Σήμερα Πέμπτη 27 Αυγούστου, η Εκκλησία μας τιμά τον Άγιο Φανούριο, με αποτέλεσμα οι ιεροί ναοί να γεμίζουν με τη μυρωδιά από τις Φανουρόπιτες που φτιάχνουν οι νοικοκυρές.
Η...
Η...
λατρεία του Αγίου Φανουρίου ξεκίνησε από την Ρόδο όπου βρέθηκε η εικόνα του μέσα σε ερείπια γκρεμισμένης εκκλησίας, κατά την επισκευή των τειχών από τους Οθωμανούς. Από τη Ρόδο, η λατρεία του Αγίου πέρασε στα γύρω νησιά και στην Κρήτη και εξαπλώθηκε αργότερα σε όλη την Ελλάδα.
Η παράδοση
Σύμφωνα με την παράδοση, η Φανουρόπιτα φτιάχνεται όχι για τον ίδιο τον Άγιο, αλλά για τη σωτηρία της ψυχής μητέρα του. Η παράδοση αναφέρει λοιπόν πως η μητέρα του ήταν αμαρτωλή γυναίκα, με απάνθρωπη και σκληρή συμπεριφορά απέναντι στους φτωχούς. Ο Άγιος Φανούριος, παρόλο που έκανε πολλές προσπάθειες να την σώσει από την Κόλαση, δεν τα κατάφερε.
Γι’ αυτό παρακάλεσε, να μην φτιάχνουν τίποτα για αυτόν, αλλά για την μνήμη και την ψυχή της μητέρας του λέγοντας και την ευχή «Θεός σχωρεσ’ τη μάνα του Αγίου Φανουρίου». Προς τιμήν του λοιπόν, συνηθίζεται οι νοικοκυρές να φτιάχνουν φανουρόπιτες, τις οποίες μοιράζουν στη γειτονιά αφού ευλογηθούν πρώτα από την εκκλησία.
Με το πέρασμα των χρόνων, καθιερώθηκε η αντίληψη ότι ο Άγιος σου φανερώνει ό,τι ζητήσεις. Πολλοί, εξάλλου, συνδέουν αυτή την ιδιότητα του Αγίου Φανουρίου και της πίτας με το όνομα του Αγίου, που προκύπτει από το ρήμα «φαίνω» που σημαίνει αποκαλύπτω.
Έτσι, όταν θέλεις να σου φανερώσει κάτι που έχασες ή κάτι που σου λείπει, το ζητάς από τον Άγιο, «τάσσοντας» του πίτα λέγοντας «Άγιε μου Φανούρη, φανέρωσε μου το… και εγώ θα φτιάξω μια πίτα για την ψυχή της μάνας σου», την ευλογείς στην εκκλησία και την μοιράζεις πρώτα σε 7 μονοστέφανες γυναίκες (όχι σε χωρισμένες ή σε χήρες).
Τα υλικά που χρησιμοποιούνται είναι 7 ή 9 παραδοσιακά, καθώς συμβολίζουν τα μυστήρια της εκκλησίας, τις μέρες της δημιουργίας και τα τάγματα των αγγέλων.
Όπως συμβαίνει με όλα τα έθιμα, υπάρχουν παραλλαγές για τη φανουρόπιτα σε όλη την Ελλάδα.
Στην Κρήτη, την Κύπρο, τη Σκιάθο, τη Φλώρινα και άλλες περιοχές, η φανουρόπιτα φτιάχνεται για να βρουν οι ανύπαντρες κόρες γαμπρό.
Άλλοι πιστεύουν ότι φέρνει καλοτυχία και φωτίζει τον δρόμο της ζωής του καθενός.
Λέγεται τέλος ότι ο Άγιος Φανούριος προστατεύει τους αγρότες φανερώνοντας τα κλεμμένα ζώα.
Η παράδοση
Σύμφωνα με την παράδοση, η Φανουρόπιτα φτιάχνεται όχι για τον ίδιο τον Άγιο, αλλά για τη σωτηρία της ψυχής μητέρα του. Η παράδοση αναφέρει λοιπόν πως η μητέρα του ήταν αμαρτωλή γυναίκα, με απάνθρωπη και σκληρή συμπεριφορά απέναντι στους φτωχούς. Ο Άγιος Φανούριος, παρόλο που έκανε πολλές προσπάθειες να την σώσει από την Κόλαση, δεν τα κατάφερε.
Γι’ αυτό παρακάλεσε, να μην φτιάχνουν τίποτα για αυτόν, αλλά για την μνήμη και την ψυχή της μητέρας του λέγοντας και την ευχή «Θεός σχωρεσ’ τη μάνα του Αγίου Φανουρίου». Προς τιμήν του λοιπόν, συνηθίζεται οι νοικοκυρές να φτιάχνουν φανουρόπιτες, τις οποίες μοιράζουν στη γειτονιά αφού ευλογηθούν πρώτα από την εκκλησία.
Με το πέρασμα των χρόνων, καθιερώθηκε η αντίληψη ότι ο Άγιος σου φανερώνει ό,τι ζητήσεις. Πολλοί, εξάλλου, συνδέουν αυτή την ιδιότητα του Αγίου Φανουρίου και της πίτας με το όνομα του Αγίου, που προκύπτει από το ρήμα «φαίνω» που σημαίνει αποκαλύπτω.
Έτσι, όταν θέλεις να σου φανερώσει κάτι που έχασες ή κάτι που σου λείπει, το ζητάς από τον Άγιο, «τάσσοντας» του πίτα λέγοντας «Άγιε μου Φανούρη, φανέρωσε μου το… και εγώ θα φτιάξω μια πίτα για την ψυχή της μάνας σου», την ευλογείς στην εκκλησία και την μοιράζεις πρώτα σε 7 μονοστέφανες γυναίκες (όχι σε χωρισμένες ή σε χήρες).
Τα υλικά που χρησιμοποιούνται είναι 7 ή 9 παραδοσιακά, καθώς συμβολίζουν τα μυστήρια της εκκλησίας, τις μέρες της δημιουργίας και τα τάγματα των αγγέλων.
Όπως συμβαίνει με όλα τα έθιμα, υπάρχουν παραλλαγές για τη φανουρόπιτα σε όλη την Ελλάδα.
Στην Κρήτη, την Κύπρο, τη Σκιάθο, τη Φλώρινα και άλλες περιοχές, η φανουρόπιτα φτιάχνεται για να βρουν οι ανύπαντρες κόρες γαμπρό.
Άλλοι πιστεύουν ότι φέρνει καλοτυχία και φωτίζει τον δρόμο της ζωής του καθενός.
Λέγεται τέλος ότι ο Άγιος Φανούριος προστατεύει τους αγρότες φανερώνοντας τα κλεμμένα ζώα.
