Σαν σήμερα πριν από 16 χρόνια, 13 Αυγούστου του 2004, σημειώθηκε η φαντασμαγορική και χωρίς υπερβολές τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα, η οποία ήταν η καλύτερη αφετηρία για την 28η διοργάνωση.
Τo...
Τo...
πανανθρώπινο μήνυμα εστάλη σε ολόκληρον τον πλανήτη: άμιλλα, ειρήνη, συμμετοχή, συναδέλφωση.
Η τελετή ξεκίνησε στις 20:45. Ένας κομήτης άναψε τους πέντε Ολυμπιακούς Κύκλους στο κέντρο του Σταδίου, ενώ το ρυθμό, στους χτύπους της καρδιάς, κρατούσαν τα τύμπανα και οι εθελοντές στις κερκίδες επέτειναν τη συναισθηματική φόρτιση.
Ένα χάρτινο καραβάκι, στο κέντρο του Σταδίου, ταξίδευε με ένα μικρό αγόρι, όπως τα όνειρά μας, για ειρήνη. Ένα μήνυμα από τη Μεσόγειο, από την Ελλάδα.
Ο φωτεινός Κένταυρος, που με το ακόντιό του στόχευε το κυκλαδικό ειδώλιο, πάνω στο οποίο αποτυπώνονταν γεωμετρικές πράξεις. Μέσω λέιζερ διασπάστηκε σε Κούρο και στη συνέχεια στον Ερμή του Πραξιτέλους.
Έπειτα, ένα πανέμορφο άρμα πολλών μέτρων παρουσίασε σαν σε… ταινία την ελληνική ιστορία, από το μινωικό πολιτισμό στο Χρυσό Αιώνα, από την Ελληνιστική Εποχή στο μεσαιωνικό ελληνισμό και από τον αγώνα για την ελευθερία στους νεότερους ελληνικούς χρόνους.
Όλη η παράσταση, της τελετής έναρξης, μια ζωντανή τοιχογραφία, που επέτρεπε στη φαντασία όλων να συνδεθεί με την ιστορία της Ελλάδας και των Ολυμπιακών Αγώνων, την ελευθερία και την ανακωχή.
Η παρέλαση των αθλητών των 202 κρατών που πήραν μέρος στους Ολυμπιακούς Αγώνες έγινε υπό τους ήχους του Τιέστο, του διασημότερου dj στον κόσμο, μια πραγματική πρωτοτυπία από την Οργανωτική Επιτροπή.
Τη θέση των εμβατηρίων και των ήχων από συνθέσεις του Μάνου Χατζιδάκι, που κυριάρχησαν στην αρχή της τελετής, πήρε η δυνατή μουσική.
Ο Πύρρος Δήμας ήταν αυτός που έκανε πρώτος την είσοδό του στο πανέμορφο Ολυμπιακό Στάδιο με την ελληνική σημαία, ενώ τελευταία μπήκε η ελληνική αποστολή.
Η στιγμή της παρέλασης που έκλεψε την παράσταση ήταν η παρουσία της Κορέας, αφού δεύτερη φορά Νότια και Βόρεια Κορέα εμφανίστηκαν ενωμένες.
Η ισλανδή Μπιοργκ με εντυπωσιακό φόρεμα ερμήνευσε το τραγούδι Oceania, που γράφτηκε ειδικά για την τελετή έναρξης.
Η ολυμπιακή σημαία
Οκτώ εκπρόσωποι του ελληνικού αθλητισμού μετέφεραν την ολυμπιακή σημαία: ο Μιχάλης Μουρούτσος (χρυσός ολυμπιονίκης στο Σίδνεϊ το 2000 στην κατηγορία των 58 κιλών του ταεκβοντό), ο Πέτρος Γαλακτόπουλος (αργυρός ολυμπιονίκης στο Μόναχο το 1972 στην κατηγορία των 74 κιλών της ελληνορωμαϊκής πάλης, χάλκινος ολυμπιονίκης στο Μεξικό το 1968 στην κατηγορία των 70 κιλών της ελληνορωμαϊκής πάλης), η Νίκη Μπακογιάννη (αργυρή ολυμπιονίκης στην Ατλάντα το 1996 στο άλμα εις ύψος), ο Ηλίας Χατζηπαυλής (αργυρός ολυμπιονίκης στο Μόναχο το 1972 στην κατηγορία Φιν της ιστιοπλοΐας), ο Δημοσθένης Ταμπάκος (αργυρός ολυμπιονίκης στο Σίδνεϊ το 2000 στην ενόργανη γυμναστική, στο άθλημα των κρίκων), ο Βαλέριος Λεωνίδης (αργυρός ολυμπιονίκης στην Ατλάντα το 1996 στην κατηγορία των 64 κιλών της άρσης βαρών), ο Λεωνίδας Κόκας (αργυρός ολυμπιονίκης στην Ατλάντα το 1996 στην κατηγορία των 94 κιλών της άρσης βαρών) και ο Άγγελος Μπασινάς (μέλος της εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου της Ελλάδας, πρωταθλήτριας Ευρώπης το 2004).
