Τετάρτη 24 Αυγούστου 2022

Πάνος Κολοκοτρώνης: Άριστος μαθηματικός και πολεμιστής

Γεννήθηκε το 1798, στο Λεοντάρι της Αρκαδίας. Ο πατέρας του ήταν αγράμματος, αλλά δεν ήθελε ο γιος του να ακολουθήσει την ίδια πορεία και τον έστειλε στη Ζάκυνθο για σπουδές, όπου ο Πάνος αρίστευσε. Όπως γράφει ο ιστορικός Φωτάκος, ο νεαρός Κολοκοτρώνης γνώριζε αρχαία ήταν άριστος μαθηματικός, μιλούσε καλά Ιταλικά και μέτρια Γαλλικά. Μετά το Σέκερη ήταν ο πιο μορφωμένος άνθρωπος της Πελοποννήσου.

Κέρδισε τα γαλόνια του στο Βαλτέτσι, την Τρίπολη και στα Δερβενάκια, πολεμώντας δίπλα στον καλύτερο στρατηγό της επανάστασης. Το 1822, έγινε δήμαρχος της Τριπολιτσάς. Η μία επιτυχία διαδεχόταν την άλλη και την ίδια χρονιά, τελέστηκε ο γάμος του με την κόρη της Μπουμπουλίνας, Ελένη. Η προίκα που έδωσε η Μπουμπουλίνα στην κόρη της ήταν αρκετή για να εξασφαλίσει μία άνετη ζωή για το αντρόγυνο. Το μέλλον διαγραφόταν λαμπρό για τον νεαρό Κολοκοτρώνη. Του εμπιστεύτηκαν το Ναύπλιο, κατά τη διάρκεια της πρώτης εμφύλιας διαμάχης μεταξύ των στρατιωτικών και των πολιτικών. Ο Πάνος την υπερασπίστηκε με επιτυχία, αν και αυτή τη φορά αντίπαλοι δεν ήταν οι Τούρκοι αλλά οι Έλληνες.

Στις 13 Νοεμβρίου του 1824, στο δεύτερο εμφύλιο,  ο Πάνος Κολοκοτρώνης κι οι σύντροφοί του κατευθύνονταν προς το χωριό Σύλιμνα της Αρκαδίας. Πήγαιναν να συναντήσουν τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη, για να σχεδιάσουν την κατάληψη της Τρίπολης που είχε περάσει σε κυβερνητικά χέρια. Η πορεία τους διακόπηκε από την άφιξη αγγελιαφόρου, που τους ενημέρωσε ότι συνελήφθη ο αντικυβερνητικός Στάικος Σταϊκόπουλος, έπειτα από εμπλοκή με τις αντίπαλες δυνάμεις του Βάσου Μαυροβουνιώτη. Ο Πάνος διέταξε αλλαγή πορείας, για να απελευθερώσουν τον σύντροφό τους. Όμως πριν προλάβει να προχωρήσει πολύ, δέχτηκε επίθεση από τον Μαυροβουνιώτη.

Ο Κολοκοτρώνης έζησε, αλλά οι περισσότεροι απ’ τους άντρες του τράπηκαν σε φυγή. Μαζί του έμειναν μόνο τρεις, ο υπασπιστής του Γιάννης Βατικιώτης, ο γραμματικός του Θεόδωρος Ρηγόπουλος και ο φροντιστής του Ανούτσος Σαμαρόνης. Αποκαμωμένοι, συνέχισαν τον δρόμο τους, αλλά οι περιπέτειες  του δεν τελείωσαν εκεί.

Η πισώπλατη δολοφονία

Ήταν έξω από το χωριό Μπεσίρι, όταν 25 Βούλγαροι που πολεμούσαν με τους κυβερνητικούς, άνοιξαν πυρ εναντίον των έφιππων αντρών. Ο γιατρός Ιωάννης Πύρλας, που εξέτασε το πτώμα του Κολοκοτρώνη, περιέγραψε το επεισόδιο στην ιατροδικαστική έκθεση. Υποστήριξε ότι οι άνδρες που επιτέθηκαν δεν είχαν σκοπό να σκοτώσουν, αλλά να τρομοκρατήσουν. Πυροβολούσαν από απόσταση που ήξεραν ότι η σφαίρα δεν θα έφτανε στο στόχο της, αλλά μπορεί να τρόμαζε τα άλογα και τους αναβάτες τους. Η επικρατέστερη άποψη όμως είναι ότι οι Βούλγαροι έστησαν ενέδρα και στόχος ήταν να τον δολοφονήσουν. Είτε από κακή τύχη είτε από εσκεμμένη βολή, ο Πάνος Κολοκοτρώνης χτυπήθηκε από σφαίρα στο πίσω μέρος του κεφαλιού. Η ιατροδικαστή έκθεση με τα μέσα της εποχής κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο θάνατος του ήταν ταχύτατος και δεν υπέφερε.

Το νεκρό σώμα του λεηλατήθηκε απ’ τους δολοφόνους του, οι οποίοι έκλεψαν όχι μόνο χρήματα και πολύτιμα αντικείμενα, αλλά ακόμα και τα εσώρουχά του. Η σωρός του Πάνου Κολοκοτρώνη μεταφέρθηκε, γυμνή στο χωριό Σύλιμνα όπου τον περίμενε ο πατέρας του. Ο θάνατός του πρωτότοκου γιου του καταρράκωσε τον Κολοκοτρώνη, που αποσύρθηκε στη Βυτίνα. Το 1836, σε ηλικία 66 ετών, απέκτησε και άλλο γιο και τον ονόμασε Πάνο, προς τιμήν του αδικοχαμένου νέου.

Η σύζυγος του νεκρού Πάνου, η Ελένη όταν έμαθε τα νέα ίσως και να λυτρώθηκε. Διατηρούσε μυστικό δεσμό με τον καπετάνιο Θεοδωράκη Γρίβα και όταν έμεινε χήρα, βρήκε την ευκαιρία να ζήσει τον έρωτά της, αφού μάλλον ο γάμος της ήταν πολιτικό προξενιό. Παντρεύτηκαν τον Μάιο του 1825, μόλις έξι μήνες μετά τη δολοφονία του Κολοκοτρώνη.

Η αληθινή ιστορία δεν είναι μόνο οι  ένδοξες στιγμές που διαβάζουμε στα σχολικά βιβλία, όπου οι ήρωες είναι άσπιλοι και αψεγάδιαστοι. Στην πραγματικότητα ήταν συνηθισμένοι άνθρωποι με τα προτερήματα και τα ελαττώματα της φυλής, που αν δεν τα ξεπερνούσαν έστω και περιστασιακά, δεν θα ελευθερωνόμασταν ποτέ…. 

mixanitouxronou.gr