Σε περίοδο έντονης ρευστότητας εισέρχεται η πολιτική ζωή της χώρας ύστερα και από τις τελευταίες εξελίξεις που, στον απόηχο της πρότασης μομφής από τη ΝΔ, οδήγησαν στην αποχώρηση δύο βουλευτών από τη συμπολίτευση. Η...
κυβέρνηση θα πρέπει πλέον να κινείται τουλάχιστον από κοινοβουλευτικής πλευράς επί ξυρού ακμής στηριζόμενη στην οριακή πλειοψηφία 152 εδρών. Ύστερα από την αναστάτωση των πρώτων ημερών και την ανησυχία για τυχόν νέες απώλειες μάλιστα έχει ξεκινήσει μια προσπάθεια για σταθεροποίηση της κατάστασης και επαναφοράς του κυβερνητικού έργου στις ράγες του.
Η ανεξαρτητοποίηση του Δημ. Καμμένου και του Γ. Λαζαρίδη από τους ΑΝΕΛ, που πλέον αριθμούν επτά βουλευτές εκ των οποίων οι τέσσερις έχουν υπουργικούς θώκους, δεν φαίνεται να συνοδεύεται -τουλάχιστον στην παρούσα φάση- από άλλες αποσκιρτήσεις. Το θέμα των Σκοπίων αποδεικνύεται ωστόσο ισχυρός καταλύτης γενικότερων διεργασιών και ανακατατάξεων. Η δυναμική που αποκτούν οι αντιδράσεις των πολιτών ανά την Ελλάδα και όχι μόνο στην Μακεδονία αρχικώς είχε υποτιμηθεί. Διαπιστώνεται όμως ότι έχουν διάρκεια και ένταση. Κι όσο κάνει το λάθος η κυβέρνηση δια στελεχών της να απαξιώνει την κοινωνία που διαφωνεί και να μιλά για «ακροδεξιούς» και «φασίστες» τόσο θεωρείται βέβαιο ότι το ρεύμα της διαμαρτυρίας θα μεγαλώνει. Ορισμένοι φοβούνται πάντως ότι δρομολογείται συνειδητά ένα σχέδιο ακραίας πόλωσης στην προσπάθεια της κυβερνητικής ηγεσίας να συσπειρώσει το εκλογικό της ακροατήριο.
Το μεγάλο πρόβλημα για τους υπουργούς και τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ είναι ότι σε κάθε δημόσια εμφάνισή τους κινδυνεύουν να αντιμετωπίζουν από εδώ και πέρα τις λαϊκές αποδοκιμασίες και προπηλακισμούς βιώνοντας αντιστρόφως την κατάσταση στην οποία πρωταγωνιστούσαν οι ίδιοι, ως αντιπολίτευση, με τους «Αγανακτισμένους» την περίοδο 2011-2012. Συγκεντρώσεις και συλλαλητήρια προγραμματίζονται για όλο το επόμενο διάστημα και υπό το φόβο των αντιδράσεων ορισμένοι ήδη επιλέγουν την οδό της απουσίας όπως συνέβη την Παρασκευή με την -προερχόμενη από τους ΑΝΕΛ- υφυπουργό Μακεδονίας Μαρία Κόλλια – Τσαρουχά από τις καθιερωμένες εκδηλώσεις για την επέτειο της απελευθέρωσης των Σερρών.
Το κοινωνικό κλίμα που αναπτύσσεται είναι τόσο έντονο που δεν αρκούν για να βελτιώσουν την ψυχολογία στο κυβερνητικό στρατόπεδο οι πανελλαδικές δημοσκοπήσεις που εμφανίζουν τον ΣΥΡΙΖΑ να «αντέχει» στα επίπεδα του 20%. Το προβάδισμα της ΝΔ άλλωστε δείχνει να αυξάνεται σε διψήφια ποσοστά και να προοιωνίζεται αυτοδυναμία ενώ τα μηνύματα από τις μετρήσεις όλων των εταιρειών στους πιο ευαίσθητους νομούς της βόρειας Ελλάδας επιβεβαιώνουν ότι ενισχύονται σημαντικά όλες οι δυνάμεις που διαφωνούν με την εκχώρηση του ονόματος της Μακεδονίας.
