Βρετανική έρευνα έρχεται να επιβεβαιώσει αυτό που λίγο-πολύ όλοι γνωρίζουμε, κρίνοντας από τους γύρω μας αλλά και από τον εαυτό μας: Για κάποιο λόγο- και παρότι είναι σχεδόν ίδιες- συμπαθούμε τις μέλισσες αλλά αντιπαθούμε τις σφήκες.
Όπως...
Όπως...
δείχνει η έρευνα, αυτή η τάση δεν είναι μεμονωμένη αλλά οικουμενική, καθώς φαίνεται πως οι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο, ακόμα και οι επιστήμονες, έχουν σαφή προτίμηση στις μέλισσες.
Η μελέτη τονίζει πως αυτό δεν είναι καλό, επειδή προδίδει έλλειψη κατανόησης για τον σημαντικό ρόλο που οι «αντιπαθείς» σφήκες παίζουν διεθνώς στα οικοσυστήματα και στην οικονομία.
Οι μέλισσες και οι σφήκες είναι δύο από τους σπουδαιότερους για την ανθρωπότητα οργανισμούς, τόσο από οικολογική όσο και από οικονομική σκοπιά. Και τα δύο είδη εντόμων επικονιάζουν τα άνθη και τις καλλιέργειες, ενώ ειδικά οι σφήκες ελέγχουν τους πληθυσμούς των παρασίτων και των άλλων εντόμων που κάνουν κακό στην υγεία τόσο των φυτών όσο και των ανθρώπων.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τη δρα Σίριαν Σάμνερ του Πανεπιστημιακού Κολλεγίου του Λονδίνου, που έκαναν τη δημοσίευση στο περιοδικό οικολογικής εντομολογίας «Ecological Entomology», έκαναν δειγματοληπτική έρευνα σε 46 χώρες και επιβεβαίωσαν ότι η αγάπη για τις μέλισσες και το μίσος για τις σφήκες δεν χαρακτηρίζει μόνο κάποια χώρα. Από την προκατάληψη αυτή δεν έχουν ξεφύγει ούτε οι -υποτίθεται αμερόληπτοι- επιστήμονες. Οι ερευνητές βρήκαν ότι από το 1980 έχουν δημοσιευθεί μόνο 22 επιστημονικές μελέτες (2,4%) για τις σφήκες έναντι 886 για τις μέλισσες (97,6%). Από τις παρουσιάσεις σε επιστημονικά συνέδρια κατά την τελευταία εικοσαετία, το 81,3% αφορούσε τις μέλισσες και το 18,7% τις σφήκες.
«Είναι ξεκάθαρο ότι έχουμε πολύ διαφορετική συναισθηματική σύνδεση με τις μέλισσες από ό,τι με τις σφήκες. Έχουμε ζήσει σε αρμονία με τις μέλισσες για πολύ καιρό, έχοντας εξημερώσει μερικά είδη τους, ενώ αντίθετα οι σχέσεις ανθρώπων-σφηκών συχνά έχουν υπάρξει δυσάρεστες, καθώς π.χ. καταστρέφουν ένα πικ-νικ ή κάνουν φωλιά σε ένα σπίτι» δήλωσε η Σάμνερ. «Παρόλα αυτά πρέπει να δράσουμε, έτσι ώστε να αλλάξουμε αυτή την αρνητική εικόνα για τις σφήκες, προκειμένου να προστατεύσουμε τα οικολογικά οφέλη που φέρνουν στον πλανήτη μας. Αντιμετωπίζουν παρόμοια συρρίκνωση πληθυσμού με τις μέλισσες και αυτό είναι κάτι που δεν έχουμε την πολυτέλεια να αποδεχθούμε».
Η κακή φήμη των σφηκών, όπως τονίζει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, οφείλεται σε μικρό αριθμό «κοινωνικών» σφηκών (ούτε το 1% του συνόλου), που είναι πιθανό να έλθουν σε επαφή με τους ανθρώπους και να τους τσιμπήσουν. Υπάρχουν τουλάχιστον 75.000 είδη σφηκών στη Γη και η συντριπτική πλειονότητά τους δεν πλησιάζει τους ανθρώπους.
