Τα χαρακτηριστικά της Αφροδίτης της Μήλου
Ένα άγαλμα που σου κόβει την ανάσα. Ένα καταπληκτικό έργο της ελληνιστικής τέχνης, το οποίο συνδυάζει αρμονικά τη γυναικεία ομορφιά και θηλυκότητα. Ανακαλύφθηκε...
το 1820 στην τουρκοκρατούμενη Μήλο και από το 1821 κοσμεί το Μουσείο του Λούβρου στο Παρίσι. Η ιστορία που συνοδεύει τη μεταφορά της στο σπουδαίο μουσείο της Γαλλικής πρωτεύουσας έχει όλα τα στοιχεία που θα μπορούσαν να την κάνουν μια πετυχημένη χολιγουντιανή ταινία.
Ο αγρότης που «ανακάλυψε» την ομορφιά θαμμένη στο χωράφι του
Αρχικά πρέπει να ειπωθεί πως σχετικά με το πως ανακαλύφθηκε η Αφροδίτη της Μήλου υπάρχουν πολλές και διάφορες ιστορίες. Τα κοινά σημεία σε όλες ειναι πως βρέθηκε θαμμένη σε ένα χωράφι και τη βρήκε ένα μέλος της οικογένειας Κεντρωτά. Όλα τα υπόλοιπα αλλάζουν. Εμείς θα μείνουμε στην πιο γνωστή και πιθανότατα σε αυτή που συγκεντρώνει τις περισσότερες πιθανότητες να είναι η αληθινή.
Μια ημέρα σαν σήμερα, λοιπόν, στις 8 Απριλίου 1820, όπως κάθε μέρα ο αγρότης Γεώργιος Κεντρωτάς πήγε στο χωράφι του το οποίο βρισκόταν στην περιοχή Κλήμα. Κάποια στιγμή η σκαπάνη του χωρικού προσέκρουσε σε ένα λίθινο υπόγειο θόλο, κάτω από τον οποίο ήταν τοποθετημένο το άγαλμα. Ο Κεντρωτάς, όταν συνήλθε από την έκπληξη, παρέλαβε το πολύτιμο εύρημα και το έκρυψε κάτω από άκρα μυστικότητα στο σπίτι του. Το μυστικό, ωστόσο, δε μένει πολλές ημέρες κρυφό. Εκείνη την εποχή Ελληνικό κράτος δεν υπήρχε για να εμποδίσει την πώληση και οι Τούρκοι δεν έδειχναν την παραμικρή σημασία σε αρχαιοελληνικά αγάλματα, οπότε θεωρείται δεδομένο πως ο Κεντρωτάς έψαχνε των καλύτερο αγοραστή για το εύρημα του.
Η είδηση για το σπάνιας ομορφιάς άγαλμα έφτασε στ' αυτιά Γάλλων που έψαχναν στο νησί για αρχαία αλλά και των πρόκριτων της Αθήνας. Ο πρώτος που είδε το άγαλμα ήταν ο ελληνομαθής και αρχαιόφιλος σημαιοφόρος Ζυλ Ντυμόν Ντ' Ουρβίλ, μέλος του πληρώματος γαλλικού πολεμικού πλοίου που ναυλοχούσε στην Κωνσταντινούπολη. Ο Ντ' Ουρβίλ πήγε στη Μήλο και είδε με τα μάτι του το άγαλμα. Επέστρεψε αμέσως στην Κωνσταντινούπολη και ενημέρωσε τον Γάλλο πρεσβευτή για την αξία του. Αυτός διέταξε το πολεμικό πλοίο να κατευθυνθεί στη Μήλο και να το παραλάβει πάση θυσία.
