Κατερίνη, Απρίλιος 2022.
Με τον Παναγιώτη γνωριστήκαμε, πριν από είκοσι χρόνια, όταν βρεθήκαμε για πρώτη φορά κι οι δυο στο 4ο Λύκειο Κατερίνης, εγώ ως Διευθυντής κι εκείνος ως καθηγητής Φυσικής. Από την επομένη κιόλας ημέρα στάθηκε δίπλα μου, χωρίς να του το ζητήσω αλλά και χωρίς να ζητήσει την άδειά μου. Τέτοιος ήταν. “Σήκωσε τα μανίκια” του και στρώθηκε στη δουλειά. Σε πολύ λίγο χρόνο έβαλε...
τις βάσεις για τη μηχανοργάνωση του σχολείου. Προγράμματα, καταστάσεις, καταχώρηση στοιχείων για καθηγητές και μαθητές και άλλα πολλά έβγαιναν από τον υπολογιστή του. Καθόλου εύκολη δουλειά αν σκεφτεί κανείς πως στο σχολείο φοιτούσαν 620 μαθητές και μαθήτριες και υπηρετούσαν πάνω από 60 καθηγητές. Βασικός συνεργάτης μου και στα απογευματινά δωρεάν φροντιστηριακά μαθήματα στο πρόγραμμα Πρόσθετης Διδακτικής Στήριξης, με αρκετές δεκάδες τμήματα και πολλές δεκάδες καθηγητές- φροντιστές ωρομίσθιους.
Εξαιρετικά ευφυής και με άποψη για τα εκπαιδευτικά πράγματα, εργατικός και μεθοδικός, καλλιγράφος και με λογοτεχνίζοντα λόγο διανθισμένο με ρήσεις αρχαίων, ασκούσε αυστηρή κριτική σε κάθε απόφαση που αφορούσε στη σχολική ζωή κι έφτανε ως τα υπουργεία και την κυβέρνηση γενικά. Αγαπούσε τους μαθητές κι αυτοί του ανταπέδιδαν την αγάπη.
Η μοίρα δεν στάθηκε καλή μαζί του. Μετά από μικρό διάστημα που πάλεψε με την ασθένειά της, έφυγε από τη ζωή η γυναίκα του. Το τραύμα βαρύτατο, έφερε τα πάνω κάτω κι η αλλαγή στη ζωή του υπήρξε τεράστια. Βρήκε καταφύγιο στο πατρικό του και αναγκάστηκε να μείνει με τους γονείς του, τον Στρατή και τη Μαρίτσα, για το υπόλοιπο της σύντομης σχετικά ζωής του.
Όσον αφορά στην υπηρεσιακή του πορεία, με απόσπαση εργάστηκε για μερικά χρόνια στη Διεύθυνση της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Πιερίας, κι η επιστροφή στο καθηγητικό του έργο τον βρίσκει στο 1ο Λύκειο της πόλης μας, ώσπου τον βρήκε η ασθένεια που οδήγησε στο τέλος του νήματος της ζωής. Είχε μεσολαβήσει ο θάνατος των γονιών του, του πατέρα του πρώτα και σχετικά πρόσφατα της μητέρας του, που έφερε και το τελειωτικό χτύπημα. Ένα χρόνο αργότερα εκδηλώθηκε η ασθένεια που οδήγησε στο μοιραίο.
Ξεχωριστή κι ενδιαφέρουσα σελίδα στη ζωή του η γνωριμία και η φιλία, αλλά και η συνεργασία με τον ιδιοκτήτη-εκδότη της τοπικής εφημερίδας “Ολύμπιο Βήμα” , Γιάννη Κορομήλη. Γράφει και δημοσιεύει καθημερινά ανελλιπώς για αρκετά χρόνια με την δυσεξήγητη υπογραφή “Ω”, κείμενα με τον τύπο του χρονογραφήματος. Τα θέματα ποικίλα, από τα απλά τοπικού ενδιαφέροντος αλλά και πιο γενικά, πολλά από το χώρο της εκπαίδευσης, αλλά και οικολογικού ενδιαφέροντος ακόμη και αμιγώς πολιτικά. Καθιερώνει για να τον εκπροσωπεί τον δημοσιογραφικό του ήρωα, τον Αφεντούλη, που με θυμόσοφο τρόπο αναλύει την ελληνική κι όχι μόνο επικαιρότητα. Ο λόγος του προσεγμένος, η γραφή του ιδιαίτερη, το χιούμορ του διακριτό, η κριτική του ματιά αυστηρή αλλά τα σχόλια καίρια, σχεδόν πάντα επικριτικός εν τέλει. Και η απώλεια του φίλου εκδότη δεν του στοίχισε λίγο. Έμεινε σε εκκρεμότητα και η επιθυμία του κάποτε να περιληφθούν σε ένα τόμο και να εκδοθούν τα κείμενά του αυτά. Σίγουρα θα είχαν ένα ενδιαφέρον.
