ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΔΗΜΗΝΑ – ΔΙΚΗΓΟΡΟΥ
Θύελλα αντιδράσεων προκάλεσε στις γυναικείες οργανώσεις το κατατεθέν νομοσχέδιο που προβλέπει τροποποίηση των διατάξεων του οικογενειακού δικαίου, ειδικότερα ως προς την άσκηση της επιμέλειας των τέκνων. Με...
την τροποποίηση καθιερώνεται η υποχρεωτική άσκηση από κοινού της γονικής μέριμνας και ειδικότερα της επιμέλειας [συνεπιμέλεια] από τους διαζευγμένους ή εν διαστάσει γονείς.
Ο λόγος της αντιδράσεως των γυναικών οφείλεται στο ότι μέχρι σήμερα η επιμέλεια των μικρών ιδίως παιδιών ανατίθετο από τα Δικαστήρια κατά κανόνα στη μητέρα, ενώ με την προτεινομένη τροπολογία θα έχει υποχρεωτικά και ο πατέρας ίδιο δικαίωμα άσκησης της επιμέλειας με τα παιδιά. Σύμφωνα με τη ίδια διάταξη θα μοιράζεται εξ ίσου ο χρόνος διαμονής των παιδιών στις ξεχωριστές κατοικίες των πρώην συζύγων. Οι μητέρες, οι οποίες διατείνονται ότι έχουν την δυνατότητα να φροντίζουν τα μικρά παιδιά καλύτερα από τους άνδρες, εκφράζουν τους φόβους τους ότι το δικαίωμα των ανδρών να παίρνουν ανά πάσα στιγμή τα παιδιά και τα κρατούν για μισή εβδομάδα στα σπίτια τους θα αποβεί εις βάρος τους, καθόσον θα αποδιοργανώνονται από το σταθερό περιβάλλον και τις σταθερές συνθήκες διαβίωσής τους. Ακόμη ενδέχεται να χρησιμοποιούνται από τους άνδρες ως μέσο εκβιασμού και αποφυγής καταβολής της απαιτουμένης διατροφής τους. Τέλος, η πολύωρη απουσία των ανδρών από το σπίτι για εργασία ή αναψυχή θα στερεί τα παιδιά του απαιτουμένου χρόνου επικοινωνίας και διαπαιδαγώγησης τους.
Η εμπειρία από την ενασχόλησή μου με υποθέσεις οικογενειακού δικαίου καταλήγει στο συμπέρασμα, ότι προφανώς έχουν δίκαιο οι μητέρες να παραπονούνται , δεδομένου ότι οι αποφάσεις των Δικαστηρίων για την κατανομή της επιμέλειας των τέκνων, αποβλέπουν σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία στην βασική αρχή του πραγματικού συμφέροντος του τέκνου και όχι στην ικανοποίηση των απαιτήσεων των διαδίκων. Η διερεύνηση του αληθούς συμφέροντος των παιδιών είναι το ουσιαστικότερο και δυσχερέστερο στοιχείο, το οποίο οφείλει να λάβει υπόψη το Δικαστήριο, βασιζόμενο όχι μόνον σε προκατασκευασμένες μαρτυρικές καταθέσεις, αλλά σε εκθέσεις δημόσιων Κοινωνικών Λειτουργών, μετά από διεξαγωγή σχετικής έρευνας, καθώς και σε επίσημες γνωματεύσεις παιδοψυχολόγων, οικογενειακών συμβούλων και λοιπών αρμόδιων επιστημόνων. Ατυχώς σπανίζουν οι περιπτώσεις διατάξεως εκ μέρους των Δικαστηρίων διεξαγωγής τέτοιων ερευνών και προσκόμισης σχετικών εγγράφων, λόγω ανυπαρξίας ή υπολειτουργίας αρμόδιων δημόσιων υπηρεσιών.
