Σε κατάσταση επιφυλακής έχουν τεθεί όλα τα κομματικά επιτελεία εν όψει της νέας χρονιάς η οποία θα είναι μεν εκλογική αλλά είναι εντελώς αβέβαιο και το πότε ακριβώς θα στηθούν οι κάλπες. Με τη ρευστότητα που έχει δημιουργηθεί, όλα τα ενδεχόμενα, με μικρότερες ή μεγαλύτερες πιθανότητες, είναι ανοικτά αν και...
το κυβερνητικό επιτελείο διατηρεί ως προτεραιότητα την επιλογή του Μαΐου, ταυτόχρονα με τις ευρωεκλογές και τις αυτοδιοικητικές εκλογές. Λόγω των ανακατατάξεων που σημειώνονται ωστόσο δεν αποκλείεται να καταστεί αναπόφευκτη η επίσπευση των αποφάσεων και με την είσοδο του 2019 ο χρόνος να αρχίσει να κυλά αντίστροφα.
Σε κάθε περίπτωση, η ατμόσφαιρα γίνεται κάθε ημέρα που περνάει όλο και πιο προεκλογική. Κι αυτό απλώς επικυρώνεται από το γεγονός ότι τα κόμματα ξεκίνησαν από τώρα να ανακοινώνουν τα ψηφοδέλτιά τους υπό τον φόβο ενός αιφνιδιασμού. Η διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, που αποτελεί μια καθοριστική παράμετρο για τη στρατηγική των κομμάτων, παραμένει πάντως άγνωστη όπως άγνωστο είναι και πώς θα επηρεάσει τις αντοχές των πρωταγωνιστών αλλά και των δευτεραγωνιστών της επερχόμενης αναμέτρησης.
Υπό άλλες συνθήκες, το πλεονέκτημα θα ανήκε πλήρως στην κυβέρνηση η οποία είναι κοινό μυστικό ότι θέλει να κάνει τους αντιπάλους της να «λαχανιάσουν» μέχρι να έρθει η ώρα της κάλπης ελπίζοντας ότι αυτό θα τη βοηθήσει στα τελευταία στάδια της προεκλογικής κούρσας. Όσο κι αν ειδικεύεται στην τέχνη της παραπλάνησης όμως το Μέγαρο Μαξίμου έχει πολλά εμπόδια να υπερπηδήσει ακόμη για να μπορέσει να πετύχει το στόχο του και κυρίως να διασφαλίσει ότι οι όποιες αναταράξεις –βασικά λόγω του Σκοπιανού- δεν θα ακυρώσουν την πλειοψηφία των 151 εδρών έστω και με άλλη σύνθεση στην Βουλή.
Με τη «μεταγραφή» του Χάρη Θεοχάρη, ο οποίος αρχικά έδειχνε να προσεγγίζει περισσότερο τον ΣΥΡΙΖΑ αποδεχόμενος τη Συμφωνία των Πρεσπών, η ΝΔ έδειξε προς το παρόν ότι μπορεί να δυσκολέψει τους κυβερνητικούς ελιγμούς. Άλλωστε δύο και από τους νυν βουλευτές του Ποταμιού, ο Γιώργος Αμυράς και ο Γρηγόρης Ψαριανός, έχουν κάνει προσύμφωνο με την αξιωματική αντιπολίτευση ενώ συνεχίζεται ταυτόχρονα η πίεση και προς τον Στ. Θεοδωράκη όπως και τον Γ. Μαυρωτά να μη δώσουν το «φιλί της ζωής» στον κ. Τσίπρα.
Με αυτά τα δεδομένα, πλησιάζει ο χρόνος της πραγματικής δοκιμασίας στις σχέσεις ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ. Έως σήμερα η συμπόρευση των δύο κυβερνητικών εταίρων, παρά τους κυματισμούς, δεν είχε σοβαρά προβλήματα. Τώρα ωστόσο έρχεται η στιγμή που εκ των πραγμάτων τα πολιτικά και εκλογικά τους συμφέροντα παρουσιάζουν αποκλίσεις. Ο Π. Καμμένος δεν μπορεί κατά κανένα τρόπο να διακινδυνεύσει μια αλλαγή στάσης στο θέμα των Σκοπίων αλλά ούτε και να δεχτεί «αρπαγή» βουλευτών και στελεχών του, πολύ περισσότερο σε μια φάση που οι ΑΝΕΛ υφίστανται και τεράστια δημοσκοπική πίεση. Από την άλλη πλευρά ο Αλ. Τσίπρας αναζητεί πάση θυσία τους βουλευτές που θα «συμπληρώσουν» τους 151 μόλις αποχωρήσει ο σημερινός εταίρος του.
