Η ιστορία του εμβλήματος των Λοκατζήδων

Οι περισσότεροι ίσως θεωρούν ότι το έμβλημα με το σπαθί και τη φράση "Ο ΤΟΛΜΩΝ ΝΙΚΑ" αποτελεί το πρώτο και μοναδικό έμβλημα, από ιδρύσεως των πρώτων ΛΟΚ (Λόχων Ορεινών Καταδρομών) και γενικά των Δυνάμεων Καταδρομών.

Ιστορικά όμως δεν είναι έτσι.

Το... 

πρώτο έμβλημα, που βλέπετε στην παραπάνω φωτογραφία, ήταν παρόμοιο αυτού που φορούσαν οι Βρετανοί κομάντος κατά την διάρκεια του 2ου παγκοσμίου πολέμου υπαγόμενοι στην τότε βρετανική Διοίκηση Μικτών (Διακλαδικών) Επιχειρήσεων. (Combined Operations Command, CCO)




Μνημείο της βρετανικής CCO στο πάρκο ενόπλων δυνάμεων του Ηνωμένου Βασιλείου


Η πρώτη εμφάνισή του έγινε τον Φεβρουάριο του 1942, όταν προτάθηκε σαν ιδέα, από ένα αξιωματικό του Βασιλικού Ναυτικού προς τον Λόρδο Μαουντμπάτεν, τον πρώτο διοικητή της Διοίκησης την περίοδο του πολέμου, για να φέρεται στην στολή του προσωπικού των μονάδων, στρατού, ναυτικού και αεροπορίας, που υπάγονταν επιχειρησιακά, στην συγκεκριμένη Διοίκηση.
Το αυτόματο τόμιγκαν, χαρακτηριστικό όπλο των κομάντος, με την ναυτική άγκυρα και τις πτέρυγες του αετού, προσέδιδαν το χρώμα της διακλαδικότητας.






Το έμβλημα της CCO, ειδικά διασκευασμένο για την στολή των κομάντος SBS

Το καλοκαίρι του 1943 όλο το προσωπικό, συμπεριλαμβανομένων και των βρετανικών μονάδων κομάντος, φορούσαν αυτό το σήμα και στους δύο ώμους της στολής τους.
Τον Ιούνιο του 1946, με την διάλυση αυτής της πολεμικής διοίκησης, σταμάτησε η χρήση του εμβλήματος.

Στο χώρο των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων, περιγράφεται η εμφάνιση και χρήση του στην ιστοσελίδα του ΓΕΣ:

"Σχεδιάστηκε το έτος 1947 από την Υποδιεύθυνση Μονάδων Ορεινών Καταδρομών του ΓΕΣ.
Ήταν αντίγραφο του παρόμοιου εμβλήματος, κυκλικού σχήματος, που είχε καθιερωθεί για τις Βρετανικές Μονάδες Καταδρομών (Commandos) κατά την διάρκεια του Β.΄ Παγκοσμίου Πολέμου (1940 - 1945).

Είχε σχήμα θυρεού και η παράστασή του αποτελείτο από ένα σύμπλεγμα αυτομάτου όπλου - πτερύγων αλεξιπτωτιστού - άγκυρας πλοίου (τρεις βασικοί τύποι καταδρομικών επιχειρήσεων) χρώματος μαύρου σε σκούρο κόκκινο φόντο.

Μαζί με τα επιράμματα "ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΚΑΤΑΔΡΟΜΩΝ" του ιδίου συνδυασμού χρωμάτων, φερόταν από όλο το προσωπικό (αξιωματικούς, υπαξιωματικούς και στρατιώτες) των Μονάδων Καταδρομών από τη συγκρότησή τους μέχρι την άνοιξη του 1949 (στο πάνω μέρος του αριστερού μανικιού του χιτωνίου όλων των στολών χρώματος χακί).
Επίσης οι υπαξιωματικοί και οπλίτες των ιδίων Μονάδων φορούσαν μπερέ Αγγλικού τύπου χρώματος χακί."





Έμβλημα πολωνικής μονάδας ειδικών δυνάμεων στο Αφγανιστan

Το σήμα αυτό, ...δεν ανήκει πλέον στο παρελθόν!
Εξακολουθεί να παραμένει ενεργό σε διακλαδικές διοικήσεις και μονάδες, των βρετανικών, καναδικών και αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων και κυρίως ναυτικών και αμφιβίων μονάδων καθώς και μονάδων ειδικών δυνάμεων άλλων χωρών.