Όσο κι αν επιχειρήσει να αλλάξει την ατζέντα εν όψει και της τυπικής εξόδου από το Μνημόνιο τον Αύγουστο η κυβέρνηση, το Σκοπιανό έχει διαβρώσει πια την εκλογική της βάση η οποία δεν έχει γαλουχηθεί με τις ίδιες αντιλήψεις της στενής ηγετικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ για τα εθνικά θέματα. Αυτή η εικόνα πολλαπλασιάζει μάλιστα τους φόβους για το τι θα συμβεί την ώρα της κρίσεως, όταν δηλαδή πάει στην Βουλή προς κύρωση η επίμαχη συμφωνία των Πρεσπών. Ακόμη και βουλευτές των ΑΝΕΛ όπως ο Κ. Ζουράρις εύχονται να καθυστερήσει αυτή η στιγμή για να αποφύγουν το δίλημμα. Όπως φαίνεται ωστόσο αυτό θα συμβεί μέσα στους προσεχείς μήνες και κατά πάσα πιθανότητα πριν από το τέλος του έτους. Στο διάστημα που θα έχει μεσολαβήσει έως τότε θα έχει δοκιμαστεί κατ' αρχάς η δυνατότητα της κυβέρνησης να αντέξει με οριακή πλειοψηφία και σε συνθήκες γενικότερης αστάθειας. Περίοδος μεγαλύτερης δοκιμασίας θα είναι για τους ΑΝΕΛ που αναλογικά πλήττονται πολύ περισσότερο από τον ΣΥΡΙΖΑ από τη συμφωνία με τα Σκόπια. Κατά τους μήνες αυτούς θα κριθεί και εάν πράγματι το Μέγαρο Μαξίμου μπορεί να βρει κοινοβουλευτικές «εφεδρείες» όπως διαλαλούν διαρκώς τις τελευταίες ημέρες κορυφαία στελέχη του. Η φιλολογία αυτή κατατείνει, τουλάχιστον μέχρι στιγμής, περισσότερο στη δημιουργία καθησυχαστικών εντυπώσεων στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ καθώς η μόνη διαθέσιμη οντότητα για ένα τέτοιο ρόλο είναι το Ποτάμι του Σταύρου Θεοδωράκη. Το πάλαι ποτέ ΠΑΣΟΚ από την πλευρά του έχει ανατινάξει τις γέφυρες με τον ΣΥΡΙΖΑ και δεν λογίζεται επομένως στους εν δυνάμει συμμάχους του.
Σε ο,τι αφορά τον κ. Θεοδωράκη, η μοναχική πορεία δείχνει πλέον κι αυτή αδιέξοδη. Το Ποτάμι έχει στερέψει δημοσκοπικά και κοινωνικά αλλά δεν διαθέτει και κοινοβουλευτική συνοχή ακόμη κι αν επιστρέψει, όπως φημολογείται, ο ανεξάρτητος Χ. Θεοχάρης. Από τους πέντε, πλην του επικεφαλής του, βουλευτές που έχει αυτή τη στιγμή, οι Γρ. Ψαριανός και Γ. Αμυράς δεν πρόκειται να ακολουθήσουν επ' ουδενί σε πιθανή συμπόρευση με τον ΣΥΡΙΖΑ, ενώ αντιθέτως ο Σπ. Δανέλλης βρίσκεται ήδη με το ένα πόδι στο παλαιό του κόμμα. Υπάρχει άλλωστε το «αγκάθι» της παρουσίας των ΑΝΕΛ στην κυβέρνηση που δεν επιτρέπει τη συνύπαρξη του κ. Θεοδωράκη, όπως λέει ο ίδιος, σε ένα κοινό σχήμα. Εκτός από την κυβερνητική συγκατοίκηση όμως δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι αριθμητικά επαρκούν οι διαθέσιμοι ψήφοι του Ποταμιού ώστε να συμπληρωθούν και τα 151 «ναι» για την επικύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών. Σε αυτή την περίπτωση θα χρειαστούν «εφεδρείες» -αν υπάρχουν- και από το χώρο των ανεξαρτήτων.