Στο μεταξύ, όμως, οι πρόκριτοι της Αθήνας έστειλαν με τουρκικό πλοίο τον ιερέα Βέργη στο νησί με εντολή να μεταφέρει το πολύτιμο εύρημα στην Αθήνα. Ο Βέργης έφθασε στην Μήλο και έπεισε τους ντόπιους και τις τουρκικές αρχές να τού παραδώσουν το άγαλμα. Το συσκεύασε σε ξύλινο κιβώτιο και ήταν έτοιμος να το φορτώσει το πλοίο, όταν για κακή του τύχη έφθασαν οι Γάλλοι οι οποίοι με την απειλή των όπλων πήραν το πολύτιμο φορτίο από τα χέρια Τούρκων και Ελλήνων και το μετέφεραν στο πολεμικό πλοίο, το οποίο κατευθύνθηκε αμέσως στη Γαλλία. Από το 1821, η Αφροδίτη της Μήλου εκτίθεται στο Μουσείο του Λούβρου.
Ο αγρότης που «ανακάλυψε» την ομορφιά θαμμένη στο χωράφι του
Αρχικά πρέπει να ειπωθεί πως σχετικά με το πως ανακαλύφθηκε η Αφροδίτη της Μήλου υπάρχουν πολλές και διάφορες ιστορίες. Τα κοινά σημεία σε όλες ειναι πως βρέθηκε θαμμένη σε ένα χωράφι και τη βρήκε ένα μέλος της οικογένειας Κεντρωτά. Όλα τα υπόλοιπα αλλάζουν. Εμείς θα μείνουμε στην πιο γνωστή και πιθανότατα σε αυτή που συγκεντρώνει τις περισσότερες πιθανότητες να είναι η αληθινή.
Μια ημέρα σαν σήμερα, λοιπόν, στις 8 Απριλίου 1820, όπως κάθε μέρα ο αγρότης Γεώργιος Κεντρωτάς πήγε στο χωράφι του το οποίο βρισκόταν στην περιοχή Κλήμα. Κάποια στιγμή η σκαπάνη του χωρικού προσέκρουσε σε ένα λίθινο υπόγειο θόλο, κάτω από τον οποίο ήταν τοποθετημένο το άγαλμα. Ο Κεντρωτάς, όταν συνήλθε από την έκπληξη, παρέλαβε το πολύτιμο εύρημα και το έκρυψε κάτω από άκρα μυστικότητα στο σπίτι του. Το μυστικό, ωστόσο, δε μένει πολλές ημέρες κρυφό. Εκείνη την εποχή Ελληνικό κράτος δεν υπήρχε για να εμποδίσει την πώληση και οι Τούρκοι δεν έδειχναν την παραμικρή σημασία σε αρχαιοελληνικά αγάλματα, οπότε θεωρείται δεδομένο πως ο Κεντρωτάς έψαχνε των καλύτερο αγοραστή για το εύρημα του.
Η είδηση για το σπάνιας ομορφιάς άγαλμα έφτασε στ' αυτιά Γάλλων που έψαχναν στο νησί για αρχαία αλλά και των πρόκριτων της Αθήνας. Ο πρώτος που είδε το άγαλμα ήταν ο ελληνομαθής και αρχαιόφιλος σημαιοφόρος Ζυλ Ντυμόν Ντ' Ουρβίλ, μέλος του πληρώματος γαλλικού πολεμικού πλοίου που ναυλοχούσε στην Κωνσταντινούπολη. Ο Ντ' Ουρβίλ πήγε στη Μήλο και είδε με τα μάτι του το άγαλμα. Επέστρεψε αμέσως στην Κωνσταντινούπολη και ενημέρωσε τον Γάλλο πρεσβευτή για την αξία του. Αυτός διέταξε το πολεμικό πλοίο να κατευθυνθεί στη Μήλο και να το παραλάβει πάση θυσία.