Η Ελληνίδα κολυμβήτρια Ζωή Δημοσχάκη έδωσε τον όρκο του αθλητή, ενώ ο έλληνας διαιτητής μπάσκετ Λάζαρος Βορεάδης τον όρκο του κριτή.
Κακλαμανάκης… ο τελευταίος
Όσο η τελετή πλησίαζε στο τέλος της, όλοι ανέμεναν να αποκαλυφθεί και το τελευταίο «μυστικό» της βραδιάς.
Το μοναδικό που οι διοργανωτές είχαν φροντίσει να κρατήσουν επτασφράγιστο και ο κόσμος ανυπομονούσε να μάθει.
Οι επτά τελευταίοι λαμπαδηδρόμοι ήταν ήδη γνωστοί από το πρωί, ποιος από αυτούς όμως θα είχε την ύψιστη τιμή να ανάψει το βωμό στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας;
Ύστερα από ένα μοναδικής έμπνευσης οπτικό εφέ με λαμπαδηδρόμους να πετούν μέσα στο Ολυμπιακό Στάδιο, στο γήπεδο μπήκε ο Νίκος Γκάλης. Εθνική μπάσκετ, Άρης, πόσες αναμνήσεις πέρασαν από το μυαλό όλων…
Ο «Νικ», που ανέκαθεν ήταν καλός στις ασίστ, πέρασε τη δάδα στο «στρατηγό» Μίμη Δομάζο κι αυτός με ακρίβεια την έδωσε στη Βούλα Πατουλίδου.
Δεν υπήρχε περίπτωση να βρεθεί εμπόδιο που να σταματήσει τη Βούλα, πριν παραδώσει τη φλόγα στον Κάχι Καχιασβίλι και εκείνος στον Ιωάννη Μελισσανίδη, που αποθεώθηκε.
Τελικά ο κλήρος έπεσε στη… θάλασσα. Ο Νίκος Κακλαμανάκης δάμαζε με το μιστράλ του τα κύματα στην Ατλάντα, όταν κατακτούσε το χρυσό μετάλλιο το 1996. Στα 35 του έγινε ο αθλητής που έγραψε για πάντα το όνομά του στην ολυμπιακή ιστορία, ως ο τελευταίος λαμπαδηδρόμος των Αγώνων.
Πέρασε ανάμεσα από τους αθλητές που ήταν συγκεντρωμένοι στον αγωνιστικό χώρο και έφτασε κάτω από το βωμό που στηριζόταν σε δύο τεράστιους βραχίονες. Ο βωμός άρχισε να κατεβαίνει μηχανικά προς τον ολυμπιονίκη, ο οποίος παρουσίασε τελευταία φορά τη φλόγα στο κοινό.
Άναψε το βωμό και εκείνος υψώθηκε ξανά προς τον ουρανό, απ’ όπου έμελλε να φωτίσει την Αθήνα και ολόκληρη τη Γη τις επόμενες 16 ημέρες.
Η ώρα ήταν 12:06 π.μ. της 14ης Αυγούστου 2004. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες είχαν επιστρέψει σπίτι τους.
Οι ηγέτες που έδωσαν το «παρών» στην τελετή
Πλήθος επωνύμων βρέθηκαν στις εξέδρες του Ολυμπιακού Σταδίου, στην τελετή έναρξης των 28ων Ολυμπιακών Αγώνων. Αρχηγοί κρατών, αλλά και άνθρωποι του θεάματος και της τέχνης.
Κάτω από δρακόντεια μέτρα ασφαλείας 35 αρχηγοί κρατών και εστεμμένοι παρακολούθησαν την εντυπωσιακή τελετή έναρξης.
