Της Άννας Αχιολά από την Ροδιακή
Οι άνθρωποι ανακάλυψαν από νωρίς πως ορισμένα φυτά μπορούν να σκοτώσουν, να κοιμίσουν, να προκαλέσουν παραισθήσεις ή να μεταβάλλουν με οποιοδήποτε τρόπο τη συνηθισμένη τους συμπεριφορά. Και...
όπως ήταν φυσικό, σε εποχές που επικρατούσαν οι δεισιδαιμονίες και οι προκαταλήψεις, απέδωσαν στα φυτά υπερφυσικές ιδιότητες.
Όπως ακριβώς τα λουλούδια με την ευχάριστη μυρωδιά ταυτίστηκαν με τις αγαθές δυνάμεις, έτσι και τα φυτά με τις άσχημες μυρωδιές ταυτίστηκαν με τις αρνητικές, αν και αυτό δεν ήταν πάντα ο κανόνας. Στα επιδέξια χέρια ενός μάγου ή μιας μάγισσας μπορούσαν να προκαλέσουν μεγάλο καλό ή κακό κι έτσι δημιουργήθηκαν οι αντιλήψεις πως ορισμένα φυτά βρίσκονταν κάτω από την εξουσία του διαβόλου και των δαιμόνων του, ενώ κάποια άλλα βρίσκονταν στην εξουσία των αγγέλων…
Τα μαγικά βότανα τα αναμείγνυαν συνήθως σε ειδικούς ζωμούς, διαβάζοντας ή ψέλνοντας παράλληλα κατάλληλα ξόρκια και κάνοντας τελετουργίες, υπό το φως του φεγγαριού και των αστεριών. Βέβαια, από τόπο σε τόπο, ανάλογα με την κουλτούρα και τα βιώματα του κάθε λαού, μπορεί να διέφεραν οι αντιλήψεις για τη χρήση και τις ιδιότητες κάποιων βοτάνων.
Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι και ο Βασιλικός που υπήρξε σύμβολο τόσο της αγάπης όσο και του μίσους.
Γαϊδουράγκαθο: Ονομάστηκε «Δαγκωνιά του Διαβόλου» επειδή η ρίζα του μοιάζει σαν δαγκωμένη. Μάλιστα υπάρχει και ένα παλιό ευρωπαϊκό ρητό που λέει «Η ρίζα του γαϊδουράγκαθου ήταν κάποτε μεγαλύτερη, αλλά τη δάγκωσε από τη μανία του ο διάβολος, όταν αναλογίστηκε την τιμωρία που τον περιμένει τη μέρα της Δευτέρας Παρουσίας». Ο Τζων Γκέραρντ, ένας Άγγλος φυτολόγος της Ελισαβετιανής εποχής (1545 – 1612), έχει άλλη άποψη… Γράφει πως ο Διάβολος, δάγκωσε το γαϊδουράγκαθο από τη ζήλια του, επειδή από τη φύση του το φυτό αυτό είναι καλό και προσφέρει αμέτρητες υπηρεσίες στους ανθρώπους.
Κληματίδα: Την έλεγαν κλωστή του διαβόλου.
Λουλάκι: Θεωρούσαν πως ήταν το μάτι του διαβόλου.
Μανδραγόρας: Το κερί ή οι όρχεις του διαβόλου. Ήταν το ισχυρότερο όπλο κάθε μάγου γιατί μπορούσε να μαγέψει ή να τρελάνει τους ανθρώπους.
Μπελλαντόνα, ένα από τα πιο δηλητηριώδη φυτά της Ευρώπης, θεωρήθηκε πάντα ως το πιο αγαπημένο φυτό του διαβόλου…
Δηλητηριώδη μανιτάρια: Τα κουμπιά του διαβόλου, η ζώνη του, το πάτημά του, τα νύχια του, το φτύσιμό του και άλλα πολλά.
