Τετάρτη 17 Ιουνίου 2020

Ιωάννης Δασκαλογιάννης

 
    Το 1770 ο χριστιανικός πληθυσμός της Κρήτης βρισκόταν στο έλεος του τουρκικού ζυγού, ο οποίος εκφραζόταν τόσο από την επίσημη αρχή του αγά όσο και από την πυγμή των ισχυρών τουρκοκρητικών οικογενειών. Χωριά εξισλαμίζονταν και ο ανταρτοπόλεμος μεταξύ των Χαΐνηδων και των Γενίτσαρων σάρωνε την ύπαιθρο. Η ορεινή και φτωχή περιοχή των Σφακίων δεν ήταν ελκυστική για τους Τούρκους και όσες φορές πάτησαν το χώμα της, έφυγαν γρήγορα. Θεωρείται ο πρωτομάρτυρας των κρητικών επαναστάσεων ενάντια στην οθωμανική κυριαρχία.   
 Ο ... 

Δασκαλόγιαννης αποτελεί εμβληματική μορφή των απελευθερωτικών αγώνων της Κρήτης. Προς τιμήν του το αεροδρόμιο Χανίων ονομάζεται «Ιωάννης Δασκαλογιάννης». Ο Ιωάννης Βλάχος ή Δασκαλογιάννης ήταν ο αρχηγός της οικογένειας των Βλάχων που είχε σημαντική οικονομική επιφάνεια και ακόμη μεγαλύτερη υπόληψη στην Άνω Πόλη. Το παρατσούκλι «ψαλιδόκωλος» που του είχαν βγάλει οι συμπατριώτες του, δεν μείωνε το κύρος του Δασκαλογιάννη, που γνώριζε γραφή και ανάγνωση και ντυνόταν ευρωπαϊκά. Είχε τέσσερα ιστιοφόρα και ταξίδευε. Μιλούσε ρωσικά και ιταλικά και έπειθε τους συγχωριανούς του ότι το «ξανθό ομόδοξο γένος» θα στηρίξει τον αγώνα. Ο πρωτόπαπας όμως των Σφακίων είχε τις επιφυλάξεις του και σύμφωνα με τον θρύλο, η πολιτική αντιπαράθεση γινόταν με μαντινάδες. Ο Δασκαλογιάννης έλεγε: «Το Μόσκοβο θα φέρω να τα συντράμει τα Σφακιά, τσοι Τούρκους να ζυγώξου και για την Κόκκινη Μηλιά δρόμο να τώνε δώσου» Και ο παπάς του απαντούσε: «Δάσκαλ΄ είντα λογιάζεις; Θα τα σκλαβώσεις τα Σφακιά μ΄ αυτά που λογαριάζεις…Τα παλληκάρια τω Σφακιώ εις τη φωτιά θα βάλης» Ο Δασκαλόγιαννης συγκέντρωσε τους άρχοντες των γειτονικών χωριών στον Εμπρός Γυαλό, όπου βρίσκεται σήμερα η Χώρα και αποφάσισαν να ξεσηκωθούν, καθώς έκαιγε στην υπόλοιπη Ελλάδα η φλόγα της επανάστασης του Ορλώφ...

Έτσι ο Δασκαλογιάννης παραδόθηκε μαζί με συντρόφους του στους Οθωμανούς στον Χάνδακα και φυλακίστηκε. Λέγεται ότι ο Δασκαλογιάννης παραδόθηκε αφού έλαβε γράμμα από τον αδελφό του, που είχε συλληφθεί από τους Οθωμανούς, στο οποίο τον διαβεβαίωνε για τις προθέσεις του πασά και του έλεγε ότι έπρεπε να πάει στον Χάνδακα. Στις 17 Ιουνίου του 1771 ο Δασκαλογιάννης ή γδάρθηκε ζωντανός ή κρεμάστηκε. Μαζί του εκτελέστηκαν και πολλοί σύντροφοί του.