Μεταξύ των ηγετών που παρακολούθησαν την τελετή ήταν: ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Τάσσος Παπαδόπουλος, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας της Τσεχίας, Βάτσλαβ Κλάους, ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν, Ιλχάμ Αλίεφ, ο πρόεδρος της Αγκόλας, Φερνάντο Ντος Σάντος, ο πρόεδρος του Καζακστάν, Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγιεφ, ο πρόεδρος της Ρουμανίας, Ίον Ιλιέσκου, ο πρόεδρος της Γερμανίας, Χορστ Κέλερ, ο πρόεδρος της Σερβίας-Μαυροβουνίου, Ζβέτοζαρ Μάροβιτς και ο πρόεδρος της Ιταλίας, Κάρλο Ατζέλιο Τσιάμπι.
Το «παρών» έδωσαν επίσης οι συναρχηγοί του κράτους του Αγίου Μαρίνου, Μαρίνο Ρικάρντι και Πάολο Μπολίνι, η βασίλισσα Σοφία της Ισπανίας μαζί με την κόρη της Ινφάντα Ελένα, ο πρίγκιπας Γιόαχιμ της Δανίας, ο πρίγκιπας διάδοχος της Νορβηγίας Μάγκνους Χάακον, ο βασιλιάς Αλβέρτος του Βελγίου μαζί με τη βασίλισσα Πάολα, ο πρίγκιπας Φρέντερικ και η πριγκίπισσα Μαίρη της Δανίας.
Στο Ολυμπιακό Στάδιο της Αθήνας παρέστησαν ακόμη οι πρωθυπουργοί του Κιρζιστάν, Νικολάι Τανάγιεφ, της Λιθουανίας, Αλγκίρντας Μπραζάουσκας, της Αλβανίας, Φάτος Νάνο, της Βρετανίας, Τόνι Μπλερ, της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, Αντνάν Τέρζιτς, της (τότε) Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας, Χάρι Κόστοφ, της Λετονίας, Ίντουλα Έμσις, της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, της Νορβηγίας, Κίελ Μάγκνε Μπούντεβικ, και της Ολλανδίας, Γιαν Πέτερ Μπαλκενέντε.
Τέλος, παρούσα ήταν η Ζανέλα Μπέκι, σύζυγος του προέδρου της Νοτίου Αφρικής, Τάμπο Μπέκι, καθώς και η σύζυγος του λίβυου ηγέτη Μουαμάρ Καντάφι, Αλ Κάλεντ-Φατέα.
Η τελετή ξεκίνησε στις 20:45. Ένας κομήτης άναψε τους πέντε Ολυμπιακούς Κύκλους στο κέντρο του Σταδίου, ενώ το ρυθμό, στους χτύπους της καρδιάς, κρατούσαν τα τύμπανα και οι εθελοντές στις κερκίδες επέτειναν τη συναισθηματική φόρτιση.
Ένα χάρτινο καραβάκι, στο κέντρο του Σταδίου, ταξίδευε με ένα μικρό αγόρι, όπως τα όνειρά μας, για ειρήνη. Ένα μήνυμα από τη Μεσόγειο, από την Ελλάδα.
Ο φωτεινός Κένταυρος, που με το ακόντιό του στόχευε το κυκλαδικό ειδώλιο, πάνω στο οποίο αποτυπώνονταν γεωμετρικές πράξεις. Μέσω λέιζερ διασπάστηκε σε Κούρο και στη συνέχεια στον Ερμή του Πραξιτέλους.
Έπειτα, ένα πανέμορφο άρμα πολλών μέτρων παρουσίασε σαν σε… ταινία την ελληνική ιστορία, από το μινωικό πολιτισμό στο Χρυσό Αιώνα, από την Ελληνιστική Εποχή στο μεσαιωνικό ελληνισμό και από τον αγώνα για την ελευθερία στους νεότερους ελληνικούς χρόνους.
Όλη η παράσταση, της τελετής έναρξης, μια ζωντανή τοιχογραφία, που επέτρεπε στη φαντασία όλων να συνδεθεί με την ιστορία της Ελλάδας και των Ολυμπιακών Αγώνων, την ελευθερία και την ανακωχή.
Η παρέλαση των αθλητών των 202 κρατών που πήραν μέρος στους Ολυμπιακούς Αγώνες έγινε υπό τους ήχους του Τιέστο, του διασημότερου dj στον κόσμο, μια πραγματική πρωτοτυπία από την Οργανωτική Επιτροπή.