Το εγχείρημα αυτό εξακολουθεί να παρουσιάζει κενά. Πολλοί πιστεύουν ότι με το νέο έτος, σταδιακά, ο αναγκαίος αριθμός θα αρχίσει να συμπληρώνεται και ότι στους Σπ. Δανέλλη και Σπ. Λυκούδη, από το Ποτάμι, θα προστεθούν στους 146 και άλλοι ώστε τελικά να σχηματιστεί η νέα έστω και ετερόκλητη πλειοψηφία των 151. Η περίπτωση του Γ. Σαρίδη της Ένωσης Κεντρώων, που με ένα πολιτικά σχιζοειδές θεώρημα έδωσε «ψήφο εμπιστοσύνης» στον προϋπολογισμό, εντάσσεται σε αυτό το σενάριο.
Το σκηνικό ενδέχεται να ξεκαθαρίσει όπως είπε και ο πρόεδρος της Βουλής Ν. Βούτσης μετά τις 15 Ιανουαρίου, οπότε αναμένεται να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες των συνταγματικών αλλαγών στα Σκόπια. Το άλλο σενάριο που παραμένει στο τραπέζι ωστόσο είναι να μην έρθει προς κύρωση στο ελληνικό Κοινοβούλιο η Συμφωνία των Πρεσπών πριν από τον Μάρτιο, με βάση την αρχική συμφωνία Τσίπρα – Καμμένου. Εάν η συμφωνία αυτή τηρηθεί, οι όποιες εξελίξεις μπορούν να συμπέσουν με την είσοδο στην τελική ευθεία για τετραπλές εκλογές τον Μάιο. Δηλαδή να περάσει έστω και με σχετική πλειοψηφία η συνθήκη για το σκοπιανό και ταυτόχρονα να διαλυθεί η Βουλή για να στηθούν κάλπες.
Μεγάλο ρόλο στις τελικές αποφάσεις θα παίξουν οι δημοσκοπήσεις της νέας χρόνιας και το εάν και κατά πόσο κλείνει η ψαλίδα της διαφοράς με τη ΝΔ. Τα κυβερνητικά στελέχη αισιοδοξούν ότι οι τελευταίες κινήσεις στο μέτωπο της οικονομίας και των παροχών θα λειτουργήσουν θετικά και σε συνδυασμό με άλλα θετικά μέτρα που πρόκειται να ανακοινωθούν θα ενισχύουν τη συσπείρωση του ΣΥΡΙΖΑ και θα περιορίζουν το προβάδισμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Προς την ίδια κατεύθυνση αναμένεται να λειτουργήσει και η πόλωση που ήδη αναπτύσσεται εντός και εκτός Βουλής. Θεωρείται βέβαιο ότι με το καινούργιο έτος οι τόνοι θα ανεβούν κατακόρυφα σε όλα τα μέτωπα. Όπως παρατηρείται και στις δημοσκοπήσεις πάντως μπορεί με την όξυνση και την «αντιδεξιά» ρητορική να ανεβάζει τα ποσοστά του ο ΣΥΡΙΖΑ και να κινείται προς την περιοχή του 25% αλλά ταυτόχρονα κερδίζει -έστω και πιο λίγο αναλογικά- και η ΝΔ. Αυτό ωφελεί τον «νέο δικομματισμό» και ταυτόχρονα φέρνει την αξιωματική αντιπολίτευση πιο κοντά στην αυτοδυναμία και τον Κυριάκο Μητσοτάκη στην πρωθυπουργία. Αντίθετα, συμπιέζονται όλα τα μικρότερα κόμματα και εάν τελικώς η επόμενη Βουλή είναι πεντακομματική ο στόχος των «151» γίνεται ευκολότερος για τη ΝΔ ενώ καθιστά τον ΣΥΡΙΖΑ κυρίαρχο στην άλλη όχθη του πολιτικού φάσματος. Περισσότερο απ’ όλα όμως ένα τέτοιο σενάριο προοιωνίζεται ότι κατά πάσα πιθανότητα θα χρειαστεί συναίνεση των δύο μεγαλύτερων κομμάτων για να συγκεντρωθούν 180 βουλευτές και να ξεπεραστεί ο σκόπελος της εκλογής νέου Προέδρου της Δημοκρατίας στις αρχές του 2020. Δεν είναι βέβαιο επίσης ότι θα υπάρχει και η αναγκαία πλειοψηφία των 200 εδρών για την άμεση κατάργηση της ήδη ψηφισμένης για τις μεθεπόμενες εκλογές απλής αναλογικής. Υπό την έννοια αυτή, η χρονιά που έρχεται θα είναι εκλογική αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι στη διάρκειά της θα ξεκαθαριστεί οριστικά και το τοπίο. Μπορεί δηλαδή να αποδειχθεί ταυτόχρονα και μια μεταβατική χρονιά, πριν αποκρυσταλλωθούν πλήρως οι νέοι πολιτικοί και κοινωνικοί συσχετισμοί.