Στο μεταξύ, όμως, οι πρόκριτοι της Αθήνας έστειλαν με τουρκικό πλοίο τον ιερέα Βέργη στο νησί με εντολή να μεταφέρει το πολύτιμο εύρημα στην Αθήνα. Ο Βέργης έφθασε στην Μήλο και έπεισε τους ντόπιους και τις τουρκικές αρχές να τού παραδώσουν το άγαλμα. Το συσκεύασε σε ξύλινο κιβώτιο και ήταν έτοιμος να το φορτώσει το πλοίο, όταν για κακή του τύχη έφθασαν οι Γάλλοι οι οποίοι με την απειλή των όπλων πήραν το πολύτιμο φορτίο από τα χέρια Τούρκων και Ελλήνων και το μετέφεραν στο πολεμικό πλοίο, το οποίο κατευθύνθηκε αμέσως στη Γαλλία. Από το 1821, η Αφροδίτη της Μήλου εκτίθεται στο Μουσείο του Λούβρου.
Τα χαρακτηριστικά της Αφροδίτης της Μήλου
Πρόκειται για δημιουργία της ύστερης ελληνιστικής περιόδου (τέλη του 2ου π.Χ αιώνα). Το ύψος του αγάλματος είναι 2.02 μ. και βάρους 900 κιλών. Είναι μαρμάρινο άγαλμα το εικονίζει τη θεά της ομορφιάς και του έρωτα, ημίγυμνη να φοράει μόνο το ιμάτιο δεμένο γύρω από τους γοφούς της. Τα δύο χέρια που λείπουν, πρέπει να καταστράφηκαν είτε κατά την ανασκαφή είτε κατά τη μεταφορά. Λέγεται πως τουλάχιστον κάποια από τα κομμάτια των χεριών, βρέθηκαν όμως δεν αξιοποιήθηκαν σωστά, επειδή οι περισσότεροι θεώρησαν ότι ανήκαν σε άλλη εποχή ή έργο. Έτσι παρότι βρέθηκαν στην ανασκαφή και περισυνελέγησαν, όταν πάνω στην επεισοδιακή μεταφορά χάθηκαν, δεν αναζητήθηκαν με ιδιαίτερη ζέση.
Οι ειδικοί τώρα πια ξέρουν ότι στα ελληνιστικά χρόνια όταν ένα έργο προοριζόταν να φαίνεται από τη μία μεριά, π.χ. τη δεξιά, οι γλύπτες έδιναν βαρύτητα σε αυτή την πλευρά και όχι σε εκείνη που δεν φαινόταν από το κοινό ή που πιθανά καλυπτόταν με ύφασμα. Έτσι ερμηνεύεται σήμερα δηλαδή το κάπως «άτεχνο» αριστερό χέρι της Αφροδίτης που οι Γάλλοι νόμισαν τότε ότι ήταν «άσχετο από το άγαλμα» και το οποίο αναφέρεται ότι κρατούσε μήλο.
Αρχικά πιστευόταν ότι η Αφροδίτη της Μήλου ήταν έργο του Πραξιτέλη ή του Σκόπα, σήμερα πλέον είναι εδραία η πεποίθηση στους ειδικούς, ότι είναι έργο του γλύπτη Αλέξανδρου από την Αντιόχεια.
Οι ειδικοί τώρα πια ξέρουν ότι στα ελληνιστικά χρόνια όταν ένα έργο προοριζόταν να φαίνεται από τη μία μεριά, π.χ. τη δεξιά, οι γλύπτες έδιναν βαρύτητα σε αυτή την πλευρά και όχι σε εκείνη που δεν φαινόταν από το κοινό ή που πιθανά καλυπτόταν με ύφασμα. Έτσι ερμηνεύεται σήμερα δηλαδή το κάπως «άτεχνο» αριστερό χέρι της Αφροδίτης που οι Γάλλοι νόμισαν τότε ότι ήταν «άσχετο από το άγαλμα» και το οποίο αναφέρεται ότι κρατούσε μήλο.
Αρχικά πιστευόταν ότι η Αφροδίτη της Μήλου ήταν έργο του Πραξιτέλη ή του Σκόπα, σήμερα πλέον είναι εδραία η πεποίθηση στους ειδικούς, ότι είναι έργο του γλύπτη Αλέξανδρου από την Αντιόχεια.