Τη θέση των εμβατηρίων και των ήχων από συνθέσεις του Μάνου Χατζιδάκι, που κυριάρχησαν στην αρχή της τελετής, πήρε η δυνατή μουσική.
Ο Πύρρος Δήμας ήταν αυτός που έκανε πρώτος την είσοδό του στο πανέμορφο Ολυμπιακό Στάδιο με την ελληνική σημαία, ενώ τελευταία μπήκε η ελληνική αποστολή.
Η στιγμή της παρέλασης που έκλεψε την παράσταση ήταν η παρουσία της Κορέας, αφού δεύτερη φορά Νότια και Βόρεια Κορέα εμφανίστηκαν ενωμένες.
Η ισλανδή Μπιοργκ με εντυπωσιακό φόρεμα ερμήνευσε το τραγούδι Oceania, που γράφτηκε ειδικά για την τελετή έναρξης.
Η ολυμπιακή σημαία
Οκτώ εκπρόσωποι του ελληνικού αθλητισμού μετέφεραν την ολυμπιακή σημαία: ο Μιχάλης Μουρούτσος (χρυσός ολυμπιονίκης στο Σίδνεϊ το 2000 στην κατηγορία των 58 κιλών του ταεκβοντό), ο Πέτρος Γαλακτόπουλος (αργυρός ολυμπιονίκης στο Μόναχο το 1972 στην κατηγορία των 74 κιλών της ελληνορωμαϊκής πάλης, χάλκινος ολυμπιονίκης στο Μεξικό το 1968 στην κατηγορία των 70 κιλών της ελληνορωμαϊκής πάλης), η Νίκη Μπακογιάννη (αργυρή ολυμπιονίκης στην Ατλάντα το 1996 στο άλμα εις ύψος), ο Ηλίας Χατζηπαυλής (αργυρός ολυμπιονίκης στο Μόναχο το 1972 στην κατηγορία Φιν της ιστιοπλοΐας), ο Δημοσθένης Ταμπάκος (αργυρός ολυμπιονίκης στο Σίδνεϊ το 2000 στην ενόργανη γυμναστική, στο άθλημα των κρίκων), ο Βαλέριος Λεωνίδης (αργυρός ολυμπιονίκης στην Ατλάντα το 1996 στην κατηγορία των 64 κιλών της άρσης βαρών), ο Λεωνίδας Κόκας (αργυρός ολυμπιονίκης στην Ατλάντα το 1996 στην κατηγορία των 94 κιλών της άρσης βαρών) και ο Άγγελος Μπασινάς (μέλος της εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου της Ελλάδας, πρωταθλήτριας Ευρώπης το 2004).
Η Ελληνίδα κολυμβήτρια Ζωή Δημοσχάκη έδωσε τον όρκο του αθλητή, ενώ ο έλληνας διαιτητής μπάσκετ Λάζαρος Βορεάδης τον όρκο του κριτή.
Κακλαμανάκης… ο τελευταίος
Όσο η τελετή πλησίαζε στο τέλος της, όλοι ανέμεναν να αποκαλυφθεί και το τελευταίο «μυστικό» της βραδιάς.
Το μοναδικό που οι διοργανωτές είχαν φροντίσει να κρατήσουν επτασφράγιστο και ο κόσμος ανυπομονούσε να μάθει.
Οι επτά τελευταίοι λαμπαδηδρόμοι ήταν ήδη γνωστοί από το πρωί, ποιος από αυτούς όμως θα είχε την ύψιστη τιμή να ανάψει το βωμό στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας;
Ύστερα από ένα μοναδικής έμπνευσης οπτικό εφέ με λαμπαδηδρόμους να πετούν μέσα στο Ολυμπιακό Στάδιο, στο γήπεδο μπήκε ο Νίκος Γκάλης. Εθνική μπάσκετ, Άρης, πόσες αναμνήσεις πέρασαν από το μυαλό όλων…
Ο «Νικ», που ανέκαθεν ήταν καλός στις ασίστ, πέρασε τη δάδα στο «στρατηγό» Μίμη Δομάζο κι αυτός με ακρίβεια την έδωσε στη Βούλα Πατουλίδου.
Δεν υπήρχε περίπτωση να βρεθεί εμπόδιο που να σταματήσει τη Βούλα, πριν παραδώσει τη φλόγα στον Κάχι Καχιασβίλι και εκείνος στον Ιωάννη Μελισσανίδη, που αποθεώθηκε.
