Πέμπτη 23 Μαΐου 2024

Περί κομματικού ανήκειν και δημόσιας έκφρασης


Το να μην είναι κάποιος πολίτης στρατευμένος κομματικά έχει τα δικά του οφέλη και αγαθά. Ίσως λιγότερα αγαθά να έχει το να μην είναι στρατευμένος κομματικά ένας πολιτικός επιστήμονας, ειδικά στην Ελλάδα.

Το ανήκειν γενικότερα, αποτελεί ίδιον της κοινωνικότητας του ανθρώπου. Κάθε ανήκειν απαιτεί θυσίες. Μια από... 

 
τις θυσίες του κομματικού ανήκειν, ορισμένες φορές αποτελεί ο περιορισμός της ελευθερίας της έκφρασης, ιδίως της δημόσιας. Όσοι δεν έχουμε ταυτίσει τις ακαδημαϊκές και επαγγελματικές μας πορείες με κάποιο συγκεκριμένο κόμμα, αλλά με ιδέες, αξίες και θέσεις, στερούμαστε κάποια αγαθά για να έχουμε το ύψιστο· την ελευθερία της έκφρασης άνευ περιορισμών από κομματικές γραμμές και ντιρεκτίβες.

Ίσως τα προλεχθέντα να δείχνουν για κάποιες ή κάποιους εκ πρώτης όψεως κάπως άκαιρα. Αντιθέτως, είναι διαρκώς επίκαιρα. Αποτελούν ένα αναγκαίο ξεκαθάρισμα, μια σύντομη διακήρυξη και ενδεχομένως μια υπενθύμιση στον αναγνώστη αλλά και στον ίδιο τον γράφοντα πως οι εξαρτήσεις (εν προκειμένω οι κομματικές) και η ελεύθερη δημόσια έκφραση επάνω σε κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα, αποτελούν αντιστρόφως ανάλογα «μεγέθη».

Προς αποφυγήν παρεξηγήσεων, οι παραπάνω τοποθετήσεις δεν αποτελούν μομφή ή στηλίτευση της κομματικής συμμετοχής. Τα πολιτικά κόμματα, αποτελούν κάποιους από τους βασικούς φορείς της φιλελεύθερης δημοκρατίας στη χώρα μας. Θεωρητικά, όσο μεγαλύτερη η συμμετοχή των πολιτών στα κόμματα, τόσο πιο ανόθευτα εκφράζονται και εμπεδώνονται πολιτικά τα διάφορα κοινωνικά αιτήματα.

Οι στρεβλώσεις και τα προβλήματα, προκύπτουν όταν η κομματική ταυτότητα επιστημόνων, αναλυτών και δημοσιογράφων που συμμετέχουν στο δημόσιο διάλογο σε τοπικό ή εθνικό επίπεδο, επηρεάζει περιοριστικά τις δημόσιες τοποθετήσεις και θέσεις. Κατά τον γράφοντα, η δημόσια έκφραση αν δεν είναι -κατά το δυνατόν- ελεύθερη περιορισμών και εξαρτήσεων, εκπίπτει. Πρόκειται για μια έκπτωση από το επίπεδο της απελευθερωτικής -προς οποιαδήποτε ιδεολογικοπολιτική κατεύθυνση- κοινωνικής και πολιτικής έκφρασης στην υπηρεσία της δημοκρατίας, σε στείρα προώθηση κομματικών ερμηνειών και αφηγήσεων.

Τσερτεκίδης Γεώργιος
Υπ. Δρ. Κοινωνικών Επιστημών ΔΠΘ
ΜΑ Κοινωνιολογίας
Πολιτικός Επιστήμων