Η τελευταία πράξη γράφτηκε μέσα σε πέντε μήνες. Με την έναρξη της τελευταίας σχολικής χρονιάς φάνηκε ότι δεν μπορούσε να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του σχολείου. Αποτραβήχτηκε από τον έξω κόσμο, απομονώθηκε - και λόγω της πανδημίας και των αλλεπάλληλων περιοριστικών μέτρων - και μοιραία έφτασε το τέλος της ζωής του. Χωρίς συγγενείς κοντά του, χωρίς δική του οικογένεια, κατέφυγε για λίγο στη δημοτική υπηρεσία ΒΟΗΘΕΙΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ. Ο Διευθυντής του σχολείου του στάθηκε δίπλα του όσο μπορούσε. Τέλος, ανήμπορος να φροντίσει για την απαραίτητη ιατρική βοήθεια, αναζήτησε και βρήκε συμπαράσταση από την κόρη του φίλου του Γιάννη Κορομήλη, την Μελίνα Κορομήλη -Μπαραλιάκου. Η κατάσταση δυστυχώς ήταν μη αναστρέψιμη. Μικρή μόνο και προσωρινή ανακούφιση ήταν το αποτέλεσμα αλλά κι αυτό δεν ήταν λίγο για την κατάστασή του.
Θα κλείσω την αναφορά μου, εν είδει μνημοσύνου, στο φίλο μου Παναγιώτη με δυο περιστατικά . Το πρώτο, η μικρή αναλαμπή και ευχάριστη έκπληξη με την ευχετήρια κάρτα των μαθητών του Γ2 τμήματος με τα πολύ κολακευτικά λόγια για τον καθηγητή αλλά και άνθρωπο που υπήρξε και που εκτός από φυσική δίδασκε και ήθος. Με καμάρι μου την έδειξε σε κάποια από τις πολλές επισκέψεις μου κι ήταν η μόνη φορά που χαμογέλασε μέσα στη μαυρίλα των τελευταίων του ημερών.
Το δεύτερο, που δεν μπορούσε φυσικά να το ζήσει ο Παναγιώτης, η μικροκαμωμένη γηραιά κυρία που στο 40θήμερο μνημόσυνο, προχθές, αναζητούσε τρόπο να βρεθεί στον τάφο του παλιού της μαθητή από τον καιρό που ήταν μαθητούδι στο Κίτρος. Κρατώντας μια αγκαλιά λουλούδια και μιλώντας για τον άριστο μαθητή της και το πολύ καλό παιδί που ήταν ο Παναγιωτάκης της, τον θρήνησε με τον τρόπο της. Ίσως να ήταν το αντιστάθμισμα στη θλιβερή εικόνα με τις άδειες καρέκλες δίπλα στο φέρετρο κατά την εξόδιο ακολουθία, στις οποίες συνηθίζεται να κάθονται οι συγγενείς του θανόντος. Στην περίπτωσή μας είχαν μείνει άδειες, κάτι που συγκλόνισε όσους παρακολούθησαν την τελετή και ήταν πάρα πολλοί, κυρίως συνάδελφοί του.
Εξαιρετικά ευφυής και με άποψη για τα εκπαιδευτικά πράγματα, εργατικός και μεθοδικός, καλλιγράφος και με λογοτεχνίζοντα λόγο διανθισμένο με ρήσεις αρχαίων, ασκούσε αυστηρή κριτική σε κάθε απόφαση που αφορούσε στη σχολική ζωή κι έφτανε ως τα υπουργεία και την κυβέρνηση γενικά. Αγαπούσε τους μαθητές κι αυτοί του ανταπέδιδαν την αγάπη.
Η μοίρα δεν στάθηκε καλή μαζί του. Μετά από μικρό διάστημα που πάλεψε με την ασθένειά της, έφυγε από τη ζωή η γυναίκα του. Το τραύμα βαρύτατο, έφερε τα πάνω κάτω κι η αλλαγή στη ζωή του υπήρξε τεράστια. Βρήκε καταφύγιο στο πατρικό του και αναγκάστηκε να μείνει με τους γονείς του, τον Στρατή και τη Μαρίτσα, για το υπόλοιπο της σύντομης σχετικά ζωής του.
Όσον αφορά στην υπηρεσιακή του πορεία, με απόσπαση εργάστηκε για μερικά χρόνια στη Διεύθυνση της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Πιερίας, κι η επιστροφή στο καθηγητικό του έργο τον βρίσκει στο 1ο Λύκειο της πόλης μας, ώσπου τον βρήκε η ασθένεια που οδήγησε στο τέλος του νήματος της ζωής. Είχε μεσολαβήσει ο θάνατος των γονιών του, του πατέρα του πρώτα και σχετικά πρόσφατα της μητέρας του, που έφερε και το τελειωτικό χτύπημα. Ένα χρόνο αργότερα εκδηλώθηκε η ασθένεια που οδήγησε στο μοιραίο.
