Είναι γνωστό πως...
το ελαιόλαδο είναι εξαιρετικά ωφέλιμο για την υγεία, καθώς μειώνει τον κίνδυνο άνοιας, κακής υγείας της καρδιάς, γνωστικής έκπτωσης ή πρόωρου θανάτου.
Το πόσο ωφέλιμο, όμως, είναι στην πραγματικότητα το προϊόν που αποτελεί και τη βάση της μεσογειακής διατροφής εξαρτάται από τον τρόπο συγκομιδής, επεξεργασίας, αποθήκευσης και χρήσης του.
«Τα οφέλη για την υγεία έχουν να κάνουν με πολλούς παράγοντες ή συστατικά του ελαιόλαδου», λέει καθηγητής βιοστατιστικής στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Yale.
«Το κυριότερο είναι το ελαϊκό οξύ και έχει αποδειχθεί ότι έχει πολλά οφέλη για την υγεία», προσθέτει.
Σημαντική είναι επίσης η μεγάλη περιεκτικότητα του ελαιολάδου σε πολυφαινόλες, έναν τύπο αντιοξειδωτικών που βοηθά στην προστασία από κυτταρικές βλάβες και φλεγμονές στο σώμα, λέει η Mercedes Fernández, επικεφαλής της μονάδας τυποποίησης και έρευνας του International Olive Council.
Τι πρέπει να γνωρίζετε για να επιλέξετε το καλύτερο δυνατό ελαιόλαδο για τη διατροφή σας
Συγκομιδή και επεξεργασία
Οι εταιρείες που φροντίζουν τη διαδικασία από τη στιγμή της συγκομιδής διατηρούν και την καλύτερη ποιότητα ελαιόλαδου, λέει ο κ. Κυριακίδης.
Το λάδι που παράγεται μετά από ήπια συγκομιδή, από πολύ πράσινες ελιές που δεν έχουν ωριμάσει πλήρως, είναι το καλύτερο, καθώς οι ελιές αυτές έχουν την υψηλότερη συγκέντρωση υγιεινών συστατικών, εξηγεί.
Το πόσο γρήγορα περνούν οι ελιές από τη συγκομιδή στην επεξεργασία είναι το επόμενο κρίσιμο βήμα.
Ορισμένες εταιρείες έχουν δικά τους ελαιοτριβεία και μπορούν να βγάλουν λάδι μέσα σε δύο ώρες από τη συγκομιδή της ελιάς, λέει. Αυτό ελαχιστοποιεί τον κίνδυνο οξείδωσης ή να «ανάψει» ο καρπός.
Από τη συγκομιδή μέχρι την παραγωγή δεν πρέπει να περνούν πολλές μέρες, προσθέτει.
Ο τρόπος με τον οποίο βγαίνει το λάδι είναι ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες που θα καθορίσουν αν το προϊόν είναι υγιεινό, λένε οι ειδικοί. Το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο είναι η πιο υγιεινή εκδοχή, γιατί παράγεται με ψυχρή έκθλιψη, χωρίς υψηλή θερμότητα ή χημικούς διαλύτες. Η ειδική επεξεργασία βοηθά το εξαιρετικό παρθένο λάδι να διατηρήσει τα θρεπτικά συστατικά του.
Αποθήκευση
Κι αν αναρωτιέστε πώς στο καλό θα ξέρετε πότε μαζεύει ελιέες κάθε εταιρεία ή πόσο σύντομα τις επεξεργάζεται, να ξέρετε ότι ορισμένες εταιρείες αναφέρουν τα στοιχεία αυτά στις ετικέτες των προϊόντων ή σε κωδικό QR που μπορείτε να σκανάρετε για να διαβάσετε αυτές τις πληροφορίες στο smartphone σας.
Σε κάθε περίπτωση πάντως, φροντίστε να αναζητήσετε τις ημερομηνίες συγκομιδής, επεξεργασίας και εμφιάλωσης και την ένδειξη «ανάλωση κατά προτίμηση πριν από…» για να πάρετε το πιο φρέσκο λάδι, συνιστούν οι ειδικοί. Όσο πιο πολύ απέχει η ημερομηνία λήξης από την αγορά του λαδιού, τόσο πιο φρέσκο θα είναι το προϊόν, λέει ο κ. Κυριακίδης.
Η αποθήκευση του λαδιού σε δροσερό περιβάλλον και σε σκουρόχρωμο γυάλινο μπουκάλι καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής του είναι επίσης ζωτικής σημασίας. Αν σε ένα κατάστημα δείτε εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο αποθηκευμένο σε ένα από τα επάνω ράφια, κοντά σε έντονα, μεγάλα φώτα, και το μπουκάλι είναι ζεστό, αυτό είναι «κόκκινη σημαία», λέει ο κ. Κυριακίδης.
Διατήρηση στο σπίτι
Εκτός από τις πληροφορίες σχετικά με τις ημερομηνίες συγκομιδής και παραγωγής, ένας άλλος τρόπος για να μετρήσετε τη φρεσκάδα του λαδιού σας είναι η γεύση.
«Όσο περισσότερη γεύση έχει ένα ελαιόλαδο, τόσο περισσότερα τα οφέλη για την υγεία», καθώς οι ενώσεις που είναι υπεύθυνες για αυτά συμβάλλουν επίσης στη γεύση του λαδιού, λέει ο Joseph R. Profaci, εκτελεστικός διευθυντής της North American Olive Oil Association.
«Εάν αυτό που προέχει είναι η υγεία, τότε οι καταναλωτές θα πρέπει να αναζητήσουν αυτά που έχουν έντονη παρά ήπια γεύση», προσθέτει..
Για αυτόν τον λόγο, ο Profaci προτρέπει τον κόσμο «να συνηθίσει να ανοίγει το μπουκάλι του ελαιόλαδου τους μόλις το πάρει στο σπίτι και να το δοκιμάζει». Με αυτόν τον τρόπο, θα αναπτύξουν έναν πιο απαιτητικό «ουρανίσκο» σε σχέση με το ελαιόλαδο.
Το λάδι δεν πρέπει να έχει ταγγίσει. Κι αν, αντιθέτως, το λάδι είναι αρκετά φρέσκο, μην το αφήνετε για αργότερα ή για ειδικές περιπτώσεις, λένε οι ειδικοί. Το ελαιόλαδο πρέπει να το καταναλώνουμε όσο το δυνατόν πιο γρήγορα, γιατί τόσο τα οφέλη του για την υγεία όσο και η γεύση του χάνονται με τον καιρό.
Η σταθερή συντήρηση του λαδιού στο ψυγείο μπορεί να παρατείνει την προστασία των φαινολικών ενώσεων για άλλα δύο χρόνια. Φροντίστε, όμως, να το βγάζετε από το ψυγείο λίγο πριν το βάλετε στη σαλάτα σας για να ζεσταθεί και να ξαναπάρει την κανονική υφή του, λέει ο κ. Κυριακίδης.