Ανδρέας Καψαμπέλης
www.dimokratianews.gr
Σε κάθε περίπτωση, η ατμόσφαιρα γίνεται κάθε ημέρα που περνάει όλο και πιο προεκλογική. Κι αυτό απλώς επικυρώνεται από το γεγονός ότι τα κόμματα ξεκίνησαν από τώρα να ανακοινώνουν τα ψηφοδέλτιά τους υπό τον φόβο ενός αιφνιδιασμού. Η διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, που αποτελεί μια καθοριστική παράμετρο για τη στρατηγική των κομμάτων, παραμένει πάντως άγνωστη όπως άγνωστο είναι και πώς θα επηρεάσει τις αντοχές των πρωταγωνιστών αλλά και των δευτεραγωνιστών της επερχόμενης αναμέτρησης.
Υπό άλλες συνθήκες, το πλεονέκτημα θα ανήκε πλήρως στην κυβέρνηση η οποία είναι κοινό μυστικό ότι θέλει να κάνει τους αντιπάλους της να «λαχανιάσουν» μέχρι να έρθει η ώρα της κάλπης ελπίζοντας ότι αυτό θα τη βοηθήσει στα τελευταία στάδια της προεκλογικής κούρσας. Όσο κι αν ειδικεύεται στην τέχνη της παραπλάνησης όμως το Μέγαρο Μαξίμου έχει πολλά εμπόδια να υπερπηδήσει ακόμη για να μπορέσει να πετύχει το στόχο του και κυρίως να διασφαλίσει ότι οι όποιες αναταράξεις –βασικά λόγω του Σκοπιανού- δεν θα ακυρώσουν την πλειοψηφία των 151 εδρών έστω και με άλλη σύνθεση στην Βουλή.
Με τη «μεταγραφή» του Χάρη Θεοχάρη, ο οποίος αρχικά έδειχνε να προσεγγίζει περισσότερο τον ΣΥΡΙΖΑ αποδεχόμενος τη Συμφωνία των Πρεσπών, η ΝΔ έδειξε προς το παρόν ότι μπορεί να δυσκολέψει τους κυβερνητικούς ελιγμούς. Άλλωστε δύο και από τους νυν βουλευτές του Ποταμιού, ο Γιώργος Αμυράς και ο Γρηγόρης Ψαριανός, έχουν κάνει προσύμφωνο με την αξιωματική αντιπολίτευση ενώ συνεχίζεται ταυτόχρονα η πίεση και προς τον Στ. Θεοδωράκη όπως και τον Γ. Μαυρωτά να μη δώσουν το «φιλί της ζωής» στον κ. Τσίπρα.
Με αυτά τα δεδομένα, πλησιάζει ο χρόνος της πραγματικής δοκιμασίας στις σχέσεις ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ. Έως σήμερα η συμπόρευση των δύο κυβερνητικών εταίρων, παρά τους κυματισμούς, δεν είχε σοβαρά προβλήματα. Τώρα ωστόσο έρχεται η στιγμή που εκ των πραγμάτων τα πολιτικά και εκλογικά τους συμφέροντα παρουσιάζουν αποκλίσεις. Ο Π. Καμμένος δεν μπορεί κατά κανένα τρόπο να διακινδυνεύσει μια αλλαγή στάσης στο θέμα των Σκοπίων αλλά ούτε και να δεχτεί «αρπαγή» βουλευτών και στελεχών του, πολύ περισσότερο σε μια φάση που οι ΑΝΕΛ υφίστανται και τεράστια δημοσκοπική πίεση. Από την άλλη πλευρά ο Αλ. Τσίπρας αναζητεί πάση θυσία τους βουλευτές που θα «συμπληρώσουν» τους 151 μόλις αποχωρήσει ο σημερινός εταίρος του.
Το εγχείρημα αυτό εξακολουθεί να παρουσιάζει κενά. Πολλοί πιστεύουν ότι με το νέο έτος, σταδιακά, ο αναγκαίος αριθμός θα αρχίσει να συμπληρώνεται και ότι στους Σπ. Δανέλλη και Σπ. Λυκούδη, από το Ποτάμι, θα προστεθούν στους 146 και άλλοι ώστε τελικά να σχηματιστεί η νέα έστω και ετερόκλητη πλειοψηφία των 151. Η περίπτωση του Γ. Σαρίδη της Ένωσης Κεντρώων, που με ένα πολιτικά σχιζοειδές θεώρημα έδωσε «ψήφο εμπιστοσύνης» στον προϋπολογισμό, εντάσσεται σε αυτό το σενάριο.
