Ένα μεγάλο τεχνολογικά επίτευγμα, το μεγαλύτερο Υπεράκτιο Αιολικό Πάρκο του κόσμου, είναι πολύ πιθανό να κατασκευαστεί ΒΑ της Λήμνου και συγκεκριμένα ανοιχτά του ακρωτηρίου της Πλάκας.
Μια επένδυση με πολύ υψηλό κόστος κατασκευής, ισχύος 500 MW, που, αν υλοποιηθεί, θα φέρει προβολή και οικονομική ανάπτυξη όχι μόνο στη Λήμνο αλλά και σε όλη την Ελλάδα. Μια μεγάλη επένδυση στην περιοχή που πρέπει να υλοποιηθεί, καθώς το συγκεκριμένο έργο σε συνδυασμό με τη γραμμή διασύνδεσης με την ηπειρωτική Ελλάδα ανάγεται σε έργο εθνικής σημασίας, αφού μειώνεται δραστικά η ενεργειακή εξάρτηση της χώρας.
Πέρα, βέβαια, από το γεγονός ότι αποδεδειγμένα πλέον οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας είναι οι πιο φιλικές μορφές ενέργειας προς το περιβάλλον, κοστίζουν λιγότερο και είναι κρίμα να μην αξιοποιηθεί το υψηλό αιολικό δυναμικό που υπάρχει στη συγκεκριμένη περιοχή της Λήμνου.
Αιολικό Πάρκο Καβείρια 500 MW
Την συγκεκριμένη επένδυση, της τάξης των 2 δις. σχεδόν ευρώ, θα κατασκευάσει, εάν όλα εξελιχθούν ομαλά, η RF Energy AE, μια εύρωστη ελληνική εταιρία που επιδιώκει να κάνει σημαντικές επενδύσεις στον τομέα της ενέργειας και έχει μετόχους τον Όμιλο Φειδάκη και τον Όμιλο Ρέστη.
Μια εταιρία που έτσι κι αλλιώς διαθέτει υψηλή τεχνογνωσία και εμπειρία στην ανάπτυξη και διαχείριση Αιολικών Πάρκων. Σύμφωνα με τον υπεύθυνο μηχανικό για τα θαλάσσια αιολικά πάρκα στη Λήμνο, κ. Αντώνιο Μένεγο, το συγκεκριμένο Αιολικό πάρκο θα είναι μεγαλύτερο και από αυτό που κατασκευάστηκε πρόσφατα στην Αγγλία, ισχύος 300MW, με εκατό μηχανές, αλλά μικρότερης ισχύος από αυτές που θα τοποθετηθούν στη Λήμνο. Το έργο στη θαλάσσια περιοχή της Λήμνου προβλέπεται να έχει 100 ανεμογεννήτριες ισχύος 5 MW η κάθε μία και να παράγει «πράσινη» ενέργεια ικανή να τροφοδοτήσει 500.000 νοικοκυριά περίπου, όσο δηλαδή μία πόλη στο μέγεθος της Θεσσαλονίκης, ενώ η λειτουργία του θα συμβάλει στη μείωση των εκπομπών CO2 κατά 1.730.976 τόνους ετησίως!
Περιοχή Ανάπτυξης
Σύμφωνα με τον κ. Μένεγο στην Ελλάδα είναι πολύ λίγες οι περιοχές που μπορούν να γίνουν θαλάσσια αιολικά πάρκα, γιατί συνήθως υπάρχουν μεγάλα βάθη στη θάλασσα, σε αντίθεση με την συγκεκριμένη περιοχή της Λήμνου, όπου είναι τεχνικά εφικτό να κατασκευαστεί ένα τέτοιο πάρκο.
Το υπεράκτιο αιολικό πάρκο θα κατασκευαστεί σε τέτοια απόσταση και θέση από τις ακτές, ώστε να μειώνεται η οπτική όχληση στο ελάχιστο δυνατό και να μην εμποδίζει οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα υπάρχει στην περιοχή (πχ δρομολόγια ναυσιπλοϊας, αλιεία)
Αξίζει να σημειωθεί ότι η χωροθέτησή του έγινε με βάση το Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και αειφόρου ανάπτυξης για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και της στρατηγικής μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων αυτού (ΚΥΑ 49828 ΦΕΚ Β 2464/03.12.08).
Θα αποτελείται δε από συστοιχίες ανεμογεννητριών που θα τοποθετηθούν σε σημεία της θάλασσας όπου τα βάθη είναι από 20μ έως 45 μ και σε απόσταση από 2 χλμ έως 12 χλμ από το πλησιέστερο σημείο στεριάς.