Μέσα σε αυτό το σκηνικό, η τυχόν αδυναμία ψήφισης της συμφωνίας με τα Σκόπια δεν οδηγεί μόνο -ίσως και πρόωρα- προς τις κάλπες. Με την προ ημερών τηλεοπτική συνέντευξή του ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέλαβε τη δέσμευση ότι ως κυβέρνηση, μετά τις εκλογές, η ΝΔ δεν πρόκειται να την κυρώσει. Κι αυτή είναι μια παράμετρος που καθιστά ακόμη πιο ρευστό το πολιτικό παιχνίδι του επόμενου διαστήματος...
Η ανεξαρτητοποίηση του Δημ. Καμμένου και του Γ. Λαζαρίδη από τους ΑΝΕΛ, που πλέον αριθμούν επτά βουλευτές εκ των οποίων οι τέσσερις έχουν υπουργικούς θώκους, δεν φαίνεται να συνοδεύεται -τουλάχιστον στην παρούσα φάση- από άλλες αποσκιρτήσεις. Το θέμα των Σκοπίων αποδεικνύεται ωστόσο ισχυρός καταλύτης γενικότερων διεργασιών και ανακατατάξεων. Η δυναμική που αποκτούν οι αντιδράσεις των πολιτών ανά την Ελλάδα και όχι μόνο στην Μακεδονία αρχικώς είχε υποτιμηθεί. Διαπιστώνεται όμως ότι έχουν διάρκεια και ένταση. Κι όσο κάνει το λάθος η κυβέρνηση δια στελεχών της να απαξιώνει την κοινωνία που διαφωνεί και να μιλά για «ακροδεξιούς» και «φασίστες» τόσο θεωρείται βέβαιο ότι το ρεύμα της διαμαρτυρίας θα μεγαλώνει. Ορισμένοι φοβούνται πάντως ότι δρομολογείται συνειδητά ένα σχέδιο ακραίας πόλωσης στην προσπάθεια της κυβερνητικής ηγεσίας να συσπειρώσει το εκλογικό της ακροατήριο.
Το μεγάλο πρόβλημα για τους υπουργούς και τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ είναι ότι σε κάθε δημόσια εμφάνισή τους κινδυνεύουν να αντιμετωπίζουν από εδώ και πέρα τις λαϊκές αποδοκιμασίες και προπηλακισμούς βιώνοντας αντιστρόφως την κατάσταση στην οποία πρωταγωνιστούσαν οι ίδιοι, ως αντιπολίτευση, με τους «Αγανακτισμένους» την περίοδο 2011-2012. Συγκεντρώσεις και συλλαλητήρια προγραμματίζονται για όλο το επόμενο διάστημα και υπό το φόβο των αντιδράσεων ορισμένοι ήδη επιλέγουν την οδό της απουσίας όπως συνέβη την Παρασκευή με την -προερχόμενη από τους ΑΝΕΛ- υφυπουργό Μακεδονίας Μαρία Κόλλια – Τσαρουχά από τις καθιερωμένες εκδηλώσεις για την επέτειο της απελευθέρωσης των Σερρών.
Το κοινωνικό κλίμα που αναπτύσσεται είναι τόσο έντονο που δεν αρκούν για να βελτιώσουν την ψυχολογία στο κυβερνητικό στρατόπεδο οι πανελλαδικές δημοσκοπήσεις που εμφανίζουν τον ΣΥΡΙΖΑ να «αντέχει» στα επίπεδα του 20%. Το προβάδισμα της ΝΔ άλλωστε δείχνει να αυξάνεται σε διψήφια ποσοστά και να προοιωνίζεται αυτοδυναμία ενώ τα μηνύματα από τις μετρήσεις όλων των εταιρειών στους πιο ευαίσθητους νομούς της βόρειας Ελλάδας επιβεβαιώνουν ότι ενισχύονται σημαντικά όλες οι δυνάμεις που διαφωνούν με την εκχώρηση του ονόματος της Μακεδονίας.