Το σκηνικό ενδέχεται να ξεκαθαρίσει όπως είπε και ο πρόεδρος της Βουλής Ν. Βούτσης μετά τις 15 Ιανουαρίου, οπότε αναμένεται να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες των συνταγματικών αλλαγών στα Σκόπια. Το άλλο σενάριο που παραμένει στο τραπέζι ωστόσο είναι να μην έρθει προς κύρωση στο ελληνικό Κοινοβούλιο η Συμφωνία των Πρεσπών πριν από τον Μάρτιο, με βάση την αρχική συμφωνία Τσίπρα – Καμμένου. Εάν η συμφωνία αυτή τηρηθεί, οι όποιες εξελίξεις μπορούν να συμπέσουν με την είσοδο στην τελική ευθεία για τετραπλές εκλογές τον Μάιο. Δηλαδή να περάσει έστω και με σχετική πλειοψηφία η συνθήκη για το σκοπιανό και ταυτόχρονα να διαλυθεί η Βουλή για να στηθούν κάλπες.
Μεγάλο ρόλο στις τελικές αποφάσεις θα παίξουν οι δημοσκοπήσεις της νέας χρόνιας και το εάν και κατά πόσο κλείνει η ψαλίδα της διαφοράς με τη ΝΔ. Τα κυβερνητικά στελέχη αισιοδοξούν ότι οι τελευταίες κινήσεις στο μέτωπο της οικονομίας και των παροχών θα λειτουργήσουν θετικά και σε συνδυασμό με άλλα θετικά μέτρα που πρόκειται να ανακοινωθούν θα ενισχύουν τη συσπείρωση του ΣΥΡΙΖΑ και θα περιορίζουν το προβάδισμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Προς την ίδια κατεύθυνση αναμένεται να λειτουργήσει και η πόλωση που ήδη αναπτύσσεται εντός και εκτός Βουλής. Θεωρείται βέβαιο ότι με το καινούργιο έτος οι τόνοι θα ανεβούν κατακόρυφα σε όλα τα μέτωπα. Όπως παρατηρείται και στις δημοσκοπήσεις πάντως μπορεί με την όξυνση και την «αντιδεξιά» ρητορική να ανεβάζει τα ποσοστά του ο ΣΥΡΙΖΑ και να κινείται προς την περιοχή του 25% αλλά ταυτόχρονα κερδίζει -έστω και πιο λίγο αναλογικά- και η ΝΔ. Αυτό ωφελεί τον «νέο δικομματισμό» και ταυτόχρονα φέρνει την αξιωματική αντιπολίτευση πιο κοντά στην αυτοδυναμία και τον Κυριάκο Μητσοτάκη στην πρωθυπουργία. Αντίθετα, συμπιέζονται όλα τα μικρότερα κόμματα και εάν τελικώς η επόμενη Βουλή είναι πεντακομματική ο στόχος των «151» γίνεται ευκολότερος για τη ΝΔ ενώ καθιστά τον ΣΥΡΙΖΑ κυρίαρχο στην άλλη όχθη του πολιτικού φάσματος. Περισσότερο απ’ όλα όμως ένα τέτοιο σενάριο προοιωνίζεται ότι κατά πάσα πιθανότητα θα χρειαστεί συναίνεση των δύο μεγαλύτερων κομμάτων για να συγκεντρωθούν 180 βουλευτές και να ξεπεραστεί ο σκόπελος της εκλογής νέου Προέδρου της Δημοκρατίας στις αρχές του 2020. Δεν είναι βέβαιο επίσης ότι θα υπάρχει και η αναγκαία πλειοψηφία των 200 εδρών για την άμεση κατάργηση της ήδη ψηφισμένης για τις μεθεπόμενες εκλογές απλής αναλογικής. Υπό την έννοια αυτή, η χρονιά που έρχεται θα είναι εκλογική αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι στη διάρκειά της θα ξεκαθαριστεί οριστικά και το τοπίο. Μπορεί δηλαδή να αποδειχθεί ταυτόχρονα και μια μεταβατική χρονιά, πριν αποκρυσταλλωθούν πλήρως οι νέοι πολιτικοί και κοινωνικοί συσχετισμοί.
Ανδρέας Καψαμπέλης
www.dimokratianews.gr