Τελικά ο κλήρος έπεσε στη… θάλασσα. Ο Νίκος Κακλαμανάκης δάμαζε με το μιστράλ του τα κύματα στην Ατλάντα, όταν κατακτούσε το χρυσό μετάλλιο το 1996. Στα 35 του έγινε ο αθλητής που έγραψε για πάντα το όνομά του στην ολυμπιακή ιστορία, ως ο τελευταίος λαμπαδηδρόμος των Αγώνων.
Πέρασε ανάμεσα από τους αθλητές που ήταν συγκεντρωμένοι στον αγωνιστικό χώρο και έφτασε κάτω από το βωμό που στηριζόταν σε δύο τεράστιους βραχίονες. Ο βωμός άρχισε να κατεβαίνει μηχανικά προς τον ολυμπιονίκη, ο οποίος παρουσίασε τελευταία φορά τη φλόγα στο κοινό.
Άναψε το βωμό και εκείνος υψώθηκε ξανά προς τον ουρανό, απ’ όπου έμελλε να φωτίσει την Αθήνα και ολόκληρη τη Γη τις επόμενες 16 ημέρες.
Η ώρα ήταν 12:06 π.μ. της 14ης Αυγούστου 2004. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες είχαν επιστρέψει σπίτι τους.
Οι ηγέτες που έδωσαν το «παρών» στην τελετή
Πλήθος επωνύμων βρέθηκαν στις εξέδρες του Ολυμπιακού Σταδίου, στην τελετή έναρξης των 28ων Ολυμπιακών Αγώνων. Αρχηγοί κρατών, αλλά και άνθρωποι του θεάματος και της τέχνης.
Κάτω από δρακόντεια μέτρα ασφαλείας 35 αρχηγοί κρατών και εστεμμένοι παρακολούθησαν την εντυπωσιακή τελετή έναρξης.
Μεταξύ των ηγετών που παρακολούθησαν την τελετή ήταν: ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Τάσσος Παπαδόπουλος, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας της Τσεχίας, Βάτσλαβ Κλάους, ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν, Ιλχάμ Αλίεφ, ο πρόεδρος της Αγκόλας, Φερνάντο Ντος Σάντος, ο πρόεδρος του Καζακστάν, Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγιεφ, ο πρόεδρος της Ρουμανίας, Ίον Ιλιέσκου, ο πρόεδρος της Γερμανίας, Χορστ Κέλερ, ο πρόεδρος της Σερβίας-Μαυροβουνίου, Ζβέτοζαρ Μάροβιτς και ο πρόεδρος της Ιταλίας, Κάρλο Ατζέλιο Τσιάμπι.
Το «παρών» έδωσαν επίσης οι συναρχηγοί του κράτους του Αγίου Μαρίνου, Μαρίνο Ρικάρντι και Πάολο Μπολίνι, η βασίλισσα Σοφία της Ισπανίας μαζί με την κόρη της Ινφάντα Ελένα, ο πρίγκιπας Γιόαχιμ της Δανίας, ο πρίγκιπας διάδοχος της Νορβηγίας Μάγκνους Χάακον, ο βασιλιάς Αλβέρτος του Βελγίου μαζί με τη βασίλισσα Πάολα, ο πρίγκιπας Φρέντερικ και η πριγκίπισσα Μαίρη της Δανίας.
Στο Ολυμπιακό Στάδιο της Αθήνας παρέστησαν ακόμη οι πρωθυπουργοί του Κιρζιστάν, Νικολάι Τανάγιεφ, της Λιθουανίας, Αλγκίρντας Μπραζάουσκας, της Αλβανίας, Φάτος Νάνο, της Βρετανίας, Τόνι Μπλερ, της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, Αντνάν Τέρζιτς, της (τότε) Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας, Χάρι Κόστοφ, της Λετονίας, Ίντουλα Έμσις, της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, της Νορβηγίας, Κίελ Μάγκνε Μπούντεβικ, και της Ολλανδίας, Γιαν Πέτερ Μπαλκενέντε.
Τέλος, παρούσα ήταν η Ζανέλα Μπέκι, σύζυγος του προέδρου της Νοτίου Αφρικής, Τάμπο Μπέκι, καθώς και η σύζυγος του λίβυου ηγέτη Μουαμάρ Καντάφι, Αλ Κάλεντ-Φατέα.