Ξεχωριστή κι ενδιαφέρουσα σελίδα στη ζωή του η γνωριμία και η φιλία, αλλά και η συνεργασία με τον ιδιοκτήτη-εκδότη της τοπικής εφημερίδας “Ολύμπιο Βήμα” , Γιάννη Κορομήλη. Γράφει και δημοσιεύει καθημερινά ανελλιπώς για αρκετά χρόνια με την δυσεξήγητη υπογραφή “Ω”, κείμενα με τον τύπο του χρονογραφήματος. Τα θέματα ποικίλα, από τα απλά τοπικού ενδιαφέροντος αλλά και πιο γενικά, πολλά από το χώρο της εκπαίδευσης, αλλά και οικολογικού ενδιαφέροντος ακόμη και αμιγώς πολιτικά. Καθιερώνει για να τον εκπροσωπεί τον δημοσιογραφικό του ήρωα, τον Αφεντούλη, που με θυμόσοφο τρόπο αναλύει την ελληνική κι όχι μόνο επικαιρότητα. Ο λόγος του προσεγμένος, η γραφή του ιδιαίτερη, το χιούμορ του διακριτό, η κριτική του ματιά αυστηρή αλλά τα σχόλια καίρια, σχεδόν πάντα επικριτικός εν τέλει. Και η απώλεια του φίλου εκδότη δεν του στοίχισε λίγο. Έμεινε σε εκκρεμότητα και η επιθυμία του κάποτε να περιληφθούν σε ένα τόμο και να εκδοθούν τα κείμενά του αυτά. Σίγουρα θα είχαν ένα ενδιαφέρον.
Η τελευταία πράξη γράφτηκε μέσα σε πέντε μήνες. Με την έναρξη της τελευταίας σχολικής χρονιάς φάνηκε ότι δεν μπορούσε να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του σχολείου. Αποτραβήχτηκε από τον έξω κόσμο, απομονώθηκε - και λόγω της πανδημίας και των αλλεπάλληλων περιοριστικών μέτρων - και μοιραία έφτασε το τέλος της ζωής του. Χωρίς συγγενείς κοντά του, χωρίς δική του οικογένεια, κατέφυγε για λίγο στη δημοτική υπηρεσία ΒΟΗΘΕΙΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ. Ο Διευθυντής του σχολείου του στάθηκε δίπλα του όσο μπορούσε. Τέλος, ανήμπορος να φροντίσει για την απαραίτητη ιατρική βοήθεια, αναζήτησε και βρήκε συμπαράσταση από την κόρη του φίλου του Γιάννη Κορομήλη, την Μελίνα Κορομήλη -Μπαραλιάκου. Η κατάσταση δυστυχώς ήταν μη αναστρέψιμη. Μικρή μόνο και προσωρινή ανακούφιση ήταν το αποτέλεσμα αλλά κι αυτό δεν ήταν λίγο για την κατάστασή του.
Θα κλείσω την αναφορά μου, εν είδει μνημοσύνου, στο φίλο μου Παναγιώτη με δυο περιστατικά . Το πρώτο, η μικρή αναλαμπή και ευχάριστη έκπληξη με την ευχετήρια κάρτα των μαθητών του Γ2 τμήματος με τα πολύ κολακευτικά λόγια για τον καθηγητή αλλά και άνθρωπο που υπήρξε και που εκτός από φυσική δίδασκε και ήθος. Με καμάρι μου την έδειξε σε κάποια από τις πολλές επισκέψεις μου κι ήταν η μόνη φορά που χαμογέλασε μέσα στη μαυρίλα των τελευταίων του ημερών.
Το δεύτερο, που δεν μπορούσε φυσικά να το ζήσει ο Παναγιώτης, η μικροκαμωμένη γηραιά κυρία που στο 40θήμερο μνημόσυνο, προχθές, αναζητούσε τρόπο να βρεθεί στον τάφο του παλιού της μαθητή από τον καιρό που ήταν μαθητούδι στο Κίτρος. Κρατώντας μια αγκαλιά λουλούδια και μιλώντας για τον άριστο μαθητή της και το πολύ καλό παιδί που ήταν ο Παναγιωτάκης της, τον θρήνησε με τον τρόπο της. Ίσως να ήταν το αντιστάθμισμα στη θλιβερή εικόνα με τις άδειες καρέκλες δίπλα στο φέρετρο κατά την εξόδιο ακολουθία, στις οποίες συνηθίζεται να κάθονται οι συγγενείς του θανόντος. Στην περίπτωσή μας είχαν μείνει άδειες, κάτι που συγκλόνισε όσους παρακολούθησαν την τελετή και ήταν πάρα πολλοί, κυρίως συνάδελφοί του.
Αντίο φίλε.
Γιάννης Πούλιος