Όσο κι αν επιχειρήσει να αλλάξει την ατζέντα εν όψει και της τυπικής εξόδου από το Μνημόνιο τον Αύγουστο η κυβέρνηση, το Σκοπιανό έχει διαβρώσει πια την εκλογική της βάση η οποία δεν έχει γαλουχηθεί με τις ίδιες αντιλήψεις της στενής ηγετικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ για τα εθνικά θέματα. Αυτή η εικόνα πολλαπλασιάζει μάλιστα τους φόβους για το τι θα συμβεί την ώρα της κρίσεως, όταν δηλαδή πάει στην Βουλή προς κύρωση η επίμαχη συμφωνία των Πρεσπών. Ακόμη και βουλευτές των ΑΝΕΛ όπως ο Κ. Ζουράρις εύχονται να καθυστερήσει αυτή η στιγμή για να αποφύγουν το δίλημμα. Όπως φαίνεται ωστόσο αυτό θα συμβεί μέσα στους προσεχείς μήνες και κατά πάσα πιθανότητα πριν από το τέλος του έτους. Στο διάστημα που θα έχει μεσολαβήσει έως τότε θα έχει δοκιμαστεί κατ' αρχάς η δυνατότητα της κυβέρνησης να αντέξει με οριακή πλειοψηφία και σε συνθήκες γενικότερης αστάθειας. Περίοδος μεγαλύτερης δοκιμασίας θα είναι για τους ΑΝΕΛ που αναλογικά πλήττονται πολύ περισσότερο από τον ΣΥΡΙΖΑ από τη συμφωνία με τα Σκόπια. Κατά τους μήνες αυτούς θα κριθεί και εάν πράγματι το Μέγαρο Μαξίμου μπορεί να βρει κοινοβουλευτικές «εφεδρείες» όπως διαλαλούν διαρκώς τις τελευταίες ημέρες κορυφαία στελέχη του. Η φιλολογία αυτή κατατείνει, τουλάχιστον μέχρι στιγμής, περισσότερο στη δημιουργία καθησυχαστικών εντυπώσεων στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ καθώς η μόνη διαθέσιμη οντότητα για ένα τέτοιο ρόλο είναι το Ποτάμι του Σταύρου Θεοδωράκη. Το πάλαι ποτέ ΠΑΣΟΚ από την πλευρά του έχει ανατινάξει τις γέφυρες με τον ΣΥΡΙΖΑ και δεν λογίζεται επομένως στους εν δυνάμει συμμάχους του.
Σε ο,τι αφορά τον κ. Θεοδωράκη, η μοναχική πορεία δείχνει πλέον κι αυτή αδιέξοδη. Το Ποτάμι έχει στερέψει δημοσκοπικά και κοινωνικά αλλά δεν διαθέτει και κοινοβουλευτική συνοχή ακόμη κι αν επιστρέψει, όπως φημολογείται, ο ανεξάρτητος Χ. Θεοχάρης. Από τους πέντε, πλην του επικεφαλής του, βουλευτές που έχει αυτή τη στιγμή, οι Γρ. Ψαριανός και Γ. Αμυράς δεν πρόκειται να ακολουθήσουν επ' ουδενί σε πιθανή συμπόρευση με τον ΣΥΡΙΖΑ, ενώ αντιθέτως ο Σπ. Δανέλλης βρίσκεται ήδη με το ένα πόδι στο παλαιό του κόμμα. Υπάρχει άλλωστε το «αγκάθι» της παρουσίας των ΑΝΕΛ στην κυβέρνηση που δεν επιτρέπει τη συνύπαρξη του κ. Θεοδωράκη, όπως λέει ο ίδιος, σε ένα κοινό σχήμα. Εκτός από την κυβερνητική συγκατοίκηση όμως δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι αριθμητικά επαρκούν οι διαθέσιμοι ψήφοι του Ποταμιού ώστε να συμπληρωθούν και τα 151 «ναι» για την επικύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών. Σε αυτή την περίπτωση θα χρειαστούν «εφεδρείες» -αν υπάρχουν- και από το χώρο των ανεξαρτήτων.
Μέσα σε αυτό το σκηνικό, η τυχόν αδυναμία ψήφισης της συμφωνίας με τα Σκόπια δεν οδηγεί μόνο -ίσως και πρόωρα- προς τις κάλπες. Με την προ ημερών τηλεοπτική συνέντευξή του ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέλαβε τη δέσμευση ότι ως κυβέρνηση, μετά τις εκλογές, η ΝΔ δεν πρόκειται να την κυρώσει. Κι αυτή είναι μια παράμετρος που καθιστά ακόμη πιο ρευστό το πολιτικό παιχνίδι του επόμενου διαστήματος...