Το έμβλημα αυτό αποτελεί το σύμβολο των διακλαδικών-ειδικών επιχειρήσεων διεθνώς.


Το σημερινό έμβλημα





Το ισχύον σήμερα έμβλημα των Ειδικών Δυνάμεων σχεδιάστηκε στις αρχές του 1949 από τη Διοίκηση Δυνάμεων Καταδρομών και, αφού εγκρίθηκε από το ΓΕΣ, αντικατέστησε – την άνοιξη του 1949 – το προηγούμενο μαζί με το πράσινο μπερέ αντί του αντίστοιχου χακί.


ΚΑΤΑΔΡΟΜΕΙΣ ΕΜΒΛΗΜΑ

Η σχεδίασή του βασίστηκε σε παρόμοιο έμβλημα των Βρετανικών Μονάδων Καταδρομών SAS (Special Air Service – Ειδική Υπηρεσία Αέρος), που καθιερώθηκε κατά τον Β.΄ Παγκόσμιο Πόλεμο (1940 – 1945).

Έχει σχήμα μεσαιωνικής ασπίδας μαύρου χρώματος και η παράσταση πάνω σε αυτήν περιλαμβάνει ένα κίτρινο ξίφος, το οποίο στην αρχαιότητα αποτελούσε το κατ’ εξοχήν όπλο των ελαφρά οπλισμένων τμημάτων που αναλάμβαναν επιθετικές και αιφνιδιαστικές αποστολές.
Το ξίφος συγκρατείται κατακόρυφα από δύο πτέρυγες χρώματος θαλασσί – μπλε.

Οι πτέρυγες υποδηλώνουν την δυνατότητα εκτελέσεως, εκτός των άλλων, και από αέρα ενεργειών.
Σε λευκή τοξοειδή ταινία που βρίσκεται στο πάνω μέρος της παράστασης υπάρχει η επιγραφή “Ο ΤΟΛΜΩΝ ΝΙΚΑ”, η οποία σε ελεύθερη απόδοση, σημαίνει ¨Η τόλμη είναι ο βασικότερος παράγοντας για τη νίκη¨.

Μαζί με τα επιράμματα “ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΚΑΤΑΔΡΟΜΩΝ“, λευκού – μαύρου χρώματος, φέρεται από όλο το προσωπικό των Ειδικών Δυνάμεων, πλην Πεζοναυτών – από το 1949 μέχρι σήμερα – όπως ακριβώς το προηγούμενο έμβλημα.


Το έμβλημα των Πεζοναυτών

Το έμβλημα των Πεζοναυτών μαζί με τα επιράμματα “ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΠΕΖΟΝΑΥΤΩΝ” είχε καθιερωθεί από το ΓΕΣ για τις αντίστοιχες Μονάδες από το έτος 1971.

Μαζί όμως με τον μπερέ μπλε χρώματος θεωρείται ως έμβλημα των Ειδικών Δυνάμεων από το έτος 1976, εποχή που οι Μονάδες Πεζοναυτών εντάχθηκαν οργανικά στη Διοίκηση Καταδρομών.
Είναι σχήματος μεσαιωνικής ασπίδας μπλε χρώματος και η παράσταση πάνω σε αυτό συμβολίζει το αρχαίο πλοίο “ΑΡΓΩ”, το οποίο χρησιμοποιήθηκε από τον μυθικό ηρώα Ιάσονα, γιο του βασιλιά της Ιωλκού Αίσονα, κατά την Αργοναυτική Εκστρατεία του στη Μαύρη Θάλασσα για την αρπαγή του “χρυσόμαλλου δέρατος” από τη μυθική Κολχίδα.

Η επιχείρηση αυτή θεωρείται ως η πρώτη αμφίβια στην Ελληνική Μυθολογία.
Οι δύο λέξεις στην κορυφή του εμβλήματος “ΘΑΡΣΕΙΝ ΧΡΗ”, αποτελεί τμήμα της φράσης “Θαρσείν χρή ταχ’ αύριον έσετ΄ άμεινον”, που σημαίνει “Πρέπει να έχετε θάρρος ίσως αύριο να είναι καλύτερα”, τη φράση αυτή είπε η θεά Αθηνά, δια του στόματος του πολυμήχανου Οδυσσέα, στους Έλληνες που πολιορκούσαν την Τροία, όταν αυτοί ήταν έτοιμοι να εγκαταλείψουν την προσπάθειά τους, με αποτέλεσμα να εμψυχωθούν και να την καταλάβουν με την καταδρομική επιχείρηση “ΔΟΥΡΕΙΟΣ ΙΠΠΟΣ”