Ακόμη κι αν αφιερώσεις εβδομάδες στην εξερεύνησή τους, δύσκολα μπορείς να πεις πως τα γνωρίζεις όλα
Χριστούγεννα στα πιο καρτποσταλικά χωριά, ειδυλλιακές διαδρομές, δραστηριότητες μέσα στη φύση, πανέμορφα τοπία, λαχταριστές γεύσεις, ρομαντικοί ξενώνες…
Ή απλώς, όλες οι “δικαιολογίες” για να επιστρέφουμε σε κάθε ευκαιρία στα Ζαγοροχώρια και ακόμα καλύτερα τώρα τα Χριστούγεννα.
Τα Ζαγοροχώρια είναι συνολικά σαράντα έξι. Ακόμη κι αν αφιερώσεις εβδομάδες στην εξερεύνησή τους, δύσκολα μπορείς να πεις πως τα γνωρίζεις όλα. Γι’ αυτό είναι πολύ δύσκολο να καταλήξεις στα χωριά που σου αρέσουν περισσότερο, και σε όλα αυτά που θα ήθελες να επιστρέφεις μετά τις διαδρομές αυτές.
Το πασπαλισμένο με χρυσόσκονη Δυτικό Ζαγόρι: το Μικρό και το Μεγάλο Πάπιγκο, η Αρίστη και ο Βίκος, με την συγκλονιστική του θέα στην χαράδρα –εκείνη που δεν υπάρχει πουθενά αλλού. Η ήρεμη δύναμη του Ανατολικού Ζαγορίου: η πανέμορφη Βωβούσα στις όχθες του Αώου, τα γραφικά χωριά της κοιλάδας του Βάρδα με τους νερόμυλους, ο Καστανώνας και η Ιτέα με τα τοξωτά γεφύρια. Η απαράμιλλη ομορφιά των κεντρικών χωριών, αυτή που κάποτε λέγαμε πως θα κρατούσαμε μυστική: το Δίλοφο, το Κεπέσοβο, οι Κήποι και το Τσεπέλοβο, όμως, παραήταν όμορφα για να μείνουν κρυφά. Υπάρχει περίπτωση να διαλέξεις πλευρά στον παράδεισο;
Μικρό Πάπιγκο: Ή, για να είμαστε ειλικρινείς, και τα δύο… Πάπιγκα, Μικρό και Μεγάλο. Εντυπωσιακά πέτρινα σπιτάκια, σκεπασμένα με τη χαρακτηριστική σκούρα γκρίζα ηπειρώτικη πλάκα, μαγευτική φύση να τα αγκαλιάζει, πέτρινες βρύσες, λιθόκτιστα καλντερίμια να ελίσσονται ανάμεσα σε περιποιημένες αυλίτσες έχουν και τα δύο. Απλά, το Μικρό Πάπιγκο έχει λίγο λιγότερη από την «εμπορικότητα» του μεγάλου αδελφού του, λίγο περισσότερο ιντελεκτουέλ ατμόσφαιρα και λίγο ωραιότερη θέα στις χιονισμένες κορυφές της Γκαμήλας. Γι’ αυτό κι εμείς με τη σειρά μας του έχουμε λίγο μεγαλύτερη αδυναμία.
Κήποι: Το «χωριό των γεφυριών» πλαισιώνεται από τέσσερα υπέροχα τοξωτά ηπειρώτικα γεφύρια –κι αυτή είναι μόνο η πρώτη θαυμάσια εικόνα από τις διαδοχικές θαυμάσιες εικόνες του χωριού. Εντυπωσιακά πέτρινα αρχοντικά, μισοκρυμμένα πίσω από βλάστηση που οργιάζει, αμφιθεατρικά κτισμένα στο διάσελο ανάμεσα στην Γκαμήλα και το Μιτσικέλι, πετρόχτιστα δρομάκια και μικροσκοπικές πλατείες συνθέτουν ένα χωριό χάρμα οφθαλμών στο Κεντρικό Ζαγόρι.
Βωβούσα: Χτισμένη στις όχθες του Αώου, στο low profile Ανατολικό Ζαγόρι, η πνιγμένη στο πράσινο Βωβούσα είναι ένα από τα γοητευτικότερα «μυστικά» Ζαγοροχώρια. Οι κατακόκκινες κεραμιδοσκεπές της που αγκαλιάζουν τα χαμηλά πέτρινα σπιτάκια σπάνε τη συμφωνία του πράσινου που πλαισιώνει τα κρυστάλλινα νερά του ποταμού, ο οποίος κυλά στο κέντρο της. Από τα σημαντικότερα αξιοθέατα, το πέτρινο μονότοξο γεφύρι που ενώνει τις δύο όχθες του, και το οποίο χρονολογείται από το 1748.
