μόνω Θεώ, εν τόπω ερήμω και ανύδρω το άγονον εγεώργησαν ! Σε μερικά ασκηταριά φέγγουν, τρεμοσβήνουν, τα καντηλάκια και σήμερα !
Οι παλαιστίνιοι βοσκοί, των ποιμένων εν τόπω διάδοχοι, των προσκυνησάντων εν Σπηλαίω Βηθλεέμ παιδίον νέον, τον πρό αιώνων Θεόν, οδηγούν το ποίμνιο στη στάνη !
Αρκετόν τη ημέρα ..
Στο αρχονταρίκι, υπό το ισχνό φώς της λάμπας πετρελαίου, το κέρασμα της υποδοχής , καφές με κάρδαμο, γλυκό κουταλιού κυπραίικο,
κι η προσφώνηση του Πνευματικού !
Εντυπώνεται η εμφανής διαφορά από τα ελλαδίτικα ακούσματα !
Λόγος λιτός !
Λόγος ουσίας.
Λόγος λειασμένος από εμπειρία, όπως οι βράχοι στην έρημο από την αμμοθύελλα
Λόγος βιωμάτων.
Λόγος επίγνωσης.
Λόγος στη Λαύρα του Αγίου Σάββα.
Ως απόφθεγμα από το Γεροντικό .
Είχε νυχτώσει γιά τα καλά όταν αποχαιρετίσαμε.
Ευλογείτε !
Η μορφή μαρτυρεί !
Οι μορφές των τριάντα ενασκουμένων μοναχών μαρτυρούν !
Την εν ερήμω πορεία στους αιώνες .
Την φύλαξη εν ερήμω της Παρακαταθήκης, ήν επιστεύθη αυτοίς ο Ηγιασμένος Αββάς Σάββας, ήν παρέλαβον από τον μέγιστο Δαμασκηνό Ιωάννη, από τον Αυτοκράτορα Ιουστινιανό, από τον Κοσμά τον Μελωδό επίσκοπο Μαιουμά, από τον Ανδρέα Αρχιεπίσκοπο Κρήτης !
Κι οι μορφές ως σκιές σκορπίζουν στη Λαύρα, σε θέσεις μάχης , άλλης μάχης, αλλιώς !
Περάσαμε, επιστρέφοντας στα Ιεροσόλυμα, το σημείο ελέγχου που χωρίζει τα της Παλαιστινιακής Αρχής από τα του Ισραήλ !
Το μυαλό κι η καρδιά κι η ψυχή έμεινε πίσω !
Ανεβαίνει στα τείχη του Κάστρου της Λαύρας, κατεβαίνει στο κοιμητήρι της Μονής όπου οι κεκοιμημένοι όρθιοι προσδοκούν Ανάσταση νεκρών, χαιδεύει τον φοίνικα του κτήτορος, αφουγκράζεται την ορθρινή ακολουθία της Αδερφότητας,
των τριάντα μοναχών !
Μιά δράκα ανθρώπων, ως φρουρά ακοίμητη;
στην καρδιά της ερήμου !
Στην καταιγίδα των αιώνων !
Η Ρωμιοσύνη στα όριά της ,
στα διαχρονικά πνευματικά της όρια.
Αμή και στο επίκεντρο της αμφισβήτησης του νύν αιώνος !
Το μυαλό κι η καρδιά μου έμεινε μαζί τους στο τόπο αυτό πύκνωσης της θεολογίας, της ποίησης, της άθλησης, της ιστορίας, των σφαγών, των βεβηλώσεων, της υπομονής, του αγιάσματος !
Τριάντα μοναχοί , στ' αλήθεια μοναχοί,
χωρίς την δική μας έγνοια, χωρίς την δική μας κατ' ελάχιστο φροντίδα , φύλακες στους αιώνες στο Κάστρο της Ρωμέικης Αυτοκρατορίας, ακοίμητοι φρουροί της εμπιστευθείσας αυτοίς Παρακαταθήκης !
Ξεχασμένοι ;
Μόνοι στην έρημο !
Κι αναλογίστηκα ,
καθώς πλησιάζαμε στα Ιεροσόλυμα, τα της παρούσας γεωστρατηγικής και γεωπολιτικής συγκυρίας,
πώς, δηλαδή, θά 'ταν τα πράγματα στη Λαύρα του Αγίου Σάββα, εάν τούτο το μοναστήρι ήταν στην κατοχή των υπερδραστήριων γερμανών λουθηρανών ή αμερικανών προτεσταντών !
Τι θα σήμαινε τούτο ; !
Ποιά η πρόκληση !
Ποιές οι δυνατότητες !
Γιά μιά στιγμή, όμως !
Μόνον γιά μιά στιγμή !
Κι ύστερα,
απόδιωξα τον πειρασμό !
Με καλό λογισμό , αφού
οι τριάντα μοναχοί της Λαύρας βιώνουν
τω όντι μόνοι στην έρημο,
μακρά πορεία στην έρημο της ιστορίας,
στο λιοπύρι της ερήμου από τους χρόνους Ιουστινιανού του Α' μέχρι και την σήμερον,
μόνοι Μόνω Θεώ !
Προσμένοντες αστέρα προμηνύοντα ...
Καλά Χριστούγεννα !
