Στις 5 Οκτωβρίου 1912 και ώρα 6:00 π.μ. η Ελλάδα κήρυξε τον πόλεμο στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.
Η 5η Οκτωβρίου 1912 υπήρξε για την Ελλάδα, η αφετηρία ενός σύντομου αλλά ένδοξου αγώνα, που κατέληξε εντός δεκαμήνου περίπου από της ενάρξεώς του, σχεδόν στον διπλασιασμό του ελληνικού Κράτους (το έδαφός του αυξήθηκε κατά 90%, από 63,2 σε 120,3 τ.χ. και ο πληθυσμός του κατά 80% από 2,6 σε 4,7 εκατ. κατοίκους), με την απελευθέρωση σημαντικών τμημάτων τού μέχρι τότε υπόδουλου ακόμα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία Ελληνισμού.
Τα...
επιτεύγματα των βαλκανικών πολέμων, υπήρξαν καθοριστικά για την ίδια την μακροπρόθεσμη επιβίωση του ελληνικού Κράτους.
Ο ελληνικός στρατός, με αρχιστράτηγο τον Διάδοχο του ελληνικού θρόνου Κωνσταντίνο, προέλασε στη Μακεδονία καταλαμβάνοντας πολλές περιοχές. Τα σερβικά στρατεύματα κατέλαβαν τα Σκόπια και το Μοναστήρι και προωθήθηκαν μέχρι το Δυρράχιο της (σημερινής) Αλβανίας. Παράλληλα, βουλγαρικές δυνάμεις έφτασαν σε μικρή απόσταση από την Κωνσταντινούπολη και, αφού κατέλαβαν τη Δ. Θράκη και την Α. Μακεδονία, κατευθύνονταν στη Θεσσαλονίκη.
Μπροστά στο σοβαρό ενδεχόμενο να καταληφθεί η Θεσσαλονίκη από βουλγαρικές δυνάμεις, πράγμα που θα δημιουργούσε εξαιρετικά αρνητικά δεδομένα για την Ελλάδα, ο Διάδοχος Κωνσταντίνος κινήθηκε ταχύτατα προς τη Θεσσαλονίκη. Πράγματι, το απόγευμα της 26ης Οκτωβρίου 1912 ο ελληνικός στρατός έμπαινε στην πόλη. Λίγες μέρες αργότερα έφτασε στη Θεσσαλονίκη και ο Βασιλιάς Γεώργιος Α'.
Οι Βαλκανικοί Πόλεμοι θεωρήθηκαν ως συνέχεια του Αγώνα της Παλιγγενεσίας, ένα νέο 1821. Η Ελλάδα επέκτεινε τα εδάφη της ενσωματώνοντας τη Μακεδονία, την Ήπειρο, την Κρήτη και τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Με τη Συνθήκη του Βουκουρεστίου (28 Ιουλίου/10 Αυγούστου) η Ελλάδα επικύρωσε την κυριαρχία της σε αυτά τα εδάφη.
- Διάγγελμα του Βασιλέως Γεωργίου Α' -
Ο Βασιλιάς των Ελλήνων Γεώργιος Α' ανήγγειλε με το παρακάτω διάγγελμα του προς τον ελληνικό λαό, προσυπογεγραμμένο από την κυβέρνηση, την έναρξη του Α' Βαλκανικού Πολέμου.
Προς τον Λαόν μου
Αι ιεραί υποχρεώσεις προς την φιλτάτην Πατρίδα, προς τους υπόδουλους αδελφούς μας και προς την ανθρωπότητα επιβάλλουσιν εις το Κράτος, μετά την αποτυχίαν των προσπαθειών του προς εξασφάλισιν των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των υπό τον Τουρκικόν ζυγόν Χριστιανών, όπως δια των όπλων θέση τέρμα εις την δυστυχίαν, την οποίαν ούτοι υφίστανται από τόσων αιώνων.
Ή Ελλάς πάνοπλος μετά των Συμμάχων αυτής, εμπνεόμενων υπό των αυτών αισθημάτων και συνδεομένων δια κοινών υποχρεώσεων, αναλαμβάνει τον αγώνα του Δικαίου υπέρ της ελευθερίας τών καταδυναστευομένων Λαών της Ανατολής.
Ο κατά ξηράν και θάλασσαν Στρατός ημών, εν πλήρει συναισθήσει του καθήκοντος αυτού προς το "Εθνος και τον Χριστιανισμόν, μνήμων των Εθνικών αυτού Παραδόσεων και υπερήφανος δια την ηθικήν αυτού υπεροχήν και αξίαν, αποδύεται μετά πίστεως εις τον αγώνα, όπως δια τού τιμίου αίματος αυτού αποδώση την ελευθερίαν εις τους τυραννουμένους.