Εν κατακλείδι το θέμα της γονικής μέριμνας και ειδικότερα της επιμέλειας των παιδιών είναι προτιμότερο να ρυθμίζεται με συναινετικές συμφωνίες των συνετών και αποβλεπόντων στο αληθές συμφέρον των παιδιών τους γονέων, με την βοήθεια μάλιστα των εξειδικευμένων διαμεσολαβητών, που καθιερώθηκαν τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας. Ως εκ τούτου θεωρώ ότι παρέλκει επί του παρόντος η τροποποίηση της προαναφερομένης διατάξεως [Άρθρο 1513 Α.Κ.]
Ο λόγος της αντιδράσεως των γυναικών οφείλεται στο ότι μέχρι σήμερα η επιμέλεια των μικρών ιδίως παιδιών ανατίθετο από τα Δικαστήρια κατά κανόνα στη μητέρα, ενώ με την προτεινομένη τροπολογία θα έχει υποχρεωτικά και ο πατέρας ίδιο δικαίωμα άσκησης της επιμέλειας με τα παιδιά. Σύμφωνα με τη ίδια διάταξη θα μοιράζεται εξ ίσου ο χρόνος διαμονής των παιδιών στις ξεχωριστές κατοικίες των πρώην συζύγων. Οι μητέρες, οι οποίες διατείνονται ότι έχουν την δυνατότητα να φροντίζουν τα μικρά παιδιά καλύτερα από τους άνδρες, εκφράζουν τους φόβους τους ότι το δικαίωμα των ανδρών να παίρνουν ανά πάσα στιγμή τα παιδιά και τα κρατούν για μισή εβδομάδα στα σπίτια τους θα αποβεί εις βάρος τους, καθόσον θα αποδιοργανώνονται από το σταθερό περιβάλλον και τις σταθερές συνθήκες διαβίωσής τους. Ακόμη ενδέχεται να χρησιμοποιούνται από τους άνδρες ως μέσο εκβιασμού και αποφυγής καταβολής της απαιτουμένης διατροφής τους. Τέλος, η πολύωρη απουσία των ανδρών από το σπίτι για εργασία ή αναψυχή θα στερεί τα παιδιά του απαιτουμένου χρόνου επικοινωνίας και διαπαιδαγώγησης τους.
Η εμπειρία από την ενασχόλησή μου με υποθέσεις οικογενειακού δικαίου καταλήγει στο συμπέρασμα, ότι προφανώς έχουν δίκαιο οι μητέρες να παραπονούνται , δεδομένου ότι οι αποφάσεις των Δικαστηρίων για την κατανομή της επιμέλειας των τέκνων, αποβλέπουν σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία στην βασική αρχή του πραγματικού συμφέροντος του τέκνου και όχι στην ικανοποίηση των απαιτήσεων των διαδίκων. Η διερεύνηση του αληθούς συμφέροντος των παιδιών είναι το ουσιαστικότερο και δυσχερέστερο στοιχείο, το οποίο οφείλει να λάβει υπόψη το Δικαστήριο, βασιζόμενο όχι μόνον σε προκατασκευασμένες μαρτυρικές καταθέσεις, αλλά σε εκθέσεις δημόσιων Κοινωνικών Λειτουργών, μετά από διεξαγωγή σχετικής έρευνας, καθώς και σε επίσημες γνωματεύσεις παιδοψυχολόγων, οικογενειακών συμβούλων και λοιπών αρμόδιων επιστημόνων. Ατυχώς σπανίζουν οι περιπτώσεις διατάξεως εκ μέρους των Δικαστηρίων διεξαγωγής τέτοιων ερευνών και προσκόμισης σχετικών εγγράφων, λόγω ανυπαρξίας ή υπολειτουργίας αρμόδιων δημόσιων υπηρεσιών.
Εν κατακλείδι το θέμα της γονικής μέριμνας και ειδικότερα της επιμέλειας των παιδιών είναι προτιμότερο να ρυθμίζεται με συναινετικές συμφωνίες των συνετών και αποβλεπόντων στο αληθές συμφέρον των παιδιών τους γονέων, με την βοήθεια μάλιστα των εξειδικευμένων διαμεσολαβητών, που καθιερώθηκαν τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας. Ως εκ τούτου θεωρώ ότι παρέλκει επί του παρόντος η τροποποίηση της προαναφερομένης διατάξεως [Άρθρο 1513 Α.Κ.]