«Σε αντίθεση με κάποιες άλλες εταιρίες που κατέθεσαν αίτηση», επισημαίνει ο κ. Μένεγος, «είμαστε η μοναδική εταιρία που χωροθετήσαμε εκτός της περιοχής natura και συγκεκριμένα εκτός της περιοχής όπου αναπτύσσεται το φύκι «Ποσειδωνία» που αποτελεί τροφή για τα ψάρια, όντας ένας υδάτινος βιότοπος»
«Αξίζει να σημειωθεί», συνεχίζει ο κ. Μένεγος «ότι έχει αποδειχθεί στην πράξη, από αιολικά πάρκα στο εξωτερικό ότι οι βάσεις των ανεμογεννητριών μέσα στη θάλασσα, όχι μόνο δεν κάνουν ζημιά στον υδάτινο βιότοπο, αλλά καταλήγουν να γίνονται εστίες αλιείας, αφού γύρω από αυτές μαζεύονται ψάρια»
Σύνδεση με τη Β.Ελλάδα
«Η πρόταση της εταιρίας μας» εξηγεί ο κ. Μένεγος «είναι ότι το ρεύμα που θα παράγεται να συνδεθεί στο ηπειρωτικό σύστημα μεταφοράς, δηλαδή να πηγαίνει υποθαλάσσια στη Β.Ελλάδα κοντά στη Ξάνθη για να συνδεθεί σε ένα καινούριο ΚΥΠ (Κέντρο Υπερφίαλης Τάσης) που θα κατασκευαστεί κοντά στη Νέα Σάντα ΒΔ της Θεσσαλονίκης. Η προβλεπόμενη παραγωγή εκτιμάται σε 1,758 GWh/έτος. Το πώς θα συνδεθεί ακριβώς η Λήμνος είναι προς εξέταση και είναι θέμα που θα απασχολήσει το ΔΕΣΜΗΕ (Διαχειριστής Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας)» επισημαίνει ο κ. Μένεγος και εκτιμά ότι: «Για να διασυνδεθεί η Λήμνος θα μπορούσε πχ να βγει ένα καλώδιο από τον υποσταθμό της Λήμνου μέχρι το δικό μας πλωτό υποσταθμό και να συνδεθεί».
Πλήρης κάλυψη Λήμνου ενεργειακά
«Με βάση το νέο νόμο 3851, η Λήμνος όχι μόνο θα καλύπτεται ενεργειακά» - εξηγεί ο κ. Μένεγος – «αλλά θα δικαιούται και το ποσοστό επί του κύκλου εργασιών του αιολικού πάρκου, δηλαδή πρακτικά δε θα πληρώνει κανένας από τη Λήμνο ρεύμα! Παλιότερα σε κάθε περιοχή που κατασκευαζόταν ένα έργο ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, πχ αιολικό πάρκο, υδροηλεκτρικό ή φωτοβολταϊκό, το 3% του τζίρου της εταιρίας, το παρακρατούσε ο ΔΕΣΜΗΕ και πήγαινε απευθείας στο Δήμο της περιοχής, ο οποίος έπρεπε να εκμεταλλευτεί αυτά τα λεφτά αναπτυξιακά. Επειδή όμως υπήρξαν διαμαρτυρίες κατοίκων ότι δεν έβλεπαν πουθενά υπέρ τους αυτό το ανταποδοτικό τέλος, προβλέπεται στο νέο νόμο, ένα ποσοστό να πηγαίνει απευθείας στο λογαριασμό των καταναλωτών και ήδη αυτό έχει αρχίσει να εφαρμόζεται και συγκεκριμένα στη Εύβοια σε ορισμένες περιοχές όπου η εταιρία μας RF Energy AE επιμελείται το υπό κατασκευή αιολικό πάρκο», καταλήγει ο κ. Μένεγος.
«Περιμένουμε την προκήρυξη»
Με το νόμο 3851/2010 αποφασίστηκε από την προηγούμενη ηγεσία του ΥΠΕΚΑ η χωροθέτηση των θαλάσσιων αιολικών πάρκων καθώς και η στρατηγική μελέτη των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, να γίνει από το ίδιο το Υπουργείο και να προκηρυχθούν στη συνέχεια οι διαγωνισμοί.
Το Υπουργείο, όπως μας είπε ο κ. Μένεγος, έκανε μια προκαταρκτική χωροθέτηση, μέσα στην οποία ήταν και η Λήμνος, περιορίζοντας όμως την ισχύ του πάρκου και μειώνοντας Το χώρο και βάζοντας κάποια κριτήρια για την οπτική όχληση.
Αυτό όμως που πρέπει να σημειωθεί είναι ότι «τα θαλάσσια πάρκα είναι πολύ ακριβά έργα», καθώς όπως επισημαίνει ο κ. Μένεγος «είναι πολύ δαπανηρό να κατασκευαστεί μια υποθαλάσσια σύνδεση με τη Β.Ελλάδα, γι αυτό και πρέπει να είναι μεγάλο το έργο, για να μπορεί να έχει οικονομίες κλίμακας, να απορροφήσει τα μεγάλα έξοδα, ώστε να είναι κερδοφόρα επένδυση» και συνεχίζει εξηγώντας ότι «Είναι οικονομικά ασύμφορο να πάει κάποιος να βάλει 4-5 ανεμογεννήτριες στη θάλασσα. Πρέπει να έχει ικανό μέγεθος για να μπορεί να έχει νόημα αυτή η επένδυση.
