Παρασκευή 18 Νοεμβρίου 2022

Τι είναι το «φελέκι» που μερικές φορές βρίζουμε;



Οι βωμολοχίες είναι συχνό φαινόμενο στον περισσότερο κόσμο, όταν νευριάζει με κάτι.

Οι περισσότεροι από εμάς όταν θυμώνουμε εκτοξεύουμε διαφόρων ειδών βρισιές, άλλες πιο συνηθισμένες κι άλλες περισσότερο ευφάνταστες. Οι φράσεις...  

 
“το φελέκι μου μέσα” ή “γ@μώ το φελέκι μου” είναι αρκετά συνήθεις και χρησιμοποιούνται από πολλούς.

Τι είναι όμως το φελέκι και πώς καθιερώθηκε;

Η λέξη “φελέκι” κατάγεται από την τουρκική λέξη felek που σημαίνει τύχη, ενώ και στα αραβικά η λέξη falak σημαίνει τύχη, αλλά και τροχιά και σφαίρα.

Θυμόμαστε ότι στο διήγημά του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, “Ο ξεπεσμένος δερβίσης” σε κάποια σημεία υπάρχει η φράση “μπου ντουνιά τσαρκ φιλέκ”, καθώς και η συνέχεια της φράσης “Ἄσκ ὀλσούν τσιβιρινέκ” που μεταφράζονται ως “αυτός ο κόσμος είναι σφαίρα και γυρίζει” και “χαρά σ’ εκείνον που ξέρει να τον γυρίζει”.

Αυτό που είναι σίγουρο και μας κάνει να βεβαιωνόμαστε για την καταγωγή της λέξης “φελέκι” είναι πως όταν τη χρησιμοποιούμε, αυτό που θέλουμε να αναθεματίσουμε είναι η τύχη μας, εξού και “γ@μώ το φελέκι μου”=”γ@μώ την τύχη μου”.

Επιπλέον, υπάρχει μάλιστα και στα Τούρκικα παρεμφερής φράση: «Kahpe felek», που σημαίνει «πουτ@ν@ τύχη».

Έτσι, ακόμα μια φορά, διαπιστώνουμε πόσο έχει επηρεαστεί η ελληνική γλώσσα και κουλτούρα από τη συνύπαρξη αιώνων με τους Τούρκους, με λέξεις και εκφράσεις που διατηρούνται έως σήμερα.