Δίλοφο: Έχει κάψει καρδιές ως το ομορφότερο χωριό του Ζαγορίου, κι όχι άδικα: κτισμένο σε υψόμετρο 860 μέτρων, επάνω σε δύο λόφους, με περισσότερα από εκατό εντυπωσιακά αρχοντικά και μια πλατεία βγαλμένη από εικονογράφηση παιδικού βιβλίου. Από εδώ ξεκινούν και τα τρία λιθόκτιστα δρομάκια του χωριού, που οδηγούν στις τρεις γειτονιές του: επάνω, κάτω και πέρα μαχαλά. Τα αυτοκίνητα μένουν αυστηρά στην είσοδο του χωριού, κι η ησυχία του δάσους που το περιστοιχίζει τα βράδια είναι ονειρική.
Καπέσοβο: Χτισμένο σε υψόμετρο 1.100 μέτρων, το γλυκύτατο χωριό του Κεντρικού Ζαγορίου είναι ένας έρωτας με την πρώτη ματιά. Επιβλητικά αρχοντικά, λιθόκτιστα καλντερίμια που σε προκαλούν να τα ανέβεις –η απότομη πλαγιά που φιλοξενεί το χωριό κάνει την ανάβαση πράγματι πρόκληση– βρίσκοντας συνεχώς δικαιολογίες για στάσεις: πότε για να θαυμάσεις μια εντυπωσιακή, πέτρινη εννοείται, εκκλησία, πότε για να αράξεις στην πανέμορφη πλατεία, πότε για να ξεστρατίσεις προς ένα ακόμη «σημείο με θέα», από τα δεκάδες σηματοδοτημένα με μικρές ξύλινες ταμπέλες, που αγναντεύουν από ψηλά το φαράγγι του Βίκου.
Στα μονοπάτια που ξεκινούν από την Βωβούσα και οδηγούν στην καρδιά του απλά μαγευτικού εθνικού δρυμού της Βάλια Κάλντα, και στο επίσης καταπράσινο Αρκουδόρεμα –όπου ναι, ζει ακόμα η καφέ αρκούδα της Πίνδου, στα Ζαγοροχώρια θα βρείτε πολλές, μα πάρα πολλές δραστηριότητες μέσα στη φύση, αν φυσικά ο καιρός το επιτρέπει. Αν πάλι όλα είναι χιονισμένα, ευκαιρία για σλάλομ στις πλαγιές!
Στο μονοπάτι των μονοπατιών, εκείνο που συνδέει το Μικρό Πάπιγκο με το καλά οργανωμένο καταφύγιο της Αστράκας στο υψόμετρο των 1950 μέτρων, τη θρυλική Δρακόλιμνη και την κορυφή της Γκαμήλας. Οι διαδρομές είναι μαγευτικές, αλλά δεν ενδείκνυνται για αρχάριους: υπολογίστε ότι το καταφύγιο απέχει από το Μικρό Πάπιγκο περί τις τρεις ώρες περπάτημα – ανάβαση, η Δρακόλιμνη από το καταφύγιο περίπου μιάμιση ώρα και η κορυφή της Γκαμήλας από το καταφύγιο περί τις δυόμιση ώρες.
Σε κάθε περίπτωση, ζητήστε πληροφορίες από τους ντόπιους, καθότι οι καιρικές συνθήκες ενίοτε δυσχεραίνουν την ανάβαση.
Στα μονοπάτια που ξεκινούν από τα δημοφιλή χωριά του Κεντρικού Ζαγορίου, Βίτσα και Μονοδένδρι, για να καταλήξουν στον πυρήνα του ομορφότερου, ίσως, εθνικού δρυμού της Ελλάδας, εκείνον του Βίκου – Αώου.
Με τα άλογα στις παρυφές του Βίκου, με την καθοδήγηση έμπειρου συνοδού. Η διαδρομή ξεκινά από το Μεγάλο Πάπιγκο.
Με βάρκες του rafting στα κρυστάλλινα (τόσο από άποψη διαύγειας όσο και θερμοκρασίας) νερά του Βοϊδομάτη, περνώντας μέσα από φυσικά τοπία που θα σας κάνουν να πιστέψετε πως βρίσκεστε σε άλλη χώρα –αν όχι σε άλλον πλανήτη. Ενδεικτικά εταιρείες που διοργανώνουν rafting και άλλες δραστηριότητες στον Βοϊδομάτη, αλλά και τον Αώο, είναι οι Trekking Hellas και Alpine Zone.
Για τους λάτρεις των χειμερινών sports, σκι θα κάνετε στο κοντινό δημοφιλές Χιονοδρομικό Κέντρο της Βασιλίτσας. Βρίσκεται στα όρια του νομού Ιωαννίνων και Γρεβενών με το μεγαλύτερο κομμάτι του, μέσα στο νομό Γρεβενών. Εναλλακτικά στο Χιονοδρομικό Κέντρο Ανήλιου – Μετσόβου το οποίο απέχει από τα Ιωάννινα περίπου 50 χλμ.