Τα θέλει ο Υπουργός
Ο Υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Γιώργος Παπακωνσταντίνου, σύμφωνα με πρόσφατες δηλώσεις του φαίνεται να θέλει να προωθήσει την κατασκευή αιολικών πάρκων, επειδή πρόκειται για μεγάλες επενδύσεις, για τις οποίες ίσως χρειασθεί και ειδική νομοθετική ρύθμιση. Ο ίδιος θέλει να «τρέξει» το μεγάλα καινοτόμα έργα που θα δώσουν ανάπτυξη σε ορισμένες περιοχές της Ελλάδας, ενώ δεν θα επιβαρυνθεί ο φορολογούμενος.
«Είχαμε συναντηθεί και με τον Πρωθυπουργό, με τον έπαρχο της Λήμνου και είχαμε οργανώσει ανάλογο συνέδριο στη Λήμνο για τα αιολικά πάρκα στο οποίο υπήρξε μια θετική αντιμετώπιση» τονίζει ο κ. Μένεγος. «Τώρα πλέον περιμένουμε τις κινήσεις του Υπουργείου»
Πού θα μπορούσε να κολλήσει το έργο
Ερωτώμενος ο κ. Αντώνης Μένεγος για το πού θα μπορούσε από εδώ και πέρα να «κολλήσει» η επένδυση – αν δοθεί «πράσινο φως» από την κυβέρνηση – μας εξήγησε ότι για τα θαλάσσια αιολικά πάρκα δεν έχει καθοριστεί στο νόμο 3851 η τιμή πώλησης του ρεύματος, σε τι τιμές δηλαδή θα το πουλάει η εταιρία στο ΔΕΣΜΗΕ ( όπως είναι καθορισμένο για φωτοβολταϊκά ή χερσαία αιολικά πάρκα). «Μια επένδυση τόσο δαπανηρή προφανώς για να μειοδοτηθεί πρέπει να είναι κερδοφόρος, οπότε αν υποθέσουμε ότι αφήνουν τελικά τους επενδυτές να κάνουν τις μελέτες και να προχωρήσουν αυτά τα έργα, θα πρέπει να καθοριστεί και μια τιμή πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας που θα κάνει αυτό το έργο συμφέρον»
«Ναι» στις συνεργασίες
Να σημειωθεί ότι στη Λήμνο η RF Energy είναι η πρώτη που έχει κάνει αίτηση για θαλάσσιο πάρκο και αυτή τη στιγμή έχει προτεραιότητα (προϋπήρχε μια άλλη εταιρία που απορρίφθηκε γιατί ήταν στην περιοχή natura). «Με το θέμα του διαγωνισμού μπλέχτηκαν λίγο τα πράγματα», μας εξηγεί ο κ. Μένεγος, ενώ ερωτώμενος για το εάν η εταιρία του θα συνεργαζόταν με μια εταιρία κατασκευών Αιολικών Πάρκων (πχ με τη Ρόκας), μας απάντησε ότι «σίγουρα συμφέρει τους επενδυτές να ενώσουν τις δυνάμεις τους και να μοιραστούν κάποια σημαντικά έργα υποδομής, όπως τα έργα σύνδεσης. Πόσο μάλλον με τη Ρόκας που έχει χωροθετήσει ένα θαλάσσιο χώρο κάτω από μας, κάτω από την περιοχή natura σε άλλο σημείο.
Θετική η Λήμνος στις ΑΠΕ
Ερωτώμενος για το θέμα ο Εντεταλμένος Περιφερειακός Σύμβουλος Λήμνου, Σάββας Βαρελτζής, μας δήλωσε ότι: «Αν και δεν έχω πλήρη ενημέρωση για το τι ακριβώς θα γίνει με το Υπεράκτιο αυτό Πάρκο, είμαι θετικός και λέω «ναι» στην πράσινη ενέργεια. Αλλά πρέπει να ενημερωθούμε όλοι μας, με όλες τις λεπτομέρειες. Επιφυλάξεις από όσο ξέρω έχουν οι ψαράδες στους οποίους θα πρέπει επίσης να γίνει σχετική ενημέρωση».
Στο ίδιο μήκος κύματος ήταν και η απάντηση του Δημάρχου Λήμνου, Αντώνη Χατζηδιαμαντή: «Η στάση μας για τις ΑΠΕ είναι θετική, αλλά υπό προϋποθέσεις και κανόνες. Ενημέρωση για το τι θα συμβεί δεν έχει ούτε η Αυτοδιοίκηση ούτε οι τοπικοί φορείς. Θέλουμε πλήρη ενημέρωση και θα καθορίσουμε τη στάση μας ανάλογα με τα συμφέροντα του τόπου μας».
(Ο Συνήγορος του Β.Αιγαίου, 2/9/2011, Αναστασία Βογιατζή)