Οι περισσότεροι άνθρωποι θεωρούν πιο επικίνδυνες τις σφήκες από τις μέλισσες, παρόλο το τσίμπημα και των δύο εντόμων είναι εξίσου επώδυνο. Η μελέτη δείχνει ότι, από όλα τα έντομα, οι άνθρωποι συμπαθούν περισσότερο τις πεταλούδες, ενώ έπονται -σε όχι μεγάλη απόσταση- οι μέλισσες. Πιο πίσω στην κλίμακα των «συναισθημάτων» είναι οι μύγες και τελευταίες οι σφήκες.
Η μελέτη τονίζει πως αυτό δεν είναι καλό, επειδή προδίδει έλλειψη κατανόησης για τον σημαντικό ρόλο που οι «αντιπαθείς» σφήκες παίζουν διεθνώς στα οικοσυστήματα και στην οικονομία.
Οι μέλισσες και οι σφήκες είναι δύο από τους σπουδαιότερους για την ανθρωπότητα οργανισμούς, τόσο από οικολογική όσο και από οικονομική σκοπιά. Και τα δύο είδη εντόμων επικονιάζουν τα άνθη και τις καλλιέργειες, ενώ ειδικά οι σφήκες ελέγχουν τους πληθυσμούς των παρασίτων και των άλλων εντόμων που κάνουν κακό στην υγεία τόσο των φυτών όσο και των ανθρώπων.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τη δρα Σίριαν Σάμνερ του Πανεπιστημιακού Κολλεγίου του Λονδίνου, που έκαναν τη δημοσίευση στο περιοδικό οικολογικής εντομολογίας «Ecological Entomology», έκαναν δειγματοληπτική έρευνα σε 46 χώρες και επιβεβαίωσαν ότι η αγάπη για τις μέλισσες και το μίσος για τις σφήκες δεν χαρακτηρίζει μόνο κάποια χώρα. Από την προκατάληψη αυτή δεν έχουν ξεφύγει ούτε οι -υποτίθεται αμερόληπτοι- επιστήμονες. Οι ερευνητές βρήκαν ότι από το 1980 έχουν δημοσιευθεί μόνο 22 επιστημονικές μελέτες (2,4%) για τις σφήκες έναντι 886 για τις μέλισσες (97,6%). Από τις παρουσιάσεις σε επιστημονικά συνέδρια κατά την τελευταία εικοσαετία, το 81,3% αφορούσε τις μέλισσες και το 18,7% τις σφήκες.
«Είναι ξεκάθαρο ότι έχουμε πολύ διαφορετική συναισθηματική σύνδεση με τις μέλισσες από ό,τι με τις σφήκες. Έχουμε ζήσει σε αρμονία με τις μέλισσες για πολύ καιρό, έχοντας εξημερώσει μερικά είδη τους, ενώ αντίθετα οι σχέσεις ανθρώπων-σφηκών συχνά έχουν υπάρξει δυσάρεστες, καθώς π.χ. καταστρέφουν ένα πικ-νικ ή κάνουν φωλιά σε ένα σπίτι» δήλωσε η Σάμνερ. «Παρόλα αυτά πρέπει να δράσουμε, έτσι ώστε να αλλάξουμε αυτή την αρνητική εικόνα για τις σφήκες, προκειμένου να προστατεύσουμε τα οικολογικά οφέλη που φέρνουν στον πλανήτη μας. Αντιμετωπίζουν παρόμοια συρρίκνωση πληθυσμού με τις μέλισσες και αυτό είναι κάτι που δεν έχουμε την πολυτέλεια να αποδεχθούμε».
Η κακή φήμη των σφηκών, όπως τονίζει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, οφείλεται σε μικρό αριθμό «κοινωνικών» σφηκών (ούτε το 1% του συνόλου), που είναι πιθανό να έλθουν σε επαφή με τους ανθρώπους και να τους τσιμπήσουν. Υπάρχουν τουλάχιστον 75.000 είδη σφηκών στη Γη και η συντριπτική πλειονότητά τους δεν πλησιάζει τους ανθρώπους.
Οι περισσότεροι άνθρωποι θεωρούν πιο επικίνδυνες τις σφήκες από τις μέλισσες, παρόλο το τσίμπημα και των δύο εντόμων είναι εξίσου επώδυνο. Η μελέτη δείχνει ότι, από όλα τα έντομα, οι άνθρωποι συμπαθούν περισσότερο τις πεταλούδες, ενώ έπονται -σε όχι μεγάλη απόσταση- οι μέλισσες. Πιο πίσω στην κλίμακα των «συναισθημάτων» είναι οι μύγες και τελευταίες οι σφήκες.