H Ελλάς μετά των αδελφών Συμμάχων Κρατών θα επιδίωξη πάση θυσία τον ιερόν αυτόν σκοπόν. Επικαλούμενοι δε τήν αρωγή ν τού Υψίστου εν τω δικαιοτάτω τούτω αγώνι τού Πολιτισμού, ανακράζομεν:
Ζήτω η Ελλάς!
Ζήτω το Έθνος!
Αθήναι τη 5η Όκτωβρίου 1912
ΓΕΩΡΓΙΟΣ
ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
Ο ελληνικός στρατός, με αρχιστράτηγο τον Διάδοχο του ελληνικού θρόνου Κωνσταντίνο, προέλασε στη Μακεδονία καταλαμβάνοντας πολλές περιοχές. Τα σερβικά στρατεύματα κατέλαβαν τα Σκόπια και το Μοναστήρι και προωθήθηκαν μέχρι το Δυρράχιο της (σημερινής) Αλβανίας. Παράλληλα, βουλγαρικές δυνάμεις έφτασαν σε μικρή απόσταση από την Κωνσταντινούπολη και, αφού κατέλαβαν τη Δ. Θράκη και την Α. Μακεδονία, κατευθύνονταν στη Θεσσαλονίκη.
Μπροστά στο σοβαρό ενδεχόμενο να καταληφθεί η Θεσσαλονίκη από βουλγαρικές δυνάμεις, πράγμα που θα δημιουργούσε εξαιρετικά αρνητικά δεδομένα για την Ελλάδα, ο Διάδοχος Κωνσταντίνος κινήθηκε ταχύτατα προς τη Θεσσαλονίκη. Πράγματι, το απόγευμα της 26ης Οκτωβρίου 1912 ο ελληνικός στρατός έμπαινε στην πόλη. Λίγες μέρες αργότερα έφτασε στη Θεσσαλονίκη και ο Βασιλιάς Γεώργιος Α'.
Οι Βαλκανικοί Πόλεμοι θεωρήθηκαν ως συνέχεια του Αγώνα της Παλιγγενεσίας, ένα νέο 1821. Η Ελλάδα επέκτεινε τα εδάφη της ενσωματώνοντας τη Μακεδονία, την Ήπειρο, την Κρήτη και τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Με τη Συνθήκη του Βουκουρεστίου (28 Ιουλίου/10 Αυγούστου) η Ελλάδα επικύρωσε την κυριαρχία της σε αυτά τα εδάφη.
- Διάγγελμα του Βασιλέως Γεωργίου Α' -
Ο Βασιλιάς των Ελλήνων Γεώργιος Α' ανήγγειλε με το παρακάτω διάγγελμα του προς τον ελληνικό λαό, προσυπογεγραμμένο από την κυβέρνηση, την έναρξη του Α' Βαλκανικού Πολέμου.
Προς τον Λαόν μου
Αι ιεραί υποχρεώσεις προς την φιλτάτην Πατρίδα, προς τους υπόδουλους αδελφούς μας και προς την ανθρωπότητα επιβάλλουσιν εις το Κράτος, μετά την αποτυχίαν των προσπαθειών του προς εξασφάλισιν των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των υπό τον Τουρκικόν ζυγόν Χριστιανών, όπως δια των όπλων θέση τέρμα εις την δυστυχίαν, την οποίαν ούτοι υφίστανται από τόσων αιώνων.
Ή Ελλάς πάνοπλος μετά των Συμμάχων αυτής, εμπνεόμενων υπό των αυτών αισθημάτων και συνδεομένων δια κοινών υποχρεώσεων, αναλαμβάνει τον αγώνα του Δικαίου υπέρ της ελευθερίας τών καταδυναστευομένων Λαών της Ανατολής.
Ο κατά ξηράν και θάλασσαν Στρατός ημών, εν πλήρει συναισθήσει του καθήκοντος αυτού προς το "Εθνος και τον Χριστιανισμόν, μνήμων των Εθνικών αυτού Παραδόσεων και υπερήφανος δια την ηθικήν αυτού υπεροχήν και αξίαν, αποδύεται μετά πίστεως εις τον αγώνα, όπως δια τού τιμίου αίματος αυτού αποδώση την ελευθερίαν εις τους τυραννουμένους.
H Ελλάς μετά των αδελφών Συμμάχων Κρατών θα επιδίωξη πάση θυσία τον ιερόν αυτόν σκοπόν. Επικαλούμενοι δε τήν αρωγή ν τού Υψίστου εν τω δικαιοτάτω τούτω αγώνι τού Πολιτισμού, ανακράζομεν:
Ζήτω η Ελλάς!
Ζήτω το Έθνος!
Αθήναι τη 5η Όκτωβρίου 1912
ΓΕΩΡΓΙΟΣ
ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
Β.Β.