Οι αγκαθωτοί θάμνοι: Οι σκάλες του διαβόλου που τις χρησιμοποίησε για να κατέβει από τον παράδεισο
Υοσκύαμος: Έπαιξε σημαντικό ρόλο στη δεισιδαιμονία και τη μαγεία του Μεσαίωνα, λόγω της τοξικότητάς του, γι’ αυτό τον ονόμασαν και Δαιμοναριά. Πολλά παιδιά αγροτών, που μετά από κατανάλωση των σπόρων του Υοσκύαμου, είχαν συμπτώματα μέθης και παραισθήσεων και οι γονείς πίστευαν πως τα παιδιά τους καταλήφθηκαν από κάποιο κακό πνεύμα… οπότε κατέφευγαν στον εξορκισμό!
Νυχτολούλουδο, το φυτό που φύτρωνε στις πόρτες των μαγισσών Νυχτολούλουδο: Φύτρωνε πάντα έξω από το σπίτι της μάγισσας σε όλα τα ευρωπαϊκά παραμύθια. Οι φυτολογίες της Ελισαβετιανής εποχής, συστήνουν στους ανθρώπους να ξεριζώσουν προσεκτικά το νυχτολούλουδο από τους κήπους τους και να το καίνε μαζί με τις ρίζες του, αν δεν θέλουν να μπει ο διάβολος στο σπίτι τους. Το νυχτολούλουδο ήταν το σύμβολο των μάγων κι αυτό που τους έδινε τη δύναμη να πετούν. Αν κάποιος το έτρωγε, θα βυθιζόταν σε λήθαργο ή θα τρελαινόταν. Ωστόσο, ο καπνός του (όταν το έκαιγαν δηλαδή) θεωρήθηκε ότι ήταν ευεργετικός γιατί έδιωχνε τα κακά πνεύματα.
Φουντούκια, φτέρη, ηλιοτρόπιο: Ήταν τα μέσα που χρησιμοποιούσαν οι μάγοι για να γίνουν αόρατοι. Αγριόκλιμα: Το αντίδοτο του μανδραγόρα.
Κόκκινα Μανιτάρια τα Ιπτάμενα (Amanita Muscaria): Οι Μάγισσες που ήθελαν να απελευθερωθούν από την επίδραση του Yοσκύαμου χρησιμοποιούσαν τα καπέλα από τα κόκκινα ιπτάμενα μανιτάρια καθότι φέρουν το αντίθετο αποτέλεσμα…
Απήγανος: Το φυτό με τις παραισθησιογόνες ιδιότητες είχε αξία για τη μάγισσα μόνο εάν το έκλεβε.
Καμπανούλες: Το φορούσαν οι μάγισσες σαν δαχτυλίθρες στα δάχτυλά τους πριν πετάξουν.
Τετράφυλλο τριφύλλι: Ήταν το καλύτερο μέσο για να γλιτώσει κανείς από τις μάγισσες, αν το φορούσε στο στήθος το. Σκόρδο: Χρησιμοποιούταν για να γλιτώσουν από το μάτιασμα…
Κουφοξυλιά: Αν και από το ξύλο της έφτιαχναν φυλακτό για την προστασία από τα μάγια, δεν έπρεπε να μπει κλαδί κουφοξυλιάς μέσα στο σπίτι, γιατί θεωρούσαν πως έφερνε κακή τύχη.
Βότανο του Άη Γιάννη ή Βάλσαμο: Το τοποθετούσαν πάνω από τις εικόνες των αγίων (ή των θεών στην αρχαιότητα), για να ξορκίσει το κακό. Αγγελική: Το αποτελεσματικότερο φυτό για την προστασία από τις μάγισσες.
Φλαμουριά: Το ίδιο με την Αγγελική αλλά σε πολύ μικρότερο βαθμό.
Άνηθος: Ένα μάτσο έξω από την πόρτα έφτανε για να μην μπορέσει να μπει η μάγισσα.
Μαϊντανός: Μια αγγλική παροιμία έλεγε: «τηγανητός ο μαϊντανός, φέρνει στον άντρα θλίψη και στη γυναίκα σάβανο». Εφόσον το φυτό χρειαζόταν τόσο καιρό να αναπαραχθεί, πίστευαν πως πήγαινε 9 φορές στο διάβολο πριν βγάλει τον ανθό του. Φυσικά, σήμερα γνωρίζουμε πως δεν υπάρχουν φυτά του κακού και φυτά του καλού. Όλα τα βότανα είναι δώρα της φύσης, αρκεί να ξέρεις πώς να τα χρησιμοποιήσεις!...